Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Sẽ hỗ trợ mạnh cho nông hộ tái đàn lợn
Phát biểu khai mạc tại Hội nghị thúc đẩy phát triển chăn nuôi lợn diễn ra sáng 6/5 tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường khẳng định, ngoài 15 doanh nghiệp nòng cốt chiếm khoảng 35% thị phần chăn nuôi lợn hiện nay, chúng ta đang rất cần sự vào cuộc, chung tay của các trang trại, gia trại, chăn nuôi lợn nông hộ.
Trong đó, HTX và nông hộ đang rất yếu thế cần phải được hỗ t rợ ngay để đối tượng này tái đàn nhanh, hiệu quả và bền vững.
Toàn cảnh Hội nghị thúc đẩy phát triển chăn nuôi lợn diễn ra sáng 6/5 tại Hà Nội
Đàn lợn cụ kỵ, ông bà xấp xỉ 100.000 con vẫn an toàn
Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, cao điểm trước khi xảy ra dịch tả lợn Châu Phi, chăn nuôi lợn chiếm 65 – 70% rổ thực phẩm do thói quen tiêu dùng của đại bộ phận người dân.Tháng 2/2019, Việt Nam ghi nhận ổ dịch dịch tả lợn Châu Phi (DTLCP) đầu tiên tại Hưng Yên, sau 4 tháng lan ra toàn quốc, đỉnh điểm tháng 5 năm 2019 hầu hết các, huyện, xã, tỉnh đều bị niễm dịch tả lợn Châu Phi.
Trong khi đó, tổng đàn lợn của thế giới cũng giảm 13%, đặc biệt Trung Quốc só liệu cuối năm 2019 chỉ còn 50% tổng đàn so với trước dịch.Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho biết, đến nay Việt Nam đã làm tốt nhất có thể để giảm thiệt hại khi phải đối phó, đối mặt với DTLCP, loại dịch bệnh nguy hiểm chưa từng có trong lịch sử, chưa có vắc xin, chưa thuốc đặc trị, dịch đi đến đâu tàn phá ngành chăn nuôi lợn của thế giới đến đó.
Đến nay, Việt Nam đã cơ bản giữ được an toàn đàn lợn cụ kỵ, ông bà xấp xỉ 100.000 con, toàn là những tổ hợp gien tốt hàng đầu thế giới. Nhưng với số lượng lợn tiêu hủy do DTLCP khoảng 6 triệu con cộng việc giảm tổng đàn theo tự nhiên ngoài dịch, đến nay Việt Nam đã phục hồi được khoảng 80% tổng đàn so với trước lúc xảy ra dịch tả lợn Châu Phi.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh, bài học rút ra trong quá trình phòng, chống dịch tả lợn Châu Phi đến nay là phải chăn nuôi an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh. Nếu làm tốt công tác an toàn sinh học dịch bệnh rất khó để xâm nhập vào chuồng trại hoặc nếu có xâm nhập vẫn đủ thời gian và biện pháp để xử lý, khắc phục để giảm thiệt hại xuống mức thấp nhất.
Do đó, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường lưu ý, hiện nay các địa phương đang được khuyến khích tăng đái, tái đàn, song quan điểm của Bộ NN-PTNT phải đảm bảo đáp ứng an toàn sinh học mới được phép tái đàn, bởi thực tế mầm bệnh dịch tả lợn Châu Phi vẫn còn rất nhiều ngoài môi trường, nếu không làm tốt công tác an toàn sinh học, dịch bệnh ngay lập tức sẽ xâm nhập vào trang trại gây thiệt hại rất lớn.
“Nếu không thực hiện nhanh, hiệu quả việc tái đàn, chúng ta sẽ mất một góc thị phần của ngành hàng quan trọng trị giá 10 tỷ đô”, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh.
