Bộ trưởng Malaysia: Có tuyên bố chung cũng không giải quyết vấn đề

Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia nói rằng tuyên bố chung của Hội nghị bộ trưởng quốc phòng ASEAN sẽ không giải quyết tranh chấp lãnh thổ tại Biển Đông và việc đưa ra bộ quy tắc ứng xử tại vùng biển tranh chấp mới là vấn đề cần ưu tiên.

Lãnh đạo quốc phòng các nước ASEAN bắt tay trước hội nghị tại Malaysia – Ảnh: AFP

Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia, ông Hishammuddin Hussein phát ngôn như trên tại hội nghị thượng đỉnh Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng ngày 4.11. Hội nghị đã không đưa ra được tuyên bố chung.

“Mối đe dọa không nằm trên tờ giấy. Những gì được ký trong tuyên bố chung sẽ không giải quyết được các vấn đề cứ được tuyên bố lặp lại hay cũng không đưa được các tàu ra khỏi Biển Đông. Dừng lại với một tuyên bố chung sẽ không giải quyết được các vấn đề thực sự”, Bloomberg ngày 4.11 dẫn lời Bộ trưởng Hishammuddin. Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia cho rằng đưa ra một bộ quy tắc ứng xử là điều cần thiết để xây dựng sự tin tưởng lẫn nhau, đồng thời giữ vững được hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Singapore, ông Ng Eng Hen cho rằng ASEAN không đưa ra được tuyên bố chung không hẳn là điều tồi tệ và cho thấy vẫn còn những quan điểm khác biệt về Biển Đông. Còn Bộ trưởng Quốc phòng Indonesia, ông Ryamizard Ryacudu thì nói các tranh chấp lãnh thổ dần được giải quyết giữa các nước có tuyên bố chủ quyền và các cuộc tuần tra chung với Trung Quốc có thể giúp giảm thiểu căng thẳng.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter cho rằng việc các nước không đưa ra được tuyên bố chung chứng tỏ mức độ quan ngại của các nước được phản ánh trong cuộc hội thoại về các hoạt động tại Biển Đông, theo AFP.

“Đó là một vấn đề dai dẳng. Tôi thấy việc đó (không đưa ra được tuyên bố chung) nói lên điều mà tất cả chúng ta cần chú ý”, ông Carter nói.

Cả Mỹ và Trung Quốc đều đổ lỗi cho nhau trước việc hội nghị không đưa ra được tuyên bố chung. Một quan chức Mỹ cho rằng Washington cảm thấy thà không có tuyên bố còn tốt hơn là có nhưng tránh nêu lên vấn đề tuyên bố chủ quyền sai trái và việc quân sự hóa của Trung Quốc tại Biển Đông.

Trong khi đó, Trung Quốc cho biết rất tiếc về vấn đề trên và đổ lỗi cho việc không đưa ra được tuyên bố chung là do một nước ngoài khu vực gây ra.

Việc thiếu tuyên bố chung cho thấy các nước ASEAN đang trở nên bất lực trước những căng thẳng, trong khi cuộc đối đầu Mỹ-Trung đã trở thành vấn đề chủ đạo của các tranh chấp tại Biển Đông, chuyên gia Ian Storey thuộc Viện nghiên cứu Đông Nam Á tại Singapore bình luận.

Thực tế, các Bộ trưởng ASEAN đã gặp nhiều khó khăn trong việc đưa ra thỏa thuận chung liên quan đến Trung Quốc và Biển Đông. Tại hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao của khối ASEAN hồi tháng 8, tuyên bố chung bị hoãn vì những khác biệt về vấn đề vùng biển. Năm 2012, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN cũng lần đầu tiên không đưa ra được tuyên bố chung vì không đạt được sự đồng thuận.

Bảo Vinh

Theo Thanhnien