Biến động tỷ giá thương mại năm 2015: Giá xuất khẩu có lợi tương đối so với giá nhập khẩu
Theo báo cáo mới nhất của Tổng cục Thống kê, các chỉ số giá xuất khẩu hàng hóa và chỉ số giá nhập khẩu hàng hóa trong quý IV đều giảm, điều này kéo chỉ số giá xuất khẩu hàng hóa và nhập khẩu hàng hóa cả năm giảm theo. Theo đó, giá xuất khẩu có lợi tương đối so với giá nhập khẩu.
Tỷ giá thương mại hàng hóa là chỉ tiêu kinh tế biểu thị mối quan hệ tỷ giá giữa hàng xuất khẩu và hàng nhập khẩu của một quốc gia. Chỉ số này hết sức quan trọng đối với một quốc gia trong bối cảnh hội nhập kinh tế, trao đổi thương mại tăng nhanh với các nước khác về nhiều hàng hóa và dịch vụ khác nhau. Theo công bố của Tổng cục Thống kê, tỷ giá thương mại hàng hóa bình quân năm 2015 của Việt Nam tăng 2,15% so với năm 2014. Điều này phản ánh mức tăng thu nhập quốc gia của Việt Nam tính theo hàng hóa nhập khẩu của nước ngoài có sự tăng nhẹ.
Trong thời gian qua, giá xuất, nhập khẩu có nhiều biến động với xu thế giá nhiều mặt hàng ngày càng giảm, tuy nhiên tốc độ mức giảm giá không đều nên tỷ giá thương mại hàng hóa quý IV năm 2015 tăng 1,7% so quý trước, tăng 6,73% so cùng kỳ năm 2014. Số liệu thống kê cụ thể cho thấy trong khi chỉ số giá xuất khẩu hàng hóa quy IV năm 2015 giảm 1,47% so với quý trước và giảm 3,58% so với cùng kỳ năm 2014 thì chỉ số giá nhập khẩu hàng hóa quý IV năm 2015 giảm 3,11% so với quý trước và giảm 9,66% so với cùng kỳ năm trước. Nếu tính bình quân cả năm 2015, thì chỉ số giá xuất khẩu hàng hóa giảm 3,79% so với năm trươc, chỉ số giá nhập khẩu hàng hóa giảm 5,82% so với năm trước.
Nguyên nhân dẫn đến tỷ giá thương mại trong quý IV năm 2015 tăng là do giá nhập khẩu giảm nhiều hơn so với giá xuất khẩu do tác động của giảm giá xăng dầu và nhiều hàng hóa, nguyên phụ liệu khác. Thực tế cho thấy từ cuối năm 2014, giá dầu quốc tế lao dốc đã tác động tăng tỷ giá thương mại trong nhiều tháng. Thực tế này cho thấy, nếu xét trên mặt bằng chung, giá xuất khẩu vẫn có lợi tương đối so với giá nhập khẩu.
Nguồn: ITN
Trong quy IV năm 2015, giá xuất khẩu một số hàng hóa dầu thô, cao su, xăng dầu các loại, sản phẩm từ cao su đều giảm đã tác động lớn dẫn đến việc chỉ số xuất khẩu hàng hóa giảm. Cụ thể, dầu thô giảm 21,36%, cao su giảm 14,36%, xăng dầu các loại giảm 14,08%, sản phẩm từ cao su giảm 13,43%. Tuy nhiên, một số nhóm hàng khác tăng giá nhẹ, gồm có: hạt tiêu tăng 4,65%, máy móc thiết bị và phụ tùng tăng 3,96%, bánh kẹo và các sản phẩm từ ngũ cốc tăng 3,42%, sản phẩm mây tre cói thảm tăng 2,31%.
