Bộ phim tạo ám ảnh nhất năm 2021
“ Titane” khiến khán giả và giới phê bình bất ngờ với nhiều tình tiết gây sốc. Đạo diễn Julia Ducournau cho rằng cô không quan tâm, thậm chí vui khi bộ phim được bàn tán.
“Tôi thực sự chỉ muốn làm khán giả thấy yêu đời. Mục tiêu chính của tôi là làm người xem cảm nhận được nỗi đau nhân vật đã trải qua. Người ta sẽ không biết thế nào là yêu nếu chưa trải nghiệm. Tôi xem đây là thử thách trong cuộc đời làm đạo diễn”.
Đạo diễn người Pháp Julia Ducournau nói về lý do thực hiện Titane, bộ phim thắng giải Cành cọ vàng tại LHP Cannes và được xem là tác phẩm gây sốc nhất năm 2021.
Theo SCMP, Ducournau không giống Richard Curtis, nhà làm phim đứng sau những tác phẩm kinh điển về thể loại lãng mạn như Love Actually và Notting Hill. Tác phẩm điện ảnh của cô gắn với sự cực đoan như đổ máu, kinh dị, khỏa thân, hài đen. Cô kết hợp những thứ đó và biến tác phẩm của mình thành bộ phim gây sốc với nhiều chuyên gia và khán giả.
Bộ phim với nhiều tình tiết khó ngờ
Ducournau bắt đầu sự nghiệp đạo diễn điện ảnh vào năm 2016 với Raw. Bộ phim gây sốc không khác gì Titane khi kể về chuyện người phụ nữ thôi thúc bản thân ăn thịt đồng loại. Sự chú ý của giới phê bình thúc đẩy đạo diễn người Pháp tiếp tục làm những tác phẩm kinh dị.
Titane có sự tham gia của diễn viên mới nổi Agathe Rousselle. Cô đóng vai Alexia, người phụ nữ có khuynh hướng bạo lực và có sức hút mãnh liệt với những chiếc xe hơi. Cô gặp chứng muốn thể hiện dục vọng với xe hơi sau tai nạn ôtô từ nhỏ. Việc đó thúc đẩy cô nhận việc ở triển lãm xe, trở thành vũ công nhớt nhát, lướt qua những chiếc ôtô trước ánh nhìn của đàn ông.
Những lúc ở một mình, Alexia chui vào bên trong xe, tự làm mình thỏa mãn. Đây được xem là một trong những cảnh quan hệ tình dục kỳ lạ nhất từng xuất hiện trên màn ảnh. Ngay cả Ducournau cũng thừa nhận đây là bộ phim khó tin nhất mà cô thực hiện. “Thông thường chúng ta xem cảnh quan hệ tình dục giữa người với người. Alexia trong phim quan hệ với xe hơi”, đạo diễn nói.
Titane có nhiều phân đoạn ám ảnh. Ảnh: Kazak Productions.
Trailer Titane
Khoảnh khắc Alexia thỏa mãn với xe hơi chỉ là một trong những cảnh gây sốc của phim. Titane còn có cảnh cô giết người tình một đêm, bạn cùng phòng. Những cảnh quay được SCMP gọi là “trò hề” điện ảnh.
Trong một phân cảnh khác, Alexia cải trang thành nam để trốn tránh cảnh sát. Cô vượt qua nhiều con đường với lính cứu hỏa (do ngôi sao kỳ cựu người Pháp Vincent Lindon đảm nhận), người có con trai Adrien mất tích từ 10 năm trước.
Từ việc tiêm steroid, vị cảnh sát muốn làm đau bản thân từ thể xác đến tinh thần để quên đi quá khứ. Tuy nhiên, trong bước ngoặt kỳ lạ của phim, người này chấp nhận Alexia là con trai đã trưởng thành của mình. SCMP đánh giá đây là tình yêu được liên kết một cách miễn cưỡng mà đạo diễn Ducournau muốn khán giả cảm nhận.
“Tôi có thể hiểu việc này khó chấp nhận với một số người. Nhưng với tôi, thành thật mà nói, đây là chủ đề khá nhẹ nhàng rồi. Hai người quyết bù đắp tình thương bằng cách xem nhau là tất cả, bất kể những lời nói dối họ đã nói khi gặp nhau”, đạo diễn nói.
