Bhutan – Đất nước ẩn chứa những điều kỳ lạ

Nguyễn Đăng Quang10:53 12/05/2024

Đặt chân tới Bhutan, tôi thấy mình may mắn khi được khám phá một đất nước ẩn chứa quá nhiều điều lạ lẫm mà trước đây chưa từng biết tới.

Sân bay có “cú hạ cánh nguy hiểm nhất thế giới”

Một số hành khách có mặt trong chuyến bay đến đây nhận xét, hạ cánh xuống sân bay Paro là một trải nghiệm không dễ dàng.

Đến Bhutan bằng chuyến bay charter flight (chuyến bay thuê riêng) của hãng Bhutan Air, bay thẳng từ Hà Nội tới Bhutan với máy bay A319 có 126 chỗ, đón chúng tôi là một đoàn ca múa dân tộc trình diễn các điệu múa dân gian.

Sân bay Paro nằm ở độ cao 2.235m chỉ có 1 đường băng dùng cho cả cất cánh và hạ cánh dài 2.265m, chỉ dùng cho những máy bay nhỏ như A319. Trước khi hạ cánh được xuống sân bay, chiếc máy bay phải “len lách” giữa những dãy núi cao 5.500m của dãy Himalaya.

Vào những ngày đẹp trời, có thể thấy toàn bộ dãy Himalaya với những đỉnh núi cao quanh năm tuyết phủ, đỉnh Everest cao 8.848,86m.

Nhìn qua cửa kính thấy máy bay lúc liệng bên phải tránh sườn núi bên trái, lúc lại liệng sang trái tránh đồi, tưởng như đang trong một bộ phim hành động của Mỹ.

Nhưng không cần phải quá lo lắng, các phi công dường như đã quá quen thuộc với đường bay này.

Thực tế, hiện chỉ có 17 phi công được cấp chứng chỉ hạ cánh xuống sân bay này và người ta coi hạ cánh ở đây là “nguy hiểm nhất thế giới” (the most dangerous flight landing in the world).

Bởi thế, hành khách thường bay đến Bangkok hoặc Ấn Độ trước rồi chuyển máy bay của Bhutan Air hoặc Druk Air mới đến được đây, nếu như không dùng charter flight. Đường băng cũng không có đèn tín hiệu nên chỉ hoạt động vào ban ngày và trong điều kiện thời tiết cho phép.

Ly kỳ lịch sử hình thành dãy Himalaya

Bhutan nằm trên khu vực dãy Himalaya hùng vĩ được biết đến với tên Hán Việt là Hy Mã Lạp Sơn. Đây là hệ thống núi cao nhất thế giới, có 14 đỉnh cao trên 8.000m, trong đó đỉnh cao nhất thế giới là Everest.

Ở Bhutan cũng có 20 đỉnh núi cao hơn 7.000m, trong đó đỉnh cao nhất là Gangkhar Puensum, nằm giữa Bhutan và Tibet. Gangkhar Puensum mệnh danh đỉnh núi cao nhất thế giới chưa có ai leo lên được tới đỉnh tuy chỉ cao 7.570m.

Lịch sử hình thành dãy Himalaya và Bhutan cũng không kém phần ly kỳ. Trước tiên là về cấu tạo vỏ Trái đất. Phần ngoài cùng nhất của Trái đất được cấu tạo bởi thạch quyển nằm trên và quyển mềm bên dưới.

Thạch quyển bao gồm vỏ Trái Đất và phần trên cùng nhất của quyển manti. Quyển manti ở trạng thái rắn, nhưng có độ nhớt và ứng suất cắt tương đối thấp nên có thể chảy giống như chất lỏng nếu xét theo thời gian địa chất hàng triệu năm. Phần sâu nhất của manti bên dưới quyển mềm thì cứng hơn do chịu áp suất lớn hơn.

