Bộ Khoa học và Công nghệ chỉ đạo hồi phục sức khỏe đàn bò tót
Bộ Khoa học và Công nghệ đã chỉ đạo hai Sở Khọc và Công nghệ Lâm Đồng, Ninh Thuận thực hiện các biện pháp chăm sóc nhằm khôi phục sức khỏe đàn bò tót ốm yếu.
Bộ Khoa học và Công nghệ ngày 3/10 cho biết, đã phối hợp với tỉnh Lâm Đồng và Ninh Thuận, chỉ đạo các Sở Khọc và Công nghệ đẩy nhanh việc giao đàn bò tót lai từ Trung tâm Ứng dụng Khoa học và Công nghệ tỉnh Lâm Đồng sang Ban quản lý Vườn quốc gia Phước Bình , tỉnh Ninh Thuận để tiếp tục chăm sóc, nuôi dưỡng.
Hiện, tỉnh Ninh Thuận đã đưa nhóm bò này vào đề án bảo tồn nguồn gen bò quý hiếm giai đoạn 2021-2025 để thực hiện các nghiên cứu khoa học cần thiết. Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp tục phối hợp với tỉnh Ninh Thuận đảm bảo công tác bảo tồn và định hướng phát triển đàn bò tót lai.
Bò tót ốm yếu ở trại khảo nghiệm Vườn quốc gia Phước Bình (Ninh Thuận), ngày 1/10. Ảnh: V iệt Quốc.
Bò tót ( Bos gaurus ) hoang dã là loài có nguy cơ tuyệt chủng đã được đưa vào sách đỏ IUCN từ năm 1986. Chúng mang nhiều đặc tính quý như tầm vóc lớn, khả năng chống chịu tốt với điều kiện khí hậu khắc nghiệt…, được coi là một nguồn gen quý hiếm cần được bảo tồn và có thể phát triển để phục vụ nhân giống.
Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, kể từ khi con bò tót đực xuất hiện giao phối với đàn bò nhà tại xã Phước Bình, huyện Bác Ái, tỉnh Ninh Thuận và sinh ra đàn bò lai F1 năm 2009, Sở Khoa học và Công nghệ các tỉnh Lâm Đồng, Ninh Thuận, Khánh Hòa đã nhận thấy cần phải nghiên cứu đánh giá tiềm năng di truyền của con lai F1.
Vì vậy, giai đoạn 2012-2015, đề tài liên tỉnh “ Nghiên cứu giám định di truyền và đánh giá khả năng phát triển của bò lai F1 giữa bò tót (Bos gaurus) và bò nhà (Bos taurus) tại vùng rừng giáp ranh tỉnh Ninh Thuận và Lâm Đồng” đã được triển khai với 10 con bò lai F1.
Năm 2015, ba tỉnh trên thống nhất đề xuất Bộ Khoa học và Công nghệ cho phép thực hiện nhiệm vụ “Khai thác và phát triển nguồn gen bò quý hiếm tại vùng rừng giáp ranh 3 tỉnh Ninh Thuận – Lâm Đồng – Khánh Hoà”.
Căn cứ vào ý nghĩa khoa học trong công tác bảo tồn, khai thác và phát triển nguồn gen động vật quý hiếm, Bộ đã phê duyệt triển khai nhiệm vụ theo đúng các quy định. Ngày 15/10/2015, Bộ đã ký Hợp đồng thực hiện đề tài (thời gian thực hiện 2015-2019) và giao Trung tâm Ứng dụng Khoa học và Công nghệ tỉnh Lâm Đồng làm cơ quan chủ trì, PGS.TS Lê Xuân Thám làm Chủ nhiệm.
Video đang HOT
Gần bốn năm thực hiện, với tổng kinh phí hơn 3 tỷ đồng (ngân sách nhà nước hơn 2,3 tỷ đồng, còn lại ngân sách đối ứng của Lâm Đồng và Ninh Thuận), đề tài đã triển khai với các nội dung nghiên cứu như: duy trì các cá thể bò lai, đánh giá khả năng sinh sản, khả năng chống chịu, sức sinh trưởng, thay đổi phương thức nuôi cùng bò nhà, phân tích bộ nhiễm sắc thể, chọn lọc cá thể bò đực mang gen của bò tót có khả năng sinh sản, chọn bò cái phù hợp để sinh sản…
Đối với nội dung nghiên cứu về sinh sản, dự án đã tạo ra được 3 con bò lai quý hiếm thế hệ F2 mang gen bò tót. “Đây là một kết quả quan trọng, đem đến cơ hội có thể phát triển, nhân đàn bò lai mang nguồn gen bò tót quý hiếm tại Việt Nam”, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết.
