Bất an với người tị nạn, dân Phần Lan tự xuống đường tuần tra

Trước những mối lo ngại về an ninh đến từ làn sóng tị nạn đang ồ ạt đổ vào nước mình, người dân Phần Lan tự lập nên các nhóm dân phòng để tuần tra phố phường.

Thành viên nhóm “ Chiến binh của thần Odin ” mặc áo khoác có in biểu tượng chiến binh Viking và quốc kỳ Phần Lan. Ảnh: Reuters

Mặc áo khoác màu đen có in biểu tượng chiến binh Viking và quốc kỳ Phần Lan, nhóm dân phòng có tên gọi “Chiến binh của thần Odin” nổi lên là những người yêu nước tự xưng, tổ chức tuần tra phố phường để bảo vệ người bản xứ, theo Reuters.

Nằm ở vùng rìa Bắc Âu, khác với Thụy Điển, Phần Lan không chào đón dòng người tị nạn với thái độ quá nồng nhiệt. Tuy nhiên, giống các nước châu Âu khác, Phần Lan giờ đây phải đau đầu đối phó với số lượng đơn xin tị nạn ngày càng tăng. Các hoạt động tuần tra tự phát mang tính chất kỳ thị người nhập cư cũng khiến nhà chức trách ái ngại.

Tai mắt của cảnh sát

Một nhóm thanh niên hồi cuối năm ngoái thành lập nhóm “Chiến binh của thần Odin” ở thị trấn Kemi, bắc Phần Lan. Thị trấn này nằm sát thành phố Tornio, điểm tiếp nhận người tị nạn quá cảnh ở Thụy Điển.

Kể từ đó, nhóm bắt đầu mở rộng sang các thị trấn khác. Những thành viên của nhóm khẳng định họ muốn làm tai mắt cho lực lượng cảnh sát.

Thành viên của nhóm này đổ lỗi cho “những kẻ xâm nhập đạo Hồi” về thực trạng tội ác gia tăng ở Phần Lan. Họ thường mang theo những tấm biểu ngữ ghi các khẩu hiệu như “Người tị nạn không được chào đón” tại các cuộc biểu tình.

Dù hầu hết dân Phần Lan không tán thành hoạt động của nhóm này nhưng sự phát triển của nhóm đã cho thấy nỗi bất an của người dân ở một đất nước đang căng mình vì phải lo liệu chi phí tiếp nhận người xin tị nạn, trong khi vẫn mắc kẹt trong cơn suy thoái kinh tế đã kéo dài ba năm qua, khiến chi tiêu nhà nước cũng như nhiều khoản phúc lợi bị cắt giảm.

Giống như những gì xảy ra ở Cologne, Đức, cảnh sát Phần Lan cũng nhận được nhiều tố cáo về việc “những người đàn ông có nguồn gốc nước ngoài” quấy rối tình dục phụ nữ bản xứ tại lễ đón giao thừa ở thủ đô Helsinki và tại một số nơi công cộng khác vào mùa thu năm ngoái.

Hồ sơ cảnh sát cho thấy các vụ quấy rối tình dục ở Phần Lan đã tăng gần gấp đôi lên 147 vụ chỉ trong 4 tháng cuối năm 2015 từ con số 75 vụ cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, các báo cáo này không phân tích nguồn gốc của những kẻ quấy rối.

Chính phủ Phần Lan đã khẳng định các nhóm dân phòng không được hoan nghênh. “Theo nguyên tắc, cảnh sát chịu trách nhiệm về vấn đề trật tự và luật pháp trong nước”, Thủ tướng Phần Lan Juha Sipila hôm 12/1 nói trên đài truyền thanh YLE, bày tỏ lo ngại về sự phát triển của các nhóm dân phòng. “Các đội tuần tra dân phòng không thể gánh vác thẩm quyền của cảnh sát”, ông nhấn mạnh.

Phần Lan năm ngoái tiếp nhận khoảng 32.000 người tị nạn, tăng vọt so với con số 3.600 người hồi năm 2014. Tuy nhiên, cộng đồng người nhập cư ở nước này vẫn tương đối nhỏ bởi Phần Lan, chỉ có khoảng 6% dân số có gốc ngoại quốc, thấp hơn so với mức trung bình của Liên minh châu Âu.

Ở Kemi, nhóm dân phòng “Chiến binh của thần Odin” hàng ngày đều tổ chức tuần tra các tuyến phố dù có hôm nhiệt độ xuống -30 độ C. Nhóm tuyên bố đang hoạt động ở 23 thị trấn nhưng cảnh sát lại nói họ chỉ có mặt ở khoảng 5 thị trấn.

“Theo quan điểm của chúng tôi, ‘những kẻ xâm nhập đạo Hồi’ đã gây mất an ninh và khiến tội ác gia tăng”, nhóm này viết trên trang web riêng của mình. Một thành viên của nhóm cho hay “Chiến binh của thần Odin” là “một tổ chức yêu nước và chiến đấu bảo vệ người da trắng Phần Lan”.

