Biển Đông ám ảnh Đối thoại Mỹ – Trung
Những vấn đề nhức nhối trong quan hệ Mỹ – Trung như căng thẳng Biển Đông được đề cập “thẳng thắn” trong cuộc đối thoại chiến lược giữa hai nước.
Đại diện hai nước trao đổi trong lúc chụp ảnh lưu niệm trước khi khai mạc Đối thoại Kinh tế và Chiến lược Mỹ – Trung – Ảnh: Bộ Ngoại giao Mỹ
Đối thoại Kinh tế và Chiến lược Mỹ – Trung (S&ED) lần thứ 7 vào ngày 23.6 đã chính thức bước vào giai đoạn then chốt trong nỗ lực xây dựng quan hệ “phức tạp nhưng quan trọng” giữa hai nền kinh tế đứng đầu thế giới.
Theo Reuters, khoảng 400 quan chức Trung Quốc đã có mặt tại Washington tham gia cuộc đối thoại thường niên, dẫn đầu là Phó thủ tướng Uông Dương và Ủy viên Quốc vụ Dương Khiết Trì. Phía nước chủ nhà có sự góp mặt của Phó tổng thống Joe Biden, Ngoại trưởng John Kerry và Bộ trưởng Tài chính Jacob Lew.
Phát biểu khai mạc phiên Đối thoại Chiến lược và Kinh tế Mỹ – Trung, Phó tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 23.6 nhắc nhở hai nước cần phải “trung thực và thẳng thắn” với nhau nếu muốn xây dựng quan hệ trong tương lai.
Bên cạnh việc công nhận tầm quan trọng của Trung Quốc trong việc giải quyết các vấn đề trên thế giới, ông Biden không ngần ngại đưa ra lời cảnh cáo sắc bén đối với Bắc Kinh về Hoa Đông và Biển Đông, yêu cầu rõ ràng rằng các tuyến hàng hải của thế giới luôn phải được thông thoáng để lưu thông thương mại. “Những nước từ bỏ ngoại giao và dùng biện pháp áp bức cũng như hăm dọa để giải quyết tranh chấp, hoặc nhắm mắt làm ngơ trước sự gây hấn của nước khác, tất cả đều chỉ rước lấy tình trạng bất ổn”, theo AFP dẫn lời phó tổng thống Mỹ.
Về phần mình, Phó thủ tướng Trung Quốc Uông Dương nhận xét rằng Mỹ – Trung phải tránh đi vào lối mòn đối đầu và xung đột. Thừa nhận vẫn còn một số vấn đề trong quan hệ song phương, ông Uông nhấn mạnh Bắc Kinh luôn chuộng đối thoại thay vì đối đầu.
Video đang HOT
Dù S&ED chính thức khởi động vào ngày 23.6, nhưng các cuộc đối thoại kín về những lĩnh vực gay cấn nhất đã diễn ra vào ngày trước đó, dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Tony Blinken và người đồng cấp Trung Quốc Trương Nghiệp Toại.
Hiện chưa rõ thông tin chi tiết về nội dung của các cuộc họp này, nhưng Reuters dẫn lời một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ tiết lộ các cuộc thảo luận diễn ra “thẳng thắn và đúng trọng điểm” trong việc xử lý “những vấn đề nhạy cảm nhất trong quan hệ song phương”. “Chúng tôi cũng lặp lại những lo ngại về hành xử của Trung Quốc ở Biển Đông và nhấn mạnh rằng con đường ngoại giao thật sự mới là cách đúng đắn để giải quyết tranh chấp giữa các bên ở khu vực này”, quan chức giấu tên phát biểu.
Theo phân tích của chuyên gia Bonnie Glaser thuộc Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS), hai bên đã tiến hành cuộc đối thoại an ninh chiến lược, đề cập đến những vấn đề nhức nhối nhất như căng thẳng trên biển, an ninh mạng, quan hệ giữa hai quân đội, phòng thủ tên lửa, hạt nhân và vũ khí không gian.
Chuyên gia Mỹ không cho rằng hai bên đã đạt được bất kỳ cam kết hay đồng thuận nào, nhưng ít nhất là thông qua quá trình này, Mỹ – Trung cũng chỉ ra những sự khác biệt và làm sao giải quyết được những bất đồng đó.
Ngay trong lúc đối thoại diễn ra, Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Work lên tiếng cảnh báo Trung Quốc đang theo đuổi nỗ lực nghiêm túc nhằm thách thức ưu thế quân sự của Mỹ trên không và không gian, bằng cách phát triển chiến đấu cơ tránh ra đa, máy bay trinh sát hiện đại, các dòng tên lửa phức tạp…
Rõ ràng phía Trung Quốc rất quan tâm đến kỳ S&ED lần này, với hy vọng sẽ tạo dựng nền tảng trước chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Tập Cận Bình vào cuối năm.
Theo giới quan sát, Bắc Kinh dường như đang phát tín hiệu muốn giảm căng thẳng với Washington, nhưng có vẻ như Mỹ chưa tỏ dấu hiệu muốn tiếp nhận thông điệp đó. “Mỹ đang lo ngại về khả năng Trung Quốc quân sự hóa các đảo nhân tạo tại Biển Đông”, theo chuyên gia Glaser.
Thụy Miên
Theo Thanhnien
Nhiều bất đồng chờ đối thoại Mỹ - Trung
Washington khẳng định sẽ không nhắm mắt làm ngơ trước các bất đồng với Bắc Kinh và sẽ tìm cách giải quyết thông qua đối thoại trực tiếp.