Sau khi dự án cấp nhà nước kết thúc, đàn bò được giao cho Trung tâm Ứng dụng Khoa học và Công nghệ tỉnh Lâm Đồng quản lý, chăm sóc. Mới đây, đàn bò tót ở trại khảo nghiệm được phát hiện ốm yếu, gầy trơ xương.
Đàn bò tót vườn quốc gia đói trơ xương
Kết thúc dự án nghiên cứu, đàn bò tót 11 con ở Vườn quốc gia Phước Bình (huyện Bác Ái) bị "bỏ rơi" khiến chúng đói trơ xương, cơ thể suy kiệt.
Trại khảo nghiệm Phước Bình nuôi 11 con bò tót lai trong chuồng rộng 200 m2 ở thôn Bạc Rây, kề cầu Treo bắc qua sông Cái. Mái trại lợp tôn, chuồng ngăn là những khung sắt hàn bao quanh, một số thanh đã bung ra do gỉ sét, được thay thế bằng các cây gỗ, buộc sơ sài.
Thấy người lạ, đàn bò tỏ vẻ dè chừng, lùi lại phòng thủ như động vật hoang dã. Giương đôi sừng cong vút bóng loáng, nhưng chúng không còn dũng mãnh như trước, bởi cơ thể suy kiệt, ốm yếu. Từng thớ xương sườn và xương bả nhô ra như thể chỉ còn da bọc xương. Một số gầy lép đến nỗi chân đi xiêu vẹo.
Click để lật ảnh
Bò tót lai F1 trong trại khảo nghiệm Phước Bình ngày 25/9/2020 và tháng 11/2014. Ảnh: Việt Quốc - Nguyễn Thành.
Đàn bò tót lai này có nguồn gốc từ bò tót rừng của Vườn quốc gia Phước Bình (Ninh Thuận). Năm 2009, bò tót đực nặng gần một tấn liên tục xuất hiện trong khu rẫy ở thôn Bạc Rây, xã Phước Bình. Cá thể này hung hãn tấn công bò đực nhà, rồi giành quyền giao phối các con bò cái nhà.
Năm 2014, con bò tót đực đã chết. Khi đó, con lai F1 của nó trong các đàn bò nhà của người dân xã Phước Bình đã lên đến hơn 20 con, vóc dáng và đặc tính hoang dã giống hệt bò rừng.
Từ 2012 đến 2015, sau khi phát hiện, Vườn quốc gia Phước Bình phối hợp với Trung tâm Ứng dụng Khoa học Công nghệ Lâm Đồng thực hiện đề tài "Nghiên cứu giám định di truyền và đánh giá khả năng sinh sản của bò lai F1 giữa bò tót và bò nhà tại vùng giáp ranh Ninh Thuận và Lâm Đồng" với đánh giá khả quan về triển vọng phát triển nguồn gen quý.
Tiếp theo đó, đề tài cấp nhà nước "Khai thác và phát triển nguồn gen bò quý hiếm tại vùng giáp ranh 3 tỉnh Ninh Thuận - Lâm Đồng - Khánh Hòa" với kinh phí gần 5 tỷ đồng được triển khai, cuối năm 2015. Đề tài do PGS.TS Lê Xuân Thám, nguyên Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lâm Đồng làm chủ nhiệm.
5 con đực và 5 con cái thế hệ F1 đã được mua lại từ dân để phục vụ nghiên cứu, nhân giống với hy vọng lai tạo ra hàng loạt đàn bò tót F2, mở ra hướng đi mới cho ngành chăn nuôi Việt Nam. Tuy nhiên, đến nay cả 5 con bò cái trong đàn vẫn chưa thể sinh sản.
Riêng một cá thể đực F1 khi thả rong tình cờ giao phối với một bò cái nhà, sinh ra một bò cái con. Hai năm trước, con lai F2 này được dự án mua lại, cho nhập đàn vào trại khảo nghiệm, nâng lên 11 con.
Ông Nguyễn Đình Tích, 49 tuổi, người trông coi trại cho biết, đàn bò này từng mang về các dự án tiền tỷ, được nhiều tờ báo trong và ngoài nước săn ảnh, nhưng nay đang bị các cơ quan quản lý bỏ mặc, khả năng sẽ chết dần chết mòn.
