Bí mật dòng sông sâu nhất thế giới

Theo dõi VGT trên

Sông Congo chảy qua 10 nước, “cõng” 40 nhà máy thủy điện và đổ qua khu rừng lớn thứ 2 thế giới.

Lượng nước khổng lồ

Sông Congo từng được gọi là sông Zaire từ năm 1971 – 1997, sau này được đặt theo tên nước Cộng hòa Congo ở Trung Phi. Sông có chiều dài 4.700 km, là một trong những con sông có lưu vực và lưu lượng nước lớn nhất thế giới. Mỗi giây có tới hơn 35.000 m3 nước đổ ra Đại Tây Dương, tương đương lượng nước của hơn 13 bể bơi tiêu chuẩn Olympic. Dòng sông sâu đến nỗi không có con số đo đạc chính xác. Đây là một con sông có tiềm năng thủy điện lớn nhất ở châu Phi. Các nhà khoa học tính toán rằng toàn bộ lưu vực sông Congo chiếm 30% tiềm năng thủy điện trên thế giới. Tiềm năng này có thể cung cấp đủ lượng điện cho tất cả những khu vực hạ Sahara.

Có 2 dòng sông Congo

Vùng thượng nguồn sông có chiều dài 4.023 km, cấu thành một trong những dòng sông lười nhất thế giới, mềm mại chảy qua Trung Phi. Dòng chảy của sông rất ổn định. Do sông dài nên luôn có mùa mưa quanh năm ở bất cứ vùng nào dọc lưu vực sông. Sông chảy qua tổng cộng 10 nước. Congo còn đổ qua một khu rừng nhiệt đới rất lớn, đây là khu rừng lớn nhất châu Phi và lớn thứ 2 thế giới chỉ sau rừng Amazon.

Bí mật dòng sông sâu nhất thế giới - Hình 1

Sông Congo là con sông sâu nhất thế giới, có những đoạn sâu 228 m.

2 thủ đô gần nhau

Cho tới nửa triệu năm trước đây, sông Congo đổ ra một hồ lớn cách đại dương 362 km. Hai bên bờ sông là thủ đô Kinshasa và Brazzaville của 2 nước chia cắt bởi dòng sông. Đây là 2 thủ đô gần nhau nhất trên thế giới, không tính Rome và Vatican. Từ khúc này, sông Congo chảy với tốc độ rất nhanh về phía biển.

Không có đồng bằng

Video đang HOT

Hầu hết các dòng sông trên thế giới đều tạo ra những vùng đồng bằng châu thổ màu mỡ. Tuy nhiên, sông Congo đổ ra Đại Tây Dương qua một kênh hẹp, có những đoạn sâu hơn 228 m. Con sông này còn được biết đến với một hẻm núi dài 120 km được mệnh danh là “ Cánh cửa địa ngục”. Những khúc ghềnh cheo leo khó đoán khiến cả những tay chèo lão luyện nhất cũng khó lòng di chuyển được. Dòng chảy của sông còn tạo nên những con thác kỳ vĩ. Dọc sông có tới 40 nhà máy thủy điện hoạt động, trong đó lớn nhất là đập thủy điện thác Inga.

Bí mật dòng sông sâu nhất thế giới - Hình 2

Sông có hệ sinh vật vô cùng độc đáo.

Dòng chảy nhanh có thể làm tăng tốc độ tiến hóa

Các nhà sinh học thích vùng hạ lưu sông Congo. Đây là nơi đầu tiên họ tìm thấy những cộng đồng sinh vật được chia cắt không phải bởi núi hay đại dương, mà bởi những dòng chảy của sông. Ở đoạn này, sông rộng chưa tới 1,6 km, có những loài cá hoàn toàn mới đang phát triển. Đây là nơi có những loài sinh vật độc đáo hơn bất cứ nơi nào trên trái đất.

Theo Zing News

Những tuyến đường dựng tóc gáy nhất hành tinh (phần 2)

Những con đường chết chóc lấy đi hàng nghìn sinh mạng mỗi năm do địa hình hiểm trở, thời tiết khắc nghiệt cùng nạn cướp bóc dọc đường.