Đối với nhập khẩu hàng hóa, Việt Nam có lợi thế khi chỉ số giảm giá hàng hóa giảm 5,82% so với năm 2014 vì các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu thuộc nhóm hàng chiến lược phục vụ cho sản xuất trong nước. Các mặt hàng giảm nhiều nhất so với quý III.2015 là xăng dầu (giảm 13,42%); khí đốt hóa lỏng (giảm 8,95%); sắt thép (giảm 5,84%). Theo đánh giá của Tổng cục Thống kê, chi sô gia nhập khẩu cac nhom hang giam chu yêu do anh hưởng của giá dầu thô trên thê giơi giảm do sản lượng đang ở mức cao kỷ lục va lượng sắt thép dư thừa nhiều.
Giá nhóm hàng nông sản, thực phẩm năm 2015 giảm 1,12% so với năm trước
Kết quả công bố thông kê cũng cho thấy, chỉ số giá nhóm hàng nông sản, thực phẩm quý IV năm 2015 giảm 1,18% so với quý trước và giảm 6,84% so với cùng kỳ năm 2014, bình quân năm 2015 giảm 1,12% so với năm trước. Chi số giá xuât khâu nhom hang nông san, thưc phâm giam là do tác động của các mặt hàng gồm thủy sản giảm 3,01%, cà phê giảm 4,33%. Theo phân tích của các chuyên gia của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá giảm các mặt hàng trên do một sô nguyên nhân như: nhu cầu về sản phẩm cá da trơn tại các thị trường Mỹ và châu Âu đều giảm dẫn đến giảm sút lớn về giá cả và sản lượng tiêu thụ tại các thị trường này. Đồng thời, những quy định mới của Mỹ về tiêu chuẩn sản xuất và chế biến hàng thủy sản tạo ra khó khăn cho việc xuất khẩu cá da trơn của Việt Nam. Ngoài ra, mặt hàng thủy sản khác như tôm, cua, ghẹ đều giảm giá do nhu cầu mặt hàng này tại các thị trường Nhật Bản, châu Âu giảm và sự cạnh tranh cao từ các nước có xuất khẩu mặt hàng này gồm Ấn Độ, Thái Lan, Ecuador.
Bên cạnh đó, một mặt hàng nông sản khác là cà phê cũng tiếp tục giảm giá mạnh do nguyên nhân nguồn cung cấp xuất khẩu cà phê dồi dào từ thị trường Brazil, Indonesia, nhưng nhu cầu cà phê trên thế giới tương đối ổn định. Một nguyên nhân khác ảnh hưởng tới giá cà phê của Việt Nam là giá cà phê của Brazil có lợi thế hơn từ việc phá giá đồng tiền của Brazil với mức khá lớn trong năm 2015.
Video đang HOT
Bên cạnh giá một số sản phẩm giảm, thì còn có sự tăng giá nhẹ của một số nông sản xuất khẩu khác của Việt Nam gồm gạo tăng 1,21%, hạt tiêu tăng 4,65%, hạt điều tăng 1,17%. Nguyên nhân của việc tăng giá nhẹ là do nhu cầu nhập khẩu gạo Việt Nam từ Phillipine và Indonesia tăng với các hợp đồng lớn được ký kết trong năm, đẫn đến gạo xuất khẩu của Việt Nam có sự tăng về giá và lượng. Đối với sản phẩm hạt tiêu, Việt Nam thay thế dần Ấn Độ trong việc cung cấp mặt hàng này tới khách hàng tại thị trường Srilanca do hạt tiêu Ấn Độ bị nghi nhiễm độc. Một mặt hàng khác có giá tăng là hạt điều do nhu cầu về mặt hàng này tăng để phục vụ cho dịp lễ Noel và năm mới tại các thị trường Mỹ, Hà Lan, Trung Quốc…
Theo Đại Biểu Nhân Dân
Tỷ giá VND/USD tăng kịch trần: 'Ngân hàng Nhà nước nên thay đổi tư duy'
Trao đổi với Báo, ông Huỳnh Thế Du, Giám đốc Đào tạo Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, bình luận Ngân hàng Nhà nước nên thay đổi tư duy, việc phá giá VND làm cho doanh nghiệp tốt lên.