Ông Nguyễn Đình Tích, người trông trại nói gia đình ông quá chật vật khi phải bỏ tiền túi lo cho đàn bò tót này. Ảnh: Việt Quốc.
Suốt hơn năm qua, chúng chỉ được ăn rơm khô cầm cự qua ngày. Mỗi con chỉ được cuộn rơm một ngày, nay cũng bớt xuống chưa được một cuộn (7-8 cuộn cho 11 con). "Ăn nhín lại, nhưng độ tuần nữa thôi, rơm trong kho sẽ hết sạch, chúng không còn gì để ăn", ông Tích nói và cho biết, lúc còn dự án, đàn bò tót được ăn cỏ tươi, có khu đất được thuê riêng trồng cỏ cùng cấp hàng ngày.
Chiều 25/9, ông Tích gọi điện lên Lâm Đồng tiếp tục thông báo tình trạng ốm yếu của đàn bò, rồi hỏi một phụ nữ rằng bao giờ xuống trả tiền công chăm sóc và trả tiền mua rơm cho đàn bò. Giọng nữ trấn an: "Vài ngày nữa em sẽ xuống".
Theo ông Tích, đó là nữ cán bộ làm ở Sở Khoa học và Công nghệ Lâm Đồng, người giao dịch trực tiếp với gia đình ông trong việc thuê công chăm sóc và mua rơm. "Lần nào điện thoại lên, trên đó cũng hứa hẹn như vậy, nhưng 3 tháng nay, họ chưa trả đồng nào, trong khi gia đình tôi rất túng thiếu", ông nói.
Năm 2018, ông Tích được thuê trông coi đàn bò tót này, sau khi ông Chuẩn, rẫy kề bên không nhận công việc này nữa. Đàn bò được dời qua chuồng trại của rẫy ông Tích sát bờ sông Cái. Mỗi tháng ông được trả 4 triệu đồng. Nhưng từ khi đàn bò tót bị bỏ mặc, ông Tích cũng không được thanh toán tiền công, kể cả thuê đất làm trại và mua rơm.
Trả lời VnExpress , ngày 26/9, PGS.TS Lê Xuân Thám cho rằng chưa thể nói gì kết quả nghiên cứu vì còn nhiều vấn đề phức tạp, cần chờ thêm các dự án nghiên cứu tiếp theo. Đề tài do ông chủ nhiệm hiện đã kết thúc hơn một năm qua, nay ông không còn liên quan gì trong việc quản lý, chăm sóc.
Đàn bò tót F1 Vườn quốc gia Phước Bình chỉ được ăn rơm khô suốt hơn một năm qua. Ảnh: Việt Quốc.
Ông Nguyễn Như Chương, Giám đốc Trung tâm Ứng dụng Khoa học và Công nghệ Lâm Đồng cho hay, tháng 6/2019, khi dự án nghiên cứu kết thúc, đơn vị ông tạm thời phụ trách chăm sóc đàn bò tót lai ở Phước Bình. "Do chưa có dự án mới, từ đó đến nay, chúng tôi phải tự bỏ kinh phí sự nghiệp ra để duy trì, rất khó khăn", ông Chương nói.
Cũng theo ông Chương, tới đây tỉnh Lâm Đồng sẽ bàn giao đàn bò tót lai lại cho tỉnh Ninh Thuận, mà đơn vị trực tiếp tiếp nhận là Vườn quốc gia Phước Bình. "UBND tỉnh Lâm Đồng đã chấp thuận việc này, có thể chúng tôi sẽ tiến hành trong tháng 10 tới", ông Chương cho hay.
Ông Nguyễn Công Vân, Giám đốc Vườn quốc gia Phước Bình cho biết, dù biết đàn bò đang ốm o gầy mòn, đơn vị không thể làm gì được vì chưa được tiếp nhận trở lại. "Tới đây, nếu bên Lâm Đồng bàn giao lại, chúng tôi sẽ chọn một vị trí khác trong vườn quốc gia để nuôi dưỡng, phục vụ nghiên cứu", ông Vân nói.
Đàn bò tót đói trơ xương sắp được bàn giao Đàn bò tót 11 con cùng tài sản ở trại khảo nghiệm sẽ được tỉnh Lâm Đồng bàn giao cho Vườn quốc gia Phước Bình trong tháng 10. "UBND tỉnh Lâm Đồng đã ra quyết định bàn giao trong sáng nay", ông Nguyễn Như Chương, Giám đốc Trung tâm Ứng dụng Khoa học và Công nghệ tỉnh Lâm Đồng thông tin với VnExpress...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Xác minh vụ bé gái với nhiều vết bầm trên mặt sau khi đi lớp

