Bi kịch cuộc chiến chống Yemen do Arab Saudi dẫn đầu
Làn sóng phẫn nộ của cộng đồng thế giới đối với vụ hạ sát một nhà báo bất đồng chính kiến với vương quốc…
Cậu bé Wadah Askri Mesheel 11 tháng tuổi và chỉ nặng 2,5 kg vừa qua đời ngày 26/10vì suy dinh dưỡng nặng tại một trung tâm y tế tại Aslam
Làn sóng phẫn nộ của cộng đồng thế giới đối với vụ hạ sát một nhà báo bất đồng chính kiến với vương quốc dầu mỏ đã châm ngòi cho sự chú ý tới hành động của Arab Saudi ở những nơi khác. Nổi bật là cuộc chiến tàn khốc kéo dài hơn 3 năm qua tại Yemen.
“Chúng tôi đang bị hủy diệt”
Đó là lời cầu khẩn của nữ bác sĩ Mekkia Mahdi, người đang bám trụ tại một phòng khám sức khỏe ở Aslam, thị trấn Tây Bắc nghèo khổ của Yemen, nơi tập trung của những người tị nạn chạy trốn khỏi cuộc giao tranh do Arab Saudi dẫn đầu ở Hudaydah.
Xung quanh cô la liệt những đứa trẻ đang thoi thóp trong các bộ khung xương. Bác sĩ Mahdi không thể hiểu tại sao thế giới chỉ tập trung hướng dư luận vào vụ nhà báo Jamal Khashoggi bị hạ sát ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ mà không đoái hoài gì tới thực tế kinh khủng đang diễn ra ở đất nước cô.
“Chúng tôi rất ngạc nhiên khi vụ Khashoggi nhận được rất nhiều sự chú ý, trong khi hàng triệu đứa trẻ Yemen đang phải chịu đựng cảnh đói khát. Không ai cho chúng một cái gì hết”, Mekkia Mahdi nói.
Các chuyên gia viện trợ và quan chức Liên hợp quốc nói rằng, một dạng chiến tranh còn nguy hiểm hơn cả bom đạn đang được tiến hành tại Yemen.
Đó là chiến dịch tác động từ từ vào nền kinh tế, gây ảnh hưởng diện rộng tới người dân và đẩy đất nước Trung Đông này vào nạn đói thảm khốc.
Dưới sự lãnh đạo của Thái tử Arab Saudi Mohammed bin Salman (hay còn gọi là MbS), liên minh do Saudi dẫn đầu và các đồng minh Yemen đã áp đặt một loạt các biện pháp trừng phạt kinh tế nhằm làm suy yếu phiến quân Houthi, lực lượng trước đó đã đối đầu với Chính phủ Yemen và giành quyền kiểm soát Thủ đô Sana’a.
Nhưng những hành động, bao gồm phong tỏa định kỳ, hạn chế nhập khẩu lương thực và giữ lại tiền lương của khoảng 1 triệu công chức đã đè nặng lên người dân Yemen, khiến nền kinh tế bị tàn phá và đẩy hàng triệu người vào cảnh nghèo đói.
Theo ông Mark Lowcock, Phó tổng thư ký Liên hợp quốc phụ trách các vấn đề về nhân đạo và điều phối cứu trợ khẩn cấp, mối nguy hiểm ngày càng rõ ràng hơn khi một nạn đói lớn sắp xảy ra và có thể nhấn chìm Yemen trong tuyệt vọng.
“8 triệu người Yemen đang phải phụ thuộc vào viện trợ lương thực khẩn cấp để tồn tại. Con số này sẽ sớm tăng lên 14 triệu, hoặc một nửa dân số của Yemen”, ông Lowcock nói trước Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tuần trước.
Video đang HOT
Còn theo ông Alex de Waal, tác giả của cuốn Mass Starvation (Nạn đói trên diện rộng), vấn đề không chỉ nằm ở việc thiếu thức ăn.
Tại Yemen, cuộc chiến đánh vào nền kinh tế đang khiến ngay cả các giáo sư đại học không được trả lương, các bác sĩ và giáo viên buộc phải bán vàng, đất đai hoặc ô tô để nuôi gia đình.
Câu trả lời của Arab Saudi
Tờ New York Times cho hay, Đại sứ quán Arab Saudi tại Washington đã không trả lời các câu hỏi về chính sách của đất nước này với quốc gia láng giềng Yemen. Trong khi đó, các quan chức của vương quốc vẫn luôn bảo vệ hành động của mình.
Người Saudi chỉ ra rằng, họ cùng với Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) là những nhà tài trợ hào phóng nhất cho nỗ lực cứu trợ nhân đạo tại Yemen. Hai đồng minh đã cam kết tài trợ 1 tỷ USD cho Yemen vào đầu năm 2017.
Còn vào tháng 1/2018, Arab Saudi đã chuyển 2 tỷ USD vào Ngân hàng Trung ương Yemen để trợ giá cho đồng tiền của quốc gia đang gặp khủng hoảng kinh tế.
