Bầu cử Israel: Đảng nào sẽ đưa cựu Thủ tướng Benjamin Netanyahu trở lại nắm quyền?

Vũ Hội08:26 18/09/2022

Ngay sau khi Ủy ban Bầu cử trung ương Israel chốt danh sách các đảng đăng ký tham gia cuộc bầu cử Quốc hội ( Knesset) khóa 25 hôm 15/9, các cuộc thăm do dư luận cho thấy phe đối lập do đảng Likud của cựu Thủ tướng Benjamin Netanyahu dẫn đầu sẽ giành được 60 ghế, thiếu một ghế để có thể thành lập được chính phủ mới.

Quang cảnh phiên họp Quốc hội Israel ở Jerusalem ngày 7/6/2021. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo phóng viên TTXVN tại Tel Aviv, kênh truyền hình Channel 12 cho biết đảng Likud dự báo sẽ giành được 33 ghế trong tổng số 120 ghế tại Knesset, tiếp theo là đảng Yesh Yatid của đương kim Thủ tướng Yair Lapid với 23 ghế. Hai đảng cùng về thứ ba với 12 ghế là Đoàn kết Dân tộc (NUP) trung dung và đảng Tôn giáo Do Thái cực hữu. Các đảng cực hữu và tôn giáo Shas nhận được 8 ghế, UTJ được 7 ghế. Một số đảng nổi bật khác bao gồm Yisrael Beitenu dự báo sẽ nhận được 6 ghế, đảng Lao động – 6 ghế và đảng Meretz giành được 5 ghế. Các đảng Hadash và Ta’al của cộng đồng người Arab, mới được tách ra từ đảng Joint List, và đảng UAL sẽ nhận được tổng cộng 8 ghế trong Knesset.

Trong một cuộc thăm dò dư luận do kênh truyền hình Channel 13 thực hiện và công bố cùng ngày 16/9, số ghế mà các đảng nhận được cũng khá tương đồng. Như vậy, phe đối lập của ông Netanyahu bao gồm các đảng cánh hữu và cực hữu sẽ chỉ nhận được tổng cộng 60 ghế trong Knesset, vẫn còn thiếu một ghế cần thiết để thành lập được chính phủ. Phe chống ông Netanyahu dự báo sẽ nhận được tổng cộng 56 ghế. Đảng Ta’al sẽ đóng vai trò quyết định ông Netanyahu có lập được chính phủ hay không.

Video đang HOT

Sau khi Ủy ban Bầu cử trung ương khóa sổ ngày 15/9, có tới 40 đảng đăng ký tham gia cuộc bầu cử dự kiến diễn ra ngày 1/11 tới, cuộc bầu cử lần thứ 5 trong vòng chưa đầy 4 năm. Theo quy định, một đảng chính trị tại Israel phải vượt qua ngưỡng tối thiểu 3,5% tổng số phiếu bầu mới có chân trong Knesset. Việc có quá nhiều đảng chia nhau 120 ghế trong Knesset khiến cho khả năng 1 hoặc 2 đảng giành đủ số ghế quá bán để thành lập chính phủ là bất khả thi trong thực tế. Với kết quả thăm dò dư luận hiện nay, nhiều khả năng nền chính trị Israel sẽ rơi vào thế bế tắc và phải tiến hành bầu cử lại.

Chính trường Israel trở lại vạch bất ổn

Nền chính trị Israel một lần nữa trở lại thời kỳ bất ổn với việc quốc hội (Knesset) vừa bỏ phiếu thông qua dự luật tự giải tán và ấn định cuộc bầu cử mới vào đầu tháng 11 tới.

Chính phủ tạm quyền do tân Thủ tướng Yair Lapid điều hành. Đây cũng sẽ là cuộc bầu cử thứ năm tại nước này trong vòng chưa đầy 4 năm qua.

