Bê bối trốn nghĩa vụ quân sự rúng động Ukraine: Ông Zelensky ra quyết định lớn

Hàng chục công tố viên ở tỉnh Khmelnytskyi (phía tây Ukraine) bị cáo buộc sử dụng giấy chứng nhận khuyết tật giả để trốn nghĩa vụ quân sự, buộc ông Zelensky triệu tập Hội đồng An ninh Ukraine và Tổng công tố nước này phải từ chức.

Ông Zelensky ra lệnh giải tán tất cả Ủy ban Đánh giá Y tế và Xã hội ở Ukraine (ảnh: Economist)

Hôm 23/10, Ukrainska Pravda đưa tin, Tổng thống Ukraine Zelensky đã ra sắc lệnh giải tán tất cả Ủy ban Đánh giá Y tế và Xã hội ở Ukraine. Kể từ ngày 31/12/2024, các Ủy ban này phải ngừng hoạt động và chuyển giao quyền lực cho một cơ quan khác.

Sắc lệnh mới được đưa ra sau cuộc họp của ông Zelensky với các quan chức thuộc Hội đồng An ninh và Quốc phòng Ukraine (hôm 22/10).

Theo nội dung sắc lệnh, được công bố trên trang web của Văn phòng Tổng thống Ukraine, các cơ quan bao gồm Văn phòng Tổng công tố Ukraine, Cảnh sát Ukraine, Cục Chống tham nhũng Ukraine, Cục Điều tra Ukraine phải nộp báo cáo trong vòng 1 tháng về các biện pháp đã thực hiện để xác định vi phạm trong vụ việc nhiều công tố viên được cấp giấy chứng nhận khuyết tật giả ở tỉnh Khmelnytskyi.

Sau cuộc điều tra, các quyết định tiếp theo về biên chế và hình phạt sẽ được đưa ra.

Sắc lệnh của ông Zelensky cũng chỉ thị cho Bộ trưởng Nội vụ Ukraine thành lập ngay một ủy ban để đánh giá lại quyết định của các Ủy ban Đánh giá Y tế và Xã hội ở Ukraine. Đặc biệt là quyết định về việc cấp giấy chứng nhận khuyết tật.

Quá trình kiểm tra này được ấn định trong thời hạn 3 tháng.

Bê bối trốn quân dịch xảy ra ở Ukraine trong thời điểm quân đội Nga đạt được nhiều bước tiến trên chiến trường (ảnh: TASS)

Trong bài phát biểu hôm 22/10, ông Zelensky cho rằng, để có được sự thay đổi đáng kể, tất cả giai đoạn trong việc cấp giấy chứng nhận khuyết tật phải được số hóa hoàn toàn.

Hôm 23/10, Bộ trưởng Y tế Ukraine Viktor Liashko cho biết, sau khi các Ủy ban Đánh giá Y tế và Xã hội giải tán, quyền đánh giá sức khỏe và cấp giấy chứng nhận khuyết tật sẽ được giao cho các bệnh viện lớn, thuộc quản lý của Bộ Y tế.

Trước đó, hôm 22/10, Tổng công tố Ukraine – ông Andriy Kostin – đã thông báo từ chức sau khi nhiều quan chức dưới quyền dính líu tới cáo buộc sử dụng giấy chứng nhận khuyết tật giả để trốn quân dịch.

“Trong tình hình này, tôi tin rằng việc từ chức là điều đúng đắn”, ông Kostin nói.

Vài phút trước khi ông Kostin thông báo từ chức, Tổng thống Ukraine Zelensky bình luận trên mạng xã hội rằng “Tổng công tố phải chịu trách nhiệm chính trị về hoạt động của các cơ quan công tố Ukraine”.

Tuần trước, một bài báo ở Ukraine tiết lộ rằng 50 công tố viên ở tỉnh Khmelnytskyi được xác định là người khuyết tật. Thông tin này gây rúng động dư luận Ukraine.

Ông Kostin đã ra lệnh mở cuộc điều tra. Kết quả cho thấy ở Khmelnytskyi có 61 công tố viên được cấp giấy chứng nhận khuyết tật. 50 người trong số đó được cấp trước khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra hồi tháng 2/2022.

Hồi đầu tháng 10, Cục Điều tra Ukraine (SBI) thông báo, 2 quan chức ở tỉnh Khmelnytskyi bị bắt giữ với cáo buộc tham nhũng nghiêm trọng và có liên quan đến hành vi làm giả giấy tờ, giấy chứng nhận khuyết tật để giúp nhiều nam giới Ukraine trốn nghĩa vụ quân sự.

Tại nhà riêng của 2 quan chức này, giới chức điều tra đã thu giữ hơn 5 triệu USD và hàng trăm nghìn euro tiền mặt.