Bồ Đào Nha, CH Séc ghi nhận lạm phát cao kỷ lục

PV06:16 13/01/2023

Ngày 11/1, Viện Thống kê quốc gia (INE) Bồ Đào Nha công bố số liệu cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của nước này năm 2022 lên tới 7,8%, cao nhất kể từ năm 1992 và tăng 6,5 điểm phần trăm so với năm 2021.

Người dân mua thực phẩm tại một khu chợ ở Lisbon, Bồ Đào Nha. Ảnh: AFP/TTXVN

Giá năng lượng và thực phẩm tăng cao là những nhân tố chính khiến CPI của Bồ Đào Nha tăng. Năm 2022, lạm phát của Bồ Đào Nha tăng mạnh trong nửa đầu năm nhưng giá cả đã chững lại trong 2 tháng cuối năm.

Trong khi đó, Văn phòng Thống kê Séc (CSU) cũng thông báo tỷ lệ lạm phát trung bình của nước này năm 2022 là 15,1%, mức cao thứ 2 trong vòng 3 thập kỷ qua. Mức lạm phát trung bình năm cao nhất ở CH Séc là 20,8% ghi nhận năm 1993.

Giới chức Phòng thống kê giá tiêu dùng của CSU cho biết giá hàng hóa ở CH Séc tăng 16,8% trong cả năm 2022, trong khi giá dịch vụ tăng 12,3%.

Trong tháng 12/2022, giá cả ở CH Séc tăng 15,8% so với cùng kỳ năm 2021, thấp hơn chút ít so với mức tăng 16,2% tháng 11. Theo CSU, nguyên nhân chính khiến lạm phát giảm nhẹ trong tháng 12 là giá ô tô và nhiên liệu tăng chậm lại với mức tăng lần lượt 9,2% và 4,4%, so với các mức tương ứng 12,7% và 14,5% của tháng 11. CSU nêu rõ giá cả tăng cao trong lĩnh vực thực phẩm và đồ uống không cồn cũng như nhà ở tiếp tục tác động mạnh nhất khiến giá cả ở Séc tăng.

Video đang HOT

Theo Ngân hàng Quốc gia Séc (CNB), mức tăng lạm phát trong tháng 12 thấp hơn mức dự báo trước đó nhưng vẫn cao hơn ngưỡng 3% mà ngân hàng này mong muốn. CNB dự báo lạm phát ở CH Séc sẽ tăng trong tháng 1/2023 trước khi giảm xuống những tháng sau đó.

Hải Yến (TTXVN)

Thử thách mùa Đông

"Các nước Liên minh châu Âu (EU) đã thành công trong việc tìm kiếm một thỏa thuận quan trọng để bảo vệ người dân trước giá năng lượng tăng quá cao.

Các bên sẽ thiết lập một cơ chế hiệu quả và thực tế, bao gồm các biện pháp bảo vệ cần thiết để giúp tránh khỏi những rủi ro với an ninh nguồn cung và sự ổn định của thị trường tài chính".

Đây là tuyên bố được ông Jozef Sikela, Bộ trưởng Công nghiệp và Thương mại CH Séc, nước đang giữ chức Chủ tịch luân phiên EU, đưa ra sau hội nghị bộ trưởng năng lượng EU vừa diễn ra tại Brussels, Bỉ.

Bộ trưởng Bộ Công nghiệp và Thương mại Cộng hòa Séc Jozef Sikela phát biểu khi đến dự cuộc họp của các bộ trưởng năng lượng EU tại Brussels. Ảnh tư liệu: AP

Sau nhiều tuần đàm phán căng thẳng và gây chia rẽ, các nước thành viên EU đã đạt được thảo thuận về cơ chế điều chỉnh theo thị trường. Cụ thể, các bên thống nhất mức trần giá khí đốt 180 euro/MWh sẽ được áp dụng từ ngày 15/2/2023. Cơ chế giá trần này sẽ được kích hoạt ngay khi giá giao dịch khí đốt trên sàn TTF của Hà Lan vượt quá mức 180 euro/MWh trong 3 ngày liên tiếp và giá khí đốt cao hơn ít nhất 35 euro so với mức giá tham chiếu của khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) trên thị trường toàn cầu trong cùng một thời điểm.

Cơ chế này cho phép EU vô hiệu hóa mọi giao dịch khí đốt cao hơn mức giá trên, đồng thời giúp ngăn các nhà cung cấp LNG từ bỏ châu Âu để quay sang các khách hàng trả tiền mua khí đốt với giá hấp dẫn hơn. Ngoài ra, các bộ trưởng cũng đạt được thỏa thuận chính trị về việc đẩy nhanh triển khai năng lượng tái tạo, cách tiếp cận chung về đề xuất giảm phát thải khí methane trong lĩnh vực năng lượng và kế hoạch REPowerEU liên quan năng lượng tái tạo.

