Bóng ma ‘Tam giác vàng’ trở lại
10 năm trước, Myanmar gần như đã tận diệt được các vườn trồng thuốc phiện và phòng chưng cất heroin tại ‘ Tam giác vàng’. Nhưng nay, thuốc phiện đã trở lại trên các sườn núi.
Một nông dân Myamar trên cánh đồng trồng thuốc phiện tại Tam giác vàng. Ảnh:New York Times
“Tam giác vàng” nằm ở phía đông Myanmar, là khu vực biên giới nối các phần đất hẻo lánh của quốc gia này với Thái Lan và Lào. Đây từng là trung tâm sản xuất heroin lớn nhất thế giới, chủ yếu do các trùm thuốc phiện Myanmar cung cấp.
Theo kết quả điều tra của Liên Hợp Quốc, từ năm 2006 đến nay, tốc độ trồng cây thuốc phiện tại Myanmar tăng gấp đôi, đạt mức 60.000 hecta. Tuy nhiên, con số trên cũng chưa đủ để phản ánh sự trở lại mạnh mẽ của ngành sản xuất heroin tại quốc gia Đông Nam Á này.
Một số chuyên gia cho biết, người nông dân tại khu “Tam giác vàng” mỗi năm trồng hai vụ thuốc phiện, nhưng vụ thứ hai không được tính vào kết quả điều tra của Liên Hợp Quốc. Mặc dù, trồng thuốc phiện bị coi là phạm pháp, người dân nơi đây cho hay, họ cũng không có sự lựa chọn nào khác.
“Chúng tôi không muốn trồng anh túc cả đời”, New York Times dẫn lời anh Sang Phae, một nông dân 36 tuổi, nói. “Chúng tôi biết làm thế là có hại cho xã hội, các nước khác cũng chẳng thích thú gì, nhưng chúng tôi đã đến bước đường cùng”. Sang Phae từng sống ở Thái Lan gần 10 năm, nay về nước với kỹ thuật trồng hiện đại.
Sản lượng thuốc phiện của Myanmar đứng thứ hai trên thế giới, kém hơn nhiều so với Afghanistan. Nhưng chất lượng heroin tại “Tam giác vàng” lại là cao nhất, có giá bán hơn nhiều so với heroin thường. Thuốc phiện là nguyên liệu chính sản xuất ra heroin. Thị trường tiêu thụ chính của heroin tại đây được cho là Trung Quốc.
Trong thập niên 80 của thế kỷ 20, Myanmar từng là quốc gia sản xuất heroin lớn nhất thế giới. Nhưng đến đầu thế kỷ 21, theo yêu cầu của Trung Quốc, Myanmar nghiêm cấm người dân tộc thiểu số tại khu vực biên giới hai nước trồng thuốc phiện. Từ đó, sản lượng heroin tại “Tam giác vàng” giảm mạnh.
Tuy nhiên, hoạt động sản xuất thuốc phiện không hoàn toàn biến mất. Các nhóm dân tộc thiểu số này rút khỏi vùng biên giới với Trung Quốc, chuyển xuống vùng núi phía nam. Những nhóm này liên kết với một số quan chức tham nhũng, đặc biệt là lãnh đạo binh đoàn dân quân và quân đội dân tộc thiểu số, vốn có mâu thuẫn với chính phủ trung ương.
Ông John Whalen, cựu giám đốc Văn phòng Chống Ma túy của Mỹ tại Myanmar, cho biết chính quyền trung ương vẫn đang chiến đấu với nhiều phiến quân dân tộc thiểu số, vì vậy rất thận trọng trên vấn đề chống ma túy, do lo ngại ảnh hưởng đến quan hệ đồng minh với các binh đoàn dân quân.
Tại thôn Bang Laem, thuốc phiện được trồng sâu trong vùng núi, khu vực do lực lượng miền nam của quân phản loạn bang Shan khống chế. Tổ chức này cũng giống như rất nhiều nhóm dân tộc thiểu số khác, muốn giành quyền tự trị từ chính phủ trung ương.
Video đang HOT
Khu vực trên được mệnh danh là “vành đai đen”, bởi không chịu sự quản lý của chính phủ và cơ bản là cấm người nước ngoài. Một quan chức Liên Hợp Quốc cho hay, đầu tháng 12/2014, một viên cảnh sát chống ma túy bị bắt chết trong cuộc đọ súng với phần tử phản loạn tại đây.