Những tuyến đường dựng tóc gáy nhất hành tinh (phần 2) - Hình 1

Đường Old Yungas, Bolivia: Con đường nối từ rừng Amazon ở miền bắc tới thủ đô của nước này còn được mệnh danh là đường Tử Thần. Đường rộng 3,6 m, một bên là núi đá, một bên là vực sâu 600 m. Tuyến đường Bắc Yungas chạy men theo dãy núi Cordillera Oriental, được xây dựng từ thập niên 1930, mỗi năm lấy đi hơn 200 mạng người trong các tai nạn rơi xe tải, xe khách và xe bus.

Những tuyến đường dựng tóc gáy nhất hành tinh (phần 2) - Hình 2

Đường cao tốc Karnali, Nepal: Con đường dài 250 km ở Himalaya, phía tây Nepal được coi là cung đường chết chóc với 50 người thiệt mạng mỗi năm. Mặt đường bẩn, lầy lội và nguy hiểm đến mức ngay cả xe đạp cũng ngần ngại khi đến đây. Ảnh: Wagle.

Những tuyến đường dựng tóc gáy nhất hành tinh (phần 2) - Hình 3

Đường cao tốc Atlantic Road, Na Uy: Con đường thuộc quốc lộ 64, nối liền hai thị trấn cổ kính, với 8 cây cầu nhỏ bắc qua các hòn đảo. Các cây cầu được thiết kế với dáng cong độc đáo, có khả năng chịu tác động của bão và sóng biển. Đây được coi là một trong những con đường có cảnh đẹp nhất châu Âu.

Những tuyến đường dựng tóc gáy nhất hành tinh (phần 2) - Hình 4

Cầu sông Vitim, Siberia: Nhiều người tưởng rằng cây cầu có tên gọi là Victim (nạn nhân), do nổi tiếng là một trong những cung đường đáng sợ nhất thế giới. Tuy nhiên, chưa có tai nạn nào được ghi nhận trên cây cầu này. Mặc dù vậy, ít người dám lái xe qua cây cầu siêu cổ, chỉ đủ rộng cho một chiếc ôtô đi qua. Cầu không có lan can mà chỉ có băng giá phủ trên tấm gỗ mục, trông như có thể sụp bất cứ lúc nào.

Những tuyến đường dựng tóc gáy nhất hành tinh (phần 2) - Hình 5

Đường hầm Guoliang, Trung Quốc: Con đường dài 1,2 km, rộng 4 m được 13 người dân địa phương đào xuyên qua vách đá trên núi Taihang ở Trung Quốc. Nhiều người trong số họ đã thiệt mạng trong thời gian 5 năm làm đường. Đường hầm có 30 ô "cửa sổ" cắt vào đá với các kích thước và hình dạng khác nhau.

Những tuyến đường dựng tóc gáy nhất hành tinh (phần 2) - Hình 6

Cao tốc James Dalton Highway, Alaska: Đường dài 666 km, là con đường duy nhất nối khu khai thác dầu Artic Sea với các khu dân cư. Mùa đông là thời điểm khó khăn nhất đối với các tài xế do gió mạnh và băng giá cùng các khúc cua uốn quanh lưng núi hình chữ N.

Những tuyến đường dựng tóc gáy nhất hành tinh (phần 2) - Hình 7

Commonwealth Avenue, Philippines: Điều trớ trêu là con đường này không ở trên núi, dưới nước hay có những khúc cua chết người mà lại là con đường đô thị dài 12 km, có khúc rộng đến 18 làn xe chạy. Tuy nhiên, với người dân địa phương, đây được gọi là "Con đường giết người" do có hàng nghìn người thiệt mạng tại đây mỗi năm. Điều này là hậu của của lưu lượng giao thông quá tải cùng hệ thống thoát nước kém khiến đường bị ngập nặng trong các cơn bão.

Những tuyến đường dựng tóc gáy nhất hành tinh (phần 2) - Hình 8

Federal Highway 1, Mexico: Con đường dài 1.600 km dọc bán đảo Baja ngày ngày oằn mình cõng những chiếc xe tải, container hạng nặng vận chuyển hàng hóa đến các làng mạc, thị trấn heo hút. Con đường hẹp chỉ có 2 làn đường ngoằn ngoèo như con rắn cuốn quanh các sườn núi và vách đá ven biển. Ảnh: Foxnews.