Quốc hội Israel (Knesset) ngày 30/6/2022 đã bỏ phiếu thông qua dự luật tự giải tán và ấn định tổ chức bầu cử vào tháng 11 tới - cuộc tổng tuyển cử thứ 5 tại nước này trong vòng chưa đầy 4 năm. Dự luật được thông qua với 92 phiếu ủng hộ và không có phiếu chống. Bầu cử sẽ được tổ chức vào ngày 1/11 tới. Ảnh: AFP/TTXVN

Ngoại trưởng Yair Lapid chính thức trở thành Thủ tướng thứ 14 của Israel kể từ ngày 1/7, sau khi ông Naftali Bennett nhường lại ghế theo đúng thỏa thuận ban đầu về cơ chế thủ tướng luân phiên khi thành lập chính phủ liên minh hồi năm ngoái. Ông Bennett cũng tuyên bố sẽ tạm rời khỏi chính trường, không tham gia cuộc bầu cử sắp tới. Do đó, ông Lapid sẽ đảm nhiệm chức thủ tướng kiêm bộ trưởng ngoại giao cho đến khi bầu cử đạt được kết quả ngã ngũ.

Dự luật giải tán Knesset đạt được sự đồng thuận sau nhiều ngày tranh cãi kịch tính đến phút chót giữa liên minh cầm quyền và phe đối lập về thời điểm tổ chức tổng tuyển cử và nhiều vấn đề liên quan khác. Với lợi thế đa số quá mong manh so với phe đối lập, chính phủ liên minh khi ra đời đã được dự báo sẽ không thể tồn tại lâu do thành phần quá đa dạng và khác biệt. Hơn 1 năm qua, chính phủ của ông Bennett và Lapid đã vất vả tìm tiếng nói chung cho một liên minh 8 đảng, bao gồm cả phe hữu khuynh, tả khuynh, trung dung và đảng của người Arab. Mặc dù tập hợp được 61/120 ghế sau cuộc bầu cử hồi tháng 3 năm ngoái, nhưng ngay sau khi thành lập, đảng Yamina của Thủ tướng Bennett đã mất thành viên Amichai Chikli khi ông này tuyên bố sẽ không ủng hộ chính phủ trong các cuộc bỏ phiếu. Thời gian gần đây liên tục có thêm thành viên rời bỏ hoặc tuyên bố rời bỏ liên minh để phản đối các chính sách của đảng Yamina. Liên minh rạn nứt ngay trong nội bộ đảng do Thủ tướng Bennett đứng đầu. Không còn ưu thế đa số, sự tan rã của chính phủ liên minh đã được nhìn thấy trước. Với 59/120 đại biểu trong Knesset, chính phủ chỉ còn hoạt động trong trạng thái "vịt què" và không thể thông qua các chính sách quan trọng.

Sự tan rã của liên minh được coi là thắng lợi của phe đối lập do cựu Thủ tướng Benjamin Netanyahu dẫn dắt. Sau thất bại trong cuộc bầu cử năm ngoái, chính trị gia lão luyện này không từ bỏ khát vọng trở lại nắm quyền, vì vậy liên tục vận động các đảng viên phe hữu rời bỏ liên minh nhằm làm suy yếu chính phủ. Hầu như mọi chính sách đưa ra Knesset đều bị phe đối lập cản trở. Liên minh cầm quyền chủ động đề xuất Knesset tự giải tán, dưới góc độ nào đó, là một bước đi giữ thể diện tránh để phe đối lập tập hợp đủ lực lượng cho một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm.

Mặc dù chỉ tồn tại được hơn một năm, song chính phủ của liên minh Bennett-Lapid đã ghi dấu với không ít kết quả tích cực. Nổi bật là đã thông qua được luật ngân sách chính phủ, mở rộng quan hệ với các nước Arab Hồi giáo trong và ngoài khu vực, bộ máy chính phủ vận hành trơn tru. Chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden tới Trung Đông dự kiến vào giữa tháng này là sự khẳng định thanh thế đang lên của Israel trong khu vực. Bên cạnh đó, Israel đã vượt qua được đại dịch COVID-19 mà không cần phong tỏa xã hội, qua đó đưa nền kinh tế hồi phục nhanh chóng, ngân sách bội thu. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử có một đảng của người Arab có chân trong Knesset. Nó cho thấy hòa hợp người Arab trong nền chính trị của Nhà nước Do Thái là một "thử nghiệm thành công", dù không tồn tại được lâu.