Chăn nuôi an toàn sinh học đang mang lại hiệu quả cao cho các trang trại ở Hưng Yên.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường ghi nhận và đánh giá cao một số địa phương trong thời gian qua đã tiên phong có chính sách hỗ trợ chăn nuôi lợn tái đàn, tăng đàn rất hiệu quả, điển hình như Hà Nội, hiện hỗ trợ tới 5 triệu đồng/đầu lợn nái.
Video đang HOT
Bên cạnh đó, Hà Nội cũng là địa phương chi trả hỗ trợ tiêu hủy do dịch tả lợn Châu Phi sớm nhất trong cả nước.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, chưa bao giờ ngành gia cầm phát triển mạnh như thời điểm này với tổng đàn gần 500 triệu con, trong đó chủ yếu là gà ta, gà lông màu bản địa chất lượng cao, thịt thơm ngon nên cần tiếp tục vận động, tuyên truyền người dân thay đổi dần thói quen theo hướng giảm cơ cấu thịt lợn, tăng thịt gia cầm và thủy sản. Tất nhiên, việc thay đổi thói quen cơ cấu thực phẩm của người tiêu dùng trong ngày một ngày hai được.
Đến hết quý 4 sẽ cơ bản đáp ứng được nhu cầu con giống, thịt lợn
Thông tin tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến cho hay: Hiện, tổng đàn nái của Việt Nam có trên 2,9 triệu con, với tỷ lệ đàn nái ngoại và nái lai chiếm trên 80%, năng suất sinh sản của đàn nái đạt 18 con cai sữa/nái/năm, khả năng sinh trưởng cao nên khối lượng xuất chuồng bình quân đạt 87,5 kg/con. Vì vậy, vẫn đáp ứng được sản lượng thịt lợn tương đương với năm 2018.
Theo báo cáo của các địa phương, đến hết tháng 2/2020, tổng đàn lợn của cả nước đạt gần 24 triệu con, tương đương 74% so với tổng đàn lợn trước khi có DTLCP (khoảng 31 triệu con vào 31/12/2018)
Đến tháng 3/2020 cả nước có 9 tỉnh, thành phố có tổng đàn lợn bằng hoặc cao hơn trước khi có DTLCP, với tổng đàn hiện nay là 3,64 triệu con. Có 21 tỉnh, thành phố có đàn lợn đạt 80-dưới 100% so với trước khi có DTLCP, với tổng đàn là 10,35 triệu con; Có 20 tỉnh, thành phố có đàn lợn đạt 50-dưới 80% so với trước khi có DTLCP, với tổng đàn là 7,56 triệu con; Có 13 tỉnh, thành phố có đàn lợn đạt 31-dưới 50% so với trước khi có DTLCP, với tổng đàn lợn là 1,95 triệu con;
Đến hết tháng 4/2020 theo báo cáo của các địa phương, tổng đàn lợn của cả nước đạt gần 24,89 triệu con, tương đương 80,3% so với tổng đàn lợn trước khi có bệnh DTLCP (khoảng 31 triệu con vào 31/12/2018), tăng trưởng bình quân 5,78%/tháng; 9 tỉnh, thành phố có tổng đàn lợn bằng hoặc cao hơn trước khi có DTLCP, với tổng đàn hiện nay trên 4,54 triệu con, có tỉnh tăng rất cao như Bình Phước có đàn lợn bằng 149% so với trước khi có dịch (tổng đàn hiện nay là 1,314 triệu con).
Có 21 tỉnh, thành có đàn lợn bằng 80-dưới 100% trước khi có DTLCP, với tổng đàn hiện nay trên 10,719 triệu con, trong đó Đồng Nai có quy mô trên 2 triệu con, Thanh Hóa gần 1,15 triệu con. Có 26 tỉnh, thành phố có đàn lợn đạt 50-dưới 80% so với trước khi có DTLCP, với tổng đàn trên 8,416 triệu con (tháng 3 là 7,56 triệu con), trong đó Hà Nội có quy mô đàn lợn với gần 1,1 triệu con; có 7 tỉnh, thành phố có đàn lợn đạt 36-dưới 50% so với trước khi có DTLCP, với tổng đàn lợn gần 0,938 triệu con (tháng 2 ở tốp này có 13 tỉnh), đã có 6 tỉnh tăng đàn chuyển từ tốp 4 lên tốp 3.