Những tuyến đường dựng tóc gáy nhất hành tinh (phần 2) - Hình 9

Đèo Nanga Parbat, Pakistan: Con đường dài 16 km còn có tên gọi Fairy Meadow, nằm ở độ cao 3.048 m so với mực nước biển. Phần lớn đường không hề được nâng cấp hay sửa chữa trong hàng trăm năm qua. Độ rộng của con đường chỉ vừa đủ cho chiếc Jeep. Khúc cuối chỉ có thể đi bộ hoặc xe đạp, bên đường không có hàng rào bảo vệ hay lực lượng cứu hộ.

Những tuyến đường dựng tóc gáy nhất hành tinh (phần 2) - Hình 10

BR-116, Brazil: Con đường mang biệt danh "đại lộ tử thần" dài 4.345 km có tình trạng rất tồi tệ và ít được bảo dưỡng. Tuy nhiên, điều gây nguy hiểm nhất là thời tiết bất ổn cùng những đoạn dốc đứng khúc khuỷu gây ra hàng loại tai nạn, chưa kể các băng cướp đóng dọc con đường xuyên qua những vùng dân cư đói nghèo.

Những tuyến đường dựng tóc gáy nhất hành tinh (phần 2) - Hình 11

Đèo Stelvio, Italy: Nằm ở độ cao 2.757 m trên dãy Alps, đèo Stelvio là một trong những con đường có cảnh đẹp ngoạn mục nhất thế giới. Tuy nhiên, đây là con đường khó nhằn cho các phương tiện với những sườn dốc dựng đứng và 48 đoạn đường hẹp tới mức không đủ cho một chiếc xe tải đi qua. Vào mùa đông, con đường đầy băng giá trơn trượt, chỉ một sai lầm nhỏ có thể khiến xe bay qua vách đá.

Những tuyến đường dựng tóc gáy nhất hành tinh (phần 2) - Hình 12

Cao tốc Kabul-Jalalabad, Afghanistan: Nằm trên "thung lũng Chết chóc" của lãnh thổ Taliban, con đường cao tốc quanh hẻm núi Kabul từ Jalalabad tới Kabul dài 65 km hẹp và quanh co. Đường luôn chật cứng những chiếc xe tải quá khổ lái bạt mạng.

Theo Zing News

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Việt Nam có điểm đến trong top 10 lãng mạn nhất thế giớiViệt Nam có điểm đến trong top 10 lãng mạn nhất thế giới
16:35:07 23/02/2025
Khách Hong Kong đổ xô đến Triều Tiên, Phú QuốcKhách Hong Kong đổ xô đến Triều Tiên, Phú Quốc
07:42:50 22/02/2025
Báo Tây mách thời điểm du lịch Việt Nam cả nămBáo Tây mách thời điểm du lịch Việt Nam cả năm
07:24:24 23/02/2025
Tour đi Nhật Bản ngắm hoa anh đào giá bao nhiêu?Tour đi Nhật Bản ngắm hoa anh đào giá bao nhiêu?
14:50:58 22/02/2025
Khám phá các trải nghiệm độc đáo tại Hội xuân núi Bà Đen, Tây NinhKhám phá các trải nghiệm độc đáo tại Hội xuân núi Bà Đen, Tây Ninh
07:44:42 22/02/2025
Gợi ý 12 chợ nổi khi ghé thăm Thái LanGợi ý 12 chợ nổi khi ghé thăm Thái Lan
07:25:22 22/02/2025
Hà Nội lọt top điểm đến được yêu thích nhất mọi thời đạiHà Nội lọt top điểm đến được yêu thích nhất mọi thời đại
07:27:21 22/02/2025
Đến Nhật Bản, ngắm 'trái tim hoa anh đào' tại HirosakiĐến Nhật Bản, ngắm 'trái tim hoa anh đào' tại Hirosaki
07:29:36 22/02/2025

