Bảo vệ môi trường Hà Nội từ bức tâm thư xúc động

Nhiệm vụ tuyên truyền, giáo dục bảo vệ môi trường Hà Nội phải được xác định rất rõ ràng và làm đúng cách.

Xác định rất rõ ràng và làm đúng cách

Luôn nhấn mạnh vai trò, trách nhiệm của các cấp quản lý giáo dục trong công tác giáo dục bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, ông Đinh Đức Chính – Phòng Chính trị tư tưởng Sở Giáo dục và Đào tạo (Sở GD-ĐT) Hà Nội khẳng định, đây là nhiệm vụ luôn được quan tâm hàng đầu.

Trường tiểu học Kim Liên, Trường tiểu học Khương Thượng và trường tiểu học Trung Tự vừa tổ chức chương trình “Thiếu nhi Việt Nam tìm hiểu và tuyên truyền bảo vệ môi trường Kun siêu phàm”.

Nhưng theo ông Chính, nhiệm vụ tuyên truyền, giáo dục cũng phải được xác định rất rõ ràng và làm đúng cách.

Đề cập tới một số trường tổ chức cho học sinh đi nhặt rác, ông Chính nói, việc phát động học sinh, sinh viên tham gia các chương trình bảo vệ môi trường là tốt tuy nhiên cần phải lưu ý chức năng, nhiệm vụ của học sinh không phải là người đi thu gom rác.

Việc này không những gây mất vệ sinh, gây hại cho sức khỏe mà thậm chí còn gây hại cho môi trường nếu không thu gom rác không đúng cách.

Ông Chính nhấn mạnh, thu gom rác là nhiệm vụ của công ty môi trường. Trách nhiệm của ngành giáo dục và học sinh nói chung là không xả rác bừa bãi, không gây hại cho môi trường. Vì thế, nếu coi mỗi học sinh là một chiến sĩ đi nhặt rác là một quan điểm sai lầm, sai chức năng, không đúng với nhiệm vụ chính của học sinh.

Tuy nhiên, ông vẫn ủng hộ việc kêu gọi, phát động các phong trào học sinh tham gia cùng nhà trường, gia đình và xã hội. Đó là những phong trào toàn dân, là những hành động thiết thực trong tuyên truyền và bảo vệ môi trường.

Vì thế, theo ông Chính, từ nhiều năm qua Sở GD-ĐT luôn quan tâm, nâng cao ý thức, trang bị kiến thức, kỹ năng cho học sinh về ý thức bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu trong trường học để mỗi học sinh vừa là người có ý thức bảo vệ môi trường, vừa là một tuyên truyền viên tích cực vận động gia đình, người thân và xã hội chung tay cùng tham gia.

Theo đó, Sở GD-ĐT Thủ đô đã có những chỉ đạo rất cụ thể nhằm đẩy mạnh phong trào học sinh Thủ đô thực hiện văn minh đô thị – chung tay làm sạch môi trường, trong nhà trường thì hướng tới một môi trường sư phạm sáng – xanh – sạch – đẹp.

Chỉ đạo của Sở GD-ĐT Hà Nội đã nhận được sự hưởng ứng, ủng hộ tích cực từ phía nhà trường và các em học sinh.

Chương trình nhằm nâng cao nhận thức của học sinh về việc bảo vệ môi trường

Từ tâm thư của học sinh lớp 6

Ông Chính nhắc lại một sự kiện mới diễn ra trong năm 2019 đã gây tiếng vang lớn, làm thức tỉnh ý thức bảo vệ môi trường chung không chỉ trên địa bàn Thủ đô mà với học sinh, người dân cả nước, đó là bức tâm thư của học sinh lớp 6 trường Marie Curie (Hà Nội).

Mong muốn không thả bóng bay trong ngày khai giảng là mong muốn giản dị, thường trực của một học sinh nhưng lại là lời kêu gọi, là hành động bảo vệ môi trường thiết thực, ý nghĩa nhất.

