Bồi thường và công khai xin lỗi người chịu án oan
“Ngoài việc bồi thường, nếu xác định ông Chấn bị oan thì Tòa án sẽ phải khôi phục danh dự cho ông Chấn bằng việc cải chính, xin lỗi công khai”, luật sư Thơm chia sẻ.
Ông Nguyễn Thanh Chấn
Dự kiến ngày hôm nay 6/11, TAND Tối cao sẽ xử tái thẩm vụ án của ông Nguyễn Thanh Chấn trên cơ sở kháng nghị của VKSND Tối cao. Dư luận đặt ra câu hỏi nếu ông Nguyễn Thanh Chấn được Hội đồng tái thẩm xác định bị oan thì cơ quan nào sẽ phải bồi thường oan sai cho ông Chấn và mức bồi thường dự tính ra sao?
Theo luật sư Nguyễn Anh Thơm (Văn phòng luật sư Nguyễn Anh) cho biết, việc bồi thường trước tiên dựa trên vào sự thỏa thuận giữa các bên, Nếu không thỏa thuận thống nhất thì ông Chấn được xem là người bị xét xử oan sai, hoàn toàn có quyền yêu cầu cơ quan tiến hành tố tụng (trường hợp này là Tòa án) phải bồi thường thiệt hại do đã làm oan cho ông Chấn.
Theo quy định của pháp luật, người bị oan sai có quyền yêu cầu cơ quan tố tụng phải bồi thường tất cả các khoản thiệt hại do việc oan sai gây ra.
Luật trách nhiệm bồi thường của nhà nước quy định, người bị xử oan có quyền yêu cầu cơ quan tố tụng đã gây oan sai phải bồi thường toàn bộ thiệt hại về vật chất và tinh thần cho mình.
Cụ thể các khoản bồi thường gồm: thiệt hại về tài sản (tài sản của ông Chấn bị mất mát, hư hỏng, thu giữ trong quá trình tố tụng nếu có), thiệt hại về thu nhập đáng lẽ ra ông Chấn có thể làm ra được nếu không bị ngồi tù, thiệt hại về sức khỏe và quan trọng nhất là thiệt hại về tinh thần.
Đối với khoản bồi thường về tinh thần, việc bồi thường áp dụng theo quy định của điều 47 Luật trách nhiệm bồi thường của nhà nước. Trường hợp của ông Nguyễn Thanh Chấn đã bị tạm giam ngày 28/9/2003, đến ngày 4/11/2013 được trả tự do.
Theo điều 47 Luật trách nhiệm bồi thường của nhà nước, thiệt hại do tổn thất về tinh thần trong trường hợp bị tù giam được tính: mỗi ngày tù giam oan được bồi thường 3 ngày lương tối thiểu (theo mức lương tối thiểu của nhà nước quy định tại thời điểm bồi thường).
Với mức lương tối thiểu hiện nay là 1.150.000 đồng/tháng, tức ông Chấn chỉ có thể được bồi thường thiệt hại về tinh thần khoảng 115.000 đồng/ngày bị giam oan. Còn những ngày ông bị khởi tố, truy tố, xét xử nhưng không bị giam sẽ được bồi thường bằng một ngày lương tối thiểu (khoảng 38.300 đồng).
Video đang HOT
Luật sư Thơm cho biết, ông Chấn cũng có quyền đòi bồi thường các tài sản bị hư hỏng trong quá trình điều tra, truy tố, xét sử (nếu có); phần thu nhập bị mất do thời gian bị ngồi tù. Về nguyên tắc, việc bồi thường thu nhập sẽ căn cứ vào nghề nghiệp, công việc mà trước đây ông Chấn đã làm có khả năng tạo ra thu nhập trung bình bao nhiêu thì cơ quan gây oan sai cho ông sẽ phải bồi thường bấy nhiêu. Ông Chấn cũng phải có trách nhiệm chứng minh thu nhập của mình trước khi bị bắt là bao nhiêu.
Theo điều 46 Luật trách nhiệm bồi thường của nhà nước thì trường hợp cá nhân có thu nhập không ổn định và không có cơ sở xác định cụ thể hoặc thu nhập có tính chất thời vụ thì việc bồi thường thu nhập sẽ dựa vào mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại tại địa phương. Trường hợp không xác định được thu nhập trung bình thì tiề.n bồi thường được xác định theo mức lương tối thiểu chung đối với cơ quan nhà nước tại thời điểm giải quyết bồi thường.