Tuy nhiên, năm qua cũng là năm xảy ra nhiều vụ xung đột giữa người Israel và Palestine, nhất là làn sóng khủng bố đã xuất hiện trở lại tại nhiều thành phố, khiến hàng chục người thiệt mạng. Một vấn đề nổi cộm nữa là tình trạng giá cả tăng nhanh, khiến đời sống của một bộ phận lớn người dân gặp khó khăn. Liên tục xảy ra các cuộc lãn công, tuần hành đòi tăng lương của giới lái xe buýt và giáo viên. Đây chính là những điểm yếu để phe đối lập khai thác, tấn công chính phủ liên minh.

Giới phân tích cho rằng sự mất ổn định về chính trị tại Israel sẽ tác động tới các vấn đề đối nội nhưng không ảnh hưởng nhiều tới các vấn đề đối ngoại, bao gồm quan hệ song phương với Mỹ, vấn đề Iran hay chính sách với Palestine. Mặc dù tuyên bố tạm rút lui khỏi chính trường, ông Bennett cho biết vẫn tiếp tục giữ chức thủ tướng luân phiên nhằm hỗ trợ tối đa cho ông Lapid, đồng thời phụ trách chính sách về vấn đề Iran. Điều này cho thấy ít nhất từ nay đến khi bầu cử, chính sách đối ngoại của Israel vẫn có sự nhất quán. Việc Knesset giải tán trước thời hạn đã giúp cho Israel không bị rơi vào tình trạng khoảng trống pháp lý \trong chính sách đối với người Israel tại Bờ Tây của Palestine, qua đó tránh được một cuộc khủng hoảng đối nội nghiêm trọng. Chủ tịch Viện Dân chủ Israel, Yohanan Plesner nhận định chính sách đối ngoại của Israel sẽ có sự tiếp nối do "các vấn đề an ninh chính trong chương trình nghị sự không phải là điểm mâu thuẫn" giữa các bên. Ngoài ra, trong năm qua, bộ máy chính quyền (phi chính trị) đã được kiện toàn các vị trí lãnh đạo và chuyên môn, ít nhất có thể tiếp tục hoạt động suôn sẻ trong một thời gian khá dài trước khi nền chính trị lâm vào một cuộc khủng hoảng mới.

Trước sự tan vỡ của chính phủ liên minh, ông Netanyahu tuyên bố sẽ trở lại nắm quyền. Hướng tới bầu cử, có nhiều yếu tố thuận lợi với chủ tịch đảng Likud. Thứ nhất, đảng của ông đang chiếm nhiều ghế nhất trong Knesset, 30 ghế, nhiều hơn tới 13 ghế so với đảng lớn thứ hai Yesh Atid. Thứ hai, phe cánh hữu và tôn giáo vẫn là lực lượng mạnh nhất trên chính trường Israel trong các kỳ bầu cử gần đây. Hiện tại, phe này chiếm tổng cộng tới 72 ghế Knesset , trong khi cánh tả chiếm 38 ghế và các đảng của người Arab chiếm 10 ghế. Các cuộc thăm dò cử tri gần đây đều cho thấy bốn đảng cánh hữu ủng hộ ông Netanyahu gồm Likud, Religious Zionist Party, Shas và United Torah Judaism sẽ giành 58 ghế. Chỉ cần có thêm sự ủng hộ của đảng Yamina (cũng theo cánh hữu, và chủ tịch mới là bà Ayelet Shaked từng có ý hợp tác với ông Netanyahu), phe hữu sẽ đủ số ghế để lập chính phủ. Thứ ba, có tới 47% cử tri hiện nay ủng hộ ông Netanyahu giữ ghế thủ tướng.

Tuy nhiên, các cuộc thăm dò cử tri tại Israel thường không sát với kết quả bầu cử, vì vậy vẫn còn quá sớm để khẳng định những diễn biến vừa qua sẽ mang lại lợi thế chắc chắn cho ông Netanyahu. Trong phe cánh hữu, bao gồm những người theo chủ nghĩa dân tộc và tôn giáo, cũng bị chia rẽ khi một bộ phận lớn không ủng hộ ông Netanyahu, người đã có 12 năm liên tiếp giữ chức thủ tướng. Đó là lý do khiến trong 4 cuộc bầu cử gần nhất, từ năm 2019 đến 2021, dù đảng Likud luôn dẫn đầu về số ghế trong quốc hội, nhưng ông Netanyahu vẫn không thành lập được chính phủ. Hơn nữa, bản thân ông Netanyahu còn đang vướng vào các phiên tòa hình sự, với các tội danh nhận hối lộ, lừa đảo và bội tín, một trở ngại lớn trên con đường trở lại với quyền lực.