Thông tin mới nhất vụ hai nạn nhân mất tích ở hồ Tuyệt tình cốc

Tai nạn giữa 4 ô tô ở Ninh Bình, xe con bị kẹp nát, nhiều người thương vong

Hồ sơ ê-kíp đứng sau thước phim mãn nhãn ở Lễ diễu binh, diễu hành 2/9

Cần cẩu bất ngờ đổ sập, đè lên 2 người đàn ông ở TPHCM

Vụ 18 ngôi mộ liệt sĩ bị đục phá: Quản trang tiết lộ cuộc gọi của cai xây dựng

Cát tràn xuống cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết trong đêm

Va chạm xe máy và container, người phụ nữ tử vong, thân nhân ngã quỵ tại hiện trường

Phi công lái chuyên cơ phục vụ Bác Hồ không nhận món quà quý giá vì lý do xúc động

Danh tính 2 nạn nhân sinh năm 2004 mất tích ở hồ Tuyệt tình cốc

'Dị nhân' Nguyễn Văn Long hoàn thành chạy bộ xuyên Việt mừng Quốc khánh

Chi tiết 'đại tiệc' pháo hoa mừng Quốc khánh, người dân TPHCM xem ở đâu rõ nhất?
Có thể bạn quan tâm

Bất ngờ trước mặt mộc của Lưu Diệc Phi
Sao châu á
22:09:35 04/09/2025
Hình ảnh mới nhất của NSND Công Lý sau cấp cứu, Mỹ Tâm nói cần cố gắng hơn nữa
Sao việt
22:06:12 04/09/2025
Thiếu tá công an Trúc Mai sốc trước sự bức xúc cực độ của khán giả VTV
Hậu trường phim
22:03:01 04/09/2025
Phạt tài xế "liều mạng" lái ô tô đi ngược chiều cao tốc Hà Nội - Bắc Giang
Pháp luật
22:01:08 04/09/2025
Trang Pháp ngất xỉu ở Sao nhập ngũ
Tv show
21:59:36 04/09/2025
Kiev lên tiếng về khả năng Tổng thống Nga, Ukraine đàm phán ở Moscow
Thế giới
21:57:37 04/09/2025
Mỗi lần được chồng khen ngợi, tôi chỉ muốn quỳ xuống xin anh ly hôn
Góc tâm tình
21:54:52 04/09/2025
Phạm Anh Khoa sau biến cố: 'Tôi biết đâu là điểm dừng'
Nhạc việt
21:53:18 04/09/2025
Khách chê mẹt cơm 1,5 triệu đồng tại quán ăn ở Tuyên Quang, chủ nói gì?
Netizen
21:50:10 04/09/2025
Carlo Ancelotti giải thích lý do không triệu tập Neymar
Sao thể thao
21:27:44 04/09/2025