Theo thống kê, chỉ tính 15 doanh nghiệp chăn nuôi lợn quy mô lớn và các điểm liên kết vệ tinh nuôi giữ khoảng 35% đàn lợn thương phẩm và tốc độ tái đàn lợn khu vực này đang rất nhanh, đạt trên 17%.
Nguyên nhân dẫn đến việc tái đàn, tăng đàn lợn gặp khó khăn, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến chỉ rõ, do bệnh DTLCP rất nguy hiểm đối với lợn, vi rút có sức đề kháng cao, đường lây truyền phức tạp, chưa có vắc xin phòng bệnh; chăn nuôi nhỏ lẻ còn phổ biến, cơ sở vật chất hạn chế, khó áp dụng biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, do đó người chăn nuôi nhỏ lẻ sợ dịch, thiếu vốn, thiếu con giống nên chưa thể chăn nuôi trở lại; nhiều địa phương chưa thực sự quyết tâm trong chỉ đạo, hướng dẫn tái đàn, tăng đànvì e ngại tái phát dịch…
Theo ông Tiến, do các tháng 5, 6 và 7/2019 là giai đoạn cao điểm của bệnh DTLCP, các cơ sở chăn nuôi lợn không cho phối hoặc hạn chế phối giống, nên ảnh hưởng đến nguồn cung con giống ở giai đoạn đầu năm 2020.
“Từ cuối tháng 8/2019 các cơ sở chăn nuôi lớn mới cho phối giống và tăng đàn lợn thịt, các cơ sở chăn nuôi nhỏ phải cuối năm 2019 đầu 2020 mới tái đàn, như vậy dự kiến đến Quý III, Quý IV/2020 đảm bảo cơ bản nhu cầu lợn giống, lợn thương phẩm”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định.
Đồng thời, vừa qua các doanh nghiệp lớn sản xuất lợn giống chủ yếu thay thế nội bộ của doanh nghiệp và mạng lưới gia công, rất hạn chế bán con giống ra ngoài. Do đó, nguồn lợn giống cũng khan hơn, nhiều nông hộ, trang trại bên ngoài không tiếp cận được nguồn giống dẫn đến giá mặt hàng này hiện nay tăng rất cao 2,5 đến hơn 3 triệu đồng/con.
“Dù giá tăng cao nhưng nhiều hộ có tiền, có điều kiện cũng không mua được giống để tăng, tái đàn”, ông Tiến nói.
Ảnh: Hiện giá lợn hơi tại các địa phương vẫn đang ở mức cao khoảng trên dưới 90.000 đồng/kg, nhiều hộ dân nhỏ lẻ gặp khó khăn trong tái đàn.
Cũng theo ông Tiến, vừa qua một số tỉnh đã tái đàn lợn và tăng đàn lợn rất tốt với một số kinh nghiệm như tổ chức kiểm soát tốt dịch bệnh theo đúng tinh thần chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ; kịp thời công bố hết dịch để tạo điều kiện cho người chăn nuôi tái đàn, tăng đàn lợn.
UBND cấp tỉnh quan tâm chỉ đạo kịp thời, có các giải pháp, chính sách hỗ trợ kinh phí duy trì, tăng đàn nái, đực giống phục vụ tái đàn, tăng đàn như: Hà Nội (bố trí 16 tỷ đồng hỗ trợ con giống, trong đó hỗ trợ 4 triệu đồng/con lợn nái), Nghệ An (hỗ trợ 2 triệu đồng/con lợn nái, hỗ trợ toàn bộ đực giống), Bình Dương (hỗ trợ 10 triệu đồng/hộ chăn nuôi có từ 20 con lợn trở lên), Phú Thọ, Bắc Giang, Thanh Hóa, , Bình Định, Bình Phước, Đồng Nai,….