Cơ chế bầu cử đặc thù của Israel với các đảng phái manh mún khiến trong lịch sử 74 năm lập quốc chưa bao giờ có một đảng nào tự mình hội đủ đa số trong quốc hội. Để thành lập chính phủ, các đảng buộc phải liên minh với nhau. Các đảng vừa và nhỏ thường sẽ bị phân mảnh và hợp nhất, tạo thành vòng xoáy bất ổn liên tục. Chỉ cần một đảng nhỏ thay đổi lập trường hoặc không đạt đủ số ghế tối thiểu (3,25% tổng số) để có chỗ đứng trong Knesset cũng có thể khiến cục diện thay đổi. Vì vậy, diễn biến trên chính trường Israel từ nay đến tháng 11 khi tổ chức bầu cử sẽ còn nhiều biến động khó lường. Sự khiếm khuyết của hệ thống bầu cử sẽ khiến các bên khó tránh khỏi sẽ lại phải lựa chọn liên minh. Vấn đề là sự lựa chọn này có tối ưu để duy trì được chính phủ trong một thời gian ổn định hay không?

Quốc hội Israel tự giải tán, ấn định ngày bầu cử Quốc hội Israel (Knesset) ngày 30/6 đã bỏ phiếu thông qua dự luật tự giải tán và ấn định tổ chức bầu cử vào tháng 11 tới - cuộc tổng tuyển cử thứ 5 tại nước này trong vòng chưa đầy 4 năm. Các nhà lập pháp Israel bỏ phiếu giải tán Quốc hội trong phiên họp tại Jerusalem, ngày 22/6/2022. Ảnh: AFP/TTXVN...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Sự cố chấn động điền kinh: VĐV bị đối thủ vụt gậy vào đầu, nghi vỡ hộp sọ02:05

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Xe mất thắng lao xuống rãnh ven đường, ít nhất 18 người thiệt mạng tại Thái Lan01:07

Chi tiết màn tranh cãi "đốt nóng" cuộc gặp giữa ông Trump và ông Zelensky01:38

Ông Tập Cận Bình nói kinh tế Trung Quốc đang đối mặt nhiều thách thức08:09

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Bước ngoặt địa chính trị: Washington rút dần cam kết bảo vệ đồng minh châu Á?

04:25:44 11/03/2025

Theo đó, Tổng thống Trump dự kiến sẽ yêu cầu cả Tokyo và Seoul phải chi trả nhiều hơn cho quân đội Mỹ đồn trú trên lãnh thổ của hai nước này, đồng thời đe dọa rút quân nếu các điều khoản đưa ra không được đáp ứng.

Iran tham vấn với Nga, Trung Quốc về chương trình hạt nhân

04:24:12 11/03/2025

Một ngày sau, Iran cho biết sẽ cân nhắc thảo luận với Mỹ về vấn đề hạt nhân nếu các cuộc đàm phán chỉ giới hạn trong phạm vi về quan ngại liên quan đến việc quân sự hóa.

Ấn Độ: Máy bay của Air India bị đe dọa đánh bom

04:18:49 11/03/2025

Chuyến bay AI 119 đã được lên lịch bay lại vào lúc 5h ngày 11/3 và tất cả hành khách đã được cung cấp chỗ ở tại khách sạn, bữa ăn và các hỗ trợ khác.

Syria chấm dứt chiến dịch quân sự tại vùng ven biển phía Tây

04:16:54 11/03/2025

Trong một tuyên bố, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Hassan Abdul Ghany nói rõ: Các lực lượng của chúng tôi đã vô hiệu hóa các nhóm an ninh tại một số thị trấn ở các tỉnh Latakia và Tartus. Vì thế, Bộ tuyên bố chấm dứt chiến dịch quân sự .