Khi thực hiện nhân vật không rõ ràng về giới tính Alexia/Adrien, bộ phim khiến nhiều người đặt câu hỏi giới tính thực sự của nhân vật là gì. Đạo diễn Ducournau cho rằng điều đó không quan trọng.
“Cố gắng xác định giới tính của ai đó là điều vô nghĩa. Giới tính không bao giờ xác định chúng ta là ai và người mà bạn muốn trở thành trong tương lai. Chúng ta hãy là chính mình và xây dựng bản thân thành người muốn trở thành. Giới tính không liên quan và không đủ để xác định con người”, cô nói.
Tương lai của các nữ đạo diễn và tác phẩm gây sốc
Tháng 7/2021, Titane vượt qua mọi khó khăn, cơn bão truyền thông, sự khó hiểu của người hâm mộ để giành giải Cành cọ vàng tại Liên hoan phim Cannes. Thành công này giúp Ducournau trở thành người phụ nữ thứ hai – sau Jane Campion với phim The Piano (1993) – mang về giải thưởng cao nhất của liên hoan phim.
Trong nhiều năm, các tác phẩm có phần cực đoan không giành được giải thưởng Cành cọ vàng, kể từ Pulp Fiction (1994) của Quentin Tarantino. Chiến thắng của Ducournau đến chỉ ba tháng sau Chloé Zhao trở thành người phụ nữ châu Á đầu tiên giành giải Oscar hạng mục Đạo diễn xuất sắc. 2021 được xem là năm thành công, khởi đầu mới của những phụ nữ làm việc trong lĩnh vực phim ảnh.
“Tôi nghĩ năm nay sẽ là bước đệm. Chúng ta không có cơ hội nhìn lại quá khứ. Tôi không biết liệu ngày sau sự bình đẳng có được tiếp tục hay không. Song, những chiến thắng này có thể trở thành cuộc tranh luận để chúng ta cố gắng”, nữ đạo diễn nói.
Đạo diễn Julia Ducournau (giữa) và nữ diễn viên Agathe Rousselle nhận giải thưởng Cành cọ vàng cho Titane. Ảnh: BGR.
Cô đồng thời cho rằng việc trao quyền cho những người phụ nữ trong lĩnh vực phim ảnh trỗi dậy mạnh mẽ trong năm nay. Bằng cách nào đó, họ không còn im lặng, bị bỏ lại hay chịu sự lấn át của nam giới.
Trong khi Ducournau nói cô thận trọng, chừng mực đánh giá, thực tế là chúng ta có quyền lạc quan về tương lai của những bộ phim do phụ nữ chỉ đạo. Từ khi Titane được đánh giá cao, hàng loạt tác phẩm như phim về ma cà rồng Trouble Every Day của Claire Denis, Martyrs của Pascal Laugier, gần đây hơn là Climax của Gaspar Noé – tác phẩm khám phá những góc tối của con người… xuất hiện ngày một nhiều. Những bộ phim này có nội dung khác xa tác phẩm truyền thống mà điện ảnh Pháp từng sản xuất.
“Tôi nghĩ ngày nay ý tưởng về sự nâng cao trong thể loại đang tiếp cận điện ảnh Pháp. Điều này được áp dụng nhiều trước đó tại Hollywood, có thể kể đến những bộ phim kinh dị thiên về cảm xúc như Hereditary, The Witch và Get Out. Trước đây, kinh dị được cho là dành riêng người nghiện máu me. Giờ đây phạm vi khán giả đang mở rộng. Tôi nghĩ rằng giải Cành cọ vàng của Titane có thể giúp ích việc này”, cô nói thêm.
Khi phát hành tại Mỹ, Titane trở thành bộ phim Pháp thứ tư vượt qua ngưỡng 1 triệu USD tại phòng vé trong 5 năm qua. Đây cũng là tác phẩm đại diện cho điện ảnh Pháp tranh giải Oscar năm nay.
Song, tại quê hương, Titane bị nhiều nhà phê bình “quẳng vào thùng rác”. Hai chuyên gia nổi tiếng Julien Gester và Didier Péron của Liberation xếp hạng bộ phim đạt 0 sao khi Titane xuất hiện tại LHP Cannes.
“Tôi không ngạc nhiên về điều này. Một bộ phim ra đời đều có hai thái cực, làm gì có ai hài lòng hoàn toàn”, đạo diễn 39 tuổi nói.
