Bộ trưởng KHCN Nguyễn Quân nói về tàu ngầm, máy bay “made in Việt Nam”
Trong buổi trao đổi trực tuyến với bạn đọc Dân trí chiều 26/8, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân thẳng thắn thừa nhận: “Trong thời gian vừa qua có một số cá nhân nghiên cứu chế tạo tàu ngầm, máy bay nhưng chưa nhận được sự hỗ trợ cần thiết của cơ quan chức năng”
Ngân sách Nhà nước sẽ hỗ trợ cho sáng kiến
Giải thích về sự bất cập này, Bộ trưởng Nguyễn Quân cho hay, hiện nay những cá nhân đó nghiên cứu tự phát, trong quá trình chế tạo không liên hệ với cơ quan chức năng. Trong khi máy bay và tàu ngầm là những phương tiện cần có cơ quan đăng kiểm và thuộc phạm vi quản lý của Bộ Quốc phòng. Vì thế, khi chế tạo xong không thể làm thủ tục để vận hành, thử nghiệm và không đủ điều kiện để đưa vào sử dụng.
Bên cạnh đó, hệ thống văn bản pháp lý của Việt Nam chưa có những quy định cụ thể về sự hỗ trợ của nhà nước đối với những nghiên cứu tự phát, sáng kiến của người dân. Đặc biệt là quy định về sử dụng ngân sách nhà nước hỗ trợ trực tiếp cho những nghiên cứu đó.
Chính vì thế, khi có thông tin thì Bộ Khoa học và Công nghệ thường chỉ đạo các Sở Khoa học và Công nghệ tiếp cận và tư vấn cho các nhà sáng chế không chuyên hoặc mời các chuyên gia từ các Viện nghiên cứu tham gia tư vấn, hướng dẫn hoặc trợ giúp về lý thuyết, thiết kế. Còn việc hỗ trợ kinh phí cho đến nay chưa thể thực hiện được.
Bộ trưởng Nguyễn Quân cũng cho biết thêm: “Năm 2013, Bộ Khoa học và Công nghệ đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 13 về sáng kiến trong đó đã giao cho Bộ Tài chính chủ trì xây dựng thông tư hướng dẫn việc hỗ trợ kinh phí từ ngân sách nhà nước cho hoạt động sáng kiến. Hiện nay, dự thảo thông tư đã được hoàn thiện sau khi lấy ý kiến của các nhà sáng chế không chuyên (sau khi gặp mặt với Thủ tướng Chính phủ ngày 12/5/2015) và sẽ được ban hành trong thời gian sắp tới”
Sẽ có cơ chế chính sách cho những sáng kiến của người dân
“Đây sẽ là kênh hỗ trợ về tài chính cho sáng kiến của người dân. Hi vọng những người dân có sáng kiến phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng và các nhà khoa học ngay từ khi có ý tưởng để có thể nhận được sự hỗ trợ về kiến thức cũng như được hỗ trợ về tài chính” – Bộ trưởng Nguyễn Quân chia sẻ.
Đừng quá lo lắng về rủi ro trong hoạt động sáng tạo
Trước những băn khoăn về việc người nông dân đã sáng tạo ra nhiều sản phẩm, kể cả máy bay, tàu lặn… nhưng nếu những sản phẩm này đã có từ trước và đã bị bảo hộ bởi các sáng chế của nước ngoài thì người dân rất dễ bị vào vòng lao lý khi thương mại hoá sản phẩm của mình, Bộ trưởng Nguyễn Quân khẳng định: Hiện nay hệ thống bảo hộ Sở hữu Trí tuệ của Việt Nam đã tương đối hoàn chỉnh. Vì vậy chúng ta không nên quá lo lắng về sự rủi ro trong hoạt động sáng tạo.
Rất nhiều sáng chế của thế giới có thể hết hạn bảo hộ, hoặc không đăng ký bảo hộ ở Việt Nam vì vậy mọi người đều có thể sử dụng những sáng chế đó mà không sợ vi phạm pháp luật. Đối với những sáng chế đang được bảo hộ ở Việt Nam thì đều được Cục Sở hữu Trí tuệ tư vấn cho doanh nghiệp và các tổ chức cá nhân trong quá trình đăng ký xác lập quyền, nếu có sự trùng lặp đương nhiên sẽ không được chấp nhận.
