Bất thường một vụ tạm giữ động vật hoang dã

Như Đại Đoàn Kết đã đưa tin, ngày 3/12, Đội Kiểm soát Hải quan đóng trên địa bàn xã Tân Hợp (Đội KSHQ Tân Hợp), huyện Hướng Hóa, thu giữ gần 50 cá thể động vật hoang dã (ĐVHD) còn sống, vận chuyển trái phép.

Đến ngày 9/12, ít nhất 7 cá thể ĐVHD đã chết trong kho tạm giữ của Đội KSHQ Tân Hợp. Hơn 12 ngày qua, trong khi sắp có thêm nhiều cá thể ĐVHD trong kho Hải quan bị chết thì Hải quan và Kiểm lâm Quảng Trị vẫn còn đùn đẩy trách nhiệm.

Trụ sở Đội KSHQ Tân Hợp – nơi hàng chục cá thể ĐVHD bị nhốt đang chờ giải cứu.

Đùn đẩy trách nhiệm

Trong ngày 15/12, một lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Trị cho biết, đã chỉ đạo 2 Hải quan và Kiểm lâm tiến hành thả ĐVHD, đang bị nhốt trong kho Hải quan về môi trường tự nhiên. Chỉ đạo này theo chúng tôi là quá muộn khi hàng chục cá thể ĐVHD bị nhốt 12 ngày qua trong kho tang vật đã kiệt sức, sẽ chết hoặc làm mồi cho thú hoang khác ngay khi được thả.

Trước đó, vào sáng 14/12, chúng tôi đã liên hệ với ông Đinh Ngọc Thanh, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Trị để tìm hiểu thông tin pháp lý của vụ việc cũng như số phận hàng chục cá thể ĐVHD đang bị nhốt trong kho Hải quan, ông Thanh cho biết, theo chỉ đạo của UBND tỉnh, ông đã ký bàn giao hồ sơ vụ vận chuyển ĐVHD này cho Cục Kiểm lâm sau cuộc họp giữa 2 cơ quan vào chiều 13/12. Tuy nhiên, khi liên hệ với ông Trần Văn Tý, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Quảng Trị, chúng tôi lại được ông Tý cho biết, tại cuộc họp chiều 13/12, hai bên thống nhất, vụ việc do Hải quan xử lý, giải quyết. Ông Trần Văn Tý cho biết thêm, một ngày sau khi Đội KSHQ Tan Hợp phát hiện, bắt giữ vụ vận chuyển trái phép hàng chục cá thể ĐVHD cùng lâm sản (gỗ rừng) trên đường Hồ Chí Minh nhánh Đông (Đakrông, Quảng Trị đi A Lưới, Thừa Thiên – Huế) và trên Quốc lộ 9 (thuộc địa bàn huyện Đakrông); Hải quan mới gửi văn bản sang Kiểm lâm đề nghị tiếp nhận, xử lý vụ việc.

Theo quy định, kiểm lâm chỉ xử lý khi có biên bản xác định rõ nguồn gốc ĐVHD và lâm sản. Không nhận được hồ sơ đầy đủ nên kiểm lâm không thể tiếp nhận xử lý vụ việc này.

