Bí ẩn và sự thật về “siêu kim loại” đồng đen
Nếu gọi một cách chính xác, đồng đen chỉ là những đồ đồng có màu đen nhánh.
“Con vàng, mẹ bạc, bố đồng đen” từ trước đến nay vẫn là câu chuyện được lưu truyền trong dân gian. Có lẽ, vì vậy mà đồng đen được coi như một thứ kim loại quý hiếm hơn cả vàng bạc.
Hiện vẫn chưa có một công trình khoa học nào nghiên cứu và cũng chưa có một kết luận nào được đưa ra nên đồng đen mãi vẫn chỉ là một ẩn số.
Quý giá từ những câu chuyện được lưu truyền
Những người yêu Hà Nội không ai không biết tới câu chuyện về trâu vàng Hồ Tây có liên quan tới tượng đồng đen. Theo sự tích trâu vàng Hồ Tây- kho tàng truyện cổ tích Việt Nam do giáo sư Nguyễn Đổng Chi biên soạn thì tục truyền rằng: Minh Không Hòa Thượng (tức Không Lộ thiền sư) sang Trung Quốc để trị bệnh cho hoàng đế Trung Hoa.
Đến khi đức vua khỏi bệnh, bèn lệnh ban thưởng cho đại sư, hỏi người muốn gì. Đức Không Lộ mới hỏi xin bệ hạ cho bần tăng một lượng đồng đen chứa vừa trong cái tay nải này. Được chuẩn y, hòa thượng vào trong kho để lấy. Kì lạ là toàn bộ kho đồng của nước Trung Hoa khi bỏ vào chưa đủ một tay nải của Huyền Không Hòa thượng. Đức vua Trung Hoa rất tiếc nhưng lỡ hứa rồi nên vẫn phải ngậm ngùi cho đi.
Bức tượng Huyền Thiên Trấn Vũ ở đền Quán Thánh được coi là đồng đen.
Đến khi về nước, Huyền Không mới dùng chỗ đồng đen ấy đúc thành một cái chuông rất lớn đặt ở chùa Trấn Vũ. Chuông đồng đúc xong khi gióng lên tiếng vang xa khắp thiên hạ, tiếng bay sang cả triều đình Trung Hoa. Đồng thời, có một bức tượng con trâu đúc bằng vàng rất lớn được đặt trong cung vua.
Nghe tiếng chuông, trâu vàng tưởng mẹ gọi bèn cựa mình phóng sang Đại Việt rồi nằm phủ phục bên chân chuông đồng. Cho rằng, nếu tiếp tục gióng chuông thì vàng của các nước lân bang sẽ tụ về Đại Việt, nguy cơ về một cuộc chiến tranh sẽ đến gần, ngài Minh Không mới quyết định ném cái chuông xuống hồ Tây.
Tiếng chuông âm vang lần cuối, con trâu vàng bèn nhảy xuống hồ với mẹ. Đức Không Lộ mới truyền rằng: Về sau, nếu gia đình nào có đủ 10 đứa con trai đến bên hồ gọi thì sẽ lấy được cả chuông và trâu vàng. Có gia đình có 9 đứa con trai và nuôi thêm một cậu bé cho đủ 10, đến khi những đứa bé đã lớn, họ đến bên hồ và gọi chuông, trâu vàng.
Video đang HOT
Chuông nổi lên, gia đình buộc dây thừng vào nấm chuông và kéo vào bờ. Đến khi vào gần đến nơi thì quả chuông quá nặng, người cha mới giục cậu con út: “Nuôi ơi, cố lên!”. Trâu vàng phát hiện ra đứa con thứ 10 là con nuôi nên cùng mẹ lặn xuống hồ.
Từ đó về sau, không ai có đủ 10 đứa con trai để gọi trâu vàng lên nữa. Dân gian vẫn truyền tai nhau rằng những đêm thanh vắng vẫn thấy chuông đồng nổi lên và trâu vàng bơi lội quanh mẹ nó.
Số đồng đen còn dư được đem đúc thành những nhạc khí mà về sau người đời vẫn tôn lên là An Nam tứ đại khí. Thực hư thế nào chưa rõ, chỉ biết hiện nay vẫn còn một bức tượng Huyền Thiên Trấn Vũ cũng được cho là đúc bằng đồng đen.