Video đang HOT
“Người sở hữu tài sản trí tuệ phải được tôn trọng và bảo vệ tuyệt đối, bất kể là người Việt Nam hay người nước ngoài. Bản chất của sáng chế bao giờ cũng phải có tính mới, tính áp dụng, vì thế luật pháp của tất cả các nước không cho phép các sáng chế bị trùng lặp với những sáng chế đã được đăng ký bảo hộ từ trước” – Người đứng đầu Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh.
Bộ trưởng Nguyễn Quân cũng lưu ý, việc sản xuất các hàng hóa là kết quả của sáng chế trong nước và nước ngoài thì phải thông qua việc đăng ký nhãn hiệu, chất lượng sản phẩm. Đề nghị doanh nghiệp trước khi tiến hành sản xuất và cung cấp ra thị trường cần phải tham vấn các cơ quan quản lý để tránh việc vô tình vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, có thể dẫn tới các khiếu kiện kéo dài.
Nguyễn Hùng
Theo Dantri
Cần xây dựng cơ chế đặc thù cho doanh nghiệp khởi nghiệp
Việc xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp là rất mới với các cơ quan nhà nước, môi trường kinh doanh ở Việt Nam nhưng là điều hết sức cần thiết để phát huy trí tuệ của người Việt Nam. Bộ Khoa học và Công nghệ được giao nhiệm vụ xây dựng đề án và sẽ trình Chính phủ vào tháng 9 tới.
Trao đổi với Dân trí, ông Phạm Hồng Quất - Cục phát triển thị trường và Doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ (KHCN), đơn vị chủ trì Đề án cho biết: Đề án sẽ chú trọng xây dựng Quỹ đầu tư về khoa học công nghệ để tạo nguồn vốn cho các doanh nhân khởi nghiệp và nghiên cứu, đầu tư áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, tạo ra những sản phẩm đủ sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.
Thưa ông, việc xây dựng Đề án cần xuất phát từ việc trải nghiệm thực tế để tránh việc "ngồi phòng lạnh" đưa ra những quy định khó khăn cho các doanh nghiệp khởi nghiệp. Nền tảng để Bộ KHCN lấy thước đo để xây dựng Đề án ở đây là gì?
Cục trưởng Phạm Hồng Quất: Ngày 4/6/2013, Bộ trưởng Bộ KHCN phê duyệt Đề án tổng thể thương mại hóa công nghệ theo mô hình Thung lũng Silicon tại Việt Nam giai đoạn 2013-2018. Mục tiêu của Đề án là thúc đẩy thương mại hóa công nghệ ưu tiên thuộc các lĩnh vực năng lượng, y sinh, cơ khí, tự động hóa, vật liệu mới, công nghệ thông tin và viễn thông theo mô hình Thung lũng Silicon và xây dựng mối quan hệ giữa Quỹ đầu tư mạo hiểm và doanh nghiệp khởi nghiệp.
Cục trưởng Cục phát triển thị trường và Doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ Phạm Hồng Quất
Đề án mang tính chất từ một mô hình thí điểm đó là đưa các thành tố quan trọng nhất của hệ sinh thái từ Hoa kỳ và hướng tới việc xây dựng hệ thống thúc đẩy cộng đồng khởi nghiệp tại Việt Nam, các quỹ đầu tư theo mô hình Thung lũng Silicon.
Sau hơn một năm hoạt động cho thấy tác động về mặt xã hội rất lớn, các cộng đồng khởi nghiệp đã có được những người "cầm cờ" và sự cam kết của Chính phủ hỗ trợ các bạn trẻ có đam mê và đặc biệt là các tầng lớp cao trong giới tri thức trẻ đã kết hợp với nhau để tìm ra một thị trường, mà đôi khi những nhà đầu tư, quản lý truyền thống không nhìn thấy được; họ kết nối được với cộng đồng quốc tế, đặc biệt là ở Silicon.
Chính phủ thấy đây là một mô hình hay và đã đến thời điểm cần phải xây dựng một chương trình quốc gia để hỗ trợ đó là hệ sinh thái Khởi nghiệp sáng tạo. Đât cũng là cơ hội để chúng tôi nâng dự án của mình lên tầm quốc gia.
Hệ sinh thái khởi nghiệp sẽ là một sân chơi rộng mở, đặc biệt là kết nối với cộng đồng quốc tế cho các bạn trẻ khởi nghiệp, đồng thời tạo ra một mạng lưới các nhà đầu tư "thiên thần" trong nước, các quỹ đầu tư mạo hiểm của nước ngoài cũng sẽ được thuận lợi hơn khi đầu tư.