Rơi máy bay chở 5 người tại Mỹ

04:14:27 11/03/2025

Cục hàng không liên bang Mỹ (FAA) cho biết một chiếc máy bay Beechcraft Bonanza chở 5 người đã bị rơi ở Pennsylvania trong chiều 9/3 theo giờ địa phương.

Hàn Quốc công bố kết quả điều tra sơ bộ vụ máy bay ném bom nhầm

21:15:50 10/03/2025

Không quân Hàn Quốc khi đó thông báo lỗi thả bom sai vị trí là do phi công của máy bay đầu tiên nhập nhầm tọa độ mục tiêu trước khi cất cánh.

Tỉ phú Musk kêu gọi Mỹ rời NATO lẫn Liên Hiệp Quốc

21:02:47 10/03/2025

Tỉ phú Elon Musk đã lên tiếng kêu gọi Mỹ rời khỏi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và cho rằng chuyện Mỹ phải tự chi trả cho công tác bảo vệ châu Âu là không hợp lý .

Mật vụ Mỹ bắn hạ tay súng gần Nhà Trắng

20:39:48 10/03/2025

Rạng sáng 9.3 (giờ Washington D.C), Mật vụ Mỹ đã bắn một tay súng trong một vụ chạm trán gần Nhà Trắng, theo Reuters.

Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga?

20:36:31 10/03/2025

Máy bay không người lái của Ukraine đã tấn công một cơ sở công nghiệp ở cộng hòa Chuvashia thuộc Nga trong đêm 8.3 và rạng sáng 9.3, theo lãnh đạo Chuvashia Oleg Nikolayev.

Hàn Quốc: Hàng chục ngàn người xuống đường sau khi ông Yoon Suk Yeol được thả

20:29:24 10/03/2025

Yonhap đưa tin hàng chục ngàn người ở cả hai phe ủng hộ và phản đối xuống đường tại thủ đô Seoul trong hôm nay 9.3, sau khi Tổng thống Hàn Quốc bị luận tội Yoon Suk Yeol được thả.

Nga tăng cường áp lực quân sự: Tín hiệu cứng rắn trước đàm phán Mỹ - Ukraine

20:06:53 10/03/2025

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Mỹ chuyên theo dõi diễn biến trên chiến trường, cho biết lực lượng Nga đã tăng cường chiến dịch đa hướng nhằm xóa bỏ vị trí còn lại của quân đội Ukraine tại Kursk trong...

Lập kỷ lục Guinness thế giới nhờ mặt có nhiều lông

19:46:25 10/03/2025

Mới đây, Patidar đã đến Milan (Italy) tham dự chương trình Lo Show dei Record, nơi kỷ lục của anh được chính thức công nhận. Tôi thực sự không biết nói gì. Tôi rất hạnh phúc khi nhận được danh hiệu này! , Patidar phấn khích chia sẻ.

Có thể bạn quan tâm

Cận cảnh căn bếp có giá 600 triệu đồng: Nhìn sơ qua là thấy toàn đồ bếp siêu xịn xò

Sáng tạo

00:58:39 11/03/2025

Mới đây, một khu bếp có trị giá khoảng 600 triệu được cư dân mạng quan tâm, nhiều người cho rằng, giá trị căn bếp chưa xứng với số tiền.

Bruno Fernandes ngồi cùng mâm với Mohamed Salah & Erling Haaland

Sao thể thao

00:56:14 11/03/2025

Người hùng của MU, Bruno Fernandes ngồi cùng mâm với Mohamed Salah và Erling Haaland, sau khi ghi bàn thắng tuyệt đẹp từ cú đá phạt vào lưới Arsenal.

Bà mẹ nhờ ChatGPT hướng nghiệp cho con, ai ngờ tìm đúng ngành yêu thích, câu nói 28 chữ cuối cùng mới sốc

Netizen

00:55:41 11/03/2025

Chị Lý, một người mẹ ở Bắc Kinh, luôn lo lắng về tương lai của con trai mình - Tiểu Minh, một học sinh trung học đang đứng trước kỳ thi đại học căng thẳng.