Nông dân nơi đây cho biết họ bị mắc vào vòng quay kinh tế thuốc phiện đầy nguy hiểm, nhưng không có cách gì thoát ra. Theo đó, mỗi khi đến vụ thu hoạch, các thương lái trung gian lại đến đây mua thuốc phiện chưa gia công, nhưng hành vi mua bán này nhiều lúc là mang tính cưỡng ép.
Ngành sản xuất thuốc phiện hiện do một số lực lượng quân sự phản loạn kiểm soát. Ảnh: New York Times
Cơ quan phòng chống ma túy của Liên Hợp Quốc (UNODC) đang triển khai dự án khuyến khích nông dân Myanmar chuyển đổi từ trồng thuốc phiện sang trồng cà phê. Dự án này từng thành công tại Peru trong việc chuyển đổi trồng coca, nguyên liệu chính để sản xuất cocaine.
Tuy nhiên, tại Myanmar, các dự án chuyển đối giống cây trồng tương tự đã từng nhiều lần thất bại, đặc biệt là kế hoạch trồng kiều mạch và mía, bởi hai loại cây trồng này đều rất khó vận chuyển ra ngoài vùng núi do điều kiện đường sá kém.
Ông Jochen Wiese, giám đốc dự án chuyển đổi của UNODC, cho biết ông rất tự tin về khả năng thành công của ngành cà phê Myanmar, và sẽ sử dụng quan hệ cá nhân để tìm kiếm thị trường cho cà phê nước này.
Trong khi đó, người nông dân vẫn chưa sẵn sàng từ bỏ hoàn toàn cây thuốc phiện, dù tỏ thái độ sẵn sàng trồng thử cà phê. “Chúng tôi cũng muốn nhanh chóng chấm dứt việc trồng thuốc phiện. Nhưng nếu chỉ trồng mỗi cà phê thì chúng tôi không đủ ăn”, chị Nang Wan, một người dân địa phương 23 tuổi, cho biết.
Cuối năm 2014, ông Wiese từng dành ra ba ngày để trả lời hàng loạt câu hỏi của người dân địa phương về dự án chuyển đổi giồng cây trồng, bao gồm giá cả của cà phê, kinh phí của dự án cũng như khả năng hỗ trợ của các nhà tài trợ nước ngoài.
“Chúng tôi không thể giải quyết vấn đề ma túy tại đây, nhưng phải chứng minh với người dân rằng việc thay đổi hoạt động kinh tế phi pháp là hoàn toàn có thể”, Jochen Wiese chia sẻ. “Hiện nay, chúng tôi đang đi những bước đầu tiên”.
Đức Dương
Theo New York Times
Các tổ chức khủng bố kiếm tiền như thế nào?
Nhiên liệu, thuốc phiện, tống tiền, mãi lộ, cướp bóc... các tổ chức khủng bố Hồi giáo như al-Qaeda, IS đã thành lập cả một hệ thống luân chuyển tiền bạc rất lớn để triển khai các kế hoạch của mình, theo BBC.
Các tổ chức khủng bố Hồi giáo như al-Qaeda, IS đã thành lập cả một hệ thống luân chuyển tiền bạc rất lớn - Ảnh: Reuters
Trước tình hình Nhà nước Hồi giáo (IS) và al-Qaeda cùng nổi lên như một mối họa toàn cầu, theo tuyên bố của Liên Hiệp Quốc trên Reuters hồi tháng 10, tờ BBC đã có bài viết nghiên cứu cách kiếm tiền của các nhóm khủng bố này hôm 12.12. Đồng tiền là động lực lớn nhất và là bầu sữa nuôi các kế hoạch khủng bố. Thế nhưng làm thế nào những kẻ bị phần lớn thế giới tẩy chay lại kiếm được tiền?
Sinh lợi "khủng" từ hành động bất chính
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ vừa tuyên bố từ chức Chuck Hagel đã mô tả IS là "một nhóm hoạt động tinh vi và được tài trợ tốt ngang ngửa với tất cả các tổ chức ông đã nhìn thấy trước đây".
Chỉ trong thời gian ngắn, IS đã kiểm soát một vùng rộng lớn phía bắc Syria và Iraq, và sức mạnh ấy được hình thành từ các hoạt động kiếm tiền bao gồm: buôn bán dầu, ăn tiền mãi lộ, cướp bóc và bắt cóc tống tiền.