Bộ trưởng Chuyển đổi năng lượng Pháp Agnès Pannier-Runacher đánh giá thỏa thuận đã "cung cấp các biện pháp bảo vệ" để đảm bảo an ninh cung cấp khí đốt của EU và sự ổn định tài chính của các bên tham gia thị trường. Tuy nhiên, chuyên gia Simone Tagliapietra từ Viện Bruegel cho rằng cơ chế áp giá trần khí đốt không phải là một giải pháp kỳ diệu.

Trên thực tế, châu Âu sắp trải qua mùa Đông đầu tiên với nguồn cung khí đốt từ Nga giảm. Những biện pháp trừng phạt của EU nhằm vào Nga đã gây ra những tác động lớn. Giá khí đốt tại EU đã cao gấp 6 lần so với trung bình trong dài hạn. Giá điện tại thị trường châu Âu cao gấp 15 lần kể từ đầu năm 2021, còn hóa đơn khí đốt và điện của các hộ gia đình trên khắp châu Âu tăng gần gấp đôi so với một năm trước. Giá năng lượng tăng khiến giá hàng hóa leo thang không ngừng, dẫn đến lạm phát cao ở nhiều nước EU, buộc các ngân hàng trung ương phải siết chặt chính sách tiền tệ, kéo theo nguy cơ suy thoái kinh tế.

Cuộc khủng hoảng năng lượng cũng đang dần "bào mòn" ngành công nghiệp châu Âu. Các ngành công nghiệp sử dụng nhiều năng lượng như nhôm, phân bón và hóa chất có nguy cơ chứng kiến làn sóng các doanh nghiệp chuyển hoạt động sản xuất vĩnh viễn sang những nơi có năng lượng giá rẻ, chẳng hạn như Mỹ. Một ảnh hưởng dễ nhận thấy nhất chính là mùa lễ hội cuối năm ảm đạm ở châu Âu. Năm nay, nhà chức trách tại khắp các thành phố châu Âu đều phải đưa ra quy định về thời gian chiếu sáng để tiết kiệm năng lượng, giảm bớt những ánh đèn trang trí lung linh rực rỡ từng là biểu tượng tại nhiều kinh đô ánh sáng của "Lục địa Già".

Các bể chứa tại trạm khí đốt tự nhiên hóa lỏng ở Barcelona, Tây Ban Nha. Ảnh: AFP/TTXVN

Để ứng phó với tình trạng thiếu hụt nguồn cung và giá năng lượng tăng cao, 27 nước EU trước đó đã nhất trí tăng cường tích trữ, phối hợp lấp đầy 85% các kho dự trữ khí đốt vào tháng 11, đồng thời cam kết giảm tiêu thụ khí đốt 15% trong những tháng mùa Đông. Châu Âu cũng đã may mắn trải qua một mùa Thu ấm áp khác thường, không chỉ giúp lấp đầy kho dự trữ nhanh chóng mà còn làm giảm nhu cầu sưởi ấm. Giá năng lượng cao cũng khiến người dân thận trọng, giúp châu Âu tiêu thụ khí đốt trong 8 tháng đầu năm 2022 ít hơn 10% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, thời tiết lạnh giá trong mùa Đông có thể làm cạn kiệt các nguồn dự trữ trên một cách nhanh chóng và nguy cơ thiếu hụt khí đốt càng nghiêm trọng do nhu cầu sưởi ấm không thể kiểm soát. Tại Đức, dù các cơ sở dự trữ khí đốt đã đạt 100% công suất chứa từ đầu mùa Đông, Cơ quan Mạng lưới Liên bang Đức mới đây đã phải cảnh báo về nguy cơ không đủ khí đốt để đáp ứng nhu cầu, do thời tiết giá lạnh bất thường trong tháng 12 đe dọa mục tiêu tiết kiệm 20% lượng tiêu thụ so với những năm trước.

Hơn thế nữa, mùa Đông 2022-2023 trôi qua hoàn toàn không đồng nghĩa với việc khủng hoảng năng lượng cũng kết thúc. Thậm chí, bức tranh năng lượng u ám được dự báo sẽ tồn tại dai dẳng. Theo Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), năm 2023, châu Âu có thể thiếu hụt 27 tỷ m3 khí đốt tự nhiên, tương đương gần 7% mức độ tiêu thụ hằng năm của khu vực. Có 3 nguy cơ có thể dẫn tới sự thiếu hụt này, gồm việc Nga có thể ngừng hoàn toàn dòng chảy khí đốt tới châu Âu, thời tiết băng giá bao trùm khắp Bắc Âu và thị trường LNG biến động mạnh nếu nền kinh tế Trung Quốc tăng tốc trở lại sau khi dỡ bỏ các biện pháp hạn chế phòng dịch COVID-19.