Với hành trình từ bị phản ứng đến giải thưởng Cành cọ vàng, Ducournau cho rằng cô không quan tâm những phản ứng tiêu cực về Titane. Nữ đạo diễn hoan nghênh những lời bàn tán về bộ phim, thậm chí muốn tạo ra nhiều hơn tác phẩm gây tranh luận.
“Đối với tôi, điều tuyệt vời nhất là thấy mọi người bàn tán về ý nghĩa bộ phim. Nghe mọi người tranh luận về Titane, tôi rất vui. Tôi nghĩ đây là tác phẩm hay dành cho những ai muốn ra rạp”, cô nói thêm.
'Titane' - bộ phim thử thách sức chịu đựng người xem
Gây sốc là cách mà Julia Ducournau đưa khán giả vào bộ phim về nữ vũ công quan hệ với xe hơi, trước khi mở ra một ngã rẽ khó lường cho câu chuyện.
Thể loại: Tâm lý, kinh dị
Đạo diễn: Julia Ducournau
Diễn viên: Agathe Rousselle, Vincent Lindon, Garance Marillier, Las Salameh
Đánh giá: 8/10
Tháng 5 năm nay, LHP Cannes (Pháp) khép lại với chiến thắng thuộc về Titane của đạo diễn Julia Ducournau. Trong khi chủ nhân Cành cọ Vàng trước đó - Parasite (2019) - tương đối dễ hiểu với đại chúng, tác phẩm mới mang đến những trải nghiệm dữ dội và chắc chắn không dành cho số đông. Một số cây bút Âu Mỹ thậm chí gọi Titane là tác phẩm gây sốc nhất năm, danh xưng có lẽ là hợp lý với bộ phim về cô gái làm tình với xe hơi.
Lần đầu nhân vật chính Alexia xuất hiện, cô bé ngồi đằng sau người cha trên chiếc xe hơi đang phóng nhanh trên đường. Một tai nạn, có lẽ do lỗi của cả hai, đã khiến Alexia vĩnh viễn phải mang một miếng kim loại titanium trong đầu. "Hãy để ý bất kỳ dấu hiệu thần kinh nào", bác sĩ cảnh báo cha mẹ cô, cũng là dự báo trước cho chuỗi diễn biến tiếp theo.
Alexia khi còn là vũ công xe hơi.
Ở tuổi trưởng thành, Alexia (Agathe Rousselle) trở thành một người mẫu xe hơi nóng bỏng. Hàng ngày, công việc của cô là uốn éo trên các ôtô, để đám khách nam si mê. Sau biến cố với một gã khách quá khích, Alexia tìm thấy khoái cảm với một chiếc xe. Một màn làm tình cuồng nhiệt xảy ra và cô gái trẻ sớm phát hiện mình có thai.
Phần sau của phim là hành trình Alexia trốn chạy sau khi gây nhiều vụ giết người. Trong một nỗ lực liều lĩnh, cô đóng giả làm một cậu bé đã mất tích một thập kỷ trước đó, rồi chuyển đến sống cùng người cha tên Vincent (Vincent Lindon) của cậu ta. Nhưng liệu người đàn ông trung niên đau buồn có phát hiện danh tính thật của "con trai" mình?
Bộ phim tràn ngập các cảnh quay trần trụi
Không ngạc nhiên khi nhiều người xem Titane là bộ phim gây sốc nhất năm. Đạo diễn Julia Ducournau đưa người xem vào một "ma trận" kỳ lạ của thể xác, bạo lực và tình dục. Ở tuổi trưởng thành, Alexia chọn kiểu tóc vàng xù xì, để lộ vết sẹo cấy ghép còn rất rõ ở một bên đầu. Cứ như thể đó là một dấu ấn "kim loại" mà cô nàng muốn khoe cho cả thế giới. Ngay từ cảnh quay này, khán giả đã có thể cảm nhận bầu không khí khác thường đến từ nhân vật chính.
Phân cảnh Alexia uốn éo trên những chiếc xe cơ bắp nhanh chóng tiếp nối bằng thứ bạo lực bất ngờ và cuồng nộ khiến người xem rùng mình. Ở phim giải trí của Hollywood, bạo lực thường được xử lý bằng những cú cắt nhanh, với góc quay đôi khi kích thích sự hứng khởi của khán giả. Nhưng bạo lực ở các phim kiểu Titane thì hướng đến sự trần trụi, đau đớn hơn là thưởng thức.