Theo ông Chính, sau bức tâm thư, thói quen thả bóng bay trong ngày khai trường đã được thay đổi. Hành động đó rất cần được biểu dương, tiếp tục khuyến khích để các hoạt động bảo vệ môi trường không chỉ còn mang tính lý thuyết, không còn là lời kêu gọi suông mà sẽ là những hành động thiết thực.

Nhất là thời gian gần đây những nguy cơ đến từ mối lo về rác thải nhựa ngày càng nhận được nhiều sự quan tâm. Theo báo cáo, Việt Nam được nhận định là 1 trong 5 quốc gia xả rác thải nhựa nhiều nhất, với khoảng 1,8 triệu tấn ra môi trường mỗi năm. Chỉ số tiêu thụ nhựa trên đầu người cũng tăng nhanh chóng từ 3,8kg/người/năm (1990) lên 41,3kg/năm/người vào năm 2018. Việc lạm dụng sử dụng túi nilon khó phân huỷ và các sản phẩm nhựa, đặc biệt là đồ nhựa dùng một lần đã và đang để lại những hậu quả khôn lường đối với môi trường.

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã có lời kêu gọi, phát động phong trào cả nước chung tay cùng chống rác thải nhựa. Để hưởng ứng lời kêu gọi của Chính phủ, ông Chính cho biết, Sở GD-ĐT Hà Nội có nhiều công văn chỉ đạo rất cụ thể nhằm giảm thiểu việc sử dụng rác thải nhựa trong các cơ quan, trường học như: tăng cường công tác tuyên truyền, cắt giảm các sản phẩm rác thải nhựa dùng một lần trong các cuộc hội, họp, hội nghị, hội thảo; thay thế các sản phẩm nhựa bằng sản phẩm thủy tinh, sử dụng được nhiều lần; biến các chất thải nhựa thành vật hữu ích…

Đặc biệt từ năm 2020 trở đi, Sở Tài chính Hà Nội kiên quyết không bố trí ngân sách cho các khoản chi thanh toán cho các khoản mua sắm nước uống đóng chai bằng nhựa dùng 1 lần.

Những đơn vị nào sử dụng nước uống đóng chai nhựa sẽ phải tự bỏ kinh phí chi trả.

Đáp lại chỉ đạo trên, các trường trên địa bàn cũng đã thực hiện rất nghiêm túc. Nhiều cơ quan, đơn vị, trường học trên địa bàn không còn sử dụng chai nhựa dùng một lần, thay vào đó là sử dụng bình, cốc thủy tinh dùng nhiều lần.

Đặc biệt, với phòng trào thi đua xây dựng nhà trường xanh – sạch – đẹp – an toàn, nhiều trường có những ý tưởng, sáng kiến rất sáng tạo trong việc tận dụng các rác thải nhựa thành vật có ích. Rất nhiều lốp xe, bình nhựa, chai nhựa được tận dụng làm bồn hoa, tạo ra các sản phẩm trang trí thân thiện với môi trường.

Ông Chính chia sẻ, con ông học lớp 4, sau khi được nhà trường tuyên truyền cũng tận dụng rất nhiều chai nước, vẽ hình minh họa tạo ra các sản phẩm hữu ích như lọ hoa, bình đựng bút… rất đẹp mắt.

Hay tại trường tiểu học Nghĩa Tân, Cầu Giấy cũng phát động học sinh không sử dụng giấy bọc sách vở bằng nilon. Với lời kêu gọi này, ông Chính tính toán mỗi năm nhà trường đã ngăn chặn được hàng nghìn giấy nilon bọc vở được thải ra môi trường.

Nhiều thông điệp bảo vệ môi trường như ngăn ngừa, hạn chế rác thải nhựa, chăm sóc cây xanh, giữ gìn nguồn nước sạch… đã được truyền tải trong chương trình

Cần bàn tay vào cuộc của toàn xã hội

Mặc dù đánh giá cao công tác tuyên truyền, bảo vệ môi trường trên địa bàn nhưng ông Đinh Đức Chính vẫn phải thừa nhận hiệu quả chung của toàn xã hội trong bảo vệ môi trường là chưa cao. Theo ông Chính, bảo vệ môi trường cần sự chung tay vào cuộc của tất cả các cấp, các ngành, đặc biệt là gia đình, xã hội và cả nhà trường.