Cơ sở khai thác khí đốt Bovanenkovo trên bán đảo Yamal, Bắc Cực. Ảnh: AFP/TTXVN

IEA cảnh báo rằng, "cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu ở mức sâu rộng và phức tạp chưa từng thấy này" sẽ khiến mọi thứ không thể quay lại như trước thời điểm xảy ra đại dịch COVID-19 cũng như xung đột Nga-Ukraine. Không những vậy, hậu quả tàn khốc của cuộc chiến năng lượng giữa Nga và EU sẽ đè nặng lên người tiêu dùng, thậm chí còn tồi tệ hơn trong năm 2023. Những nền kinh tế dễ bị tổn thương tại châu Âu, các nước đang phát triển và các nước nhập khẩu năng lượng ròng và người nghèo trên thế giới sẽ chịu tác động nặng nề nhất. Theo một mô hình phân tích của tạp chí The Economist (Anh), giá năng lượng thực tế tăng 10% sẽ gắn với tỷ lệ tử vong trong mùa Đông ở châu Âu tăng 0,6%, tương đương hơn 100.000 người tử vong.

Hiện một số ý kiến cho rằng khủng hoảng năng lượng tại châu Âu sẽ tồn tại cho đến khi cuộc xung đột Nga-Ukraine được giải quyết. Tuy nhiên, chuyên gia Per Lekander tại quỹ quản lý đầu tư Clean Energy Transition LLP (Anh) nhận định, xung đột không phải là tác nhân duy nhất gây ra khủng hoảng năng lượng hiện nay. Việc đầu tư dài hạn vào năng lượng tái tạo và từ bỏ điện hạt nhân, than đá cũng gây khó khăn cho thị trường năng lượng châu Âu, trong khi chi phí của lựa chọn thay thế nguồn cung từ Nga là LNG lại tăng hơn gấp đôi kể từ khi xảy ra xung đột.

Có thể nói, cuộc khủng hoảng năng lượng đang đặt ra một thách thức to lớn mà không quốc gia châu Âu nào có thể tự vượt qua một mình. Một thách thức lớn khác mà châu Âu phải đối mặt là "mức độ phối hợp và đoàn kết mà họ có thể duy trì" qua khủng hoảng. Theo chuyên gia Agata oskot-Strachota từ Trung tâm Nghiên cứu phương Đông (Ba Lan), "đã có những vấn đề và sự bất bình đẳng ở châu Âu trong mùa Đông này, khi ngày càng có nhiều nước tăng cường các biện pháp bảo hộ".

Theo bà, cuộc khủng hoảng năng lượng có thể kéo dài dai dẳng ít nhất 3 năm, nhất là sau khi các nước châu Âu đã sử dụng hết kho dự trữ được đổ đầy trong mùa Hè. Khi dự trữ khí đốt cạn kiệt, dự trữ tài chính của các quốc gia, các hộ gia đình cũng đã bị thu hẹp lại và giá năng lượng vẫn ở mức cao, mùa Đông tại châu Âu chắc chắn sẽ vô cùng khắc nghiệt.

Các nền kinh tế mới nổi 'chịu trận' vì giá thực phẩm và nhiên liệu tăng vọt Mặc dù các nền kinh tế phát triển cũng gặp khó khăn vì lạm phát, nhưng theo các chuyên gia, các nền kinh tế mới nổi chịu ảnh hưởng mạnh hơn. Người dân mua sắm tại một chợ ở Edirne, Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: AFP/TTXVN Theo trang oilprice.com, Mỹ đang phải vất vả đối phó với giá cả hàng hóa tăng cao, như...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Trung Quốc triển khai gần 60 máy bay sau phát ngôn của lãnh đạo Đài Loan?08:54

Câu trả lời của Tổng thống Putin với đề xuất ngừng bắn ở Ukraine07:05

Rộ tin Mỹ lên kịch bản rời khỏi ghế chỉ huy NATO06:44

Ông Trump chuẩn bị 'hợp đồng chia đất' giữa Nga và Ukraine08:31

Hái rau muống ở ven sông, người phụ nữ bị cá sấu kéo xuống ăn thịt00:35

Hơn 30 nước đồng minh NATO họp kín về Ukraine, Mỹ không được mời?09:41

Chiến đấu cơ Trung Quốc rơi trên đảo Hải Nam03:13

Nga tuyên bố giành lại hầu hết vùng Kursk09:59

Israel oanh tạc Dải Gaza, chảo lửa Trung Đông thêm nóng08:25

Ông Trump ký lệnh giải thể Bộ Giáo dục, phía Dân chủ phản ứng mạnh08:56

Cháy rừng Hàn Quốc: 15 người chết, chùa 1.300 năm tuổi bị thiêu rụi01:15

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Mỹ tuyên bố hoàn tất thoả thuận khoáng sản, có thể ký kết với Ukraine vào tuần tới

22:05:54 27/03/2025

Theo phiên bản ban đầu, thỏa thuận sẽ thiết lập một quỹ, trong đó Ukraine sẽ đóng góp 50% doanh thu từ việc khai thác các tài nguyên thuộc sở hữu nhà nước, bao gồm dầu mỏ, khí đốt và cơ sở hạ tầng logistics.

