Bí mật bên trong kim tự tháp của người Maya

Có gì đặc biệt bên trong kim tự tháp của người Maya cổ đại?

Theo Live Science, từ khoảng năm 1000 trước Công nguyên đến năm 1500 sau Công nguyên, người Maya cổ đại đã xây dựng hàng trăm kim tự tháp trên khắp Mesoamerica và đặt rất nhiều hiện vật bên trong chúng.

Giống như các kim tự tháp của Ai Cập cổ đại, những kim tự tháp do người Maya xây dựng chứa nhiều kho báu và đồ chôn cất. Nhưng chúng cũng thường chứa thứ khác lạ hơn, ví dụ như các kim tự tháp nhỏ hơn bên trong các kim tự tháp lớn hơn.

Ví dụ, kim tự tháp El Castillo, tại địa điểm Chichén Itzá ở Bán đảo Yucatán, có một kim tự tháp lớn chứa hai kim tự tháp nhỏ được lồng vào nhau, giống như một con búp bê truyền thống của nước Nga.

Kim tự tháp El Castillo của người Maya. (Ảnh: Live Sciene).

Andrés Tejero-Andrade, một giáo sư tại Đại học Tự trị Quốc gia Mexico (UNAM), người đã nghiên cứu và viết: “Những cư dân cổ đại của bán đảo Yucatán, khi họ đến một địa điểm sinh sống mới là nơi bỏ hoang trước đây, đã không phá hủy các kiến trúc cũ. Thay vào đó, họ xây một kim tự tháp mới chồng lên kim tự tháp cũ”, ông nói, lưu ý rằng đây là lý do tại sao El Castillo có cấu trúc búp bê lồng vào nhau này.

Tập tục này không phải là chỉ duy nhất đối với El Castillo, Denisse Lorenia Argote Espino, một nhà nghiên cứu tại Viện Nhân chủng học và Lịch sử Quốc gia Mexico (INAH), nói với Live Science.

“Việc xây dựng một kim tự tháp trên đỉnh của một kim tự tháp khác là một thực tế phổ biến trong thời kỳ tiền Tây Ban Nha [trước khi người Tây Ban Nha đến]. Các công trình kiến trúc chính trong các khu định cư lâu đời [các địa điểm đã có người ở trong một thời gian dài] thường có một số giai đoạn kiến tạo. nhất định”, ông nói.

Tuy nhiên, các kim tự tháp lồng vào nhau như vậy không phải là thứ phổ biến nhất mà các nhà khảo cổ học tìm thấy ở các kim tự tháp Maya. Trong khi một số ngôi đền Maya được sử dụng cho các nghi lễ thì những ngôi đền khác được dùng làm lăng mộ cho những người cai trị hoặc những cá nhân ưu tú khác.

Những vật chôn cất này chứa các đồ tạo tác như mặt nạ ngọc bích (dành cho người đã khuất), hạt ngọc bích, lưỡi kiếm obsidian và gai cá đuối, là biểu tượng của sự hy sinh bản thân của người Maya cổ đại. Những chiếc gai cá đuối gắn liền với sự hy sinh vì đôi khi chúng được đặt xuyên qua tai, má, môi, lưỡi và dương vật người đã khuất.

Các đồ vật quý giá của người Maya cổ đại được làm bằng ngọc bích. Một trong những ví dụ nổi tiếng nhất là Ngôi Báo được tìm thấy trong kim tự tháp El Castillo.

Karl Taube, một giáo sư nhân chủng học tại Đại học California, Riverside, đã viết trong một bài báo năm 2005 đăng trên tạp chí Ancient Mesoamerica: “Người Maya cổ quý trọng ngọc bích không chỉ vì sự quý giá và vẻ đẹp của nó mà còn là loại đá có giá trị biểu tượng cao. Ví dụ, người Maya liên kết ngọc bích với ngô, quyền cai trị và gió. Ngọc là một thành phần quan trọng trong các nghi lễ an táng và nghi lễ tưởng nhớ các vị thần và tổ tiên”.

Ngôi Báo bên trong kim tự tháp El Castillo.

Kim tự tháp Maya chứa nhiều hiện vật đáng chú ý khác. Ví dụ, một kim tự tháp ở địa điểm San Bartolo, phía bắc Guatemala, chứa một mảnh của lịch Maya sớm nhất từng được tìm thấy, có niên đại hơn 2.200 năm.

Một kim tự tháp tại Copan, Honduras, có một dòng chữ lớn chứa hơn 2.000 chữ Maya được khắc trên cầu thang của nó. Dòng chữ kể về lịch sử của những người cai trị Copan, theo báo cáo của Viện Bảo tồn Getty năm 2006. Người Maya sử dụng một hệ thống chữ viết đôi khi được gọi là “chữ tượng hình của người Maya.” Hệ thống chữ viết này có các hình ảnh biểu thị âm thanh tạo thành từ mà các học giả có thể đọc và dịch.