Sau hơn 1 năm mô hình Thung lũng Silicon tại Việt Nam hoạt động thì những bước tiến rõ nét nhất ở đây là gì, thưa ông?
Cục trưởng Phạm Hồng Quất: Đề án Thung lũng Silicon tại Việt Nam nhằm xây dựng hệ thống các BA (tổ chức thúc đẩy kinh doanh) và mạng lưới các nhà đầu tư "thiên thần", nhà tư vấn khởi nghiệp, quỹ đầu tư mạo hiểm theo mô hình của Hoa kỳ tại Việt Nam để thúc đẩy thương mại hóa công nghệ trong một số lĩnh vực tiềm năng như công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, nông nghiệp, y tế....
Hệ thống Siloncon Valley tại Mỹ
Bước tiến rõ nét nhất đó là chúng ta đã vượt qua được một số rào cản hiện có của cơ chế chính sách để Đề án tiếp tục sống và chạy được, để hỗ trợ được các bạn trẻ khởi nghiệp.
Chúng ta cũng đã làm được một số sự kiện trên cơ sở một số sản phẩm rất chất lượng mà mình tư vấn để cộng đồng quốc tế biết đến tiềm năng khởi nghiệp sáng tạo ở Việt Nam. Trước chưa ai biết Việt Nam là một thị trường khởi nghiệp mà chỉ biết đến chúng ta có một đội ngũ sinh viên tài năng nhưng có thể đi làm thuê ở đâu đó. Bây giờ chúng ta đã có tên trên bản đồ thế giới.
Điều quan trọng nhất đó là Đề án đã tạo một niềm tin cho giới khởi nghiệp. Ý nghĩa về mặt xã hội đối với việc này là rất lớn. Hiện nay dự án có 5 nhóm được nhận quỹ đầu tư tiếp theo và chắc chắn sẽ mang lại một lợi ích kinh tế rất cao. Như vậy chúng ta đã tạo niềm tin là có một cơ quan, hệ thống hỗ trợ doanh nghiệp để họ có thể làm giàu bằng chính trí tuệ của mình.
Hiện này có rất nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm của nước ngoài đi vào Việt Nam, tuy nhiên cơ chế ràng buộc về quản lý, pháp lý của chúng ta đã gây khó khăn cho họ dẫn đến hiệu quả chưa được tốt như mong đợi. Ông nghĩ sao về điều đó?
Cục trưởng Phạm Hồng Quất: Điều này phản ánh rất đúng tình hình thực tế hiện nay. Ngay như bản thân chúng tôi ở trong Đề án Thung lũng Silicon tại Việt Nam có Bộ Khoa học và Công nghệ đứng ra bão lãnh để các nhà đầu tư tư nhân thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm Việt Nam nhưng cũng phải mất 2 năm mới xin được giấy phép thành lập, bây giờ lại phải xin giấy phép hoạt động. Quỹ này mặc dù đã có tiền, doanh nghiệp khởi nghiệp đã có nhưng chưa thể hoạt động được vì chưa biết dùng cơ chế nào để đầu tư, rút vốn, thuế. Như vậy, nước ngoài đầu tư vào đương nhiên là phải khó khăn.
Đối với nước ngoài thì khi vào Việt Nam họ rất quan tâm đến cơ chế, giấy phép, mục đích sử dụng, rút tiền ra như thế nào... Chính vì thế chúng ta cũng phải có sự cởi mở và ít nhất cơ chế của Hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam phải tương đồng với các nước xung quanh.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam gặp gỡ cộng đồng Startup (những người khởi nghiệp trẻ)
Ngày 12/8, các doanh nghiệp trẻ đã cuộc gặp gỡ với Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam. Tại buổi gặp này, nhiều bạn đã bày tỏ những băn khoăn, thắc mắc về thủ tục pháp lý "rườm rà" khi tiếp cận với nguồn vốn hoặc các tổ chức đầu tư. Đây cũng sẽ là những khó khăn khi chúng ta thực hiện Đề án. Theo ông thì chúng ta nên làm gì để giải quyết bất cập này?
