Bắt buộc ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung bị can

Mai Hoàng Minh00:18 28/11/2015

Sau nhiều tranh cãi, Bộ luật Tố tụng hình sự (sửa đổi) thông qua sáng 27.11 đã có quy định về ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung bị can.

Cho đến trước khi nhấn nút thông qua sáng nay, ý kiến đại biểu khi lấy phiếu vẫn chia làm 2 nhóm về quy định bắt buộc ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung bị can.

Theo đó, gần 50% tổng số đại biểu tán thành, trong khi 34% đề nghị chỉ bắt buộc thực hiện hoạt động này trong trường hợp bị can về tội đặc biệt nghiêm trọng, bị can kêu oan, không nhận tội hoặc đối với vụ án phức tạp mà dư luận quan tâm.

Theo báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc ghi âm, ghi hình khi hỏi cung nhằm bảo đảm minh bạch quá trình hỏi cung, bảo vệ bị can, chống bức cung, dùng nhục hình, bảo vệ quyền con người, quyền công dân; đồng thời bảo vệ người hỏi cung, tránh bị vu cáo là cần thiết.

Ông Nguyễn Thanh Chấn – một trong những người bị kết án oan về tội giết người (ảnh minh họa).

Để bảo đảm tính khả thi, hiệu quả, tránh lãng phí, dự thảo luật quy định việc hỏi cung bị can tại cơ sở giam giữ hoặc tại trụ sở Cơ quan điều tra phải được ghi âm, ghi hình là phù hợp; còn tại các địa điểm tiến hành điều tra khác thì chỉ thực hiện theo yêu cầu của bị can, của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng.

Video đang HOT

Tuy nhiên, để thực hiện quy định này cần có hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền về trình tự, thủ tục việc bảo quản, sử dụng, lưu trữ kết quả ghi âm, ghi hình; đồng thời do phải có thời gian để đầu tư đồng bộ về cơ sở vật chất, đào tạo đội ngũ cán bộ thì cần có lộ trình thực hiện.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị giao Bộ trưởng Công an quy định cụ thể nơi có điều kiện để thực hiện việc ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung kể từ ngày 1.1.2017. Chậm nhất đến 1.1.2019 thì thực hiện thống nhất hoạt động này trên phạm vi toàn quốc.

Chấm dứt cấp phép bào chữa Một trong những quy định mới đáng chú ý của Bộ luật Tố tụng hình sự (sửa đổi) là Quốc hội quyết định bỏ thủ tục “cấp giấy chứng nhận bào chữa”, thay thế bằng thủ tục “đăng ký bào chữa”. Liên quan đến “quyền im lặng”, Bộ luật quy định: “Người bị bắt, bị tạm giữ, bị can, bị cáo có quyền trình bày lời khai, trình bày ý kiến, không buộc phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hoặc buộc phải nhận mình có tội”. Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải thích, quy định như vây để đơn giản hóa thủ tục xác nhận tư cách tham gia tố tụng của người bào chữa, tạo điều kiện cho họ thực hiện việc bào chữa, tránh nhận thức cho rằng phải có “cấp phép bào chữa”.

Theo_Dân việt

Hỏi cung bị can tại trụ sở cơ quan điều tra phải được ghi âm, ghi hình

"Tiếp thu ý kiến đại biểu, UBTV Quốc hội đã chỉnh lý theo hướng việc hỏi cung bị can tại cơ sở giam giữ hoặc tại trụ sở Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số điều tra phải được ghi âm, ghi hình", Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội nói.

Sáng 6/11, ông Nguyễn Văn Hiện - Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội - đọc báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến các vị đại biểu về dự án Bộ luật tố tụng hình sự sửa đổi. Báo cáo tập trung đề cập đến quyền của người bị bắt, bị tạm giữ, bị can, bị cáo không buộc phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hoặc buộc nhận mình có tội và vấn đề bắt buộc ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung bị can.

Ông Hiện cho biết, đa số ý kiến đại biểu tán thành với dự thảo trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9, theo đó người bị bắt, bị tạm giữ, bị can, bị cáo có quyền "trình bày lời khai, đưa ra ý kiến, không buộc phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hoặc buộc phải nhận mình có tội".

Nguyễn Văn Hiện - Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp trình bày báo cáo

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, việc quy định rõ hơn quyền khai báo, trình bày ý kiến của người bị buộc tội như quy định tại điểm g khoản 3 Điều 14 của Công ước quốc tế về quyền dân sự và chính trị năm 1966 mà Việt Nam tham gia năm 1982 là cần thiết.

Về bắt buộc ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung bị can tại Điều 179, ông Hiện cho biết, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành với dự thảo về quy định bắt buộc ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung bị can và đề nghị quy định chặt chẽ về trình tự, thủ tục, về bảo quản, sử dụng kết quả ghi âm ghi hình trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử.

Tuy nhiên, cũng có một số ý kiến không tán thành quy định về bắt buộc ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung bị can mà chỉ ghi âm, ghi hình trong trường hợp bị can phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, bị can kêu oan hoặc không nhận tội.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc ghi âm, ghi hình hoạt động hỏi cung là cần thiết để vừa đảm bảo minh bạch quá trình hỏi cung, vừa bảo vệ bị can, chống bức cung, dùng nhục hình, bảo vệ người hỏi cung tránh bị vu cáo.

Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, việc hỏi cung bị can có thể được tiến hành ở nhiều nơi và trong những điều kiện rất khác nhau; có bị can bị tạm giam, có bị can ở ngoài xã hội; có bị can chỉ hỏi cung một hai lần, có bị can phải hỏi cung rất nhiều lần; có trường hợp cùng một thời điểm phải hỏi cung rất nhiều người.

"Để bảo đảm tính khả thi, hiệu quả, tránh lãng phí, phù hợp với điều kiện nước ta thì quy định việc hỏi cung bị can tại cơ sở giam giữ hoặc tại trụ sở Cơ quan điều tra phải được ghi âm, ghi hình là phù hợp. Còn tại các địa điểm khác (như tại nơi tiến hành điều tra, tại chỗ ở của bị can) thì được ghi âm hoặc ghi hình theo yêu cầu của bị can, của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng", ông Nguyễn Văn Hiện nói.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, ông Nguyễn Văn Hiện cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉnh lý theo hướng việc hỏi cung bị can tại cơ sở giam giữ hoặc tại trụ sở Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số điều tra phải được ghi âm, ghi hình.

Việc hỏi cung bị can tại địa điểm khác được ghi âm hoặc ghi hình theo yêu cầu của bị can, của cơ quan, người có thẩm quyền tố tụng; trường hợp do trở ngại khách quan mà không thể ghi âm, ghi hình được thì phải nêu rõ lý do trong biên bản hỏi cung.

Chính phủ chủ trì, phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao quy định cụ thể về trình tự, thủ tục, việc bảo quản, sử dụng kết quả ghi âm, ghi hình trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử.

Quang Phong

Theo Dantri

Hội thảo quyền im lặng và việc ghi âm, ghi hình trong hỏi cung 8h30 sáng 15/9, hội thảo công nhận quyền im lặng và việc ghi âm, ghi hình trong hỏi cung - Tác động đa chiều đã diễn ra tại văn phòng Hội luật gia Việt Nam. Buổi hội thảo có sự tham dự của GS. TSKH Đào Trí Úc - Chủ tịch Hội đồng Quản trị Viên Chính sách công và Pháp luật; TS....