Bên cạnh đó, ông Chấn cũng có quyền đòi cơ quan tố tụng phải bồi thường do việc bị giảm sút sức khỏe của mình vì phải ngồi tù oan.
Trả lời báo chí về vấn đề này, luật sư Ngô Ngọc Thủy (Trưởng Văn phòng Luật sư Ngô Ngọc Thủy, Hà Nội) cho rằng, cơ quan nhà nước sẽ không khó để xác định thiệt hại và đưa ra mức bồi thường cho ông Nguyễn Thanh Chấn.
Luật sư Thủy lấy ví dụ, về vật chất, một giá trị có thể quy đổi được là thu nhập của ông Chấn. Chẳng hạn, mỗi tháng, thu nhập của ông Chấn khoảng 3 triệu đồng. Mỗi năm là 36 triệu đồng. Mười năm là 360 triệu đồng. Ngoài ra, ông Chấn còn bị thiệt thòi về những khoản vật chất khác, về sức khỏe, tinh thần,…Ông Thủy ước tính, số tiề.n bồi thường oan sai cho ông Chấn dễ đến tiề.n tỷ.
Cũng theo luật sư Thơm cho biết, theo luật quy định thì ngoài việc bồi thường, nếu xác định ông Chấn bị oan thì Tòa án sẽ phải khôi phục danh dự cho ông Chấn bằng việc cải chính, xin lỗi công khai”, luật sư Thơm nói.
Việc xin lỗi, cải chính công khai được thực hiện bằng các hình thức như: trực tiếp xin lỗi, cải chính công khai tại nơi cư trú hoặc nơi làm việc của ông Chấn có sự tham dự của đại diện chính quyền địa phương, đăng lời cải chính, xin lỗi trên một tờ báo trung ương và một tờ báo địa phương trong ba số liên tiếp.
Phương Mai
Theo_VnMedia
Người đàn ông đi tù oan hơn 10 năm sẽ được bồi thường ra sao?
"Hiện tại chưa thể khẳng định mức bồi thường cho ông Nguyễn Thanh Chấn là bao nhiêu khi hai bên chưa có quyết định cuối cùng...", Luật sư Truyền cho hay.
Liên quan đến vụ ông Nguyễn Thanh Chấn (lĩnh án chung thân vì tội giế.t ngườ.i) vừa được Viện KSND Tối cao trao quyết định trả tự do sau hơn 10 năm ngồi tù oan, Dân Việt đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thế Truyền - Công ty luật hợp danh Thiên Thanh - về vụ việc này.
Luật sư Nguyễn Thế Truyền cho biết: "Đây là một việc buồn trong hệ thống pháp luật của chúng ta. Việc điều tra, khởi tố, truy tố, kết án ẩu đã dẫn đến oan sai cho ông Nguyễn Thanh Chấn".
Luật sư Nguyễn Thế Truyền
Về việc bồi thường oan sai, luật sư Truyền cho rằng: Tinh thần Nghị quyết 388/2003/NQ-UBTVQH11 về bồi thường oan sai. Tại mục 3 của nghị quyết này quy định rõ trách nhiệm bồi thường thiệt hại, cụ thể như sau:
"Điều 10. Cơ quan có trách nhiệm bồi thường thiệt hại:
1. Cơ quan có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng hình sự đã ra quyết định khởi tố bị can có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp có quyết định đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án vì người bị khởi tố không thực hiện hành vi phạm tội.
2. Cơ quan đã ra lệnh tạm giữ, tạm giam có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp việc tạm giữ bị huỷ bỏ vì người bị tạm giữ không có hành vi vi phạm pháp luật hoặc việc tạm giam bị huỷ bỏ vì người bị tạm giam không thực hiện hành vi phạm tội; nếu việc tạm giữ, tạm giam có phê chuẩn của Viện kiểm sát, thì Viện kiểm sát đã phê chuẩn có trách nhiệm bồi thường.
3. Viện kiểm sát đã ra quyết định truy tố có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong các trường hợp sau đây:
a) Toà án cấp sơ thẩm tuyên bố bị cáo không có tội vì không thực hiện hành vi phạm tội và bản án sơ thẩm đã có hiệu lực pháp luật;
b) Toà án cấp phúc thẩm giữ nguyên bản án, quyết định của Toà án cấp sơ thẩm tuyên bố bị cáo không có tội vì không thực hiện hành vi phạm tội;
c) Toà án cấp phúc thẩm giữ nguyên bản án, quyết định của Toà án cấp sơ thẩm tuyên bố bị cáo không có tội vì không thực hiện hành vi phạm tội và sau đó Toà án xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm vẫn giữ nguyên bản án, quyết định của Toà án phúc thẩm tuyên bị cáo không có tội vì không thực hiện hành vi phạm tội.