Với một cảnh khoảng 40 giây, Julia Ducournau dán chặt người xem vào một tình huống giết người gây rùng mình. Khán giả bị buộc phải theo dõi gương mặt từ từ biến đổi của nạn nhân, bao gồm những biểu hiện cận tử được thu trọn vào khung hình.
Nhân vật Alexia trải qua nhiều biến cố.
Xuyên suốt phim là những cảnh bạo lực không gớm tay của nhân vật chính. Sau phim đầu tay Raw, kể về cô gái ăn thịt đồng loại, Julia Ducournau tiếp tục làm một tác phẩm gây tranh cãi về động cơ nhân vật chính. Những hành động của Alexia có thể biến cô thành vai phản diện trong một bộ phim bình thường. Nhưng ở Titane, Ducournau thản nhiên nhìn nhận việc đó như một diễn biến của câu chuyện.
Bạo lực, đôi khi không nguyên cớ, luôn chực chờ để xuất hiện trong bộ phim này. Ducournau nói với NBC: "Ngay từ đầu, tôi hoàn toàn không muốn biện minh cho hành vi bạo lực của nhân vật và cũng không muốn diễn giải tâm lý cho chuyện cô ấy là một kẻ tâm thần". Nữ đạo diễn đặc biệt đặc tả các cảnh bạo lực bằng cách đâm xuyên, với trâm tóc và chân ghế chọc thẳng vào cơ thể đàn ông. Chúng gợi nhớ và giống như một lời phản kháng cho bạo lực tình dục mà nam giới gây ra cho phụ nữ.
Cảnh Alexia làm tình với xe hơi cũng là một phân đoạn gây dấu ấn mạnh. Từ sớm, Ducournau đã mào đầu cho tình tiết này bằng cảnh vũ đạo khêu gợi kéo dài giữa nhân vật chính bên ôtô. Phân đoạn làm tình được mô tả trong bầu không khí nửa thiêng liêng, nửa nhục dục, khi cô gái lõa thể giống như nhận được một tín hiệu thần kỳ cho phép cô bắt đầu trận mây mưa.
Sự giao hoan giữa người và máy, giữa tự nhiên và công nghiệp đã tạo ra một kết tinh kỳ dị, ẩn dụ cho sự giao thoa giữa các thế giới khác biệt. Lý giải tình tiết này, Ducournau nói muốn minh họa cho sự ra đời của thế giới mới, lấy cảm hứng từ thần thoại Hy Lạp khi các Titan sinh ra từ quan hệ của Uranus và Gaia (bầu trời và Trái Đất). Sinh vật mà Alexia mang trong mình không bị hắt hủi hay trở thành một kiểu quái vật trong phim giải trí. Ngược lại, nó được cô gìn giữ và chăm sóc như một đứa con thực sự.
Sự hòa trộn hai chủ đề xa lạ
Sau nửa đầu với các phân cảnh giết người và quan hệ tình dục kỳ dị, thật khó tưởng tượng ngã rẽ bất ngờ mà Titane hướng đến. Đóng giả làm một chàng trai, Alexia thuyết phục được đội trưởng cứu hỏa Vincent rằng cô chính là người con đã mất tích của ông. Trái tim đau buồn của người đàn ông này lại mở ra lần nữa với "con trai" mình.
Adèle Guigue trong vai Alexia lúc nhỏ.
Đóng giả "Adrien", Alexia không còn là nữ sát nhân lạnh lùng quyến rũ, mà trở thành một kẻ trầm lặng có vẻ ngoài thô kệch trong đám lính cứu hỏa dưới trướng Vincent. Sự nữ tính của Alexia ở đầu phim liên tục khiến cô bị tổn thương hoặc phải giải tỏa các tổn thương đó bằng bạo lực. Nhưng khi nhân vật biểu diễn một thứ nam tính giả tạo để che giấu bản thân, cô lại thoát khỏi ánh nhìn soi mói của nam giới để có thể sống đúng với tính nữ của mình (trong vai trò người mẹ).