Tại Đối thoại Chiến lược và Kinh tế Mỹ - Trung (S&ED) lần thứ 7 ở thủ đô Washington trong 2 ngày 23 và 24-6, các quan chức ngoại giao, tài chính 2 nước sẽ tập trung thảo luận các vấn đề toàn cầu và khu vực, trong đó ưu tiên tìm giải pháp cho những bất đồng giữa 2 nước.
Biển Đông và an ninh mạng
Ngoại trưởng John Kerry và Bộ trưởng Tài chính Jacob Lew của nước chủ nhà sẽ tiếp đón Ủy viên Quốc vụ viện Dương Khiết Trì và Phó Thủ tướng Uông Dương của Trung Quốc trong ngày 22-6 trước khi các cuộc đối thoại chính thức khai mạc một ngày sau đó. Ngoài những mối quan ngại chung như biến đổi khí hậu, chương trình hạt nhân của Iran và Triều Tiên, S&ED dự kiến ưu tiên thảo luận các bất đồng giữa 2 nước về an ninh mạng, thương mại và nhất là tình hình biển Đông. "Chúng tôi sẽ không nhắm mắt làm ngơ trước các bất đồng và sẽ tìm cách giải quyết thông qua đối thoại trực tiếp" - Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á Danny Russel khẳng định trước thềm đối thoại.
Hiện Mỹ và Trung Quốc vẫn đang tranh cãi về yêu sách chủ quyền phi lý của Bắc Kinh ở biển Đông trong bối cảnh Washington nhiều lần kêu gọi Bắc Kinh dừng ngay việc cải tạo đất phi pháp tại vùng biển này. Ông Russel khẳng định việc Trung Quốc có thể quân sự hóa các đảo nhân tạo xây dựng trái phép ở biển Đông là đi ngược lại mục tiêu giảm căng thẳng trong khu vực. "Không ai mong muốn xảy ra xung đột ở đây và không có lý do nào phải đẩy sự việc đi đến mức đó. Đó là lý do tại sao cuộc họp mấy ngày tới đây rất quan trọng" - hãng tin AP dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby nói trước khi S&ED diễn ra.
Ngoài chuyện biển Đông, quan hệ Mỹ - Trung còn thêm căng thẳng sau khi Washington cáo buộc Bắc Kinh tiến hành các vụ tấn công mạng nhằm vào mình. Gần đây nhất, Trung Quốc bị nghi đứng sau vụ đánh cắp thông tin cá nhân của khoảng 14 triệu nhân viên liên bang đang làm việc cũng như nghỉ hưu của Mỹ. Bắc Kinh đã phủ nhận sự liên quan, đồng thời cho biết mình cũng là một nạn nhân của các vụ tấn công mạng.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) và Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì. (Ảnh: AP)
Bắc Kinh dịu giọng
Những tranh cãi về thương mại dự kiến cũng phủ bóng lên S&ED năm nay, như việc Trung Quốc ủng hộ thành lập Ngân hàng Đầu tư Hạ tầng châu Á (AIIB) và nỗi lo đồng nhân dân tệ bị định giá thấp của Washington. Ngoài ra, theo hãng tin AP, cộng đồng doanh nghiệp Mỹ lo ngại rào cản pháp lý tại Trung Quốc đang tăng bất chấp lời hứa thúc đẩy cải cách kinh tế của Chủ tịch Tập Cận Bình. Hai nước còn gặp khó trong nỗ lực ký kết một hiệp định đầu tư song phương theo đuổi từ 2 năm trước.
Giới phân tích nhận định sẽ không có nhiều kết quả cụ thể đạt được tại S&ED lần thứ 7 nhưng vẫn đánh giá đây là diễn đàn quan trọng để Mỹ - Trung xử lý quan hệ song phương. Không những thế, Trợ lý Ngoại trưởng Trung Quốc Trịnh Trạch Quang nhận định S&ED năm nay được xem là bước chuẩn bị cho chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, dự kiến diễn ra vào tháng 9-2015. Tân Hoa Xã dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng cho biết đây là một cơ hội để "thúc đẩy tiến triển trong quá trình xây dựng mô hình mới về quan hệ giữa các nước lớn".
Nhân dịp này, giới truyền thông Trung Quốc tìm cách nhấn mạnh đến những lợi ích chung trong nỗ lực giảm nhẹ bất đồng với Mỹ. "Sau nhiều tháng căng thẳng về vấn đề biển Đông, quan hệ Mỹ - Trung dường như đang dần trở nên yên ả hơn" - Nhật báo Trung Quốc ngày 20-6 nhận định. Tờ báo này dẫn lời giáo sư Vương Nghĩa Ngôi thuộc Trường ĐH Nhân dân nhận định: "Mỹ hiểu rõ hậu quả của việc đối đầu Mỹ - Trung, chính vì thế sẽ không xảy ra xung đột trong cuộc họp lần này. Tuy nhiên, Mỹ vẫn phải tiếp tục chỉ trích các động thái của Trung Quốc ở biển Đông để thể hiện sức mạnh của mình cũng như duy trì cam kết với các đồng minh ở châu Á".
Theo Huệ Bình
Người Lao động
Mỹ nhấn mạnh lo ngại Trung Quốc quân sự hóa các "tiền đồn" trên Biển Đông Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực Đông Á -Thái Bình Dương Danny Russel ngày 18/6 cho biết: Washington quan ngại việc Trung Quốc lên kế hoạch tiếp tục xây dựng và quân sự hóa các cơ sở hạ tầng trên các đảo nhân tạo ở Biển Đông. Hình ảnh cho thấy Trung Quốc xây dựng trái phép ở bãi Vành...