Trong tài liệu được hãng tin AFP tung ra, IS là tổ chức khủng bố sinh lợi "khủng" nhất hàng năm. Theo đó, IS thu xấp xỉ 800 triệu USD từ các hoạt động nêu trên. Tiếp đến là nhóm Taliban ở Afghanistan kiếm 400 triệu USD từ thuốc phiện và tiền tài trợ, trong khi al-Shabab ở Somalia thu 100 triệu từ bán than và bắt cóc.
IS kiểm soát các vùng đất và thu lợi từ đó - Ảnh: Reuters
Trong các hoạt động trên, việc bắt cóc con tin là vấn đề gây nhức nhối. BBC dẫn tin cho biết nhóm al-Qaeda ở bán đảo Ả Rập (AQAP) đã thu 20 triệu USD từ việc tống tiền từ năm 2011 đến 2013.
Liên Hiệp Quốc cũng công bố tài liệu cho thấy các tổ chức khủng bố nói chung đã kiếm gần 120 triệu USD từ năm 2012 đến 2014. Chỉ tính riêng IS, tổ chức khủng bố "nổi tiếng" hiện nay, đã thu tới 45 triệu USD chỉ trong vòng 1 năm qua.
Hệ thống luân chuyển hoàn hảo
Lẽ tất nhiên, chỉ kiếm tiền đơn giản từ bắt cóc hay buôn báo dầu mỏ, sản xuất than thì không thể bành trướng trước sự dòm ngó của Mỹ và các tổ chức quân sự khác. IS và các nhóm khủng bố nói chung đã hành động với kế hoạch rất chi tiết, kỹ lưỡng, theo BBC.
Để đối phó với những giai đoạn "làm ăn" không tốt, các tổ chức khủng bố cầu cứu... những "nhà tài trợ". Đây là những người được cho có cảm tình với nhóm khủng bố, thường là những cá nhân, tổ chức giàu có từ vùng Vịnh. Họ được gọi là "chuỗi vàng".
Từ đó, các tổ chức này liên minh với nhau xuyên quốc gia. Cũng có thể hiểu đó là cơ sở manh nha đầu tiên cho việc IS tự xưng là Nhà nước Hồi giáo, tức tận dụng sức mạnh quân sự và tài chính của nhiều nhóm khủng bố cùng tư tưởng hoạt động.
Các nhóm khủng bố tạo một đường dây kiếm tiền khá kín kẽ - Ảnh: Reuters
BBC cho biết năm 2012, tổ chức phiến quân tên Boko Haram ở Nigeria đã được al-Qaeda ở nhánh Hồi giáo Maghreb rót 250.000 USD. Đổi lại, Boko Haram đang làm loạn tại Nigeria để lật đổ chính phủ, nhằm tạo một nhà nước Hồi giáo của al-Qaeda (khác với IS).
Như vậy, từ bên trong, từng nhóm khủng bố sẽ hoạt động cướp bóc, bắt cóc, buôn bán dầu mỏ, nhiên liệu để sinh lợi. Bên ngoài, họ liên kết với nhau. Kế hoạch của các nhóm này luôn là "biến nguồn thu bên ngoài thành bên trong", nghĩa là sẽ tạo ra một con đường luân chuyển tiền bạc riêng biệt, tránh sự can thiệp của những tổ chức chống khủng bố", theo BBC.
Trên thực tế kể từ vụ 11.9 ở Mỹ, nước này đã kết hợp với Liên Hiệp Quốc, NATO và các nước mạnh khác tập trung cắt nguồn thu của các tổ chức khủng bố. Tài chính là bầu sữa cho khủng bố, cũng là gót chân Achilles của nó, như BBC nói.
Tuy vậy, các nỗ lực ngăn chặn cho đến nay vẫn chưa thực sự hiệu quả, mà việc IS đang nổi lên là minh chứng rõ nhất.
Nhật Đăng
Theo Thanhnien
Trung Quốc "trảm" hơn 40 quan chức nghiện ma túy 41 quan chức cấp cơ sở tại tỉnh Vân Nam của Trung Quốc, gần khu vực Tam Giác Vàng, đã bị kỷ luật vì sử dụng ma túy, trong một chiến dịch bài trừ những viên chức nghiện ma túy của chính quyền địa phương, giới chức nước này ngày 10/12 xác nhận. Một băng đảng ma túy bị triệt phá tại tỉnh...