Do Kiểm lâm từ chối tiếp nhận bàn giao vụ việc, ngày 5/12, Cục Hải quan Quảng Trị tiếp tục có công văn (số 1816/HQQT- CBL) gửi UBND tỉnh Quảng Trị xin ý kiến chỉ đạo. Nội dụng công văn đề cập: Khoảng 14 giờ ngày 3/12/2019, Đội KSHQ Tân Hợp của Cục Hải quan Quảng Trị phối hợp với Đội 2 (Cục Điều tra chống buôn lậu – Tổng cục Hải quan), Đoàn đặc nhiệm phòng chống ma túy và tội phạm miền Trung (Cục phòng chống ma túy và tội phạm, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng), phát hiện ô tô tải BKS 74B-004.33 lưu thông từ xã A Ngo huyện Đakrông ra QL 9 có dấu hiệu nghi vấn nên yêu cầu dừng lại để kiểm tra. Tại thời điểm kiểm tra, trên xe tải có 20 cá thể Hon (tổng trọng lượng 55kg); 26 cá thể Dúi (tổng trọng lượng 47kg); 2 cá thể Chồn (tổng trọng lượng 4kg), tất cả đều là ĐVHD còn sống. Cùng với số ĐVHD còn sống nói trên, xe tải BKS 74B-004.33 còn vận chuyển ĐVHD đã chết gồm 3 con Mang (trọng lượng 40kg); 5 con heo (tổng trọng lượng 180kg); 6 con Nhím (tổng trọng lượng 34kg) cùng 210kg gỗ xẻ thanh (nghi gỗ Cẩm lai). Theo khai nhận ban đầu của ông Nguyễn Dư Hà, chủ xe tải BKS 74B-004.33 thì ĐVHD (cả sống và chết) và 210 kg gỗ nói trên do một người đàn ông không quen biết, thuê chở từ khu vực km 50 QL 14 (nối QL 9 với Cửa khẩu quốc tế La Lay thuộc địa bàn xã A Ngo) về TP Đông Hà.

Đây là vụ vận chuyển trái phép ĐVHD và lâm sản, bị các lực lượng phối hợp phát hiện, bắt giữ nhưng công văn của Cục Hải quan gửi UBND tỉnh không đề cập đến địa chỉ cư trú của chủ xe cũng như danh tính người điều khiển phương tiện. Ngoài gần 50 cá thể ĐVHD còn sống, 14 cá thể ĐVHD đã chết cùng 210 kg gỗ rừng, công văn của Hải quan cũng không đề cập đến việc tạm giữ xe ô tô tải nêu trên.
Chỉ đạo khó hiểu của UBND tỉnh

Sau khi nhận được công văn xin ý kiến ngày 6/12 UBND tỉnh Quảng Trị đã có văn bản chỉ đạo Chi cục Kiểm lâm chủ trì, phối hợp với Cục Hải quan kiểm tra, xác minh nguồn gốc, xử lý vụ việc. Trong khi chờ các bên liên quan họp bàn, phối hợp xử lý theo chỉ đạo của UBND tỉnh, đến ngày 9/12, đã có 3 cá thể Hon, 5 cá thể Dúi bị chết.

ĐVHD còn sống tại thời điểm bị bắt giữ trong kho Đội KSHQ Tân Hợp (Ảnh Hải quan cung cấp).

Ngày 13/12, chúng tôi tiếp tục được một cán bộ có trách nhiệm cho biết, có thêm 3 cá thể DVHD nữa chết trong kho Hải quan. Lo lắng cho số phận của hàng chục cá thể ĐVHD bị tịch thu, nuôi nhốt không đúng cách, chiều 13/12, chúng tôi di chuyển gần 80 km từ TP Đông Hà đến trụ sở Đội KSHQ Tân Hợp trên địa bàn huyện Hướng Hóa. Ông Bùi Văn Lai, Đội phó Đội KSHQ từ chối mở kho tang vật đang nuôi nhốt ĐVHD vì chưa có ý kiến của lãnh đạo Cục. Liên hệ với ông Bùi Thanh San, Cục trưởng Hải quan Quảng Trị, chúng tôi thật sự thất vọng khi nghe ông San tuyên bố, UBND tỉnh đã giao cho Kiểm lâm chủ trì, việc cung cấp thông tin cho báo chí thuộc trách nhiệm của Kiểm lâm!

Ngày 15/12, (12 ngày sau vụ vận chuyển trái phép ĐVHD được phát hiện), trong khi 2 cơ quan có trách nhiệm chính là Hải quan và Kiểm lâm còn đùn đẩy trách nhiệm, chưa thể đưa ra giải pháp khả thi thì lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Trị lại có ý kiến chỉ đạo thả hàng chục cá thể ĐVHD này ra môi trường tự nhiên. Đây thực sự là điều khó hiểu bởi ĐVHD bị săn bắt, bị nhốt lâu ngày cần có quá trình hồi phục thể trạng, thích nghi dần với môi trường hoang dã trước khi được thả lại vào rừng.

Dương Thanh Tùng

Theo daidoanket.vn