Big Tech ở chiến trường mới: Xe tự lái. Đây là cách Jeff Bezos, Tim Cook và Sundar Pichai hy vọng thâu tóm thị trường 290 tỷ USD
Các ông lớn như Apple, Google, Amazon đang tỏ ra kiên nhẫn trong việc phát triển công nghệ ô tô tự lái – thứ được xem là thách thức lớn nhất hiện nay của ngành công nghệ.
Những gã khổng lồ công nghệ ngày nay phát triển song song, tìm kiếm thành công ở các thị trường phát triển nhanh với các sản phẩm dễ sử dụng, đẹp mắt và tránh xa nhau. Nhưng khi các công ty này mở rộng, dù muốn dù không họ cũng phải “va chạm” thường xuyên hơn. Alphabet, Amazon và Microsoft đã phải theo gót Apple trong lĩnh vực điện thoại thông minh những năm 2010. Cả 4 đều phát triển một dịch vụ điện toán đám mây. Giờ đây, mối quan tâm của Big Tech lại hội tụ vào một lĩnh vực được xem là thách thức lớn nhất thế giới: ô tô tự lái.
Google bước chân vào lĩnh vực ô tô tự hành vào năm 2009 với Project Chauffeur, sau này trở thành công ty con của Alphabet với tên gọi Waymo. Thời điểm đó, các nhà đầu tư mạo hiểm đua nhau đổ tiền vào các công ty khởi nghiệp mới nổi để thách thức Google.
Apple thì tuyển dụng nhân viên của Tesla để làm việc cho một dự án bí mật của mình. Amazon cũng đầu tư vào một công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực xe tự hành là Aurora Innovation với CEO là một trong những thành viên sáng lập Project Chauffeur.
Không khó để giải thích vì sao xe tự lái được quan tâm đến vậy. Trên toàn cầu, người tiêu dùng và doanh nghiệp mua hơn 70 triệu xe mỗi năm. Bất kỳ công ty nào hoàn thiện công nghệ xe tự lái sẽ có một lượng khách hàng cực lớn với lời quảng cáo hấp dẫn: ít tai nạn hơn, chủ xe có nhiều thời gian hơn để làm việc hoặc thư giãn. Năm 2019, Goldman Sachs dự đoán thị trường công nghệ lái xe tự động sẽ trị giá 290 tỷ USD vào năm 2035.
“Big Tech sẽ chẳng quan tâm nếu đó không phải thị trường lớn”, Gene Munster – đối tác quản lý của Loup Ventures nói với Business Insider. Ông cho biết không khó để tượng tượng thị trường cho công nghệ lái xe tự động sẽ có trị giá lên đến 5.000 tỷ USD. Đối với hầu hết ngành công nghiệp, con số này đều dưới 1.000 tỷ USD.
Nhưng trong những năm gần đây, việc tạo ra một hệ thống tự lái an toàn, hiệu quả và linh hoạt là một thách thức ghê gớm chưa có hồi kết. Những dự đoán trước đây rằng xe tự lái thương mại sẽ sẵn sàng vào đầu những năm 2020 đã sai. Giờ đây, người ta đưa ra các dự đoán dè dặt hơn. Uber và Lyft đã từ bỏ nỗ lực tạo ra hệ thống tự lái, chuyển giao nghiên cứu của mình cho Aurora và công ty con Woven Planet của Toyota.
Mặc dù hiện có không ít các phương tiện được gọi là xe tự hành hoạt động ở Arizona và Nevada (Mỹ), việc phổ biến nhanh ô tô tự lái vẫn là câu hỏi không ai dám trả lời chắc chắn. Theo Gartner, sự cường điệu xung quanh xe tự hành đã mờ dần khi ngành công nghiệp này rơi vào cảnh “vỡ mộng”.
Video đang HOT
Tất nhiên, Big Tech vẫn chưa từ bỏ tham vọng. Theo cách nào đó, họ còn đang thúc đẩy nó mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Waymo được xem là người đi đầu khi ra mắt dịch vụ gọi xe tự hành đầu tiên ở Arizona vào năm 2018. Nhưng dịch vụ có tên Waymo One vẫn chưa mở rộng ra các khu vực khác. Tuy nhiên, cam kết của Alphabet là điều có thể thấy rõ.
“Chúng tôi đang thực hiện phương pháp dài hạn, tập trung vào việc tạo ra trải nghiệm tốt và an toàn nhất”, CEO Alphabet Sundar Pichai nói trong cuộc họp cổ đông thường niên năm 2020. Amazon, trong khi đó tiếp tục mua một công ty khởi nghiệp là Zoox vào năm 2020. Một số người dự đoán Amazon sẽ chuyển trọng tâm của Zoox từ robotaxi sang giao hàng – vốn có ít thách thức công nghệ hơn. Mặc dù vậy, CEO của Zoox cho biết Amazon sẽ không can thiệp vào kế hoạch của họ.
