Bầu cử Mỹ: Cửa thắng của Dân chủ rất rộng
Ông Trump thừa nhận khả năng đảng Cộng hòa sẽ thua ở Hạ viện.
Hôm nay, 6-11 (giờ Mỹ), cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ diễn ra trên toàn nước Mỹ. Bầu cử giữa kỳ được tổ chức mỗi hai năm một lần, tập trung bầu nhân sự Quốc hội. Hiện ở Hạ viện, đảng Cộng hòa đang giữ 214 ghế, đảng Dân chủ giữ 195 ghế.
Tại Thượng viện, đảng Cộng hòa có 51 ghế so với 47 ghế của đảng Dân chủ và hai ghế nghị sĩ độc lập. Cuộc bầu cử ngày 6-11 sẽ xác định lại toàn bộ 409 ghế tại Hạ viện, 35 ghế ở Thượng viện và 39 vị trí thống đốc các bang.
Dân chủ có cơ hội thắng ở Hạ viện
Đây là một cơ hội lớn để đảng Dân chủ giành lại quyền kiểm soát lưỡng viện Quốc hội vốn nằm trong tay đảng Cộng hòa hai năm qua, bước quan trọng để có thể kiểm soát tiến trình lập pháp của chính phủ Trump. Nếu phe Cộng hòa thất bại, ông Trump sẽ phải đối mặt với thế bế tắc về chính trị trong hai năm còn lại.
Theo New Yorker, cuộc bầu cử giữa kỳ này có thể xem là một kỳ trưng cầu dân ý với ông Trump. Bản thân ông Trump nói “đây cũng là một cuộc trưng cầu với tôi”. Theo thăm dò của AP, có tới 59% người Mỹ không hài lòng với cách làm việc của ông Trump so với chỉ 40% hài lòng. Fox News thì cho rằng qua cuộc bầu cử này cũng có thể thấy được cơ hội thắng nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump.
Hiện bầu cử sớm đã diễn ra ở 27 bang và thủ đô Washington DC, thống kê cho thấy tỉ lệ cử tri đi bầu lớn hơn nhiều so với năm 2014.
Theo nhiều cuộc thăm dò, đảng Dân chủ có cơ hội lớn thắng được 23 ghế nghị sĩ cần thiết để chiếm quyền kiểm soát Hạ viện. Cụ thể, khả năng thắng thế ở Hạ viện của đảng Dân chủ hơn 83% trong khi đảng Cộng hòa là 41%. Tuy nhiên, khả năng lớn đảng Cộng hòa sẽ vẫn giữ thế kiểm soát Thượng viện, cụ thể theo thăm dò là tới 78%. Lý do lớn là kỳ bầu cử này tại Thượng viện có 35 ghế phải bầu lại thì trong đó đã có 24 ghế Dân chủ, nghĩa là chỉ còn 11 ghế phải đua tranh mà trong đó có nhiều ghế lại thuộc về các bang ủng hộ đảng Cộng hòa. Thăm dò này có thể chính xác và đảng Cộng hòa có lý do để lo lắng vì theo những gì từng diễn ra trước đây thì đảng của tổng thống trung bình thường mất 30 ghế trong Quốc hội trong cuộc bầu cử giữa kỳ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump trong một lần vận động cho các ứng viên Cộng hòa. Ảnh: GETTY IMAGES
Ông Trump: “Đừng lo, tôi sẽ tìm cách”
Video đang HOT
Vận động tại bang West Virginia tuần trước, ông Trump thừa nhận đảng Cộng hòa có nguy cơ thua ở Hạ viện. Ông Trump cũng cảnh báo nếu điều này xảy ra thì “tôi sẽ không thể đi được tới đâu”. Cụ thể theo ông, một khi kiểm soát Hạ viện đảng Dân chủ sẽ ngăn cản các động thái cứng rắn với nhập cư của ông. Dù sao ông Trump cũng cho biết ông sẽ tìm cách xoay xở tốt với một Quốc hội chia rẽ nếu viễn cảnh xấu xảy ra là Hạ viện thuộc quyền kiểm soát của đảng Dân chủ.
23 là số ghế nghị sĩ Hạ viện cần thiết đảng Dân chủ phải thắng thêm trong kỳ bầu cử này nếu muốn giành quyền kiểm soát Hạ viện từ đảng Cộng hòa.
Theo Politico thì Nhà Trắng đang dự phòng kế hoạch “giữ thể diện”, cụ thể là xây dựng hình ảnh ông Trump như một vị cứu tinh của đảng Cộng hòa ở Thượng viện, phòng trường hợp đảng Dân chủ thắng Hạ viện. Trong các phát ngôn công khai lẫn không công khai, ông Trump và các cố vấn nhắc nhiều đến lịch trình vận động dày đặc của ông Trump cho các ứng viên Cộng hòa chạy đua vào Thượng viện – 19 cuộc vận động kể từ đầu tháng 9.