Alexia đau đớn chấp nhận những thay đổi mạnh mẽ trên khắp cơ thể. Những vệt chất lỏng giống xăng chảy ra từ ngực, còn chiếc bụng căng phồng ngứa ngáy. Đây cũng là giai đoạn mà Ducournau trả lại chất "con người" cho nhân vật chính của mình. Vẻ ngoài lạnh lùng của Alexia đã tan ra, để lộ một người phụ nữ thiếu kinh nghiệm khi mang thai. Không còn bị định nghĩa bởi sự giết chóc và bản năng tình dục với kim loại, Alexia khao khát tình thân từ con người. Mối quan hệ với Vincent, dù là giả tạo, lại mang đến những hơi ấm rất thật mà cô gái trẻ chưa từng nếm trải.
Nữ đạo diễn cũng khéo cài cắm sự tương đồng giữa Alexia và Vincent, hai con người tưởng chừng rất khác biệt. Họ đều phải vật lộn với những biến đổi cơ thể mà mình không mong muốn. Với Vincent, đó là sự suy yếu về cơ bắp, khiến ông đánh mất sức mạnh thể chất lẫn sự tự hào thời trai trẻ. Bên trong người đàn ông rắn rỏi này cũng là một tâm hồn bị tổn thương.
Vincent Lindon trong vai Vincent.
Hẳn nhiên, Agathe Rousselle là ngôi sao của bộ phim đầy tranh cãi này. Nữ diễn viên Pháp đã hóa thân trọn vẹn cho vai diễn, mang đến hai bản dạng khác biệt: nữ vũ công sát nhân khêu gợi và người phụ nữ mang thai đang đóng giả đàn ông. Sao nữ đã biến đổi hình tượng ngoạn mục, từ vẻ quyến rũ ban đầu đến sự hao mòn, khắc khổ về sau, minh họa sự mài mòn của bào thai lên cơ thể người phụ nữ. Những cảnh khỏa thân toàn bộ là điều Agathe chấp nhận khi tham gia dự án này.
Mảnh còn lại của câu chuyện được tài tử Vincent Lindon thể hiện. Diễn viên kỳ cựu của điện ảnh Pháp không khó hóa thân thành một người đàn ông đầy phiền muộn đằng sau vẻ ngoài mạnh mẽ. Trên SlashFilm, Vincent cho biết không hiểu kịch bản trong lần đầu đọc, nhưng rất có cảm xúc với vai người đàn ông mất con và muốn chết. Khi Vincent và Alexia gặp nhau, họ đều lạc lối và không còn tin vào tình thương. Cả hai phải bắt đầu phát triển một sự kết nối mới như cách chữa lành mình.
Trong Titane, Ducournau pha trộn tàn nhẫn với dịu dàng, bạo lực với tình thương, dục tính quái gở với những cảm xúc thuần thành về tình cha con. Ở đoạn kết, đạo diễn tránh việc đưa ra một lời giải quá rõ ràng hay cụ thể nào. Trái lại, cô sắp đặt một kết cục vừa đủ với những ý tưởng mà phim bày biện.
Sau tất cả cơn cuồng loạn của bạo lực và tình dục, câu chuyện dừng lại ở một nốt nhạc của sự cứu rỗi lẫn tái sinh, sự chấp nhận và nhu cầu được yêu thương nhau mà không phán xét.
Sau chiến thắng ở LHP Cannes, Titane vẫn đang gây chú ý ở mùa giải thưởng, giành giải Midnight Madness ở LHP Toronto (Canada) và được Pháp chọn tranh giải Oscar phim nói tiếng nước ngoài. Song, với sự táo bạo của Ducournau, đây không phải một bộ phim dành cho đại chúng, thể hiện qua kết quả phòng vé khiêm tốn.
Titane có lẽ thuộc về một nhóm khán giả nhỏ hơn của những dòng phim đi sâu vào các góc nhìn độc đáo, vượt ngoài quy chuẩn xã hội.
Phim đề tài tình dục, khủng bố gây chú ý tại Cannes 2021 LHP Cannes lần thứ 74 đã chính thức khép lại với giải Cành cọ Vàng trao cho tác phẩm "Titane". Tác phẩm là bộ phim gây tranh cãi nhất LHP năm nay. Kéo dài từ ngày 6/7 tới 17/7, LHP Cannes lần thứ 74 được tổ chức theo cách truyền thống, nối lại mạch sự kiện thường niên sau năm 2020 tạm ngưng...