Tin đang nóng

Bố của Vũ Cát Tường qua đờiBố của Vũ Cát Tường qua đời
22:54:29 23/02/2025
Xót xa trước tin nhắn cuối cùng bố đẻ gửi cho Vũ Cát Tường trước khi mất vì ung thưXót xa trước tin nhắn cuối cùng bố đẻ gửi cho Vũ Cát Tường trước khi mất vì ung thư
23:41:42 23/02/2025
1 câu nói đang viral khắp MXH Việt vì ai nghe cũng như bị xoáy trúng tim đen1 câu nói đang viral khắp MXH Việt vì ai nghe cũng như bị xoáy trúng tim đen
23:47:37 23/02/2025
1 Hoa hậu Việt Nam có động thái y hệt Phương Nhi: Rục rịch kết hôn với thiếu gia?1 Hoa hậu Việt Nam có động thái y hệt Phương Nhi: Rục rịch kết hôn với thiếu gia?
20:46:01 23/02/2025
Ca sĩ Hoài Lâm yêu mặn nồng bạn gái, tình trẻ của NSND Việt Anh sắc sảoCa sĩ Hoài Lâm yêu mặn nồng bạn gái, tình trẻ của NSND Việt Anh sắc sảo
23:44:47 23/02/2025
Trịnh Sảng bị tố làm nhân tình của đại gia lừa đảo ở Mỹ, lộ điều khoản "bán thân" gây sốc?Trịnh Sảng bị tố làm nhân tình của đại gia lừa đảo ở Mỹ, lộ điều khoản "bán thân" gây sốc?
21:23:49 23/02/2025
Kháng nghị giám đốc thẩm vụ 'ủy quyền tách thửa, bị bán đất lưu giữ mồ mả'Kháng nghị giám đốc thẩm vụ 'ủy quyền tách thửa, bị bán đất lưu giữ mồ mả'
23:40:11 23/02/2025
Cựu thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng bị cáo buộc nhận 'lót tay' 1,5 tỉ đồngCựu thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng bị cáo buộc nhận 'lót tay' 1,5 tỉ đồng
21:01:39 23/02/2025

Tin mới nhất

Hành trình khám phá ở Việt Nam vào top 'mơ ước' của du khách

Hành trình khám phá ở Việt Nam vào top 'mơ ước' của du khách

16:47:44 23/02/2025
Việt Nam có điểm đến xuất hiện trong danh sách 10 hành trình mơ ước ở châu Á năm 2025 do tạp chí du lịch Lonely Planet Úc bình chọn.
Khám phá non nước Bích Đầm bình yên trong vịnh Nha Trang

Khám phá non nước Bích Đầm bình yên trong vịnh Nha Trang

16:42:34 23/02/2025
Bích Đầm là địa danh thuộc đảo Hòn Tre trên vịnh Nha Trang. Với cảnh đẹp mê hồn, biển xanh như ngọc, nhịp sống bình dị, sẽ mang lại nhiều cảm xúc thú vị cho những ai đặt chân đến nơi này.
Ngắm bãi rêu xanh mướt trên biển, mỗi năm chỉ có một lần

Ngắm bãi rêu xanh mướt trên biển, mỗi năm chỉ có một lần

16:39:06 23/02/2025
Những ngày đầu xuân, bãi rạn Nam Ô (Q.Liên Chiểu, TP.Đà Nẵng) khoác lên một màu xanh mướt bởi rêu mọc trên đá tạo nên khung cảnh hút hồn du khách.
15 trải nghiệm "không tốn một xu" tại Bangkok

15 trải nghiệm "không tốn một xu" tại Bangkok

16:28:46 23/02/2025
Là một trong những điểm đến du lịch thân thiện với túi tiền nhất thế giới, Bangkok có vô vàn các điểm tham quan bạn có thể ghé thăm mà không làm vơi đi hầu bao của bạn.
Lịch trình 11 ngày vi vu Nhật Bản chỉ với 25 triệu, khám phá 5 tỉnh thành

Lịch trình 11 ngày vi vu Nhật Bản chỉ với 25 triệu, khám phá 5 tỉnh thành

16:23:26 23/02/2025
Hãy cùng tham khảo lịch trình 11 ngày vi vu Nhật Bản chỉ với 25 triệu, một cơ hội tốt cho những ai có dự định khám phá mùa xuân nước Nhật trong một chuyến đi dài ngày.
5 điều cần biết về du xuân Tây Yên Tử - Điểm đến thuộc quần thể danh thắng có triển vọng trở thành di sản văn hóa thế giới

5 điều cần biết về du xuân Tây Yên Tử - Điểm đến thuộc quần thể danh thắng có triển vọng trở thành di sản văn hóa thế giới

