Bộ Y tế phát hiện thuốc Đông y trộn xi măng
Thuốc chứa xi măng, cát, mùn đất, tẩm ướp “thuốc độc”, thuốc giả… là phát hiện mới nhất trong đợt kiểm nghiệm của Bộ Y tế về chất lượng thuốc Đông y ở chính các cơ sở khám chữa bệnh của Nhà nước.
Vấn nạn thuốc giả
Trong đợt này, Viện Kiểm nghiệm thuốc T.Ư lấy gần 400 mẫu dược liệu thì có tới 60% mẫu chưa đạt chất lượng. Trong đó, 20% số thuốc còn bị trộn rác như cát, xi măng, lẫn tạp chất, giả mạo, tẩm ướp hóa chất độc hại…
Thông tin này khiến nhiều bệnh nhân lo lắng, bởi xưa nay không ai nghĩ uống thuốc Đông y trong bệnh viện lại có thể có độc. Trong đó, các chuyên gia đầu ngành Đông y nhận định, nghiêm trọng nhất là nhiều vị thuốc trộn tạp chất, nhuộm màu và giả mạo như bạch linh, hoài sơn, thỏ ty tử, hồng hoa. Ngoài ra, còn một số thuốc “treo đầu dê bán thịt chó”, sử dụng không đúng bộ phận như: Kim ngân hoa (sử dụng kim ngân đằng), liên nhục (dùng nắp hạt sen), phục thần (dùng bạch linh).
Vì sao mà ngay cả bệnh viện cũng bị “nhầm lẫn” thuốc?
Bà Trần Thị Hồng Phương – Phó Vụ trưởng Vụ Y dược cổ truyền (Bộ Y tế) cho rằng, lý do là vì “kỹ nghệ” làm giả thuốc đông dược ngày càng cao. Nếu trước đây, để phát hiện bạch linh giả, người ta cho vào nước, nếu thuốc tan thì biết là đồ giả. Nhưng hiện tại, bạch linh giả được tẩm canxi cacbonat để không tan trong nước.
Thuốc thỏ ty tử không chỉ được trộn bột xi măng cho nặng mà còn nhuộm màu để không bị phát hiện. Còn thuốc hồng hoa cũng bị nhuộm màu công nghiệp cho đỏ đẹp và nặng hơn mà hiện Vụ vẫn chưa xác định ra đó là hóa chất gì.
Ngoài ra, một số thuốc khác bị làm giả như nhân hạt cao lương giả ý dĩ, rễ sim giả ô dược, củ mỡ giả hoài sơn… Cho dù đã phát hiện và ngăn cấm nhiều năm nhưng nhiều thuốc vẫn nhuộm “thuốc độc” gây ung thư RhodaminB cho đỏ đẹp và chống nấm mốc…
Video đang HOT
Lương y Vũ Quốc Trung (Hội Đông y Hà Nội) cũng nêu ra hàng loạt thuốc giả như “long vải” giả long nhãn, củ sắn giả bạch linh, thanh thảo giả đông trùng hạ thảo. Điều này khiến người bệnh bị móc túi mà bệnh không khỏi… Ngoài ra, người chế biến còn xông lưu huỳnh hay formaldehyde để chống nấm mốc… Có nhiều loại thuốc khác kém chất lượng đã được tinh chế hết chất bổ, chỉ còn “bã” như các loại sâm, linh chi…
Một cửa hàng bán thuốc Đông y tại chợ phiên làng Đám, xã Đại Áng, Thanh Trì, Hà Nội (ảnh minh họa)
Khó quản lý?
Theo nhận định của ông Phạm Vũ Khánh – Vụ trưởng Vụ Y dược cổ truyền, thuốc Đông y rất khó kiểm định vì “để trên bàn là thuốc nhưng dưới đất có thể là rác”. Dược liệu lại ở dạng tươi và sơ chế “không thể không mốc”. Nếu không thường xuyên được kiểm tra, phơi phóng, sấy khô thì chỉ vài ngày có thể ẩm mốc, làm “nhạt” hàm lượng hoạt chất, biến thuốc loại 1 xuống thành loại 3-4. Khi được hỏi về việc đánh giá thế nào về chất lượng của thị trường dược liệu hiện nay, ông Khánh cho biết, Vụ cũng không biết, vì Cục Dược quản lý nguồn gốc, xuất xứ của dược liệu.