Chuyên gia nói về việc tỷ giá VND/USD tăng kịch trần chiều ngày 14/12
"Đáng nhẽ vào thời điểm tháng 8 vừa qua, khi Trung Quốc phá giá đồng Nhân dân tệ, Ngân hàng Nhà nước quyết đoán mạnh dạn điều chỉnh cao hơn khoảng 3 - 4% để tạo lợi thế cho xuất khẩu và tốt cho doanh nghiệp, đừng bán ngoại tệ ra", ông Du bình luận.
Chiều qua, ngày 14/12 giá USD tại nhiều ngân hàng thương mại như Techcombank, Eximbank đã chính thức được đẩy lên mức giá trần là 22.547 đồng/USD mà Ngân hàng Nhà nước đưa ra trong lần điều chỉnh gần đây nhất, ngày 19/8.
Bình luận về hiện tượng này, trao đổi với BizLIVE, TS. Trương Văn Phước, Phó chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính quốc gia, cho rằng đó là tâm lý của thị trường trước khả năng tăng lãi suất USD của Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED).
"Trong thứ 4 tuần này, tức ngày 15 - 16/12, FED sẽ họp với dự báo tăng lãi suất khoảng 0,25%. Thực ra dự báo tăng lãi suất của FED có cả năm nay rồi chứ không phải mới tuần này. Cho nên tâm lý thị trường là chờ đợi hoài và tuần này tăng thì họ đẩy giá lên. Xét yếu tố thị trường vẫn như vậy thôi, không có vấn đề gì cả", TS. Phước nhận định.
"Không có chuyện tỷ giá sẽ điều chỉnh lúc này"
TS. Phước cho rằng thời điểm này NHNN sẽ không điều chỉnh tỷ giá. Trong năm 2015, NHNN đã nới biên độ, tăng tỷ giá rồi.
"Công việc bây giờ là chờ đợi xem diễn tiến của lãi suất USD, phản ứng của thị trường thế giới thế nào thì chúng ta sẽ tính tiếp", TS. Phước nhận định.
Theo ông Phước, việc FED chuẩn bị tăng lãi suất, đã gợi nhớ cho thị trường về việc đồng VND có thể bị mất giá. Tuy nhiên, chúng ta cần phải nhìn diễn biến của đồng USD, mặc dù trong năm 2015 đã tăng 5% nhưng mấy hôm nay đã giảm giá, nếu so với đồng Yen của Nhật (JYP) thì trước đây là 1 USD đổi 124 JPY, nay giảm xuống còn 1 USD đổi 120 JPY...
TS. Trương Văn Phước, Phó chủ tịch Ủy ban giám sát tài chính quốc gia
Còn một yếu tố tác động tới tỷ giá của Việt Nam đó là dự báo của IMF khi đồng Nhân dân tệ sẽ vào rổ tiền tệ vào ngày 1/10/2016 tới sẽ bị mất giá khiến cho tâm lý kỳ vọng của thị trường cũng tăng lên.
Cái mới ở đây, theo ông Phước, đó là việc ngày 11/12 vừa qua, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đưa ra chỉ số tiền tệ của họ, còn gọi là Yuan Index và cũng giống như Mỹ đưa ra một chỉ số tiền tệ là Dollar Index.
Chỉ số đồng Yuan gồm có 13 đồng tiền gồm đồng Euro chiếm 21,4%, đồng Yên Nhật (JPY) chiếm 14,7%, đồng USD, đồng dollar Hồng Kong, dollar Úc, Dollar Newzealand, dollar Singarpore, đồng Franc của Thụy Sỹ (CHF), đồng Ringgit của Malaysia, đồng Rup của Nga (RUB)... với những tổng số khác nhau nhưng tỷ lệ nhỏ. Chủ yếu là đồng USD, JPY, Euro, dollar Hồng Kong, dollar Úc là có tỷ lệ cao.