Nhưng những nỗ lực nêu trên lại không thấm tháp vào đâu vì một loạt các chính sách của liên minh Saudi được tạo ra nhằm tấn công trực diện vào nền kinh tế Yemen, bao gồm việc từ chối trả lương cho công chức trong các khu vực do Houthi kiểm soát; phong tỏa nhập khẩu từng phần đẩy giá lương thực tăng lên; in một lượng lớn tiền mặt (ít nhất 600 tỷ riyal) gây ra lạm phát và giảm giá trị đồng tiền của Yemen.
Thêm vào đó, cuộc tấn công nhằm tái chiếm Hudaydah từ tháng 6, một thành phố cảng quan trọng, đã đe dọa đường dây nhập khẩu hàng hóa chính vào toàn bộ miền Bắc Yemen, khiến 570.000 người phải rời bỏ nhà cửa và đẩy nhiều thường dân hơn tới gần thảm họa chết đói.
Ngoài ra, chiến tranh kinh tế cũng được thể hiện ở những hình thái khác. Thực tế cho thấy, các cuộc không kích của liên minh Saudi thường nhằm vào các mục tiêu như cầu, đường giao thông, nhà máy, tàu đánh cá, đồng đất canh tác nhằm phá hủy việc sản xuất và phân phối thực phẩm tại các khu vực do phiến quân Houthi kiểm soát, nơi tập trung tới 80% dân số của Yemen.
Thùy Dương
Theo baogiaothong
Ả Rập Saudi công bố chấn động về cái chết của nhà báo Khashoggi
Ả Rập Saudi cuối cùng đã thừa nhận nhà báo Jamal Khashoggi bị hạ sát và đây là một sai lầm lớn nghiêm trọng đã thổi bùng lên sự phản đối kịch liệt của cộng đồng quốc tế.
Cái chết của nhà báo Jamal Khashoggi đã thổi bùng lên làn sống phản đối kịch liệt của cộng đồng quốc tế.
Tuyên bố mới nhất từ Ả Rập Saudi
Trả lời phỏng vấn Fox News, Ngoại trưởng Adel al-Jubeir nhấn mạnh việc sát hại nhà báo là một "sai lầm lớn nghiêm trọng" nhưng phủ nhận cáo buộc hoàng tử Ả Rập Saudi đã ra lệnh giết người.
Ả Rập Saudi đang chịu áp lực phải giải thích những gì đã xảy ra với nhà báo Jamal Khashoggi, làm việc cho tờ Washington Post và thường đưa ra quan điểm phê phán Hoàng tử Ả Rập Saudi - Mohammed bin Salman.
Nhà báo Khashoggi biến mất hôm 2.10 sau khi vào lãnh sự quán Ả Rập Saudi ở Istanbul để làm thủ tục đăng ký kết hôn với bạn gái người Thổ Nhĩ Kỳ. Các nhà điều tra ở Ankara tin rằng nhà báo này đã bị một nhóm gồm 15 đặc vụ Ả Rập Saudi sát hại và phân xác.
Nhật báo Yeni Safak của Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố họ sở hữu đoạn ghi âm cho thấy sau khi vào lãnh sự quán Ả Rập Saudi, Khashoggi bị một nhóm người tra tấn bằng cách cắt đứt các ngón tay và sau đó bị chặt đầu.
Ban đầu, Ả Rập Saudi tuyên bố ông Khashoggi còn sống và đã rời khỏi lãnh sự quán.
Tuy nhiên, hôm 20.10, Ả Rập Saudi lại thừa nhận nhà báo này đã chết sau một cuộc ẩu đả bên trong lãnh sự quán. Tuyên bố này bị nghi ngờ rộng rãi.
Dưới sức ép của dư luận, Ngoại trưởng Ả Rập Saudi Adel al-Jubeir cuối cùng khẳng định, cái chết của ông Khashoggi là một vụ sát hại do nhóm đặc vụ Ả Rập Saudi đã làm quá phận sự.
"Chúng tôi quyết tâm tìm hiểu mọi việc. Và chúng tôi quyết tâm trừng phạt những người chịu trách nhiệm cho vụ giết người này. Những cá nhân đó đã làm quá phận sự của họ. Rõ ràng đó là một sai lầm lớn nghiêm trọng và sai lầm đó đã được nỗ lực che đậy", ông Adel al-Jubeir chia sẻ.
Trong khi đó, phía Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố sẽ bóc trần "sự thật trần trụi" về việc nhà báo Saudi Arabia bị sát hại vào hôm 23.10.
Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Donald Trump, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nhấn mạnh sự cần thiết phải tiết lộ tất cả các chi tiết về cái chết của nhà báo Jamal Khashoggi. Trước đó, ông Recep Tayyip Erdogan cam kết sẽ sớm ra một "tuyên bố quan trọng".
"Chúng tôi tìm kiếm sự công bằng và điều này sẽ phơi bày toàn bộ sự thật trần trụi của vụ việc, không những thông qua các bước thông thường mà còn là tất cả những sự thật trần trụi của nó. Đây không phải là một vụ việc bình thường. Tôi sẽ ra tuyên bố vào thứ Ba (23.10) tại cuộc họp nhóm nghị viện đảng AKP", tờ Sabah dẫn lời ông Erdogan cho biết.