Theo thống kê của Bộ Y tế, mỗi năm, Việt Nam tiêu thụ khoảng 50.000 tấn dược liệu, nhưng có đến 60-70% là thuốc nhập ngoại, và trong số này 80% là thuốc nhập lậu, trôi nổi, không rõ nguồn gốc. Nhiều lương y cho rằng, chế tài xử phạt vi phạm buôn bán dược liệu giả, kém chất lượng còn quá nhẹ nên cả người buôn bán lẫn người bốc thuốc đều lơ là, chủ quan.
Theo lương y Trung, việc thuốc bị nấm mốc, mối mọt là do không đủ độ khô, nếu được sao sấy ở nhiệt độ thích hợp và bảo quản kín thì không bao giờ bị nấm mốc. Ngoài ra, một số máy móc rút ngắn thời gian cho bác sĩ như: Máy sắc thuốc với nhiệt độ cao, máy nghiền thuốc… cũng đang phá hủy hàm lượng hoạt chất của thuốc dẫn đến việc hàm lượng không đúng như mô tả.
Khi hàm lượng hoạt chất thấp thì người bệnh uống thuốc không đủ liều lượng, không khỏi bệnh. Những kỹ năng phân biệt thuốc, bảo quản, chế biến thuốc đúng cách, không lương y nào lại không thuộc. Tuy nhiên, có thể vì lợi nhuận, người ta vẫn làm. Trong khi cơ quan quản lý còn lơ là…
“Các cơ sở khám chữa bệnh có thể ham rẻ, mua thuốc không rõ nguồn gốc chứ không thể đổ tại khó phân biệt. Vì theo cảm quan của một người làm Đông y lâu năm, có thể phân biệt đâu là hàng nhái, hàng giả. Hoặc đơn giản chỉ cần chiếu theo các tiêu chuẩn, đặc điểm của Dược điển Việt Nam thì đều có thể phân biệt được” – lương y Trung cho biết.
Theo 24h
Thuốc Đông y TQ có chất gây ung thư
Qua kiểm tra định tính, định lượng, tạp chất gần 400 mẫu dược liệu cho thấy, 60% chưa đạt chất lượng theo dược điển Việt Nam 20% vị thuốc có sự nhầm lẫn giữa các loại, trộn lẫn hóa chất độc hại và hàm lượng hoạt chất đạt thấp.
Kết quả kiểm tra của Vụ Y dược cổ truyền, Bộ Y tế về chất lượng dược liệu, vị thuốc y học cổ truyền (YHCT) tại một số BV Y dược cổ truyền và khoa YHCT của cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn một số tỉnh, TP trong cả nước cho thấy: Có nhiều vị thuốc YHCT không đảm bảo chất lượng. Đặc biệt, có 3 vị thuốc nhập từ Trung Quốc bị làm giả và chứa chất độc, thậm chí có cả chất gây ung thư.
Qua kiểm tra định tính, định lượng, tạp chất gần 400 mẫu dược liệu cho thấy, 60% chưa đạt chất lượng theo dược điển Việt Nam 20% vị thuốc có sự nhầm lẫn giữa các loại, trộn lẫn hóa chất độc hại và hàm lượng hoạt chất đạt thấp. Nhiều vị thuốc YHCT không đảm bảo chất lượng hiện đang sử dụng tại các cơ sở khám chữa bệnh (trong và ngoài công lập), tập trung chủ yếu ở các loại được sử dụng thường xuyên và không có ở Việt Nam.
Kết quả kiểm nghiệm cho thấy nhiều loại thuốc Đông y không đảm bảo chất lượng
Cụ thể, nhóm 1 là một số vị thuốc có lẫn nhiều tạp chất như Bá tử nhân, Tế tân, Viễn chí, Hòe hoa, Phòng phong, Uy linh tiên, Tần giao, Kim ngân hoa nhóm 2 là một số vị thuốc có mô tả đúng nhưng hàm lượng hoạt chất thấp như: Đảng sâm, Hoàng cầm, Khương hoạt, Hà thủ ô đỏ, Hoàng bá, Đan sâm, Ngưu tất, Nhục thung dung nhóm 3 là một số vị thuốc bị nhầm lẫn loài như: Dây Đau xương, Tang ký sinh, Ý dĩ, Thăng ma, Hoàng kỳ.