Apple giấu khá kín các kế hoạch của mình nhưng Bloomberg và Reuters đều đưa tin hãng vẫn đang phát triển công nghệ lái xe tự động. Microsoft cũng bước chân vào lĩnh vực này từ tháng 1/2021 khi đầu tư vào Cruise, công ty con về xe tự hành của General Motors.
Munster nhận định sự kiên nhẫn của Big Tech không gây ngạc nhiên bởi họ được biết đến với tư duy dài hạn và chu kỳ phát triển sản phẩm kéo dài. Apple đã chế tạo các nguyên mẫu iPad ít nhất 6 năm trước khi công bố thế hệ đầu tiên.
Sự kiên nhẫn này đến từ 2 yếu tố. Thứ nhất, thành công mà Alphabet, Amazon và Apple đạt được trong các hoạt động kinh doanh cốt lõi cho phép họ dự trữ nguồn tiền mặt khổng lồ để sử dụng cho việc phát triển ô tô tự lái. Thứ 2, cơ hội tìm kiếm khách hàng mới cho Big Tech đang ngày một ít đi, do đó họ phải tìm kiếm những mảng kinh doanh mới nhưng phải đủ lớn để đầu tư và phát triển.
Do đó, xe tự lái không phải là một dự án phù phiếm và hào nhoáng. Đối với những gã khổng lồ công nghệ, đó có thể là chìa khoá để họ giữ chân một thế hệ người dùng mới.
'Chúng tôi đều sợ Google và Apple'
Các nhà sản xuất ứng dụng phụ thuộc vào chợ của Apple, Google bày tỏ sự sợ hãi trước quyền lực của hai gã khổng lồ này với việc kinh doanh của họ.
CEO Google Sundar Pichai (trái) và CEO Apple Tim Cook
Tiểu ban chống độc quyền Thượng viện Mỹ vừa tổ chức phiên điều trần hôm 21/4. Tại đây, các nhà sản xuất ứng dụng công khai bày tỏ lo lắng trước quyền lực quá lớn của Apple và Google, hai công ty sở hữu chợ App Store và Play Store. Trước Thượng Nghị sỹ Amy Klobuchar - Chủ tịch tiểu ban, Jared Sine - Giám đốc Pháp lý Match Group - cho biết "tất cả chúng tôi đều sợ hãi".
Phiên điều trần có sự tham gia của đại diện Apple, Google cùng lãnh đạo các hãng như Match Group (sở hữu ứng dụng hẹn hò Tinder), Tile (nhà sản xuất thiết bị giúp tìm đồ vật thất lạc), dịch vụ stream nhạc Spotify.
Hai đảng của Mỹ đang sửa đổi luật chống độc quyền để xử lý tốt hơn quyền lực của những gã khổng lồ công nghệ trên nhiều thị trường kỹ thuật số. Thông qua phiên điều trần, các nhà phát triển ứng dụng chia sẻ việc kinh doanh bị ảnh hưởng bởi một thay đổi nhỏ trong quy định của chợ. Họ cũng phàn nàn về mức phí cao đối với mua sắm trong ứng dụng và việc thực hành tiêu chuẩn không rõ ràng.
Cáo buộc đe dọa
Một số lãnh đạo tố cáo Apple và Google đe dọa việc làm ăn của họ. Sine cho biết Google đã gọi cho Match Group vào tối 20/4 sau khi lời chứng của ông được công khai để hỏi vì sao ông lại nói khác với kết quả kinh doanh mới nhất. Trước đó, Match Group nói tin rằng đã có cuộc thảo luận hiệu quả về khoản phí 30% thanh toán trong ứng dụng trên Google Play. Tuy nhiên, khi làm chứng, Match Group lại nói Google "giả mạo là nền tảng mở" và than phiền về "độc quyền".
Đáp lại, Wilson White - Phó Giám đốc cấp cao về Quan hệ chính phủ và chính sách công Google - trả lời dường như nhân viên của bộ phận phát triển kinh doanh công ty đã gọi để hỏi "câu hỏi trung thực". White không xem đó là lời đe dạo và khẳng định không bao giờ đe dọa đối tác vì Google cần có các nhà phát triển ứng dụng thì chợ mới thành công.
Thượng Nghị sỹ Klobuchar cho biết bà sẽ xem xét vấn đề sâu hơn.
Giám đốc Pháp lý Spotify Horacio Gutierrez nghĩ được "ít nhất 4 ví dụ rõ ràng về đe dọa và trả đũa" từ Apple sau khi Spotify quyết định lên tiếng về hành vi phản cạnh tranh và mức phí của Apple với nhà phát triển. Một trong các đe dọa là gỡ Spotify khỏi App Store, từ chối quảng bá hoặc phải đợi vài tháng để phê duyệt thay đổi nhỏ.
"Về cơ bản, họ cảnh cáo để bảo đảm chúng tôi khó duy trì quyết định lên tiếng", ông nói.
