Bầu cử ở Myanmar và tương lai mối quan hệ với Trung Quốc
Trung Quốc đang theo dõi sát sao cuộc tổng tuyển cử lịch sử ở Myanmar, nhấn mạnh mối quan hệ giữa Trung Quốc và Myanmar sẽ không bị ảnh hưởng cho dù đảng của bà Aung San Suu Kyi chiến thắng, theo Hoàn Cầu thời báo ngày 10.11.
Bà Aung San Suu Kyi và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong một cuộc gặp tại Bắc Kinh tháng 6.2015 – Ảnh: Reuters
Kết quả cuộc tổng tuyến cử ngày 8.11 ở Myanmar đang được công bố từ từ và đảng Liên minh quốc gia vì dân chủ ( NLD) do bà Aung San Suu Kyi lãnh đạo đứng trước cơ hội giành chiến thắng. Chính ông Htay Oo, quyền chủ tịch đảng Đoàn kết Thống nhất và Phát triển ( USDP) cầm quyền tại Myanmar, ngày 9.11 đã tuyên bố thất bại trước NLD.
Nếu NLD chiến thắng thì đây sẽ là một sự chuyển đổi về chính trị quan trọng của Myanmar. Các nhà phân tích cho rằng sự chuyển đổi này sẽ tác động ít nhiều đối với chính sách đối ngoại của Myanmar trong thời gian tới. Và chính sách của Myanmar trong mối quan hệ với Trung Quốc và Mỹ, phương Tây sẽ là điều được quan tâm.
Sáng 10.11, Hoàn Cầu thời báo, phụ trương của Nhân dân nhật báo Trung Quốc đang bài xã luận “nhắc nhở” rằng “Giữ mối quan hệ hợp tác hữu nghị với Trung Quốc sẽ phục vụ lợi ích quốc gia lâu dài của Myanmar. (Vì vậy) Tại sao Myanmar lại hạn chế sự lựa chọn của mình là chỉ có quan hệ với Mỹ?”. Hoàn Cầu thời báo cũng nói rằng “Duy trì quan hệ hữu nghị và hợp tác với Trung Quốc sẽ là lựa chọn hợp lý cho tất cả các nước láng giềng”.
Theo Hoàn Cầu thời báo, những năm gần đây, Myanmar đưa mình vào thế cân bằng giữa quan hệ với Trung Quốc và phương Tây chứ không nghiêng về Trung Quốc như trước. Báo này nhận định rằng bà Suu Kyi sẽ đặt lợi ích quốc gia lên trên hết, vì vậy bà sẽ không giới hạn lựa chọn của mình là phải nghiêng về phía Trung Quốc hay phía Mỹ hoàn toàn.
Vì vậy bài xã luận trên Hoàn Cầu tự tin cho rằng trong thời đại toàn cầu hóa như hiện nay, Trung Quốc không lấy làm lạ khi Myanmar tăng cường quan hệ với Mỹ. Trung Quốc cũng tự tin rằng quan hệ giữa Myanmar với Trung Quốc không bị tác động gì vì quan điểm phương Tây cũng như kết quả cuộc bầu cử lịch sử này của Myanmar lần này.
Còn theo tờ South China Morning Post (Hồng Kông) ngày 9.11, Trung Quốc đang theo dõi sát sao cuộc bầu cử ở Myanmar. Bởi lẽ Myanmar không chỉ là láng giềng mà còn là đối tác quan trọng trong chiến lược “Một vành đai, Một con đường” của Trung Quốc. Bên cạnh đó, Trung Quốc đã tài trợ một số dự án chiến lược ở Myanmar, bao gồm đường ống dẫn dầu và khí đốt, các cảng và đ.ập thủy điện.
Video đang HOT
Mặc dù là đối tác chặt chẽ của nhau, nhưng theo nhận định của South China Morning Post, mối quan hệ giữa Trung Quốc và Myanmar đang đối mặt với những thách thức như ảnh hưởng của Mỹ và Nhật Bản, cũng như các căng thẳng về biên giới giữa hai nước.