Là địa phương tiêu biểu trong không chế DTLCP và tái dàn ợn hiệu quả, ông Đỗ Đức Duy – Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái cho biết, Yên Bái cho biết, tổng đàn lợn hiện nay của tỉnh Yên Bái là 442.000 con, trong đó có 48.000 con nái, 1.300 con đực giống. Do người dân không tái đàn từ tháng 5/2019 nên số lợn thiếu hụt rất lớn so với nhu cầu tiêu dùng của người dân.
Tỉnh Yên Bái đã ban hành một loạt chính sách nhằm khuyến khích người dân tái đàn, nhất là đàn lợn và đàn gia cầm. Trong đó hỗ trợ 91 cơ sở chăn nuôi tập trung theo hướng an toàn dịch bệnh, tổng mức hỗ trợ là 3,36 tỷ đồng.
“Chúng ta xác định đã chăn nuôi phải chăn nuôi an toàn sinh học chứ không làm theo phong trào, tái đàn ồ ạt”, ông Duy nói.
Ông Duy cho hay: Đối với các hộ trống chuồng nay tái đàn sau DTLCP, tỉnh chủ động hỗ trợ con giống như hộ nuôi 100 con thì được hỗ trợ 30 triệu; hộ nuôi 15 con nái được hỗ trợ 30 triệu; hộ nuôi hỗn hợp 5 nái và 50 lợn thịt được hỗ trợ 20 triệu; gia cầm nuôi 1.000 con/lứa được hỗ trợ 15 triệu đồng.Hỗ trợ do ảnh hưởng Covid-19, hộ nuôi 100 con lợn thịt được hỗ trợ 20 triệu; hộ nuôi 15 con nái được hỗ trợ 20 triệu đồng; các hộ nuôi hỗn hợp 5 nái và 50 lợn thịt được hỗ trợ 15 triệu đồng.
Đối với các doanh ngiệp nuôi lợn nái nếu vay vốn ngân hàng thì được hỗ trợ lãi suất ngân hàng. Tỉnh Yên Bái hiện có 4 doanh nghiệp chăn nuôi lợn nái, mỗi con lợn con bán trong nội tỉnh, có xác nhận của chính quyền địa phương và Phòng nông nghiệp thì mỗi con được hỗ trợ 50.000 đồng.
Để tái đàn an toàn, ông Duy kiến nghị các DN và Bộ NNPTNT hỗ trợ con giống, kỹ thuật và chăn nuôi an toàn sinh học để các trang trại, các hộ tăng, tái đàn để sớm khôi phục sản xuất, chăn nuôi trở lại, bền vững hơn.
Tái đàn lợn có kiểm soát, đừng để sau lại "ngã ngửa" vì giá lợn
Phát biểu kết luận Hội nghị Thúc đẩy phát triển chăn nuôi lợn diễn ra tại Hà Nội sáng nay (6/5), Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường lưu ý 7 giải pháp trọng tâm, trong đó khẳng định các địa phương nắm quyền quyết định trong thúc đẩy tái đàn, tăng đàn lợn, kiểm soát dịch bệnh và quy mô tăng đàn, tránh để cuối cùng lại "ngã ngửa" phải đi giải cứu thịt lợn.
Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường trả lời phỏng vấn báo chí tại Hội nghị Thúc đẩy phát triển chăn nuôi lợn.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường khẳng định, trong ngành chăn nuôi lợn hiện nay, các hộ chăn nuôi chăn nuôi quy mô nhỏ và vừa, các HTX chính là 2 khu vực chiếm tỉ trọng lớn nhất, chiếm tới 66 - 67%% tổng đàn lợn. Trong khi đó, tốc độ tăng đàn, tái đàn ở các doanh nghiệp (DN) lớn cũng đang tăng rất nhanh, trước đây thị phần chỉ chiếm khoảng 15-20% thì nay đã tăng lên 35%.
