Bộ Công Thương phản hồi các góp ý Dự thảo Quy hoạch điện VIII

Bộ Công Thương vừa có những phản hồi giải trình các ý kiến góp ý của các Bộ, ngành, doanh nghiệp và địa phương về Dự thảo Quy hoạch điện VIII.

Thời gian qua, Bộ Công Thương đã tổ chức lấy ý kiến rộng rãi về nội dung Dự thảo Quy hoạch phát triển Điện lực Quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn tới năm 2045 (Quy hoạch điện VIII).

Theo Dự thảo Quy hoạch điện VIII đến năm 2030, chương trình phát triển nguồn năng lượng tái tạo (NLTT) có những thay đổi lớn về quy mô nguồn điện gió, điện mặt trời. Các nguồn điện gió và năng lượng mặt trời sẽ phát triển mạnh (năm 2045 tỷ trọng nguồn năng lượng tái tạo gồm cả thủy điện lớn đạt 53%).

Cơ cấu công suất nguồn điện thay đổi theo hướng giảm dần tỷ trọng nhiệt điện than từ 34% năm 2020 xuống còn 27% vào năm 2030. Đặc biệt, trong giai đoạn này không phát triển thêm nhiệt điện than mới, ngoài các nhà máy nhiệt điện than đang trong quá trình xây dựng và đang xúc tiến đầu tư để có thể vào vận hành trong giai đoạn 2021-2025.

Quy hoạch điện VIII có những thay đổi lớn về quy mô nguồn điện. (Ảnh minh họa: KT)

Các đơn vị như Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ, Tổng công ty truyền tải điện, Tổng công ty Điện lực miền Trung đều bày tỏ băn khoăn về phát triển mạnh điện NLTT.

Các đơn vị đề nghị rà soát tỷ lệ nguồn NLTT các giai đoạn đến năm 2030 và năm 2045 phù hợp với mục tiêu đặt ra tại Nghị quyết số 55/NQ-TW ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị đã quy định “Tỷ lệ các nguồn NLTT trong tổng cung năng lượng sơ cấp đạt khoảng 15% – 20% vào năm 2030; 25% – 30% vào năm 2045″.

Bên cạnh đó, cần xem xét hạn chế việc phát triển NLTT với tốc độ và quy mô quá lớn như trong thời gian qua, đã và sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến việc vận hành của hệ thống điện nói chung, việc đầu tư và vận hành hiệu quả lưới điện truyền tải nói riêng.

Đặc biệt, nguồn NLTT từ điện mặt trời, điện gió có tính ổn định không cao, phụ thuộc lớn vào tình hình thời tiết. Bên cạnh đó, trong giai đoạn vừa qua điện gió, điện mặt trời phát triển rất nhanh nhưng đã xuất hiện một số tồn tại liên quan đến giá điện, các rào cản kỹ thuật, việc đấu nối vào hệ thống điện quốc gia,…

Bộ Công Thương đã tiếp thu ý kiến về các tồn tại của NLTT, nên phát triển có lộ trình, phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế. Tuy vậy, Bộ này cũng khẳng định, quy mô nguồn NLTT tính toán đề xuất trong dự thảo Quy hoạch điện VIII hiện đã phù hợp với mục tiêu NLTT đặt ra trong Nghị quyết 55-NQ/TW.

Cụ thể, tỷ lệ NLTT trong Nghị quyết 55/NQ-TW là tỷ lệ nguồn NLTT trong tổng cung năng lượng sơ cấp, mức tỷ lệ này tương ứng với tỷ lệ điện năng của NLTT trong tổng điện năng sản xuất toàn quốc là khoảng 30% năm 2030 và 40% năm 2045.

Mục tiêu phát triển NLTT theo Chiến lược phát triển nguồn NLTT của Việt Nam giai đoạn đến 2030 định hướng đến 2050 (Quyết định số 2068/QĐ-TTg ngày 25/11/2015) đạt 32% năm 2030 và 43% năm 2050. Khi đưa ra chính sách về mục tiêu NLTT là tỷ lệ thấp nhất phải đạt được.

“Mô hình quy hoạch lựa chọn phát triển NLTT vượt mức thấp nhất, chứng tỏ chi phí đầu tư của nguồn NLTT dự báo trong tương lai thấp, việc tăng cường phát triển NLTT hơn so với mục tiêu vẫn đảm bảo là phương án nguồn điện có chi phí thấp nhất”, Bộ Công Thương nêu rõ.

Một số ý kiến cũng lưu ý đến việc ưu tiên cân bằng năng lượng vùng, miền; Phân bố nguồn điện tại các vùng cho hợp lý; Định hướng phát triển thêm nguồn điện tại chỗ tại khu vực Bắc Bộ để giảm đầu tư cũng như hạn chế lên lưới truyền tải liên kết miền Bắc và miền Trung.

Theo Bộ Công Thương, việc ưu tiên cân bằng năng lượng vùng, miền là một trong những tiêu chí của bài toán quy hoạch điện. Điều này đã được tính đến trong mục tiêu tối thiểu hóa chi phí của mô hình quy hoạch nguồn điện, trong đó có tích hợp cả nguồn điện và lưới điện truyền tải liên vùng.

Ngay như đặc điểm của khu vực Bắc Bộ, dù có nhu cầu phụ tải cao nhưng tiềm năng xây dựng nguồn điện hạn chế, chi phí xây dựng nguồn điện than, khí nhập khẩu cũng sẽ cao hơn các vùng miền Trung. Mặc dù vậy, Quốc hội đã xem xét xây dựng thêm các nguồn điện tại chỗ khu vực Bắc bộ như Nhiệt điện LNG Quảng Ninh, Hải Phòng, Thái Bình, Nghi Sơn…