Hơn thế nữa, trong bối cảnh đảng NLD của bà Aung San Suu Kyi đang thắng thế, nhiều người cho rằng chính sách của Myanmar đối với Trung Quốc sẽ có sự thay đổi, vì họ cho rằng lãnh đạo đảng là bà Aung San Suu Kyi có xu hướng thân phương Tây. Ngoài ra, bà Suu Kyi gần như không bao giờ công khai nói về các dự án lớn trong quan hệ với Trung Quốc.
Bà Aung San Suu Kyi hội đàm với Tổng thống Mỹ Barack Obama vào năm 2012 – Ảnh: Reuters
Giới phân tích và cố vấn chính phủ Trung Quốc tin rằng, bất luận kết quả bầu cử ở Myanmar như thế nào, chính sách của Trung Quốc với quốc gia láng giềng này không thay đổi. Thêm vào đó, nhiều chuyên gia cho biết nền tảng quan hệ song phương giữa Myanmar và Trung Quốc đã được gây dựng từ chuyến thăm Trung Quốc của bà Suu Kyi hồi tháng 6 vừa qua.
South China Morning Post dẫn lời ông Tôn Hiểu Anh, chuyên gia tại Viện Khoa học xã hội Quảng Tây, cho rằng: “Chủ tịch Tập Cận Bình đã gặp bà Aung San Suu Kyi tháng 6 năm nay và dành cho bà một buổi tiếp trọng thị. Các khuôn khổ cơ bản của mối quan hệ song phương đã được thiết lập từ thời điểm đó. Các quốc gia khác sẽ cố gắng tác động đến Myanmar, nhưng bà Suu Kyi sẽ là người đưa ra quyết định của riêng mình chỉ dựa trên lợi ích quốc gia của Myanmar. Cuối cùng, quyết định dựa trên lợi ích kinh tế chung, và bà Suu Kyi thừa hiểu điều này quan trọng hơn với Myanmar”.
Ngọc Mai
Theo Thanhnien
Ai sẽ là tổng thống Myanmar?
Đảng Liên minh Quốc gia vì dân chủ của lãnh đạo đối lập Aung San Suu Kyi đang trên đà giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử Myanmar, nhưng bản thân bà Suu Kyi không thể trở thành tổng thống.
Nhiều khả năng tổng thống mới của Myanmar sẽ sẵn sàng nhường lại vị trí cho bà Suu Kyi khi hiến pháp sửa đổi - Ảnh: Reuters
Chiến thắng trong cuộc bầu cử dân chủ và công bằng nhất trong lịch sử Myanamr gần như sẽ thuộc về đảng Liên minh Quốc gia vì dân chủ (NLD) do lãnh đạo đối lập Aung San Suu Kyi dẫn đầu. NLD rất có thể sẽ giành đủ số ghế trong quốc hội để thành lập chính phủ và điều hành đất nước. Tuy nhiên, chức vụ tổng thống phải trải qua một cuộc lựa chọn của quốc hội nước này.
Theo luật Myanmar, tổng thống sẽ được lựa chọn từ 3 ứng viên do hạ viện, thượng viện và quân đội đề cử (quân đội vẫn nắm 25% số ghế ở lưỡng viện quốc hội, theo Hiến pháp Myanmar). Tổng thống được chọn sẽ thành lập chính phủ sau đó. Tuy nhiên, đây không phải là vấn đề đối với đảng NLD khi chiếm đa số ghế trong quốc hội.
Vấn đề là nhà lãnh đạo của NLD, bà Suu Kyi sẽ không thể được ứng cử cho chức tổng thống vì hiến pháp do quân đội soạn thảo có điều khoản cấm người có vợ, chồng, con cái mang quốc tịch nước ngoài làm tổng thống Myanmar. Cả người chồng (qua đời năm 1999) và 2 con của bà Suu Kyi đều mang quốc tịch Anh.