Thạch quyển bị vỡ ra thành các mảng kiến tạo và chúng trượt trên quyển mềm. Các mảng này di chuyển tương đối với nhau theo một trong ba kiểu ranh giới mảng: hội tụ hay va chạm; tách giãn, cũng được gọi là trung tâm tách giãn; và chuyển dạng.

Các trận động đất, hoạt động núi lửa, sự hình thành các dãy núi, và rãnh đại dương đều xuất hiện dọc theo các ranh giới này.

Cách đây hàng trăm triệu năm, Bhutan còn đang nằm dưới đáy biển, nằm trên mảng kiến tạo hình thành bởi đá trầm tích dưới đáy đại dương Tethys cổ đại, bên rìa phía đông bắc của tiểu lục địa Ấn – Úc.

Qua các hoạt động kiến tạo, nó được nâng dần lên. Đồng thời cả khối tiểu lục địa Ấn – Úc kia, cũng đang nằm giữa đại dương Tethys bao la, cách lục địa Á – Âu tới 6.000 km ở thời điểm 70 triệu năm trước.

Tạo hóa vốn trớ trêu, khi xảy ra hiện tượng lục địa trôi dạt, làm cho cả lục địa Ấn – Úc kia trôi dần về phía Đông Bắc, hướng về phía Tây Tạng của Trung Quốc, với tốc độ khoảng 18 – 19 cm một năm, và khi chạm vào lục địa Á – Âu thì tốc độ giảm dần, còn khoảng 4 – 6 cm mỗi năm, và mảng phía Đông Bắc của nó, bao gồm Nêpan, Bhutan bị đẩy trồi lên, hình thành dãy Himalaya hùng vĩ.

Quá trình dịch chuyển này đến nay vẫn chưa chấm dứt, cho nên dãy Himalaya vẫn đang tiếp tục được nâng cao thêm khoảng 1 cm mỗi năm. Sự dịch chuyển này cũng gây nên nạn động đất thường xuyên ở Nêpan. Cho nên người ta cũng nói dãy Himalaya là dãy núi trẻ, vì tuổi của có chỉ có… vài chục triệu năm.

Điều này giải thích lý do của việc xuất hiện những hóa thạch cá và vỏ sò trên những đỉnh núi cao ngất trời trên dãy Himalaya, mà nhiều người viện dẫn Kinh Thánh để minh chứng như là dấu vết của trận Đại hồng thủy trong Kinh Thánh.

Đất nước không đèn tín hiệu giao thông

Không có đường sắt và đường cao tốc, vì thế để đến những thành phố chính của Bhutan phải men theo những sườn núi quanh co hiểm trở. Chỉ có một dự án đường sắt nằm trên giấy từ lâu, đến nay có lẽ đã đi vào quên lãng.

Video đang HOT

Hầu hết con đường tới những thành phố lớn của Bhutan như thủ đô Thimphu, Paro nơi có sân bay quốc tế, cố đô Punakha… chỉ là đường hai làn xe không có dải phân cách cứng, mỗi hướng 1 làn, ngoằn ngoèo đầy những cua tay áo bám theo những sườn núi chênh vênh.

Trên khắp Bhutan, du khách có thể thấy đủ loại xe lưu thông. Xe ô tô tay lái nghịch. Xe cộ đi lại hiền hòa, nhường nhịn.

Trên đường từ sân bay về thành phố, tôi bắt gặp một phương tiện vượt sông rất độc đáo chỉ trên 1 sợi dây cáp.

Một phương tiện vượt sông độc đáo của người Bhutan mà tác giả đã chứng kiến.

Nhà cửa nơi đây thường chỉ cao khoảng 5-6 tầng và… không có thang máy, trừ những khách sạn dành cho khách nước ngoài.

Dân Bhutan dường như đã quen leo núi nên thường đi thang bộ một cách thoải mái. Những ngôi nhà ở đây thường có kết cấu đỡ mái rất độc đáo.