Cục trưởng Phạm Hồng Quất: Theo tôi, các quỹ đầu tư mang tính hỗ trợ khởi nghiệp thì cần phải được thực hiện đơn giản và minh bạch. Điều này liên quan đến việc người quản lý quỹ là ai, cơ chế cấp phát phép là như thế nào?...
Khi tôi sang Singapore thì tất cả thuyết trình của họ chỉ thực hiện trong vòng 5 phút. Tức là nhóm khởi nghiệp đam mê, nghiên cứu đưa ra các bản thuyết trình chỉ trình bày trong 5 phút. Sau khi qua vòng loại và vào vòng trong thì có thể bị phỏng vấn cả ngày. Như ở chúng ta hiện nay, việc tiếp cận hồ sơ có thể cả ngày, thậm chí cả tháng. Vì thế, cơ chế cấp cho dự án đầu tư nghiên cứu truyền thống nó không hề tương thích cho đổi mới sáng tạo
Vấn đề ở chỗ là người cầm tiền phải biết nhìn nhận và đánh giá được dự án, mà không ai khác đó chính là các nhà đầu tư chứ không phải là những nhà quản lý.
Đối với mô hình quỹ, tôi cho rằng, đầu tiên phải chọn người đã có kinh nghiệm để xem xét các dự án đầu tư khởi nghiệp sáng tạo thì mới quản lý hiệu quả được. Cơ chế đó phải là cơ chế đặc thù. Hiện nay tất cả quỹ của chúng ta mang tính chất nghiên cứu, mang tính chất truyền thống, hội đồng. Nhiều vòng thẩm định, hồ sơ dày cộm, không ai có thể đáp ứng được, thậm chí còn làm nản chí những người muốn xin tiền hoặc những người xứng đáng thì lại không được chọn bởi người thẩm định nhìn quá sâu vào kỹ thuật công nghệ, trong đó quên mất bài toán thị trường và đầu tư mới là chính trong các mục tiêu.
Xin cảm ơn ông !
Theo quan điểm chỉ đạo của Chính phủ, doanh nghiệp khởi nghiệp KH&CN đóng vai trò quan trọng trong việc thương mại hóa công nghệ, ứng dụng kết quả nghiên cứu vào sản xuất, tạo ra những sản phẩm có giá trị gia tăng cao, đóng góp cho việc xây dựng và phát triển nền kinh tế tri thức của đất nước.
Nhà nước có chủ trương thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thông qua các nội dung chính như xây dựng các cơ chế, chính sách nhằm phát triển môi trường khởi nghiệp, đầu tư cho khởi nghiệp tại Việt Nam; Xây dựng Quỹ đầu tư khởi nghiệp quốc gia với định hướng của nhà nước và vai trò góp vốn, quản lý của tư nhân để hỗ trợ tài chính cho các dự án khởi nghiệp, cơ sở ươm tạo, tổ chức thúc đẩy kinh doanh, quỹ đầu tư mạo hiểm, nhà đầu tư thiên thần, các tổ chức đào tạo khởi nghiệp, đào tạo đầu tư khởi nghiệp và các dự án hỗ trợ khởi nghiệp tiềm năng khác.
Xây dựng hệ thống chứng nhận chất lượng cho các nhà đầu tư thiên thần, các tổ chức thúc đẩy kinh doanh, các tổ chức đào tạo khởi nghiệp, đào tạo huấn luyện viên khởi nghiệp, đào tạo nhà đầu tư khởi nghiệp; Xây dựng, chứng nhận và hỗ trợ phát triển chương trình đào tạo khởi nghiệp tại các trường đại học và trường phổ thông; Hỗ trợ các sự kiện khởi nghiệp cấp quốc gia và cấp địa phương; Hình thành và phát triển các gói hỗ trợ khởi nghiệp trong cơ sở vật chất - kỹ thuật; Hình thành và phát triển mạng lưới thông tin kết nối các chủ thể của hệ sinh thái khởi nghiệp...
Nguyễn Hùng (thực hiện)
Theo Dantri
"Quan hệ Việt - Mỹ không phải sự đột phá mà là chín muồi dần" "Nhiều người bảo sẽ có cái gì đó đột phá nhưng tôi thì dùng hình ảnh quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ chín muồi dần. Tôi không tin chắc đột phá là có lợi nhất cho Việt Nam, mà điều cần thiết là sự vững chãi, rõ hướng, rõ nét" - bà Tôn Nữ Thị Ninh nhận định. LTS: Bà Tôn Nữ...