Điều gì đã thực sự xảy ra với nhà báo Khashoggi ?
Reuters dẫn lời một quan chức cấp cao giấu tên của chính quyền Ả Rập Saudi cho biết, một nhóm gồm 15 người ngày 2.10 đã tới Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ để gặp nhà báo Jamal Khashoggi tại lãnh sự quán ở Istanbul theo chỉ đạo của Phó giám đốc Cơ quan Tình báo Ả Rập Saudi Ahmed al-Asiri.
Theo chia sẻ của quan chức trên, Ả Rập Saudi muốn thuyết phục ông Khashoggi về nước sau khi ông này chuyển tới Washington, Mỹ một năm trước vì sợ bị trả thù do thường xuyên chỉ trích chính quyền.
Kế hoạch ban đầu của Ả Rập Saudi là nhóm 15 người, đều xuất thân từ lực lượng an ninh và tình báo của nước này, sẽ đưa ông Khashoggi tới một ngôi nhà ở ngoại ô Istanbul "trong khoảng thời gian nhất định" rồi sau đó thả ông ra nếu cuối cùng Khashoggi vẫn cương quyết từ chối về nước.
Tuy nhiên, mọi chuyện không diễn ra như kế hoạch khi nhóm 15 người hành xử vượt quá mệnh lệnh và sử dụng vũ lực.
Theo Reuters, ông Khashoggi đã bị đưa tới văn phòng của Tổng lãnh sự Ả Rập Saudi. Tại đây, một đặc vụ tên Maher Mutreb đã thuyết phục ông trở lại Arab Saudi song Khashoggi từ chối và nói với Mutreb rằng có người đang chờ ông bên ngoài. Người kia sẽ liên lạc với giới chức Thổ Nhĩ Kỳ nếu ông không trở ra trong vòng một tiếng tính từ thời điểm bước vào lãnh sự quán.
Hatice Cengiz, hôn thê của Khashoggi, từng cho hay ông đã đưa cho bà hai chiếc điện thoại di động rồi nhắn bà đứng chờ gần lãnh sự quán. Trong trường hợp không thấy ông quay ra, bà phải liên lạc với một trợ lý của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ.
Trong văn phòng Tổng lãnh sự, ông Khashoggi đã nói với Mutreb rằng anh ta đang vi phạm nguyên tắc ngoại giao.
"Anh định làm gì tôi? Anh định bắt cóc tôi à?", Khashoggi chất vấn Mutreb, theo lời kể của quan chức Ả Rập Saudi giấu tên.
"Đúng vậy, chúng tôi sẽ đánh thuốc mê và bắt cóc ông", Mutreb đáp.
Khi Khashoggi lớn tiếng, nhóm người Ả Rập Saudi cũng bắt đầu bối rối. Họ lao tới khống chế ông, kẹp cổ và bịt miệng ông lại. "Họ cố ngăn ông ấy kêu gào nhưng ông ấy đã chết. Mục đích ban đầu không phải là giết hại Khashoggi", vị quan chức giấu tên nói.
Theo nguồn tin trên, để che đậy sự việc, nhóm người Arab Saudi đã cuộn Khashoggi trong một tấm thảm, đưa ra ngoài bằng xe của lãnh sự quán rồi giao thi thể cho một "tòng phạm địa phương" để phi tang. Chuyên gia pháp y Salah Tubaigy, một trong 15 người tới Thổ Nhĩ Kỳ, tìm cách xóa dấu vết.
Trong lúc đó, đặc vụ Mustafa Madani mặc quần áo, đeo kính và đồng hồ của Khashoggi rồi rời lãnh sự quán bằng cửa sau nhằm làm giả như ông đã đi khỏi tòa nhà. Madani tới quận Sultanahmet để phi tang số đồ đạc.
Nhóm 15 người sau đó viết một báo cáo giả gửi lên cấp trên, khẳng định họ đã để Khashoggi ra đi khi ông cảnh báo về việc giới chức Thổ Nhĩ Kỳ có thể liên quan tới sự việc.
Một số người đã đặt câu hỏi vì sao Arab Saudi cần cử nhiều sĩ quan quân đội và chuyên gia pháp y như vậy tới Thổ Nhĩ Kỳ nếu mục đích của họ chỉ là thuyết phục Khashoggi về nước.
Theo Danviet
Nhà báo Arab Saudi bị cưa thân thể khi vẫn còn sống? Sau khi nhật báo Sabah của Thổ Nhĩ Kỳ ngày 17/10 cho biết họ đã nhận được một bản ghi âm về thời khắc nhà báo Arab Saudi Khashoggi bị cắt ngón tay và chặt đầu, tờ Middle East Eye ở London tiết lộ bản ghi âm đó cho thấy Khashoggi đã bị cưa thân thể khi đang sống. Nhà báo Arab Saudi...