Nhà ở thường chỉ 5-6 tầng trở lại và… không có thang máy

Đất nước của những huyền thoại

Tu viện phật giáo nổi tiếng nhất của Bhutan mà bất cứ du khách nào cũng đến thăm là Tiger’s Nest – Paro Taktsang, một tu viện cổ nằm cheo leo trên vách đá dựng đứng cao 900m, ngay trên miệng thung lũng Paro, chênh vênh trên độ cao 3.108m so với mực nước biển.

Truyền thuyết kể rằng, vị thượng sư Guru Padmasambhava (Liên Hoa Sanh) ở thế kỷ VIII đã được một con hổ cái đưa ông từ Tây Tạng tới đây. Vì thế nơi đây mang tên Hang hổ – Tiger Nest. Tại đây ông đã ngồi thiền trong ba năm, ba tháng, ba tuần, ba ngày và ba giờ.

Sau khi hoàn thành thiền định, thượng sư Liên Hoa Sinh đã hàng phục 8 loại linh hồn ma quỷ và cải đạo người Bhutan sang Phật giáo, trở thành vị thánh bảo hộ của đất nước. Ngài có thể hóa thân thành 8 hình tượng.

Cái tên “Taktsang” trong tiếng Bhutan có nghĩa là “Hang Hổ” và được bắt nguồn khi người dân địa phương bắt gặp một con hổ cái trú ngụ ở một trong những hang động.

Người dân Bhutan cho rằng, khi đó Thượng sư Liên Hoa Sinh đã hóa thân thành ngọn lửa Dorje Drolo (một trong tám hình tượng của ông) và con hổ chính là người vợ Yeshe Tsogyal của ông, hóa thân để bảo vệ và khuất phục những linh hồn quỷ dữ tại đây.

Tu viện Paro Taktsang được xây dựng xung quanh động Taktsang Senge Samdup.

Tu viện Paro Taktsang được xây dựng xung quanh động Taktsang Senge Samdup, nơi được cho là ngài Liên Hoa Sinh đã tọa thiền lúc đến tịnh tu tại Paro Taktsang. Mỗi người dân Bhutan đều hành hương đến tu viện linh thiêng này ít nhất một lần trong đời.

Người ta tin rằng mọi lời cầu nguyện ở đây sẽ được nghe thấu và trở thành hiện thực. Những ai lên đây có được sức mạnh thể chất và tinh thần để vượt qua những gian nan thử thách ở phía trước cuộc đời.

Quốc gia hạnh phúc nhất thế giới

Không nặng về tăng trưởng kinh tế mà quan trọng hơn là có “chỉ số hạnh phúc” cao, Bhutan được biết đến bởi gần như tách biệt với thế giới hiện đại với rất nhiều không: Không nhà tù, không tham nhũng, không đèn tín hiệu giao thông, không có ma túy, trộm cắp, mại dâm, ăn xin…

Những cung đường mòn xuyên qua cánh rừng thông tuyệt đẹp.

Năm 2020, tạp chí Lonely Planet đã bình chọn Bhutan là một trong những điểm hấp dẫn nhất cần ghé thăm, và là quốc gia hạnh phúc nhất thế giới.

Nơi đây có nhiều cung đường mòn xuyên qua những cánh rừng thông ở đây đẹp như Thụy Sỹ thu nhỏ. Du khách thấy bông hoa dại ven rừng, định hái, cô hướng dẫn viên người bản xứ khẽ nhắc: Xin đừng động vào nó.

Bhutan chỉ đón khoảng 300.000 khách du lịch/năm.

Tôi đã đọc được một câu ngạn ngữ ở Bhutan: Happiness is not about getting all you want. It is about enjoying all you have… (Hạnh phúc không phải là việc có được tất cả những gì bạn muốn mà là tận hưởng tất cả những gì bạn có).

Chỉ số hạnh phúc quốc gia (GNH) rất được chú trọng và đây là cách họ theo dõi mức độ hài lòng của dân chúng với cuộc sống được miễn phí toàn bộ chi phí y tế và giáo dục.