Tại Thụy Điển, vụ việc một người đàn ông bịt mặt hồi tháng 10 năm ngoái đâm chết hai người nhập cư khi tấn công vào trường học đã thổi bùng lên tranh cãi về việc dòng người tị nạn đang phân cực dư luận. Ở Phần Lan, chưa có vụ xô xát nào xảy ra giữa thành viên của nhóm “Chiến binh của thần Odin” với người nhập cư nhưng cảnh sát cho biết họ đang giám sát chặt chẽ nhóm này.

Theo Cục Tình báo An ninh Phần Lan, một số nhóm tuần tra dường như còn có mối liên hệ với các phong trào cực đoan.

Bị chỉ trích

Cảnh sát cho hay chỉ đơn thuần tuần tra không phải hành vi phạm pháp. “Miễn là các nhóm dân phòng báo cáo những sự cố cho cảnh sát thì họ có quyền tuần tra”, ông Eero Vanska, chánh thanh tra cảnh sát thị trấn Kemi, khẳng định. Song ông cũng thêm rằng những người này “nên để cảnh sát thực hiện nhiệm vụ”.

Một số thành viên của nhóm “Chiến binh của thần Odin” nói họ chỉ muốn giúp đỡ người dân nói chung, không phân biệt màu da. Nhưng, Mika Ranta, một trong những người sáng lập nhóm lại tuyên bố xử lý vấn đề người tị nạn là trọng tâm hoạt động của nhóm này.

“Vấn đề trở nên nghiêm trọng khi chúng tôi biết được tin từ Facebook rằng những người tị nạn mới đang lảng vảng xung quanh trường tiểu học và chụp ảnh các bé gái”, Ranta hồi tháng 10 năm ngoái nói với một tờ báo địa phương.

Theo ông Vanska, quả thật có một số người tị nạn được nhìn thấy lai vãng gần các trường học với chiếc điện thoại trong tay. Nhưng ông cho rằng những thông tin này có thể xuất phát từ các hiểu nhầm và không có bằng chứng cụ thể chứng minh cho những cáo buộc.

Chính phủ Liên minh Phần Lan, trong đó có đảng The Finns, với quan điểm siết chặt chính sách nhập cư, đã chỉ trích các đội dân phòng tự phát.

“Những hình thức tuần tra này rõ ràng mang tính chất phân biệt chủng tộc và chống đối người nhập cư. Giờ đây, cảnh sát phải dành nguồn lực vốn đã ít ỏi để theo dõi hành động của họ”, Bộ trưởng Nội vụ Petteri Orpo nói.

Dù vậy, Phần Lan vẫn đang phải đối mặt với sức ép từ việc siết chặt các quy định đối với người tị nạn. Mức độ ủng hộ dành cho đảng The Finns, tham gia liên minh cầm quyền từ tháng 5 năm ngoái, đã giảm mạnh, một phần vì cử tri cảm thấy chán nản trước cách mà chính phủ giải quyết vấn đề người tị nạn.

Người Đức muốn tuần tra

Tại Đức, sau hàng loạt vụ tấn công tình dục do người nhập cư gây ra nhằm vào phụ nữ bản xứ ở Cologne vào đêm giao thừa, hàngnghìn người dân, đặc biệt là ở thành phố Dusseldorf, sát Cologne, đã tham gia các nhóm trên mạng xã hội Facebook, kêu gọi thành lập những đội dân phòng tuần tra thành phố này.

Trong đó, nổi bật hơn cả là một nhóm với tên gọi “Một người vì mọi người, mọi người vì một người, Dusseldorf phải tự bảo vệ”. Nhóm cho hay họ đã thiết lập liên lạc với cảnh sát, đồng thời hoạt đông theo tôn chỉ “độc lập về xu hướng chính trị và tôn giáo, không chấp nhận bất kỳ hình thức phân biệt chủng tộc hay chủ nghĩa cực đoan nào. Vấn đề mấu chốt là phải thể hiện được động thái hòa bình mà ở đó mọi người có thể cùng nhau giải quyết khủng hoảng một cách ôn hòa”.

Các nhóm tương tự cũng xuất hiện ở Stuttgart và Cologne nhưng họ chỉ cảnh báo người dân nên cảnh giác hơn chứ không hô hào lập ra các đội dân phòng tuần tra.

Tuy nhiên, cảnh sát thành phố Dusseldorf tỏ ra không mấy hứng thú với những “người hỗ trợ” tự xưng trên. Trả lời báo chí, phát ngôn viên cảnh sát Dusseldorf cho biết bất cứ ai tham gia các cuộc tuần tra tự phát đều vi phạm pháp luật vì hoạt động này thuộc thẩm quyền của nhà nước.

Hồng Vân

Theo VNE