16:20:21 23/02/2025
Tết Nguyên đán đã qua 1 tháng nhưng tiết xuân thì còn dài và đang là cao điểm du xuân đầu năm. Hãy tham khảo 5 điều cần biết về du xuân Tây Yên Tử - Điểm đến đang nổi trong vài năm trở lại đây mỗi dịp Tết đến xuân về.
Thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm

Thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm

08:08:55 23/02/2025
Khu bảo tồn thiên nhiên Cù Lao Chàm sẽ tiếp tục góp phần thúc đẩy phát triển bền vững kinh tế - xã hội và bảo vệ an ninh chủ quyền biển đảo Cù Lao Chàm
Hội An lọt top 4 điểm đến trăng mật lãng mạn nhất thế giới

Hội An lọt top 4 điểm đến trăng mật lãng mạn nhất thế giới

08:07:03 23/02/2025
Hội An vừa được trao Giải thưởng Travelers Choice Best of the Best Destinations của nền tảng du lịch trực tuyến hàng đầu thế giới Tripadvisor.
Thung lũng mận Nà Ka ẩn hiện dưới màn mây

Thung lũng mận Nà Ka ẩn hiện dưới màn mây

08:04:56 23/02/2025
Từ góc nhìn trên cao, những vườn hoa mận ở thung lũng Nà Ka (thị xã Mộc Châu, tỉnh Sơn La) hiện lên mờ ảo giữa biển mây bồng bềnh.
Cồn Sơn - Hòn ngọc xanh giữa lòng sông Hậu

Cồn Sơn - Hòn ngọc xanh giữa lòng sông Hậu

08:03:12 23/02/2025
Du khách sẽ được trải nghiệm bè cá, tham quan vườn cây ăn trái, xem các con vật trình diễn tuyệt chiêu độc lạ, làm bánh dân gian, thưởng thức ẩm thực...
Du khách Việt đổ xô đặt tour sang Nhật ngắm hoa anh đào nở rộ

Du khách Việt đổ xô đặt tour sang Nhật ngắm hoa anh đào nở rộ

08:01:23 23/02/2025
Từ tháng 3 đến đầu tháng 5, loài hoa biểu tượng của Nhật Bản khoe sắc làm say đắm bao du khách và người dân địa phương.
Khám phá bí ẩn đền thờ thần Apollo nổi tiếng nhất nền văn minh Hy Lạp cổ đại

Khám phá bí ẩn đền thờ thần Apollo nổi tiếng nhất nền văn minh Hy Lạp cổ đại

07:59:27 23/02/2025
Có rất nhiều đền thờ thần Apollo được xây dựng trong thời kỳ văn minh Hy Lạp cổ đại, nhưng ngôi đền thờ thần Apollo Epicurius ở Bassae là công trình được quan tâm đặc biệt nhất.

Có thể bạn quan tâm

Cặp sao hạng A không chịu cưới suốt 10 năm, 150.000 người dậy sóng khi lần đầu biết lí do gây sốc đằng sau

Cặp sao hạng A không chịu cưới suốt 10 năm, 150.000 người dậy sóng khi lần đầu biết lí do gây sốc đằng sau

Sao châu á

06:29:01 24/02/2025
Vào ngày 23/2, cặp vợ chồng ca sĩ Chae Rina (cựu thành viên nhóm nhạc Kpop đời đầu Roo ra) và cầu thủ bóng chày Park Yong Geun đã tham gia chương trình Joseon s Lovers.
Hoa hậu Đỗ Hà tuyên bố ngừng hợp tác với Sen Vàng, phản ứng của vợ chồng "bà trùm hoa hậu" gây chú ý

Hoa hậu Đỗ Hà tuyên bố ngừng hợp tác với Sen Vàng, phản ứng của vợ chồng "bà trùm hoa hậu" gây chú ý

Sao việt

06:11:05 24/02/2025
Hoa hậu Đỗ Hà đã chính thức tuyên bố rời công ty Sen Vàng của vợ chồng bà trùm hoa hậu Phạm Kim Dung và đạo diễn Hoàng Nhật Nam để bước vào hành trình mới.
Những người nên uống nước chè xanh thường xuyên