Trên bức tượng Huyền Thiên Trấn Vũ ở đền Quán Thánh vẫn còn ghi lại quá trình đúc tượng vào năm Vĩnh Trị thứ 2 (1677) đời Lê Hy Tông. Tượng cao 3,96m, chu vi 8m, nặng 4 tấn, tọa trên tảng đá cẩm thạch cao 1,2m.
Tượng có khuôn mặt vuông chữ điền nghiêm nghị nhưng bình thản, hiền hậu. Mắt nhìn thẳng, râu dài, tóc xõa không đội mũ, mặc áo đạo sĩ ngồi trên bục đá với hai chân để trần. Bàn tay trái của tượng đưa lên ngang ngực bắt ấn thuyết pháp, tay phải úp lên đốc kiếm, kiếm chống lên lưng rùa nằm giữa hai bàn chân, quanh lưỡi kiếm có con rắn quấn từ dưới lên trên.
Đây được coi như một trong những công trình nghệ thuật, kiến trúc độc đáo của các nghệ nhân Việt Nam cách đây 3 thế kỉ.
Do được truyền đúc bằng đồng đen nên trong chiến tranh, loạn lạc, bất chấp những lời nguyền, những truyền thuyết linh thiêng về đức Huyền Thiên Trấn Vũ, giới đạo tặc vẫn tìm cách để biến làm của riêng mình. Ở chân tượng vẫn còn dấu tích của việc đập phá và tìm cách di dời, tuy nhiên với nhiều lý do khác nhau, pho tượng vẫn không bị mất đi.
Những người già sống xung quanh vẫn còn kể lại, từ thời Pháp thuộc, chính quyền đô hộ đã nhiều lần muốn đem bức tượng đi, thậm chí đốt bằng đèn khò cũng chỉ làm pho tượng nóng đỏ lên, một thời gian sau lại đen óng trở lại.
Điểm qua một hai câu chuyện cũng đủ thấy đồng đen được lưu truyền trong dân gian rất quý và hiếm. Theo các chuyên gia, có thể hiểu theo hai cách: Đồng đen là một kĩ nghệ đúc đồng thuộc loại khó và đã thất truyền nên những đồ vật đúc bằng đồng đen đều thuộc loại quý hiếm.
Thứ hai, đồng đen còn có những công dụng khác, có phần linh thiêng và bí hiểm. Phần truyền thuyết này, trong quá trình lưu truyền trong dân gian lại càng được bồi đắp vào và biến hóa cho thêm phần linh thiêng, huyền bí.
Vì quý và hiếm nên cuộc tìm kiếm đồng đen đã bắt đầu từ hàng ngàn năm nay trong lịch sử. Có nhu cầu đương nhiên sẽ có nguồn cung cấp. Câu chuyện về nguồn cung cũng dẫn đến những thương vụ bất thành trong lịch sử.
Dựa vào cái tiếng của đồng đen để trục lợi, buôn bán gian lận vẫn hấp dẫn những kẻ hám của. Và vì vậy, những vụ án về đồng đen vẫn tiếp diễn và những người bị mê hoặc bởi tính năng của nó vẫn tiếp tục bị lừa.
Có hay không có thứ gọi là đồng đen?
Để đi tìm lời giải đáp cho câu hỏi kể trên, chúng tôi đã tìm đến với một chuyên gia về đồ cổ hàng đầu ở Việt Nam là ông Vũ Tá Hùng. Tiếp chuyện với chúng tôi, ông Hùng có cho xem một vài cổ vật được xem như là đồng đen. Chiếc ấm đầu gà thời Thương Chu, chiếc thạp đời nhà Hán, là những cổ vật hiện chỉ còn lác đác một hai thứ tương tự trên thế giới. Hỏi về đồng đen, ông Hùng chỉ cười: “Những thứ này thực chất chỉ là đồng đỏ đúc thành”.
Sau khi dùng giấy giáp cọ sát vào một trong số các cổ vật bằng đồng đen, mài một lớp rất nhẹ thì đằng sau lớp vỏ đen nhánh là một màu đồng ánh đỏ. Kĩ nghệ đúc đồng thời Thương Chu được xem như là một trong những đỉnh cao của công nghệ đúc đồng trên thế giới.