"Hàm ý của chỉ số tiền tệ này là Trung Quốc muốn hướng quan sát, suy diễn của mình rằng là đồng Nhân dân tệ không phải mất giá với đồng USD mà cần phải tính một cách rất cân đối trong một cái rổ tiền tệ. Điều này cho phép đồng Nhân dân tệ có thể mất giá hơn nữa. Chúng ta đều biết kinh tế Trung Quốc phát triển và đồng tiền của họ phản ánh lại tương quan đối với thương mại của nhiều quốc gia trên thế giới", ông Phước phân tích.
Cùng quan điểm, PGS. TS. Đặng Ngọc Đức, Viện trưởng Viện Ngân hàng tài chính, Đại học Kinh tế Quốc dân, cho rằng NHNN sẽ không điều chỉnh tỷ giá vào thời điểm này, ít nhất là cho đến hết năm dương lịch.
"Có nhiều lý do khiến NHNN không điều chỉnh tỷ giá thời điểm này. Thứ nhất, theo lịch dương chỉ còn 2 tuần nữa. Thứ hai là vì lý do đã cam kết không phá giá tiền đồng nữa. Thời gian còn lại của năm cũng sắp hết rồi nên điều chỉnh nhanh chậm vài ngày không có ý nghĩa lắm. Quan trọng hơn, đây không phải là giai đoạn cấp thiết của thị trường về nhu cầu ngoại tệ mà là do tâm lý thị trường. Điều hành tỷ giá, vấn đề tâm lý thị trường rất quan trọng. Nếu xuất hiện tin đồn thì tỷ giá sẽ tăng", ông Đức nhận định.
Đồng tiền yếu rất cần với Việt Nam
Ông Huỳnh Thế Du cho rằng, Việt Nam đang có một quan điểm chi phối đó là "khái niệm mạnh". Có thể hiểu là mọi thứ trong nền kinh tế phải mạnh, đồng tiền phải mạnh.
"Thực tế lại khác, khái niệm mạnh có thể hiểu mọi thứ trong nền kinh tế đều phải mạnh, trừ đồng tiền. Đồng tiền trong nước mà mạnh thì sẽ ảnh hưởng tới sức cạnh tranh của nền kinh tế, đặc biệt là nước đang phát triển. Tuy nhiên, đồng tiền đừng có bất ổn quá, điều chỉnh liên tục", ông Du phân tích.
Ông Huỳnh Thế Du cho rằng khi đồng tiền mất giá và yếu đi thì sẽ tốt hơn cho nền kinh tế. "Rất khó nói là cần phải điều chỉnh bao nhiêu trong lúc này. Nhưng quay lại thời điểm tháng 8, khi Trung Quốc phá giá đồng Nhân dân tệ, nếu lúc đó NHNN phá giá thêm 2 - 3% nữa thì tốt. Có nghĩa mức phá giá cần cao hơn trong thời điểm đó nhưng đừng để mức độ mất giá tiền VND lên mức 10% thì sốc cho nền kinh tế. Tuy nhiên, những người trực tiếp tham gia điều hành nền kinh tế lại nghĩ đồng tiền mạnh là tốt", ông Du nhìn nói.
TS Huỳnh Thế Du, Giám đốc Đào tạo Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright
Để chứng minh tác động của đồng tiền mạnh, yếu đối với nền kinh tế, ông Du đã chỉ ra hai câu chuyện. Câu chuyện thứ nhất là thời điểm thập niên 90 của Việt Nam và Trung Quốc. Mọi người đều nói là Việt Nam và Trung Quốc đôi khi có suy nghĩ giống nhau. Nhưng thời điểm đó, Trung Quốc đã để đồng tiền yếu nhằm tạo lợi thế cho xuất khẩu, còn Việt Nam duy trì đồng tiền mạnh. Kết quả là bây giờ Trung Quốc đã trở thành một nước có nền kinh tế phát triển và đứng 2 hai trên thế giới về GDP.
