Bí mật bên trong cuộc chiến chống vấn nạn bán độ

Trong một chuyến “mục sở thị” trung tâm đầu não được đặt tại London (Anh) của Sportradar – một công ty Thụy Sĩ đứng đầu trong việc theo dõi các loại hình cá cược đáng ngờ, tạp chí FourFourTwo đã trưng ra một số hoạt động bí mật bên trong cuộc chiến chống vấn nạn bán độ đang hoành hành bóng đá thế giới.

Hàng loạt quan chức, trọng tài, HLV bị bắt và điều tra về bê bối bán độ ở bóng đá Bỉ

Sportradar là… “thứ dữ”

Điều đầu tiên phóng viên FourFourTwo khẳng định là Sportradar thuộc dạng “thứ dữ” trong cuộc chiến chống gian lận liên quan đến cá cược và tham nhũng trong thể thao. Công ty này có 34 văn phòng trên toàn thế giới với khoảng 1.900 nhân viên. Vì vậy, khi tiếp cận trụ sở, những người “ngoại đạo” đều được phổ biến về quy định nghiêm ngặt, trong đó không được tiết lộ địa điểm hoặc sử dụng bất kỳ tên thật nào của nhân viên.

Sportradar hoạt động vào năm 2001, được thành lập bởi Carsten Koerl (tên thật) – một doanh nhân người Đức từng giúp ra đời công ty cá cược trực tuyến Bwin. Công ty này sau đó trở thành đơn vị chuyên cung cấp những công cụ để thành lập một nhà cái với thỏa thuận họ được thu thập một số thông tin dòng tiền cá cược. Theo FourFourTwo, Sportradar không phải là công ty tầm thường bởi những người họ đang chiến đấu chống lại là các băng đảng mafia khét tiếng thế giới, vốn xem cờ bạc là cách tốt nhất để rửa tiền. Vì thế, những giám sát viên của Sportradar luôn phải đối mặt với sự nguy hiểm tính mạng trong hoạt động của mình. Mới nhất, vào đầu năm 2018, những nhóm nhân viên của Sportradar liên tiếp bị dọa giết sau khi tiếp cận với CLB Skenderbeu (Albania) liên quan đến nghi án bán độ ở vòng sơ loại Europa League, sau đó là việc phanh phui 5 cầu thủ Nepal “bán mình cho quỷ” một số trận đấu quốc tế của tuyển quốc gia, dẫn đến phải hầu tòa xét xử.

Theo thống kê của Sportradar, một vài con số ước tính liên quan đến ngành công nghiệp cờ bạc trên toàn thế giới khiến người nghe sởn gai ốc: 1,5 nghìn tỉ euro mỗi năm, với một trận chung kết như Champions League thu hút khoảng 1 tỉ euro tiền cược, trong đó 70% số tiền cược này được thực hiện ở châu Á nhưng phần lớn không được kiểm soát và đến nay vẫn chưa có cách nào xác định con số chính xác. Người phát ngôn của Sportradar tên Ian (không phải tên thật) giải thích với FourFourTwo: “Người dân không nhận ra thị trường cá cược quốc tế lớn như thế nào và không có cách nào thực sự để biết chính xác quy mô nó lớn ra sao. Nhưng đó là một đống tiền. Vì vậy, để theo dõi, bạn phải cần một khối dữ liệu rất lớn”.

8 Các tuyển thủ Nepal bị bắt do dàn xếp tỷ số các trận đấu quốc tế

Phát hiện dấu vết bán độ

Theo Ian, điều mà nhiều con bạc bình thường có thể không nhận ra là tỷ lệ cược phản ánh một phần khả năng kết quả xảy ra, thì chúng cũng phản ánh các động thái của nhà cái để cân bằng rủi ro. Ví dụ, nếu một số tiền lớn xuất hiện đặt vào CLB Crewe đánh bại Exeter (một trận đấu hạng thấp ở Anh), các nhà cái có thể bù đắp bằng cách đưa ra tỷ lệ cược hấp dẫn hơn cho cửa Exeter thắng Crewe nhằm bù đắp tổn thất tiềm năng. Điều này cũng được thực hiện ở những loại hình cược khác.