NLD đã cố gắng làm thay đổi hiến pháp nhưng chưa mang lại kết quả. Điều này đặt ra một câu hỏi lớn kể từ khi Myanmar thực hiện cải cách chính trị cho đến thời điểm hiện tại khi cuộc bầu cử có kết quả chính thức, đó là ai sẽ làm tổng thống?
Myanmar không có chức thủ tướng, tổng thống sẽ điều hành cả nhà nước và chính phủ, được xem là vị trí cao nhất nước.
Bà Suu Kyi nhiều lần tuyên bố sẽ điều hành chính phủ dù bà không giữ chức tổng thống. Thậm chí vào ngày bầu cử, bà còn tuyên bố sẽ nắm quyền lớn hơn cả tổng thống. Đây được xem là tuyên bố táo bạo nhất của người phụ nữ 70 t.uổi, nhưng bà sẽ làm gì hay việc nắm quyền lớn hơn tổng thống ra sao không được nhà đấu tranh dân chủ lỗi lạc này của Myanmar tiết lộ.
Người ủng hộ NLD ăn mừng chiến thắng của đảng này ngày 9.11 dù kết quả cuộc bầu cử vẫn đang được công bố dần - Ảnh: Reuters
Phải sẵn sàng nhường chức tổng thống cho bà Suu Kyi khi có điều kiện
Có ba nhân vật được cho là ứng viên tin cậy của bà Suu Kyi và sẽ thay thế bà làm tổng thống. Nhân vật đầu tiên là ông Tin Myo Win, 64 t.uổi, được cho là trung thành với đảng NLD và bà Suu Kyi. Ông là người duy nhất được phép liên lạc và thăm viếng bà Suu Kyi trong thời gian 15 năm chính quyền quân sự giam cầm bà.
Trong một lần trả lời phỏng vấn tờ Irrawaddy, ông Tin Myo Win nói rằng sẵn sàng chấp nhận đề nghị làm tổng thống "vì đất nước".
Một ứng viên khác cũng có tiềm năng và được chú ý nhiều là cựu tướng Shwe Mann, người đang nắm giữ chức chủ tịch Quốc hội Myanmar. Bà Suu Kyi được cho đã liên kết với ông Shwe Mann, người vừa bị Tổng thống Thein Sein lật đổ khỏi quyền lãnh đạo đảng cầm quyền của ông là Liên minh đoàn kết và phát triển (USDP) hồi tháng 8.2015.
Người thứ ba là tướng Tin Oo, cựu tổng tham mưu trưởng quân đội Myanmar, hiện là chủ tịch của đảng NLD. Dù vậy, tướng Tin Oo năm nay đã 88 t.uổi.
"Chúng tôi sẽ chọn người mà bà Suu Kyi có thể điều khiển để làm tổng thống", ông Win Htein, trợ lý rất gần gũi của bà Suu Kyi, nói với Reuters. "Tổng thống "tạm thời" này sẵn sàng nhường vị trí cao nhất cho bà Suu Kyi khi hiến pháp sửa đổi điều khoản cấm đối với bà ấy", ông Win Htein nói tiếp và từ chối tiết lộ ứng cử viên đó là ai.
Minh Quang
Theo Thanhnien
Hơn 70% ghế quốc hội “trong tầm tay” Đảng của bà Aung San Suu Kyi "Chúng tôi đang tiến tới việc giành được hơn 70% số ghế quốc hội mặc dù Ủy ban bầu cử Myanmar còn chưa công bố kết quả chính thức", AFP dẫn lời ông Win Htein - người phát ngôn NLD cho hay. NLD chỉ cần giành ít nhất 67% số ghế trong quốc hội để thành lập chính phủ, theo AFP. Bà Aung...