4. Toà án cấp sơ thẩm có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong các trường hợp sau đây:
a) Toà án cấp sơ thẩm tuyên bố bị cáo có tội nhưng Toà án cấp phúc thẩm huỷ bản án sơ thẩm, tuyên bố bị cáo không có tội và đình chỉ vụ án vì người đó không thực hiện hành vi phạm tội hoặc huỷ bản án sơ thẩm để điều tra lại mà sau đó bị can được đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án vì không thực hiện hành vi phạm tội hoặc huỷ bản án sơ thẩm để xét xử lại mà sau đó bị cáo được tuyên bố là không có tội vì không thực hiện hành vi phạm tội;
b) Toà án cấp sơ thẩm tuyên bố bị cáo có tội, bản án đã có hiệu lực pháp luật, nhưng Toà án xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm huỷ bản án và đình chỉ vụ án vì người đó không thực hiện hành vi phạm tội;
c) Toà án cấp sơ thẩm tuyên bố bị cáo có tội, bản án đã có hiệu lực pháp luật, nhưng Toà án xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm huỷ bản án để điều tra lại mà sau đó bị can được đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án vì không thực hiện hành vi phạm tội;
d) Toà án cấp sơ thẩm tuyên bố bị cáo có tội, bản án đã có hiệu lực pháp luật, nhưng Toà án xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm huỷ bản án để xét xử lại mà sau đó bị cáo được tuyên bố là không có tội vì không thực hiện hành vi phạm tội.
5. Toà án cấp phúc thẩm có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong các trường hợp sau đây:
a) Toà án cấp phúc thẩm tuyên bố bị cáo có tội, nhưng Toà án xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm huỷ bản án và đình chỉ vụ án vì người đó không thực hiện hành vi phạm tội;
b) Toà án cấp phúc thẩm tuyên bố bị cáo có tội, nhưng Toà án xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm huỷ bản án để điều tra lại mà sau đó bị can được đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án vì không thực hiện hành vi phạm tội;
c) Toà án cấp phúc thẩm tuyên bố bị cáo có tội, nhưng Toà án xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm huỷ bản án để xét xử lại mà sau đó bị cáo được tuyên bố là không có tội vì không thực hiện hành vi phạm tội.
Luật sư Truyền cũng nói thêm: "Quy định là như vậy nhưng thực tế thực hiện như thế nào còn tùy thuộc vào ý chí nguyện vọng của cả hai bên. Nói đến vấn đề đền bù cho người bị oan, trong Nghị quyết 388 quy định rất rõ việc bồi thường thiệt hại được tiến hành trên cơ sở thương lượng giữa cơ quan có trách nhiệm bồi thường thiệt hại với người bị oan; nếu không thương lượng được thì người bị oan có quyền yêu cầu toà án giải quyết.
Thương lượng như thế nào khi việc đã rồi, hay chỉ công khai xin lỗi, điều đó phụ thuộc rất nhiều yếu tố. Hiện tại chưa thể khẳng định mức bồi thường cho ông Nguyễn Thanh Chấn là bao nhiêu khi hai bên chưa có quyết định cuối cùng đó là thương lượng hay bằng bản án, quyết định của cơ quan có thẩm quyền. Vấn đề này chúng ta phải đợi".
"Còn những sai phạm của điều tra viên, kiểm sát viên liên quan đến vụ án oan sai dẫn đến hậu quả lớn như thế này sẽ được Cơ quan điều tra Bộ Công an, Cơ quan điều tra Viện KSND Tối cao làm rõ và xử lý nghiêm minh trước pháp luật" - luật sư Truyền chia sẻ.
Theo Dân Việt
Tách lương công chức ra khỏi lương tối thiểu Khu vực hưởng lương từ ngân sách nhà nước sẽ không áp dụng theo lương tối thiểu. Sáng 27/2 Bộ LĐ-TB-XH đã tổ chức hội thảo lấy ý kiến chuyên gia về định hướng xây dựng Luật Lương tối thiểu (LTT). Dự kiến tới tháng 5/2015, dự án LTT sẽ được hoàn chỉnh, báo cáo Chính phủ và trình Quốc hội cho ý...