Cho tới thời điểm hiện tại, khi khoa học kĩ thuật đã phát triển ở trình độ cao, vẫn không thể nào đúc được những vật có độ tinh xảo và chất lượng cao như ở thời đại cách đây gần 3.000 năm trước.
Kĩ thuật đúc đồng đỏ là rất khó so với kĩ thuật đúc đồng vàng bởi vì đồng đỏ chỉ nóng chảy ở nhiệt độ hơn 2.000 độ C (tương đương với độ nóng chảy của gốm sứt), trong khi đó, nhiệt độ nóng chảy của đồng vàng chỉ ở 1.000 độ C. Trong thành phần của đồng đỏ bao gồm đồng, vàng và một số hợp chất khác, tỉ lệ và cách thức đến nay đã thất truyền.
Có những chiếc ấm, chiếc thạp được đúc công phu đến mức tất cả những chi tiết bên ngoài như quai, vòi, họa tiết đúc chìm, nổi đều là một khối duy nhất, không có sự can thiệp của những mối nối từ trong cho đến ngoài.
Muốn đúc được đồng đỏ, phải làm những bộ khuôn có sức chịu nhiệt cao, khuôn không được đốt nóng như độ nóng chảy của đồng. Có sự chênh lệch nhiệt độ giữa khuôn và đồng nên khi rót dung dịch đồng vào, thông thường sẽ bị lỗi. Có những chỗ nóng chảy được thì đồng chảy được vào khuôn, những chỗ không đều, khi ra thành phẩm sẽ bị lỗi, bị rỗ bề mặt.
Từ trước đến nay, rất nhiều nơi đã từng làm thử nhưng đều bất thành. Có đổ được đồng với tỉ lệ vàng cao, độ phong hóa thấp thì những sản phẩm cũng không thể chau chuốt như thời kì trước đây hàng ngàn năm, vẫn cần có bàn tay gia công của người thợ.
Một khi đã có dấu vết của sự gọt giũa thì cùng với thời gian, những chỗ này sẽ dần phong hóa và tạo thành những rãnh, làm lộ ra đường nét không thật của sản phẩm, phần khác nếu không được bảo quản tốt còn bị sùi, bị xanh rỉ, bào mòn…
Do trong thành phần có vàng nên khi mới đúc, loại đồng này sẽ có màu hơi đỏ, còn gọi là đồng mắt cua. Khi đúc chuông, nhất là những chuông lớn và các công trình có liên quan tới đền đài, miếu mạo là những nơi linh thiêng thì thường có sự đóng góp của đệ tử thập phương. Vì sùng tín, họ thường rút vàng ném vào nồi đồng đang đun chảy. Có những chiếc chuông được cho là bằng đồng đen, khi đánh vào thì tiếng vang rất xa.
Nếu gọi một cách chính xác, đồng đen chỉ là những đồ đồng có màu đen nhánh. Từ thời nhà Hán đã có những chiếc gương đồng nổi tiếng cũng bằng đồng đen. Độ đen nhánh cao của bề mặt gương có độ phản chiếu đã đảm nhận luôn vai trò của một chiếc gương soi trong thời đại thủy tinh chưa thực sự phát triển.
Theo Kiến Thức
Thực hư lư đồng giá trăm tỉ
Mấy ngày qua, ở thôn 5, xã Đức Chánh, H.Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi xôn xao vụ ông Nguyễn Mỹ Thức đi mua phế liệu "trúng mánh" cái lư đồng 300 tỉ đồng. Thực giả ra sao chưa biết, nhưng nhiều người lạ đã tìm đến nơi này còn ông Thức thì ngày ngày ru rú trong nhà, không dám ra đường vì... sợ mất mạng.
