Bình yên ngôi làng bích họa giữa núi rừng vùng biên

Làng Pò Hèn rực rỡ giữa núi rừng Đông Bắc bởi các bức tranh thiên nhiên đầy màu sắc trên những ngôi nhà của đồng bào dân tộc Dao. Đây là ngôi làng bích họa duy nhất giữa núi rừng vùng biên giới phía Đông Bắc Bắc Bộ.

Hải Sơn là xã vùng cao, biên giới, cách trung tâm thành phố Móng Cái 37km về phía Tây Bắc, có vị trí trọng yếu, chiến lược về quốc phòng an ninh, phía Bắc giáp tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc. Xã có 3 thôn (Pò Hèn, Lục Chắn và Thán Phún Xã), gồm người Kinh, Dao, Sán Chỉ (dân tộc thiểu số chiếm 86,8%).

Bằng sáng kiến của Đoàn thanh niên TP Móng Cái cùng sự hỗ trợ của các đơn vị, những ngôi nhà của đồng bào dân tộc Dao tại xóm họ Đặng được khoác lên mình tấm áo mới đầy màu sắc.

Đến xóm Họ Đặng làng Pò Hèn những ngày cuối năm, hình ảnh đầu tiên hiện hữu trước mắt du khách là mỗi ngôi nhà trong thôn là một bức tranh sinh động khác nhau, mô tả cuộc sống sinh hoạt của bà con người dân tộc Dao nơi đây.

Việc sử dụng tranh vẽ cho ngôi làng đơn sơ này được bắt đầu từ năm 2016, là sáng kiến của Đoàn thanh niên Thành phố Móng Cái phối hợp với chính quyền xã và được sự hỗ trợ của các sinh viên mỹ thuật nhằm hướng đến mục tiêu thay đổi diện mạo thôn xóm, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của người dân. Ngoài ra đây còn là hướng đi mới trong việc phát triển du lịch địa phương.

Khi đến ngôi làng, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những mảng màu sống động từ các bức tranh mang đậm bản sắc của vùng đất và con người bản địa với 20 bức tranh mang những hình ảnh bình dị về cuộc sống đời thường như chú chó vàng nằm sưởi nắng, đàn gà cục tác ăn ngô, người nông dân dắt trâu ra đồng, những đứa trẻ đang nô đùa cùng nhau, ếch xanh cầm chiếc lá,…

Ông Đặng Văn Chiến (xóm họ Đặng, Pò Hèn, Hải Sơn, TP Móng Cái) cho biết, trước đó người dân chưa nhận thức rõ lợi ích của việc vẽ tranh trên tường mang lại. Tuy nhiên, từ khi các bức tranh xuất hiện, điều đầu tiên mà người dân nhận được đó là cảnh quan đẹp hơn, màu sắc hơn.

Nhà họ Đặng được chọn làm tâm điểm trong việc phát triển mô hình “làng bích họa” đã có nhiều thay đổi rõ rệt khi ngôi nhà đẹp hơn thì mọi người đều sẽ có ý thức giữ gìn quang cảnh xung quanh, dọn dẹp thường xuyên, ngõ xóm phong quang, những hàng rào và vườn hoa nhỏ nhắn xinh xắn dần mọc lên khoe sắc tô điểm thêm cho những bức tranh của từng ngôi nhà nhỏ.

Sự ra đời của xóm họ Đặng, sau cuộc chiến tranh biên giới năm 1979, có 15 hộ dân là người Dao, mang họ Tằng đến khu vực này và lập nên một xóm mới ở thôn Pò Hèn, nay là xóm họ Đặng. Tuy hầu hết người dân trong xóm đều mang họ Tằng, nhưng chính quyền và người dân trong xã đều gọi đây là xóm họ Đặng, có lẽ vì phát âm chữ Tằng và Đặng gần giống nhau

Đến nay, toàn bộ xóm có khoảng hơn 20 hộ dân đồng ý cho chính quyền vẽ tranh lên các bức tường xung quanh nhà. Dưới bàn tay của các họa sĩ, những bức tường rêu mốc nay đã trở thành những bức họa đẹp về con người và cuộc sống vùng đất nơi đây

Ở đây hơn 90% là người dân tộc Dao, nên việc thay đổi một thói quen lâu đời là rất khó. Đội ngũ thực hiện phải mất gần nửa năm đi vận động từng nhà để bà con đồng ý cho vẽ tranh.

Những bức bích họa 3D sống động như thật trên các bức tường rêu phong cũ kĩ.

Từ khi được vẽ tranh tường, xóm họ Đặng, thôn Pò Hèn đã trở thành một địa điểm mới của nhiều bạn trẻ khi trải nghiệm các cung đường Đông Bắc.

Không giống như các làng bích họa khác, làng bích họa xóm họ Đặng mang vẻ đẹp bình yên của vùng biên viễn.

Những bức bích họa mô tả đời sống của bà con dân tộc Dao với những thửa ruộng bậc thang, lúa chín vàng.

Điểm xuyến của màu cờ cùng với phong cảnh thiên nhiên và các bức bích họa tại Pò Hèn đã tạo nên bức tranh phong cảnh đặc sắc như muôn hoa nở rộ giữa núi rừng Đông Bắc.