Tuy nhiên, nếu một trong số hơn 550 công ty cờ bạc trực tuyến mà Sportradar hợp tác đột nhiên đưa ra mức tỷ lệ đi chệch hướng hoặc nhiều người đặt vào một cửa với sự tự tin bất thường, đó có thể là dấu hiệu của trận đấu bị ai đó dàn xếp kết quả. Do đó, Sportradar đã phát triển Hệ thống phát hiện gian lận (FDS) – một thuật toán quét 280.000 trận đấu thể thao hằng năm để tìm kiếm sự bất thường. Theo Ian, những cảnh báo của FDS sẽ được phân tích bởi đội ngũ hơn 100 chuyên gia làm việc 24/24 giờ, xác định xem đó là mô hình cá cược hợp pháp hay đáng ngờ. Các chuyên gia sau đó còn có thể bàn thảo phân tích của mình với một mạng lưới các nhà cái hoặc nhà báo nếu cần.

Theo Ian, với một số lượng trận đấu bóng đá khổng lồ diễn ra, Sportradar phải là “súng máy nhả đạn liên hoàn” chứ không phải “súng bắn tỉa”, đặc biệt là phải bắn trúng mục tiêu. Theo số liệu của Sportradar, con số các trận đấu bất thường vẫn tiếp tục gia tăng cho đến nay, ước tính 0,5 – 1% số trận đấu mà họ theo dõi bị dàn xếp kết quả. Các báo cáo của Sportradar đã được sử dụng dẫn đến 36 người bị kết án và 251 lệnh trừng phạt thể thao, chủ yếu trong bóng đá. Nhưng sự góp sức mạnh mẽ của Sportradar vẫn chưa đẩy lùi được vấn nạn bán độ.

Chưa có dấu hiệu giảm sút

Cuối năm ngoái, bóng đá châu Âu lại chấn động khi cảnh sát đột kích 44 CLB trên khắp nước Bỉ liên quan đến cuộc điều tra dàn xếp tỷ số ở các giải hàng đầu nước này. Cuộc điều tra nhắm vào các đội bóng lớn là Anderlecht, Club Bruges và Standard Liege…, khiến 20 cầu thủ, HLV, trọng tài, ông chủ đội bóng, nhà môi giới bị buộc tội, dẫn đến 9 người bị bắt và đến nay chưa kết thúc. Cùng thời điểm, cơ quan điều tra cũng thực hiện 13 cuộc truy lùng các đường dây dàn xếp tỷ số ở Pháp, Luxembourg, Síp, Montenegro, Serbia và Macedonia.

Mới nhất, Mạng lưới hợp tác điều tra châu Âu (EIC) vừa công bố phát hiện hơn 30 trận giao hữu CLB trước mùa giải mới từ năm 2016 – 2018, diễn ra tại Síp bị dàn dựng kết quả với sự tham gia của 15 đội bóng từ Nga, Ba Lan, Serbia, CH Czech, Thụy Sĩ, Belarus, Slovakia, Moldova, Romania, Ukraine, Bulgaria, Latvia, Hungary và Síp. Hồi cuối tháng trước, Pháp đã mở cuộc điều tra về một lượng tiền lớn đặt vào cửa CLB Ben Guerdane thắng ES Metlaoui 1-0 thuộc giải hàng đầu Tunisia…

Theo thống kê riêng của Cơ quan Liêm chính cá cược thể thao ESSA, có 267 cảnh báo về dàn xếp tỷ số chủ yếu là trận đấu bóng đá trong năm 2018, một con số tương đương với những cảnh báo của năm 2017. Trong số này, châu Âu dẫn đầu khi chiếm khoảng 55% (148 trường hợp), kế tiếp là châu Á (48), châu Phi (26), Nam Mỹ (23) và Bắc Mỹ (15).

Theo TNO