Để bảo vệ tính mạng gia đình, ông Thức đã gọi người thân khắp nơi về ở (ảnh dưới). Chiếc lư đồng trên bàn thờ gia đình ông Thức được cho là có trị giá hàng trăm tỉ đồng (ảnh trên)
Tiếp xúc với chúng tôi, ông Thức lo lắng: "Mấy hôm nay sợ quá không dám ra đường vì lo mấy đứa con ở Sài Gòn bị bắt cóc". Hỏi bộ lư ấy thế nào, thì ông Thức kể ông có được trong một lần mua phế liệu cách đây 6 năm với giá 850.000 đồng rồi về chưng lên bàn thờ. Mấy ngày trước, ông Thức uống cà phê nghe dân mua bán đồ cổ kháo nhau rằng lư, bình, hũ nếu bằng đồng đen thì điện thoại bỏ vào bên trong sẽ không có sóng, còn đồng hồ để sát bên kim sẽ ngừng chạy. Nghe vậy, ông Thức về bỏ điện thoại vào bên trong chiếc lư thì thấy không có sóng. "Tui gọi điện cho mấy người mua đồ cổ, họ trả ban đầu 200 triệu đồng. Tui không bán, họ nói sẽ quay lại sau", ông Thức nói.
Người dân ở gần nhà ông Thức cho hay mấy ngày nay người lạ lảng vảng ở đây rất nhiều, đến sáng 1.12 có người đến trả mấy trăm tỉ đồng. Tuy nhiên, theo ông Thức, người trả giá trực tiếp với ông là 20 tỉ đồng chứ không phải mấy trăm tỉ như mọi người đồn thổi. "Họ nói nó là đồng bình thường chứ không phải đồng đen". Thế nhưng, người dân ở đây đặt câu hỏi: nếu là đồng bình thường thì không có giá nào đến 20 tỉ đồng? Vợ ông Thức, bà Bùi Thị Tâm tiếp lời chồng rằng, thực hư giá trị cái lư bao nhiêu thì không biết, còn giá thực tế thì người ta ra giá từ 200 triệu đồng đến 20 tỉ đồng. "Mấy người ở TP.HCM, Hà Nội thì gọi điện hỏi và bảo là, nếu lư bằng đồng đen sẽ mua 40 - 50 tỉ đồng. Nói là vậy nhưng chưa có ai mua, nên vợ chồng tui sợ chuyện không may xảy ra với gia đình", bà Tâm nói, mặt tái mét, mắt thâm quầng vì mấy đêm không ngủ được.
Một người hàng xóm với ông Thức cho biết, vì quá lo lắng nên vợ chồng ông Thức luôn "kín cổng cao tường". Cái lư đặt lên bàn thờ bây giờ có màu vàng là lư giả, còn bộ lư đồng thật có màu xám đen, hình bầu dục, vợ chồng ông Thức đã mang đi cất. Trưởng công an xã Đức Chánh, ông Bùi Văn Thuấn cũng cho biết "sẽ tăng cường công tác bảo vệ an ninh trật tự ở đây, đồng thời kiểm tra người lạ mặt đến địa phương, giải tán đám đông tò mò tụ tập ở xóm và nhà ông Thức".
Trao đổi với Thanh Niên chiều tối qua, TS Đoàn Ngọc Khôi (Bảo tàng Quảng Ngãi) cho rằng giới khảo cổ lâu nay chưa phát hiện bình hay lư có giá trị kiểu này. Ngay cả việc xác định, phân tích đồng đen hay đồng thường cũng chưa hề gặp. Theo TS Khôi, do chưa tiếp cận và chưa phân tích, giám định nên chưa biết chiếc lư của ông Thức thực hư ra sao, nên chưa thể khẳng định là đồng đen.
Theo TNO
TPHCM: Nhiều tuyến đường lại ngập nặng sau mưa lớn Cơn mưa đột ngột vào chiều 24/11, đã khiến nhiều tuyến đường tại TPHCM ngập sâu, hàng loạt phương tiện chết máy phải dẫn bộ trên đường. Theo ghi nhận của phóng viên Dân trí, tại đường Hòa Bình đoạn trước Công viên Văn hóa Đầm Sen (quận 11), nước ngập gần nửa mét khiến nhiều phương tiện bị chết máy dẫn bộ....