Hàng năm Bhutan chỉ đón khoảng 300.000 khách du lịch bởi quan niệm nếu đông đúc quá thì… sẽ không còn giữ được sự thanh bình cho nơi đây.

00:00/00:36

Cung đường mòn mang vẻ đẹp ban sơ thu hút những người ưa thích khám phá vẻ đẹp thiên nhiên.

Tôi đến quốc gia hạnh phúc nhất thế giới

Những pháo đài lịch sử, tu viện cổ kính nép mình bên thiên nhiên tuyệt đẹp cùng những nét văn hóa, con người hiền hòa, Bhutan giúp tôi tìm thấy hạnh phúc trên chính hành trình.

Chuyến đi Bhutan cho tôi thật nhiều những nụ cười.

Với bạn "hạnh phúc" là gì?

Tôi vừa đặt chân đến Bhutan, một vương quốc nhỏ bé nép mình bên dãy Himalaya hùng vĩ, nơi được truyền thông gọi là quốc gia hạnh phúc nhất thế giới.

Một đất nước thuộc Nam Á, không giáp biển, nằm trong tư thế gọng kìm giữa Ấn Độ và Trung Quốc, Bhutan được xem là quốc gia nghèo nhất thế giới với GDP bình quân đầu người rất thấp. Vậy tại sao nơi đây lại được xem là nơi hạnh phúc nhất thế giới và có hẳn "Bộ Hạnh phúc". Liệu cuộc sống ở đây có thực sự như vậy?

Tôi là Hà Là Lạ (Bùi Việt Hà), sinh sống tại TP.HCM, một người yêu tự do và những chuyến đi dài, tìm hiểu về những vùng đất mới, trải nghiệm nền văn hóa độc đáo và chia sẻ câu chuyện du lịch thông qua những hình ảnh, thước phim.

Vốn là một người có cảm xúc đặc dành cho dãy Himalaya, vì vậy việc đặt chân đến Bhutan là một trong những mong muốn tất yếu của tôi. Trong dịp lễ 30/4 vừa rồi, tôi đã có duyên cùng những người bạn đặt chân đến Vương quốc Hạnh Phúc trong hành trình 5 ngày 4 đêm.

Bhutan không chỉ có khái niệm hạnh phúc

Có chút không công bằng vì trước khi đặt chân đến Bhutan, tôi đã có cho mình những chuyến đi đến các vùng đất Phật giáo Tây Tạng xung quanh dãy Himalaya nên cảm xúc của tôi khi lần đầu đến đây không quá đong đầy như những vị khách khác.

Với tôi, đất nước này không chỉ có khái niệm hạnh phúc, chuyến đi này cho tôi chậm lại, quay về bên trong, kiểm chứng xem định nghĩa hạnh phúc của quốc gia này có đúng với mình hay không thay vì chỉ để thỏa mãn sự tò mò.

Thay vì sự choáng ngợp trước những ngọn núi cao sừng sững nằm ở độ cao trên 7.000 m của dãy Himalaya ở biên giới phía Bắc, nơi không được phép khai thác du lịch, Bhutan trong tôi mang nét đẹp của một vùng đất hiền hòa, con người thân thiện.

Nằm ở độ cao trên dưới 3.000 m, khung cảnh nơi đây đẹp như một bức tranh với những tu viện, pháo đài cổ kính ẩn mình giữa cây cỏ xanh tốt nơi những thung lũng, triền núi. Trong chuyến đi này tôi đã ghé thăm những địa điểm tham quan nằm trên trục đường du lịch chính của Bhutan, đi qua Paro, Punakha và thủ đô Thimphu.