Cái cần ưu tiên hiện nay, chính là đối tượng chăn nuôi nông hộ quy mô tập trung, trang trại, HTX. Muốn vậy phải hoàn thiện nhóm chính sách nhà nước với tổng thể nhiều giải pháp nhằm hỗ trợ từ con giống, đất đai đến lãi suất vay vốn...
Thứ 2, ngành nông nghiệp phải ưu tiên tập trung chỉ đạo sâu sát hơn nữa để đảm bảo tái đàn an toàn, hiệu quả, không tái dịch. Nguy cơ dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) quay trở lại vẫn còn rất hiện hữu, cho nên công tác phòng chống dịch phải có sự cố gắng rất lớn từ chủ trương, chính sách, chỉ đạo cho tới sự hưởng ứng của người dân. Thời gian qua, nhờ có sự đồng bộ, đồng lòng quyết liệu đó nên đã hạn chế được thấp nhất tỉ lệ thiệt hại do DTLCP.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cũng phải thừa nhận dịch bệnh này gây ra thời gian qua rất khủng khiếp, lên tới gần 20% tổng đàn. Chưa có dịch bệnh nào trong lịch sử từng gây thiệt hại lớn như thế, làm mất cân đối cung cầu về thực phẩm, khiến giá lợn hơi tăng cao suốt từ Tết Nguyên đán đến giờ và có thể còn kéo dài.
Dịch bệnh còn làm ảnh hưởng tới sinh kế một bộ phận lớn bà con nông dân, DN, HTX... Nhất là nông dân, nhiều người mất cả cơ nghiệp do quy mô chăn nuôi nhỏ, vốn ít.
Điều đáng mừng là đến nay, sau khi DTLCP được khống chế cơ bản thì nhiều địa phương có sáng kiến rất hay trong việc tiếp tục tăng cường phòng chống dịch, tái đàn, tăng đàn. Các HTX, DN, người dân cũng có nhiều sáng tạo, như ở Hưng Yên có chủ trang trại khử trùng cả tiền, hay đun sôi nước mới cho lợn ăn uống. Đặc biệt 15 DN lớn đã cơ bản giữ được đàn lợn nái, cụ kị ông bà, nhờ đó tốc độ tái đàn, tăng đàn ở bộ phận này khá nhanh, góp phần tăng tổng đàn lên khoảng 81% so với trước khi có DTLCP.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cũng nhìn nhận còn những vấn đề lớn bất hợp lí, cần giải quyết: "Hiện nay sản lượng thịt lợn vẫn còn thiếu hụt khoảng hơn 20% so với trước khi có dịch tả lợn châu Phi. Nếu trong quý 3 chúng ta không cố gắng, quyết tâm đồng bộ thì nguồn cung thịt lợn chưa thể trở lại trạng thái cân bằng. Do đó, điều thứ 3 cần lưu ý, chính là các tỉnh, thành phố cần hoàn thiện chính sách, vào cuộc đồng bộ, tích cực giúp người dân tái đàn thuận lợi, hiệu quả".
Bộ trưởng Bộ NNPTNT đề nghị các địa phương rà soát quy hoạch, tạo điều kiện về đất đai để các trang trại, HTX mở rộng quy mô chăn nuôi. Ảnh: Minh Huệ
Bộ trưởng khẳng định địa phương mới là nơi nắm quyền quyết định tới hiệu quả tái đàn. Sau hội nghị này, đề nghị nơi nào chưa chi trả hỗ trợ thiệt hại do dịch tả lợn châu Phi thì phải rà soát lại. Người dân cần nhất sự công bằng, rõ ràng, sòng phẳng, đã hỗ trợ phải đến nơi đến chốn, công khai minh bạch, tránh thủ tục rườm rà, kí hàng mấy chục loại giấy tờ để nhận mấy đồng hỗ trợ thì ai cũng nản.