Những người nên uống nước chè xanh thường xuyên

Sức khỏe

06:02:43 24/02/2025
Hoạt chất ở trong nước chè xanh có thể kìm hãm vi khuẩn phát triển nên thảo dược này được dùng nhiều trong thành phần của kem đánh răng. Uống nước chè xanh sẽ giúp phòng ngừa sâu răng và hôi miệng.
10 cách giúp thu nhỏ lỗ chân lông

10 cách giúp thu nhỏ lỗ chân lông

Làm đẹp

06:02:16 24/02/2025
Mặc dù retinoid an toàn khi sử dụng, nhưng có thể gây khô hoặc đỏ da ở một số người. Lưu ý, phụ nữ mang thai, bị dị ứng da, trứng cá đỏ nên tránh dùng retinoid.
Chị dâu đem giỏ bánh qua tặng các cháu, khui ra, tôi tá hỏa khi thấy túi đỏ bên trong cùng lời nhắn đầy khó hiểu

Chị dâu đem giỏ bánh qua tặng các cháu, khui ra, tôi tá hỏa khi thấy túi đỏ bên trong cùng lời nhắn đầy khó hiểu

Góc tâm tình

06:01:48 24/02/2025
Tôi muốn đem túi đỏ trả lại cho chị dâu nhưng chồng ngăn cản. Năm ngoái, vợ chồng tôi đưa mẹ chồng về chăm sóc. Vốn dĩ bà sống với chị dâu nhưng chị ấy bận bịu quá nên không chăm bà được
Hai món bánh xèo làm từ rau cần nước vừa nhẹ bụng, ngon miệng lại giúp giảm cân hiệu quả

Hai món bánh xèo làm từ rau cần nước vừa nhẹ bụng, ngon miệng lại giúp giảm cân hiệu quả

Ẩm thực

05:59:00 24/02/2025
Mùa thu đông là mùa rau cần nước, bạn hãy tranh thủ làm các món bánh xèo với loại rau này để có món ăn tươi ngon hấp dẫn dưới đây nhé!
Nỗi oan ức của Song Hye Kyo

Nỗi oan ức của Song Hye Kyo

Hậu trường phim

05:58:06 24/02/2025
Sự trở lại của Song Hye Kyo ở bộ phim Dark Nuns (Nữ Tu Bóng Tối) đang là chủ đề rất hot tại nhiều quốc gia châu Á, trong đó có cả Việt Nam.
Vatican cập nhật tình hình Giáo hoàng Francis sau cơn nguy kịch

Vatican cập nhật tình hình Giáo hoàng Francis sau cơn nguy kịch

Thế giới

23:43:14 23/02/2025
Tòa thánh Vatican đã đưa ra thông báo cập nhật vào sáng 23.2, cho biết Giáo hoàng Francis đã có một đêm yên bình sau khi trải qua cơn nguy kịch vào buổi sáng.
'Nổ' quen lãnh đạo công an để lừa đảo

'Nổ' quen lãnh đạo công an để lừa đảo

Pháp luật

23:34:18 23/02/2025
Tự nhận mình có quen biết với lãnh đạo công an, 2 nghi phạm ở Tây Ninh đã lừa đảo hàng chục triệu đồng của người nhà phạm nhân.
'Cha tôi người ở lại' tập 4: Cả nhà sốc khi ông Bình say xỉn, bất ngờ nổi nóng

'Cha tôi người ở lại' tập 4: Cả nhà sốc khi ông Bình say xỉn, bất ngờ nổi nóng

Phim việt

23:32:17 23/02/2025
Bố Bình không biết vì lý do gì lại uống nhiều thế. Trước bữa ăn, ông liên tục rót rượu bất chấp sự can ngăn và lo lắng của cả nhà.
Tây Ninh: Vi phạm nồng độ cồn, không bằng lái xe, gây tai nạn chết người

Tây Ninh: Vi phạm nồng độ cồn, không bằng lái xe, gây tai nạn chết người

Tin nổi bật

23:12:09 23/02/2025
Ngày 22.2, Phòng CSGT Công an tỉnh Tây Ninh đã có báo cáo vụ tai nạn nghiêm trọng xảy ra trên địa bàn H.Tân Châu (Tây Ninh) làm một người chết và một người bị thương.