Cách trung tâm thị trấn Paro khoảng 10 km, tu viện Taktsang (Tiger's Nest) được xem là biểu tượng văn hóa của Bhutan mà du khách không thể bỏ qua khi đến vương quốc này. Công trình này nằm cheo leo trên vách đá cao khoảng 3.100 m so với mực nước biển, một bên là núi, một bên là vực tạo ra khung cảnh ngoạn mục. Để đến được đây, mọi người phải đi bộ từ 5-6 tiếng đồng hồ cho cả lượt lên và xuống.

Tu viện Taktsang nép mình bên vách đá cheo leo.

Tổng chiều cao của quãng đường di chuyển chỉ khoảng 800 m. Thế nhưng để vượt qua đoạn đường đá quanh co dài 8-9 km với chiếc balo mang nặng thiết bị trong điều kiện oxy loãng quả là một thử thách, đặc biệt với người đã từng say độ cao và viêm phổi như tôi.

Hiểu rõ tình hình sức khỏe của mình không tốt, những ngày trước chuyến đi tôi đã cố gắng tập luyện nhưng tình hình không khá hơn, phải cân nhắc đến việc thuê lừa hoặc ngựa để di chuyển. Cuối cùng, tôi vẫn quyết định tự đi lên tu viện bằng chính đôi chân của mình.

Hành trình trekking một mình trong khoảng 6 tiếng đồng hồ cho tôi cơ hội thoải mái là chính mình khi không bị vướng bận cảm xúc của bất cứ ai hay áp lực vì sợ ảnh hưởng đến người khác. Khi ấy, hạnh phúc với tôi không phải là đặt chân đến tu viện Taktsang nổi tiếng mà đó là niềm vui vì mình đã chánh niệm trên từng bước chân.

Hít vào, thở ra, tôi chậm rãi bước đi, lắng nghe tiếng chim hót, tiếng thông reo, ngắm nhìn cảnh vật yên bình, quan sát những người xung quanh và cảm nhận sự nỗ lực trên chặng đường của mỗi người. Không lên đến tu viện, tôi dừng lại ở viewpoint, ngắm nhìn công trình ở lưng chừng núi, thấp thoáng trong những làn mây mỏng, tận hưởng khoảnh khắc an lành.

Chặng đường trekking giúp tôi tìm thấy niềm hạnh phúc trong mỗi bước chân.

Đến Bhutan vào mùa xuân, tôi được thỏa thích ngắm nhìn trăm hoa đua nở khi đi dọc các con đường, tham quan các công trình, tu viện.

Punakha Dzong, pháo đài lớn và lâu đời nhất Bhutan, thu hút tôi bởi nét kiến trúc cổ điển. Nơi đây hiện là trung tâm hành chính, đóng vai trò quan trọng trọng trong đời sống văn hóa, lịch sử, là một điểm đến không thể bỏ qua của du khách khi đến thăm Bhutan. Dzong được xây dựng ở hợp lưu của sông Pho Chhu và Mo Chhu, xung quanh trồng cây phượng tím nở hoa vào mùa xuân.

Thời gian ở đây tôi đã có cơ hội ngắm nhìn một Punakha Dzong rực rỡ trong sắc phượng tím, tận hưởng những cơn gió trong lành, cảm nhận từng nhịp sống chầm chậm trôi. Bên cạnh đó, các bạn có thể ghé thăm cây cầu treo Punakha dài khoảng 180 m nổi bật với những dây cờ Lung-ta nhiều màu sắc bay trong gió.

Đến Bhutan mùa xuân cho tôi cơ hội nhìn ngắm những loài hoa khoe sắc bên cạnh những tu viện, pháo đài cổ kính.

Dọc đoạn đường từ Thimphu đến Punakha, chúng tôi ghé thăm đèo Dochula, nơi sở hữu phong cảnh thiên nhiên hoang sơ ngoạn mục. Mùa này từ trên đèo Dochula hoa đỗ quyên nở rộ, xen kẽ đó là những lá cờ Lung-ta phấp phới trong gió của những người cầu nguyện bình an cho những ai di chuyển trên cung đường này.