"Những địa phương nào đã qua 30 ngày không còn DTLCP phải công bố hết dịch để người dân sản xuất, buôn bán thịt lợn thuận lợi. Báo cáo của các tỉnh tổng hợp lên thì thấy 99,9% số xã hết DTLCP, nhưng tại sao trong hội nghị hôm nay, mới có 45 tỉnh đã công bố hết dịch? Cái này đề nghị kiểm tra lại", Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nêu câu hỏi.
Tiếp đó, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đề nghị các địa phương chỉ đạo DN tham gia cung ứng sản phẩm cho hệ sinh thái ngành thịt lợn. Sau hội nghị, đề nghị các DN thuộc địa bàn tỉnh nào thì mời đến làm việc cùng chủ trang trại, HTX, nông dân để bàn bạc, thể hiện trách nhiệm với cộng đồng trong cung ứng đầu vào - đầu ra; cử đội ngũ kĩ thuật chăm lo trang trại vệ tinh, hỗ trợ nông dân - chính là chăm lo thị trường, khách hàng của mình.
Các địa phương cũng cần đặc biệt quan tâm 2 nhóm vấn đề lớn: Quy hoạch, tạo điều kiện về đất đai để các trang trại, HTX mở rộng quy mô chăn nuôi, liên kết với nhau để có những trang trại, HTX lớn mạnh; cắt giảm thủ tục hành chính rườm rà.
Cuối cùng, tư lệnh ngành nông nghiệp đề nghị các địa phương rà soát quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp, trong đó khẳng định tái cơ cấu ngành thịt lợn theo hướng bền vững, theo chuỗi. Đừng để tái đàn mất kiểm soát mà sau này lại "ngã ngửa" vì khủng hoảng thừa, phải đi giải cứu thịt lợn.
"Nơi nào cần bao nhiêu trang trại, bao nhiêu chuỗi phải xác định rõ, không sản xuất đứt quãng. Khu vực nào có thế mạnh thì tạo điều kiện đầu tư phát triển, còn chưa đảm bảo điều kiện an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh thì dứt quát không tái đàn. Riêng đối với DN, đề nghị coi việc tái đàn của mình và của nông hộ, HTX là quan trọng như nhau. DN chính là đầu tàu trong việc dẫn dắt giá thịt lợn, giá cám, thuốc thú y... Bảo bán giá lợn hơi 70.000 đồng/kg nhưng lại tuồn ra cho trang trại vệ tinh đẩy giá lên thì là chưa thực sự gương mẫu", Bộ trưởng Cường nói rõ.
Còn với người dân, người đứng đầu ngành nông nghiệp cho rằng "bão" DTLCP là bài học thấm thía đối với ngành chăn nuôi.
"Bây giờ đã qua thời chăn nuôi vài mét vuông rồi, đã đến thời liên két, ứng dụng khoa học công nghệ, bởi không có DTLCP thì cũng có dịch bệnh khác khiến chăn nuôi nhỏ lẻ chịu nhiều rủi ro. Thực tế cho thấy mô hình HTX rất phù hợp với xã hội Việt Nam. Không thể ở đâu cũng có đại điền mênh mông, do đó người nông dân chăn nuôi nhỏ lẻ cần vào HTX, tổ hợp tác để tạo sức mạnh, các bên cùng có lợi", Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh.
Tái đàn lợn, Bộ trưởng NNPTNT đề nghị doanh nghiệp làm "hạt nhân" Sáng 26/12, tại hội nghị triển khai một số giải pháp thúc đẩy sản xuất đảm bảo an toàn dịch bệnh trong chăn nuôi, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường khẳng định, các doanh nghiệp sẽ phải trở thành "hạt nhân" trong việc tái đàn, chăn nuôi an toàn sinh học. Nhiều nơi đang tái đàn hiệu quả Phát biểu chỉ đạo...