Trung Quốc, Anh và Pháp phản đối chính sách thuế của Mỹ

22:03:35 27/03/2025

Hiệp hội các nhà sản xuất và kinh doanh ô tô Anh (SMMT) cũng bày tỏ sự thất vọng với chính sách thuế mới của Mỹ. Ông Mike Hawes, Giám đốc điều hành SMMT, kêu gọi hai bên đàm phán để đạt được một thỏa thuận có lợi thay vì áp đặt thêm thu...

Việt Nam, Bangladesh thúc đẩy xúc tiến thương mại điện tử xuyên biên giới

21:46:20 27/03/2025

Lãnh đạo Ngân hàng Premier Bank cũng đã có bài phát biểu, cam kết sẵn sàng bảo trợ thanh toán cho các hợp đồng xuất nhập khẩu giữa hai bên, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao dịch thương mại.

Đang đàm phán ngừng bắn, vì sao Ukraine lại tấn công tỉnh mới ở miền Tây Nga?

21:44:29 27/03/2025

Các lực lượng Ukraine đến nay được cho là vẫn kiểm soát khoảng 100 km2 giữa Sudzha và biên giới Ukraine, và dường như đang quyết tâm giành được một vị trí ở Belgorod - theo các nhà quan sát Ukraine.

Ngành ô tô toàn cầu rung chuyển trước đòn thuế quan của Mỹ

21:41:46 27/03/2025

Quyết định này, nếu duy trì trong thời gian dài, sẽ đẩy giá xe trung bình tại Mỹ tăng thêm hàng nghìn USD, đồng thời gây xáo trộn chuỗi sản xuất liên kết chặt chẽ giữa Canada, Mexico và Mỹ trong suốt 30 năm qua.

4 binh sĩ Mỹ mất tích trong cuộc tập trận ở Lithuania

21:29:09 27/03/2025

Lực lượng Mỹ và quân đội Lithuania ngày 26.3 thông báo 4 binh sĩ Mỹ đã mất tích trong cuộc tập trận ở Lithuania.

Ukraine tấn công căn cứ không quân Engels, phá huỷ 96 tên lửa hành trình của Nga

21:26:08 27/03/2025

Ngoài ra, cuộc tấn công cũng nhắm vào các kho nhiên liệu hàng không, phá huỷ một lượng lớn dự trữ nhiên liệu, làm suy yếu đáng kể khả năng duy trì hoạt động chiến đấu của Liên bang Nga.

Chuyên gia Nga đánh giá về kết quả tạm thời Moskva đạt được sau hơn 3 năm xung đột với Ukraine

21:24:14 27/03/2025

Sau hơn ba năm xung đột, chuyên gia Ivan Timofeev từ Hội đồng các vấn đề quốc tế của Nga (RIAC-russiancouncil.ru/en) đã có những đánh giá về kết quả tạm thời mà Moskva đã đạt được trong cuộc xung đột với Ukraine.

Hàn Quốc chỉ định thêm các khu vực thảm họa đặc biệt do cháy rừng, số người thiệt mạng tăng lên 27

20:50:25 27/03/2025

Quyền Tổng thống Han Duck Soo đã chỉ đạo quyền Bộ trưởng Nội vụ Ko Ki Dong trực tiếp đến tỉnh Gyeongsang Bắc để chỉ đạo công tác cứu trợ và khắc phục hậu quả cho đến khi đám cháy được kiểm soát.

EU nêu điều kiện dỡ bỏ lệnh cấm vận đối với Nga

20:05:07 27/03/2025

Ủy ban châu Âu ngày 26.3 nêu điều kiện dỡ bỏ lệnh cấm vận đối với Nga, trong khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi Mỹ tiếp tục cấm vận Nga.

Chile: Xảy ra đụng độ do tranh cãi về hạn ngạch đánh bắt cá

20:02:08 27/03/2025

Những người biểu tình cáo buộc Thượng viện Chile đang trì hoãn thông qua dự luật mở rộng quyền đánh bắt cá cho ngư dân. Văn kiện này đã được Hạ viện thông qua và hiện đang chờ Ủy ban Tài chính Thượng viện xem xét.

Cảnh sát Nam Phi điều tra đường dây buôn người ở Johannesburg

20:00:17 27/03/2025

Trước đó, các video được chia sẻ trên mạng xã hội cho thấy những người này đã chạy trên đường phố ở vùng ngoại ô Lombardy East của Johannesburg. Nhiều người trong số này chạy chân trần.