Lệ phí và sản phẩm cạnh tranh
Apple vận hành Apple Music cạnh tranh với Spotify.
Nhiều nhà phát triển phàn nàn về mức phí Apple, Google tính khi mua sắm trong ứng dụng. Ông Gutierrez chỉ trích Apple "bịt miệng" Spotify khi giao tiếp với người dùng về cách nâng cấp lên bản trả phí.
Chẳng hạn, Spotify cho phép khách hàng nâng cấp bên ngoài App Store để tránh cho họ mức phí hoa hồng 15 tới 30% trên dịch vụ số khi mua sắm qua nền tảng. Song do Spotify không bán dịch vụ trả tiền thông qua ứng dụng iOS, Apple không cho họ nhắc tới nâng cấp đó với khách hàng trong ứng dụng. Thay vào đó, người dùng phải nâng cấp qua trình duyệt web trên PC hoặc phương pháp khác.
Cùng lúc này, Apple vận hành dịch vụ cạnh tranh với Spotify là Apple Music. Apple Music không bị hạn chế như vậy. Đây chính là điểm mà Gutierrez gọi là "lợi thế không công bằng".
Đại diện từ Apple và Google đều cho rằng mức phí là để trang trải chi phí phân phối ứng dụng trên các nền tảng và bảo mật. Giám đốc Tuân thủ Apple Kyle Andeer so sánh sự tiện lợi trên App Store ngày nay với sự khó khăn và đắt đỏ mà các nhà phát triển phải vượt qua để phân phối ứng dụng trước khi App Store ra đời.
Ngoài khiếu nại về lệ phí, nhà phát triển còn lo ngại những dịch vụ riêng của Apple khuyến khích họ đưa ra quyết định bất lợi. Ví dụ, Luật sư của Tile, Kirsten Daru nói đã xin phép Apple được sử dụng công nghệ ultra-wideband của iPhone để tăng độ chính xác cho công nghệ theo dấu đồ vật thay vì chỉ dùng Bluetooth. Nhưng Apple từ chối và giữ nguyên công nghệ này cho AirTag, sản phẩm vừa được ra mắt.
Dù "táo khuyết" đưa ra giải pháp khác để nhà phát triển bên ngoài xây dựng dữ liệu vị trí chính xác hơn, Daru nói để có thể truy cập, họ phải cung cấp cho Apple quyền kiểm soát chưa từng có đối với việc kinh doanh của mình và hướng dẫn khách hàng dùng Find My để tìm đồ vật thất lạc. Andeer tranh luận AirTag là sản phẩm khác với Tile, vốn đang chiếm phần lớn thị trường.
Tiêu chuẩn không rõ ràng
Các nhà phát triển cho rằng Apple thi hành quy định chợ ứng dụng dường như tùy tiện và trì hoãn một số tính năng quan trọng. Apple có thể chỉ nói nhà phát triển đã vi phạm quy định nhưng không nêu rõ phải làm gì để sửa đổi.
Tinder từng cố đệ trình phiên bản ứng dụng với tính năng bảo vệ người dùng LGBTQ bằng cách thông báo cho họ khi tới một quốc gia có thể nguy hiểm khi công khai giới tính. Phải mất 2 tháng để các giám đốc của Match Group và Apple giải quyết được vấn đề này.
Cuộc trao đổi giữa thành viên của Tiểu ban Mike Lee, R-Utah và Andeer cho thấy quy định App Store phức tạp tới đâu. Lee yêu cầu Andeer làm rõ sự khác biệt khi dịch vụ trả phí qua Tinder có thể phát sinh hoa hồng trong khi Uber thì không. Andeer giải thích khách hàng Uber đang trả cho một dịch vụ không phải kỹ thuật số - đó là xe hơi đến đón họ - còn Tinder không như vậy.
Những nhà phát triển nhấn mạnh sự phụ thuộc của họ vào các chợ vì khả năng tiếp cận với khách hàng chưa từng có. Song nó không phải quan hệ cộng sinh như Apple và Google muốn vẽ ra.
"Chúng tôi thành công không phải vì những gì Apple đã làm. Chúng tôi thành công bất chấp sự can thiệp của Apple. Chúng tôi sẽ thành công hơn nữa nếu không có các hành vi phản cạnh tranh của họ", Gutierrez khẳng định.
Các sếp lớn tại Apple, Alphabet, Facebook, Amazon và Microsoft nhận lương bao nhiêu trong năm 2019 Không thể tin nổi có những sếp lớn chỉ có mức lương 1 USD, gần như làm không công. Nhưng cũng có những người hưởng lương 280 triệu USD/ năm Uỷ ban Giao dịch Chứng khoán Mỹ (SEC) đã yêu cầu các công ty tiết lộ dữ liệu về khoản trả cho các giám đốc điều hành mỗi năm vì vậy mới đây...