Bộ trưởng Năng lượng Mỹ kêu gọi Australia tham gia cung cấp uranium

Ngày 18/2, Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright kêu gọi Australia đóng vai trò tích cực hơn trong việc cung cấp uranium, đồng thời bày tỏ quan điểm về chính sách năng lượng và khí hậu tại hội nghị Liên minh vì Công dân có Trách nhiệm (ARC) diễn ra tại London từ ngày 17 đến 19/2.

Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright. Ảnh: AP/TTXVN

Phát biểu tại hội nghị, ông Wright nhấn mạnh mong muốn thấy Australia “tham gia vào việc cung cấp uranium và có thể tự mình theo đuổi con đường hạt nhân”. Australia hiện là quốc gia sản xuất uranium lớn thứ tư thế giới, song năng lượng hạt nhân vẫn bị cấm ở cấp quốc gia.

Ngoài vấn đề uranium, Bộ trưởng Năng lượng Mỹ cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với việc khai thác khí đá phiến tại Australia, cho rằng đây là một “nguồn tài nguyên khổng lồ”. Australia hiện là quốc gia xuất khẩu khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) lớn nhất thế giới, trong đó một phần đáng kể đến từ công nghệ khai thác thủy lực phá vỡ đá phiến.

Trong phần thảo luận, nhà báo Australia Chris Uhlmann đề cập đến thực tế rằng Australia sở hữu tới một phần ba trữ lượng uranium của thế giới nhưng chưa thực hiện hoạt động làm giàu nào. Ông đặt câu hỏi liệu Mỹ có sẵn sàng hợp tác để đảm bảo an ninh năng lượng cho cả hai quốc gia hay không.

Theo quy định hiện hành của Australia, uranium chỉ được xuất khẩu cho các quốc gia đáp ứng đầy đủ yêu cầu bảo vệ toàn diện theo các thỏa thuận hợp tác hạt nhân song phương. Các quốc gia không sở hữu vũ khí hạt nhân bắt buộc phải tham gia Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí Hạt nhân (NPT) và ký kết Thỏa thuận bảo vệ toàn diện với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA). Trong khi đó, các quốc gia có vũ khí hạt nhân phải cam kết không sử dụng uranium Australia vào mục đích quân sự và chấp nhận sự giám sát của IAEA. Riêng Ấn Độ được hưởng ngoại lệ theo quyết định năm 2008 của Nhóm các Nhà cung cấp Hạt nhân, dựa trên việc nước này áp dụng cơ chế bảo vệ của IAEA đối với các cơ sở hạt nhân dân sự và đảm bảo tách biệt với chương trình quân sự.

Hội nghị ARC quy tụ nhiều nhân vật chính trị và nhà hoạt động đến từ Australia và New Zealand, trong đó có lãnh đạo Liên minh Australia Bridget McKenzie cùng đại diện từ News Corp và nhiều tổ chức nghiên cứu. Theo Guardian Australia có hơn 50 đại biểu Australia đã tham dự sự kiện lần này.