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Từ động đất ở Myanmar, chuyên gia cảnh báo gì về các tòa nhà cao tầng ở Việt Nam?

Công an phạt tiền nhóm người chặn hẻm quây lưới đánh bóng bàn ở TPHCM

TPHCM: Kiểm tra, xử lý vụ nghi ngộ độc thực phẩm tại hệ thống Trường Tuệ Đức

CSGT thu hồi giấy phép đèn ưu tiên xe cấp cứu chở diễn viên đi sự kiện

Va chạm với xe container, người đàn ông tử vong tại chỗ

Quảng Trị: Chơi đùa ở đập ngăn mặn, một học sinh đuối nước tử vong

Phương án không tổ chức cấp huyện, sáp nhập cấp xã của TPHCM có gì đặc biệt?

Xe công nông va chạm với tàu hỏa, một người tử vong

Người nổi tiếng phải xác minh, kiểm tra hàng hóa, dịch vụ quảng cáo

Nữ tài xế xe công nghệ tử vong sau va chạm với ô tô trên cầu vượt Mai Dịch

Sử dụng xe cứu thương đi ra mắt phim có vi phạm luật?

Cú tông trực diện khiến ô tô đâm gãy biển báo, 4 người thương vong
Có thể bạn quan tâm

Vì sao Myanmar dễ xuất hiện động đất mạnh?
Thế giới
09:42:23 29/03/2025
Du lịch Hà Nội đón đoàn khách Iran đầu tiên đến Thủ đô
Du lịch
09:38:02 29/03/2025
Khởi tố thanh niên đánh gãy tay người khác khi tham gia lễ hội
Pháp luật
09:13:18 29/03/2025
Loại quả Việt Nam xuất khẩu tỷ USD: Ngừa ung thư, tốt cho não
Sức khỏe
09:09:08 29/03/2025
Tâm thư day dứt của Kim Sae Ron và bi kịch của ngôi sao không thể yên nghỉ
Sao châu á
09:05:48 29/03/2025
Cẩm Ly: Nhiều người phản đối, nói Minh Vy hại tôi khi cho hát dân ca
Tv show
09:02:54 29/03/2025
1,5 triệu mắt xem ViruSs-Pháo đối chất ồn ào tình ái, dân mạng có quá rảnh rỗi?
Sao việt
08:58:55 29/03/2025
Cảnh nóng với Kim Soo Hyun góp phần "hủy hoại" Sulli: Hết bị lộ khắp MXH còn nhận bão chỉ trích
Hậu trường phim
08:53:26 29/03/2025
Phim Việt bị chê nhảm nhí, xúc phạm người xem bất ngờ dừng chiếu
Phim việt
08:50:33 29/03/2025
Sự hết thời của "nam thần phương Đông": Bị đuổi khỏi showbiz vì bê bối, cả đời mang danh "trạch vương"
Nhạc quốc tế
08:43:20 29/03/2025