Chính ông Barry Bennett – cố vấn của ông Trump trong chiến dịch tranh cử tổng thống 2016 – cũng cho rằng nếu đảng Cộng hòa thắng ở Thượng viện thì bộ sậu của ông Trump sẽ tập trung nói về chiến thắng này để xao lãng thất bại ở Hạ viện. Bản thân ông Trump gần đây khi đề cập đến chuyện bầu cử giữa kỳ cũng không nói nhiều về hy vọng chiến thắng ở Hạ viện mà thường nhanh chóng chuyển chủ đề sang Thượng viện. Trả lời báo chí tuần trước, ông Trump nói “chúng tôi đang làm tốt ở Hạ viện” rồi nhanh chóng chuyển sang “chúng tôi đang làm cực kỳ tốt tại Thượng viện”.
Theo Reuters thì thị trường Mỹ đã có dấu hiệu chuẩn bị cho viễn cảnh ông Trump phải đối mặt với thế bế tắc tại Quốc hội. Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích cho rằng bầu cử giữa kỳ sẽ không tác động nhiều đến thị trường và kinh tế, vì đảng Dân chủ sẽ không dễ thay đổi chính sách kinh tế của ông Trump dù có thắng cả lưỡng viện.
Giải pháp của đảng Cộng hòa
NPR phỏng vấn các ứng viên Cộng hòa và đã phát hiện phần lớn ứng viên Cộng hòavận động theo bốn cách. Thứ nhất, gắn kết toàn diện: Đối tượng áp dụng là các ứng viên ở các bang có tỉ lệ ủng hộ ông Trump cao. Thứ hai, gắn kết ngoài mặt: Đối tượng áp dụng là các ứng viên vốn trước đây không ưa ông Trump nhưng giờ quyết định thay đổi để mong chiến thắng. Sự tính toán chính trị này diễn ra ở nhiều nhân vật Cộng hòa trong hai năm qua.
Thứ ba, vừa giữ gắn kết vừa tạo khoảng cách: Đối tượng áp dụng là các ứng viên tại các địa phương mà số đông cử tri có các chủ trương vừa thống nhất vừa đối lập với ông Trump. Các ứng viên này gắn kết với ông Trump ở các lĩnh vực có sự thống nhất (chẳng hạn cải cách thuế) nhưng sẽ tạo khoảng cách với các chủ đề có sự đối lập (như về nhập cư). Cuối cùng, phản đối hoàn toàn: Đối tượng áp dụng là các ứng viên ở các địa phương mà quan điểm cử tri hoàn toàn đi ngược lại ông Trump.
ĐĂNG KHOA
Theo PLO
Vì sao đảng của đương kim tổng thống Mỹ thường thất bại trong bầu cử giữa kỳ?
Đảng của Tổng thống Mỹ đương nhiệm luôn để mất ghế Quốc hội vào tay đảng đối lập sau mỗi cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.
Tổng thống Mỹ các đời từ trái qua phải: Bill Clinton, George W. Bush, Barack Obama và Donald Trump. Ảnh: Newsone TV
Bầu cử giữa kỳ không phải là một ưu thế với chính đảng của tổng thống đương nhiệm. Theo thống kê kết quả lịch sử, các cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ hiện đại dẫn đến việc chính đảng của tổng thống trung bình mất đến 30 ghế tại Hạ viện và Thượng viện.
Bầu cử giữa kỳ, tổ chức trong năm thứ hai nhiệm kỳ 4 năm của tổng thống, thường được coi là một thước đo mức độ tín nhiệm của đảng chiếm đa số trong quốc hội trước cử tri. Thông thường, ngoại trừ một số ít trường hợp ngoại lệ hiếm hoi, kết quả của chúng "khá xấu xí".
Có nhiều giả thuyết nêu lý do tại sao đảng của tổng thống lại gặp thất bại trong một cuộc bầu cử giữa kỳ.
Một lý giải được đưa ra là nếu một tổng thống Mỹ từng được bầu với số phiếu áp đảo, hoặc vì "Hiệu ứng coattail", thì tổng thống đó sẽ bị thua đậm trong cuộc bầu cử giữa kỳ.
"Hiệu ứng coattail" là hiệu ứng ở đó khi một ứng cử viên giữ một ưu thế rõ rệt trong cuộc vận động tranh cử và nắm chắc phần thắng trong tay thì dĩ nhiên là nhiều người khác muốn nắm vào "đuôi áo" ông ấy để dành thêm phiếu của cử tri.
Vậy điều gì xảy ra trong 2 năm trước khi cuộc bầu cử giữa kỳ diễn ra. "Tỷ lệ thắng trước đó của Tổng thống càng mạnh hoặc giành được nhiều số ghế hơn khi đắc cử thì nguy cơ 'mất ghế sau đó' của chính đảng ủng hộ tổng thống càng cao", nhà nhận định Robert S. Erikson thuộc Đại học Houston, viết trong Tạp chí Chính trị.