Câu chuyện thứ hai là đồng JPY của Nhật sau thế chiến thứ 2. Thời điểm đó nền kinh tế Nhật đang bị Mỹ chi phối. Để phát triển nước Nhật, Mỹ đã buộc Nhật phải phá giá đồng JYP xuống 360 JPY đổi 1 USD. Thời điểm đó tỷ giá đang là 1 USD đổi 120 JPY. Người Nhật lúc đó có cảm giác như bị sỉ nhục. Tuy nhiên, nhờ việc phá giá đồng JPY lúc đó đã giúp vô cùng lớn cho nền kinh tế Nhật phát triển.
"Trung Quốc hay Nhật cũng như thế, họ đều có thời gian giữ đồng tiền trong nước yếu để giúp xuất khẩu tốt lên. Còn Việt Nam làm ngược lại, luôn giữ cho đồng tiền mạnh, điều đó làm cho ảnh hưởng đến cạnh tranh trong nước, kể cả sản xuất trong nước và xuất khẩu. Khi việc bán hàng trong nước cũng đã kém thế cạnh tranh so với hàng nhập khẩu thì khi xuất ra bên ngoài thì càng kém thế cạnh tranh", ông Du bình luận.
Theo ông Du, NHNN nên thay đổi tư duy, việc phá giá tiền VND làm cho doanh nghiệp tốt lên. Cần hạn chế nhập khẩu. "Nhập khẩu để làm gì? Quan trọng nhất là vấn đề giá trị gia tăng thu được và vùng nguyên liệu trong nước. Việc cản trở nhập khẩu sẽ tốt cho sản xuất trong nước", ông Du nhấn mạnh.
Một vấn đề nữa được ông Du chỉ ra, đó là lo ngại của Việt Nam khi phá giá VND sẽ làm cho nợ công cao ngất ngưỡng. Mọi người nhìn rất cơ học. Ví như tổng nợ ngoại tệ của nền kinh tế là 100 tỷ USD, tính tỷ giá 22.000 đồng/USD thì tổng nợ tính theo tiền VND chỉ khoảng 200.000 tỷ đồng. Nhưng nếu tỷ giá tăng lên, thì tổng nợ tính theo tiền VND sẽ tăng rất cao.
"Vấn đề rất đơn giản là Việt Nam cần phải nghĩ xem làm gì để có thể kiếm được 100 tỷ USD để trả nợ chứ không phải là việc quy đổi ra tiền VND. Với quan điểm như vậy, lúc đó tỷ giá VND/USD là 23.000 đồng/USD sẽ dễ kiếm 100 tỷ USD hơn ở mức 22.000 đồng/USD, tỷ giá 26.000 đồng/USD sẽ dễ kiếm 100 tỷ USD hơn 23.000 đồng/USD", ông Du phân tích.
Với quan điểm duy trì đồng tiền yếu, ông Huỳnh Thế Du còn cho rằng sau khi điều chỉnh tỷ giá dòng vốn nước ngoài đổ vào Việt Nam sẽ tăng lên.
Theo Bizlive
Dầu thô giảm sâu, giá xăng Việt Nam đang đắt hay rẻ? Theo Globalpetrolprices trang cập nhật giá xăng dầu của các quốc gia, tính đến ngày 21/12/2015, xăng Việt Nam đang có giá 0,77 USD/lít, thấp hơn khá nhiều nước trong khu vực như Thái Lan, Philippines, tuy nhiên lại cao hơn Malaysia; Indonesia... Giá xăng Việt Nam cao hơn nhiều nước trong khu vực Theo Globalpetrolprices, giá xăng trung bình của thế giới...