Bí ẩn về ‘ma chó vùng Amazon’ lần đầu được giải đáp

Một trong những loài vật bí ẩn nhất của rừng rậm Amazon cuối cùng cũng đã được chụp hình, mở ra nhiều hướng nghiên cứu về chúng đối với các nhà khoa học.

Theo New York Times, ẩn sâu trong rừng mưa Amazon có loài động vật có vú vô cùng bí ẩn và rất khó phát hiện. Các chuyên gia gọi đó là sự nhút nhát, hay thậm chí còn so sánh chúng với những bóng ma.

Nhưng đó chỉ là một loại chó.

Chó tai ngắn là loài duy nhất của chi Atelocynus, và chúng chỉ tồn tại trong những cánh rừng nhiệt đới ở khu vực Amazon. Trong một nghiên cứu được công bố tháng trước trên tạp chí khoa học Royal Society Open Science, 50 nhà nghiên cứu đã bước đầu thu thập được những thông tin quý giá về loại vật này, bằng cách phân tích dữ liệu lấy từ một mạng lưới rộng lớn các bẫy ảnh.

Bẫy ảnh của ông Rocha và các cộng sự chụp được hình ảnh của một con chó tai ngắn trong rừng Amazon. Ảnh: Daniel Rocha/New York Times.

Bằng cách lập bản đồ phạm vi phân bố của loài, cũng như xác định môi trường sống ưa thích của chúng, các nhà khoa học hy vọng có thể bảo vệ chúng khỏi sự tuyệt chủng.

Ông Daniel Rocha, sinh viên tốt nghiệp Đại học California Davis, tác giả chính của nghiên cứu, bắt đầu quan tâm đến loài vật bí ẩn này vào năm 2015 khi làm việc tại khu vực phía nam rừng Amazon. Ông Rocha và các đồng nghiệp đã đặt bẫy ảnh để nghiên cứu các loài động vật có vú ở địa phương.

Khi nhìn qua dữ liệu thu thập được, những con chó xuất hiện với đôi tai ngắn và lông mày nhíu lại, cứ như là chúng ngạc nhiên khi bị chụp ảnh.

Ông Rocha cũng rất ngạc nhiên trước những hình ảnh này. Nhiều người dân địa phương, những người thường xuyên đi rừng, cũng cho biết họ rất ít khi nhìn thấy chúng, và cho rằng chúng là loài vật quý hiếm. Bản thân ông Rocha, người dành nhiều năm nghiên cứu loài này, cũng chưa từng nhìn thấy tận mắt cá thể nào trong rừng.

Ông Carlos Peres, giáo sư sinh thái học tại Đại học East Anglie, người đóng góp vào nghiên cứu, đã khám phá rừng Amazon trong vòng 40 năm qua. Lần lâu nhất mà ông nhìn thấy loài chó tai ngắn chỉ kéo dài khoảng 20 giây, khi một cá thể đang đuổi theo một con chuột gai.

“Chúng cực kỳ bí mật”, ông Peres nhận định.

Nhiều loài thuộc chi chó, từ chó sói đến chó hoang châu Phi, thích săn bắt theo bầy và thích môi trường sống rộng mở, như trên lãnh nguyên hoặc đồng cỏ.

Tiến sĩ Peres cho biết những con chó tai ngắn trong rừng Amazon hầu hết sống đơn độc và là loài chó thích nghi tốt nhất với rừng mưa nhiệt đới. Chúng cảm thấy thoải mái khi đi lang thang trong rừng, cách xa nơi con người hoạt động.

Kết quả là chúng trở thành một trong những loài chó ít được nghiên cứu nhất trên toàn cầu, theo ông Rocha. Chúng ta không biết nhiều về lịch sử tiến hóa của chúng, tập tính sinh sản, hoặc thậm chí là có bao cá thể đang tồn tại. Chúng ta cũng không biết chúng ăn gì.

Nghiên cứu của ông Rocha phát hiện loài chó bí ẩn này được nhìn thấy ở 5 quốc gia vùng Amazon, chúng cũng có vẻ như tập trung ở khu vực phía tây dãy Andes. Chúng đang bị đe dọa bởi tình trạng chặt phá rừng ở Amazon. Sinh cảnh của chúng có thể sụt giảm 30% vào năm 2027 nếu như tốc độ chặt phá rừng tiếp tục như hiện nay.