Bé gái 11 tháng tuổi bị vi khuẩn Whitmore tấn công
Bệnh nhi 11 tháng tuổi, ở Yên Bái, được đưa vào Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương Phú Thọ do sốt cao 7 ngày, rét run, ho đờm nhiều.
Các bác sĩ Khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương, ngày 19/8 cho biết kết quả xét nghiệm máu, chụp X-quang tim phổi, cấy máu, chụp cắt lớp vi tính phổi, cho thấy bé bị nhiễm khuẩn huyết, áp xe phổi. Ba ngày sau, kết quả cấy máu cho thấy bé dương tính với Whitmore (Burkholderia pseudomallei).
Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương hội chẩn với các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương, dùng kháng sinh điều trị, phẫu thuật dẫn lưu mủ trong phổi. Sau đó bé được chuyển về Bệnh viện Nhi Trung ương, Hà Nội, điều trị tiếp.
Hiện các bác sĩ vẫn chưa rõ bé nhiễm vi khuẩn Whitmore từ nguồn nào.
Ảnh X-quang tình trạng nhiễm khuẩn huyết, áp xe phổi do vi khuẩn Withmore. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Whitmore là căn bệnh truyền nhiễm rất khó phát hiện do dễ nhầm lẫn với các bệnh khác. Theo bác sĩ Phạm Văn Hà, Khoa Nhi, Bệnh viện Nhi Trung ương, ngay cả khi được chẩn đoán đúng bệnh, việc điều trị cũng vô cùng khó khăn và có nguy cơ tử vong cao.
Whitmore là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cấp tính do vi khuẩn gram âm có tên Burkholderia pseudomallei gây nên. Bệnh do bác sĩ Afred Whitmore mô tả năm 1912 tại Miến Điện, từ đó lấy tên Whitmore. Vi khuẩn này sống trên bề mặt nước và trong đất đặc biệt là bùn đất, lây sang người qua vết trầy xước trên da hoặc qua đường hô hấp khi hít phải các hạt bụi đất hoặc giọt nước li ti trong không khí có chứa vi khuẩn, nhất là vào mùa mưa.
Bệnh Whitmore biểu hiện ở các vị trí khác nhau nên dấu hiệu và triệu chứng cũng khác nhau, gây nhiễm trùng phối, nhiễm trùng cục bộ, nhiễm trùng trên da, nhiễm trùng máu, nhiễm trùng lan tỏa…
Video đang HOT
Tác động của nhiễm trùng phổi có thể từ viêm phế quản nhẹ đến viêm phổi nặng, các triệu chứng như sốt, nhức đầu, chán ăn, ho, khó thở, đau ngực và đau nhức cơ. Nhiễm trùng cục bộ biểu hiện đau hoặc sưng ở một vùng nhất định (khu trú) như tuyến mang tai, nơi thường liên quan nhất với quai bị và nằm bên dưới và phía trước tai. Nhiễm trùng trên da (viêm mô tế bào) với các dấu hiệu đau hoặc sưng, loét và áp xe, kèm theo sốt và đau cơ.
Vi khuẩn Whitmore xâm nhập vào máu sẽ gây nên tình trạng nhiễm trùng máu với các triệu chứng gồm: sốt cao rét run, đau đầu, đau họng, khó thở, đau vùng bụng trên, tiêu chảy, đau khớp và đau cơ, vết loét có mủ trên da… Vết loét hình thành ở nhiều cơ quan khác nhau rải rác trên cơ thể, sụt cân, đau đầu, co giật, đau ở các bộ phận khác nhau (ngực, dạ dày, cơ, khớp).
Bệnh Whitmore gặp ở tất cả độ tuổi, cả nam và nữ, phần đông là người có nghề nghiệp tiếp xúc trực tiếp và thường xuyên với đất, nước. Người có các bệnh mạn tính như đái tháo đường, thận, phổi, suy giảm miễn dịch… dễ mắc Whitmore.
Theo báo cáo từ các vùng có bệnh trên thế giới, tỷ lệ trẻ em mắc Whitmore chiếm 5-15% tổng số ca.
Các bác sĩ khuyến cáo các biện pháp phòng bệnh gồm mang giày, ủng và găng tay bảo hộ khi làm việc ở môi trường nước.Tránh tiếp xúc với những nơi có nguồn nước, đất bị ô nhiễm nếu mắc bệnh tiểu đường, viêm thận mãn tính có vết xước, hay vết thương hở trên da. Tránh ra đường trong mùa mưa bão, nước ngập vì vi khuẩn gây bệnh Whitmore có thể sống rất lâu trong môi trường này, hoặc che chắn, băng bó vết thương cẩn thận nếu phải ra ngoài lúc trời mưa bão.
Nếu nghi ngờ mắc bệnh Whitmore, hãy đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Phòng tránh Whitmore - căn bệnh bị đồn là 'vi khuẩn ăn thịt người' thế nào?
Người dân cần chủ động phòng tránh bệnh Whitmore bằng cách hạn chế tiếp xúc với đất hoặc nước bùn, đặc biệt là những nơi bị ô nhiễm nặng.
Bệnh Whitmore nguy hiểm thế nào?
Theo PGS.TS Bùi Khắc Hậu - nguyên Trưởng khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, bệnh Whitmore do vi khuẩn cùng tên Whitmore (hay còn gọi là Burkhoderia pseudomalei) gây nên. Đây là loại vi khuẩn âm, thường sống trong những môi trường ẩm ướt, có sức đề kháng rất tốt.