Tiếc là thời điểm tôi đến Bhutan sương mù khá nhiều nên tôi không được nhìn thấy những ngọn núi tuyết thuộc dãy Himalay, khi mà vốn dĩ tôi có thể nhìn thấy chúng ở xa xa đường chân trời vào những ngày trong xanh.

Đất nước của sự ngọt lành

Theo lịch trình, chúng tôi sẽ đến tham quan tu viện Chimi Lhakhang nằm sừng sững trên một gò đồi, nơi này còn được biết đến với cái tên "Ngôi đền sinh sản". Thường thì xe sẽ chở khách thẳng đến tu viện, không hiểu sao hôm ấy bác tài đã thả nhóm tôi ở một điểm khá xa, phải đi bộ băng qua 2 cánh đồng mới đến chùa.

Thật may mắn vì trên quãng đường đi bộ, tôi cùng các bạn có cơ hội tiếp xúc với những người dân bản địa đang lao động trên đồng và quyết định ở lại tìm hiểu về cuộc sống của người dân ở nơi được mệnh danh hạnh phúc nhất thế giới thay vì đến tu viện. Thông qua những giây phút vui đùa, người dân nơi đây mang đến cho chúng tôi cảm giác chân thành, hiếu khách dù hai bên chỉ giao tiếp với nhau bằng ánh mắt, nụ cười và cử chỉ.

Quyết định bỏ qua Chimi Lhakhang để dạo quanh làng và những cánh đồng, chúng tôi bắt gặp được những gương mặt tràn đầy cảm xúc.

Đến với Bhutan, du khách dễ dàng bắt gặp những dây cờ Lung-ta rực rỡ tung bay trong gió ở những tuyến đường quốc lộ, con đèo, hay trên những ngọn núi xa xa... Khi gió thổi đến, những lời cầu nguyện và minh chú được ghi trên lá cờ sẽ lan tỏa khắp không gian, cầu mong sự may mắn, bình an cho những chuyến đi. Dọc những tuyến đường, du khách sẽ không tìm thấy đèn giao thông. Thay vào đó, tại những nút thắt giao thông luôn có người điều phối phương tiện, bảng hiệu cảnh báo cho người đi đường.

Đặt chân đến đây, tôi có cơ hội thưởng thức những loại rau quả tươi ngon được canh tác hữu cơ. Các loại rau củ quả ở đây không đa dạng, ngoại hình không bắt mắt, tuy nhiên chúng lại sở hữu hương vị thanh mát, ngọt lành. Đa phần ẩm thực Bhutan mang hương vị cay nồng từ ớt và những loại gia vị, nếu không thể quên ẩm thực Việt Nam thì các bạn có thể mang theo một ít mì gói, canh chua sấy khô hay chà bông...

Tôi sẽ sớm quay trở lại, thưởng thức "món tráng miệng" từ quốc gia Hạnh Phúc này.

Chuyến đi này cho mang đến cho tôi cơ hội chiêm nghiệm, quay vào trong và cười thật nhiều. Nếu như gọi 5 vùng đất xung quanh dãy Himalaya là 5 vị, tôi sẽ chọn Bhutan là đất nước tượng trưng cho vị ngọt trong khi Ấn Độ, Nepal, Pakistan, Tây Tạng có thể là mặn, đắng, cay, nồng.

Tôi hy vọng đến một ngày, sau khi đã trải qua đủ 5 vị, tôi lại về đây thưởng thức vị ngọt như một món tráng miệng từ quốc gia Hạnh Phúc này.

Khám phá những vùng đất kỳ lạ nhất thế giới Một thị trấn ở Na Uy được cho là nơi con người 'không thể chết' hay ngôi làng của Áo giữa lòng Trung Quốc là một trong những vùng đất kỳ lạ, độc đáo nhất thế giới... Santa Cruz del Islote, Colombia là hòn đảo có mật độ dân số đông nhất thế giới, thuộc quản lý của chính quyền thành phố Cartagena....