Trong khi đó, một nguyên do khác dẫn đến sự thất bại của chính đảng ủng hộ tổng thống là "cú trừng phạt dành cho nhà lãnh đạo" - một khuynh hướng mà những cử tri đi bỏ phiếu chỉ vì họ thấy tức giận.
Nếu cử tri tức giận tham gia bỏ phiếu nhiều hơn những cử tri hài lòng, đảng của tổng thống sẽ thua. Tại Mỹ, nếu cử tri không hài lòng với đảng của tổng thống thì họ sẽ loại một số thượng nghị sĩ và thành viên Hạ viện của đảng đó ra khỏi Quốc hội.
Những thất bại bầu cử giữa kỳ tồi tệ nhất
Bầu cử giữa kỳ được tổ chức 2 năm sau cuộc bầu cử Tổng thống; 1/3 ghế trong Thượng viện và tất cả 435 ghế trong Hạ viện đều có nguy cơ bị đe dọa.
Trong 21 cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ được tổ chức từ năm 1934, chỉ có hai lần đảng của đương kim tổng thống giành được đủ ghế để kiểm soát cả Thượng viện và Hạ viện: cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Franklin Delano Roosevelt và cuộc bầu cử giữa kỳ của Tổng thống George W. Bush. Trong ba lần khác, đảng của đương kim tổng thống giành được ghế Hạ viện và một kết quả hòa. Còn lại các lần tổn thất sau bầu cử giữa kỳ thường có xu hướng xảy ra trong nhiệm kỳ đầu tiên của tổng thống.
Năm 2010, dưới thời của Tổng thống Dân chủ Barack Obama, đảng Dân chủ mất 69 ghế, trong đó 63 ghế tại Hạ viện và 6 ghế Thượng viện.
Năm 2006, dưới thời Tổng thống Cộng hòa George W. Bush, đảng Cộng hòa mất 36 ghế, gồm 30 ghế Hạ viện và 6 người Thượng viện. Kết quả năm đó phản ánh các cử tri đã quá mệt mỏi với cuộc chiến tranh ở Iraq.
Năm 1994, đảng Dân chủ mất 60 ghế, trong đó 52 ghế trong Hạ viện và 8 ghế Thượng viện, khi đảng Dân chủ của Tổng thống Bill Clinton phải đối mặt với một cuộc "Cách mạng Cộng hòa" do Newt Gingrich - nghị sĩ phe bảo thủ dẫn đầu.
Năm 1974, dưới thời Tổng thống Cộng hòa Gerald Ford, đảng Cộng hòa mất 63 ghế, gồm 48 ghế Hạ viện và 5 người Thượng viện. Cuộc bầu cử được tổ chức chỉ vài tháng sau khi cựu Tổng thống Richard M. Nixon từ chức vì bê bối Watergate.
Trong số các lần bầu cử giữa kỳ, vẫn có những trường hợp đảng của tổng thống đương nhiệm giành được thêm ghế trong Quốc hội.
Trong bầu cử giữa kỳ năm 2002, đảng Cộng hòa của Tổng thống Bush giành được thêm 10 ghế, gồm 8 ghế Hạ viện và 2 ghế Thượng viện. Cuộc bầu cử được tổ chức 1 năm sau vụ tấn công khủng bố ngày 11/9/2001, và sự nổi tiếng của Tổng thống đảng Cộng hòa đã tăng lên đáng kể trong bối cảnh tình cảm yêu nước mạnh mẽ dâng trào trong lòng cử tri.
Năm 1998, đảng Dân chủ giành thêm 5 ghế tại Hạ viện, trong nhiệm kỳ thứ hai của cựu Tổng thống Clinton - ngay cả khi ông phải đối mặt với các phiên xử luận tội liên quan đến vụ bê bối Monica Lewinsky.
Năm 1934, đảng Dân chủ giành thêm 18 ghế, gồm 9 ghế Hạ viện và 9 ghế Thượng viện, trong lúc Tổng thống thuộc đảng Dân chủ Franklin D. Roosevelt đưa ra Thỏa thuận mới để giảm bớt tác động của cuộc Đại suy thoái.
Theo Hồng Hạnh/Báo Tin tức
Đảng Cộng hòa - Dân chủ Mỹ công kích nhau trước thềm bầu cử giữa kỳ Khi Tổng thống Donad Trump và người tiền nhiệm Barack Obama gia tăng công kích nhau trong các cuộc vận bầu cử ở những bang quan trọng thì cuộc đối đầu của hai đảng Cộng hòa và Dân chủ tại California cũng không kém phần căng thẳng. Shawn Steel - đại diện của Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa tại Calfifornia (Ảnh:...