Đặc biệt, vi khuẩn này có khả năng kháng lại nhiều thuốc kháng sinh. Do đó, nếu mắc bệnh việc điều trị sẽ gặp khá nhiều khó khăn. Thường phải mất nhiều thời gian và dùng kháng sinh liều cao mới có hiệu quả. Bệnh thường xảy ra vào mùa mưa, tập trung từ tháng 6 đến tháng 11 hàng năm.
Bệnh Whitmore có nhiều con đường để lây lan, trong đó chủ yếu là: vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể thông qua vết thương hở, xây xước hoạt do tai nạn. Ngoài ra, bệnh cũng có thể lây lan qua con đường hô hấp, từ khí bụi, hơi nước có vi khuẩn Whitmore.
Nhóm người dễ bị mắc bệnh bao gồm: người già, trẻ em, những người có sức đề kháng yếu, người bị tiểu đường, nghiện rượu hay nghiện ma túy.
Bệnh chia làm nhiều thể: tối cấp, trung bình và mạn tính. Trong đó, nguy hiểm nhất là thể tối cấp, tỷ lệ bệnh nhân thiệt mạng cao, nhanh chóng, thậm chí chỉ sau 48 giờ. Tuy nhiên, thể tối cấp không phát hiện nhiều trường hợp bệnh. Hay gặp nhất là thể trung bình và mạn tính. Ở thể này, bệnh sẽ kéo dài, gây nhiều phiền toái và ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh.
"Nếu không được phát hiện sớm, điều trị đúng phương pháp, bệnh sẽ tiến triển nặng, gây nhiễm trùng huyết, áp xe, sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng và thiệt mạng", bác sĩ Hậu nói.
Vi khuẩn Whitmore được nuôi cấy, phân lập tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình. (Ảnh: BSCC).
Cách phòng bệnh Whitmore
Theo Cục Y tế dự phòng, hiện chưa có vaccine phòng bệnh Whitmore. Do đó người dân cần chủ động phòng bệnh bằng cách hạn chế tiếp xúc với đất hoặc nước bùn, đặc biệt là những nơi bị ô nhiễm nặng. Sử dụng giày, dép và găng tay đối với những người thường xuyên việc ngoài trời, tiếp xúc với đất và nước bẩn, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao.
Khi có vết thương hở, vết loét hoặc vết bỏng cần tránh tiếp xúc với đất hoặc nước có khả năng bị ô nhiễm. Nếu bắt buộc phải tiếp xúc thì sử dụng băng chống thấm và cần được rửa sạch đảm bảo vệ sinh. Những người có bệnh mãn tính như tiểu đường, suy giảm miễn dịch cần được chăm sóc, bảo vệ các tổn thương để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.
Khi nghi ngờ nhiễm bệnh cần đến cơ sở y tế để được tư vấn, khám phát hiện, xét nghiệm xác định nhiễm vi khuẩn burkholderia pseudomallei và điều trị kịp thời.
TS. BS Hoàng Công Tình - Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình bên cạnh nam bệnh nhân 53 tuổi được xác định mắc Whitmore. (Ảnh: BSCC).
Ngày 4/7, TS. BS Hoàng Công Tình - Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình cho biết, bệnh viện vừa tiếp nhận nam bệnh nhân 53 tuổi mắc Whitmore.
Trong lúc đi làm đồng người này bị cọc tre nhọn ở bờ ruộng đâm vào bàn chân. Vết thương sâu, rộng, tạo đường hầm, sau đó nhiễm khuẩn và hoại tử. Người bệnh điều trị ở nhà bằng kháng sinh trong khoảng 1 tuần nhưng bệnh tiến triển nặng hơn.
"Bệnh nhân được đưa tới viện trong tình trạng suy đa phủ tạng, hôn mê sâu, suy hô hấp phải thở bằng máy, huyệt áp không đo được phải dùng nhiều thuốc co mạch để nâng huyết áp, suy gan cấp, suy thận cấp; vết thương vùng chân trái nhiễm khuẩn, nhiều mủ và tổ chức hoại tử. Sau khi nuôi cấy, phân lập vi khuẩn chúng tôi xác định bệnh nhân mắc Whitmore", BS Tình nói.
Bệnh nhân sau đó được sử dụng kháng sinh phối hợp phổ rộng (trong đó có kháng sinh đặc trị Whitmore), hô hấp nhân tạo bằng máy thở, lọc máu liên tục để đảo thải các cytokine, điều chỉnh rối loạn nước điện giải và toan kiểm, nuôi dưỡng bằng đường tĩnh mạch và chăm sóc toàn diện.
Hiện tại, bệnh nhân vẫn trong tình trạng nặng nhưng các tạng suy đã có dấu hiệu cải thiện, đã giảm được liều thuộc co mạch mà vẫn duy trì huyết áp trong giới hạn cho phép.
Trên thế giới, bệnh Whitmore được phát hiện đầu tiên bởi bác sĩ người Anh Alfred Whitmore tại vùng Rangoon, Myanmar.
Bệnh Whitmore được phát hiện ở Việt Nam từ những năm 50 của thế kỷ trước và lưu hành lẻ tẻ tại một số tỉnh phía Nam. Bệnh được xếp vào nhóm bệnh truyền nhiễm nguy hiểm bị "lãng quên", trong 5-10 năm chỉ xuất hiện 20 ca. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, trong những năm gần đây, bệnh đang có xu hướng xuất hiện trở lại.
Nhiễm khuẩn nặng do hội chứng hiếm gặp Bệnh nhân nam, 53 tuổi, lội xuống ao làm việc, về sốt cao, rét run, hai ngày sau nổi vết ban tím toàn thân. Người bệnh được đưa vào Khoa Cấp cứu, Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ, trong tình trạng mệt mỏi, sưng nề tổ chức dưới da toàn thân. Trên người xuất hiện nhiều vết ban đỏ, sẫm màu, nổi...