Đặc biệt, nhóm 4 là một số vị thuốc có trộn tạp chất, nhuộm màu và giả mạo như: Bạch linh, Hoài sơn, Thỏ ty tử, Hồng hoa. Ngoài ra còn một số vị thuốc sử dụng không đúng bộ phận dùng như: Kim ngân hoa (sử dụng Kim ngân đằng), Liên nhục (dùng nắp hạt sen), Phục thần (dùng Bạch linh). Trong số các thuốc nhuộm màu, bị làm giả đáng lưu ý có 3 loại được nhập từ Trung Quốc là Bạch linh, Thỏ ti tử, Hồng hoa bị làm giả. Kết quả xét nghiệm cho thấy, trong thành phần "Bạch linh" có đến 80% là cabonat Thỏ ti tử được trộn bằng xi măng Hồng hoa chứa chất gây ung thư và những hóa chất khác nhưng chưa rõ là chất gì.
Theo TS. Trần Thị Hồng Phương, Phó Vụ trưởng Vụ Y dược cổ truyền, Bộ Y tế, nếu phát hiện Bạch linh giả, thử nghiệm cho vào nước sẽ tan nhanh chóng. Nhưng đến nay những người làm thuốc giả đã dùng cách thức tinh vi là cho canxi cabonat vào để không tan trong nước nên khó phát hiện. Đối với Hồng hoa được nhuộm chất màu, còn một số chất chưa xác định được nhưng dù là chất gì khi vào cơ thể sẽ ảnh hưởng đến chức năng gan thận. Về lâu dài, dẫn đến suy gan, suy thận, gây ung thư.
Việc quản lý chất lượng dược liệu hiện nay rất khó khăn vì nguồn dược liệu nhập khẩu từ Trung Quốc về Việt Nam chưa kiểm soát được, nên việc kiểm soát dược liệu chỉ tập trung chủ yếu là phổ biến kiến thức cho các đơn vị cung ứng và người sử dụng nhận biết thuốc. Các cơ sở khám chữa bệnh cần phải củng cố lại việc nhập thuốc, phải có kiến thức phân biệt thật giả. Tuy nhiên, hiện có những dược liệu trộn hóa chất, hay trộn những chất mà chính Viện kiểm nghiệm chưa xác nhận là loại gì - TS. Phương cho biết.
Trước tình hình đó, để đảm bảo an toàn trong sử dụng dược liệu, Bộ Y tế đã có văn bản gửi Sở Y tế các tỉnh, TP yêu cầu tăng cường quản lý chất lượng dược liệu, thuốc Đông y, thuốc từ dược liệu trong các cơ sở khám chữa bệnh bằng YHCT chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh bằng YHCT chỉ được sử dụng các vị thuốc Hồng hoa, Bạch linh, Thỏ ti tử, Hoài sơn khi có kết quả kiểm nghiệm đạt tiêu chuẩn chất lượng theo quy định. Đối với lượng thuốc hiện đang có tại kho, yêu cầu các đơn vị niêm phong, tự bảo quản và gửi mẫu kiểm nghiệm, đạt tiêu chuẩn chất lượng mới được tiếp tục sử dụng.
Bộ Y tế cũng yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, TP khẩn trương tiến hành kiểm tra chất lượng dược liệu, thuốc Đông y trong các đơn vị khám, chữa bệnh trên địa bàn, chú trọng kiểm tra những vị thuốc nêu trên và báo cáo kết quả về Bộ Y tế trước ngày 30/10/2012.
Theo 24h
Vi phạm đê điều ở Hà Nội ngày càng nghiêm trọng Trước tình trạng vi phạm đê điều ngày càng gia tăng cả về số lượng lẫn mức độ, trong khi việc xử lý lại thiếu kiên quyết, Bộ Nông nghiệp đã phải có văn bản gửi Chính phủ để xin ý kiến chỉ đạo. Theo Thứ trưởng Hoàng Văn Thắng, tình hình vi phạm Luật Đê điều trên địa bàn Hà Nội đang...