Nếu chỉ tuyên truyền, giáo dục mà thiếu cơ chế, chế tài xử lý thì hiệu quả cũng không cao. Lấy lại ví dụ từ việc cấm hút thuốc là nơi công cộng, ông Chính cho biết, quy định là thế nhưng khi thực thi lại thiếu chế tài, không biết ai phát hiện, ai xử lý và cuối cùng, ra quy định nhưng không xử phạt được ai.

Hay việc kêu gọi không sử dụng túi nilon, theo ông Chính, kêu gọi là thế nhưng nếu học sinh mua xôi mà người bán xôi vẫn gói bằng túi nilon thì làm thế nào?

Ông Chính cho rằng, ở đây câu chuyện cấm không sử dụng túi nilon không còn là chuyện riêng của ngành giáo dục mà là vấn đề ở tầm kinh tế vĩ mô. Cấm sử dụng túi nilon nhưng không cấm bán nghĩa là doanh nghiệp vẫn sản xuất như vậy làm sao cấm được?

Vì lý do này ông Chính phải thừa nhận dù có tuyên truyền nhưng vẫn phải chứng kiến nhiều sân trường còn rải đầy túi nilon.

Hay từ chuyện đơn giản hơn như chuyện phân loại rác thải. Theo ông Chính, học sinh trong các trường học phân loại rất tốt tuy nhiên cuối giờ xe gom rác của công ty môi trường tới thu gom rác lại đổ lẫn lộn vào nhau như vậy thì kêu gọi phân loại rác để làm gì?
So sánh với một số nước, ông Chính cho biết công tác bảo vệ môi trường của họ làm tốt, mang lại những hiệu quả thiết thực là do chính sách pháp luật của họ rõ ràng, nghiêm minh, các chế tài xử lý đủ mạnh, đủ tính răn đe.

Lấy ví dụ như khi sang Singapore, ông Chính đặt câu hỏi vì sao vẫn những con người ấy khi ở Việt Nam thì họ sẵn sàng xả rác, nhả bã kẹo cao su nhưng khi sang nước ngoài họ lại tuân thủ nghiêm ngặt, không dám vi phạm? Câu trả lời được đưa ra là do chế tài xử lý của họ nghiêm.

“Tuyên truyền phải đi liền với xử lý thì hiệu quả mới cao. Ngay như hiện tại, tôi cũng như người dân toàn Thủ đô đang trông chờ xem các cơ quan chức năng sẽ xử lý vụ đổ dầu thải gây ô nhiễm nguồn nước cung cấp cho nhà máy nước sạch Sông Đà như thế nào? Nếu chỉ kêu gọi chung chung mà sai phạm không xử lý thì làm sao bảo vệ được môi trường, làm sai ngăn được những hành vi sai phạm?”, ông Chính nói.

Ngày 24/9, thực hiện Chương trình công tác Đội và Phong trào thiếu nhi năm học 2019 – 2020; nhằm nâng cao nhận thức của học sinh về việc bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động sáng tạo văn học – nghệ thuật và các hoạt động thực tế, ngoại khóa trong nhà trường, Báo Nhi Đồng kết hợp với 3 trường: Trường tiểu học Kim Liên, Trường tiểu học Khương Thượng và trường tiểu học Trung Tự vừa tổ chức chương trình “Thiếu nhi Việt Nam tìm hiểu và tuyên truyền bảo vệ môi trường Kun siêu phàm”.

Lễ phát động “Thiếu nhi Việt Nam tìm hiểu và tuyên truyền bảo vệ môi trường” nhằm nâng cao nhận thức của học sinh về việc bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động sáng tạo văn học, nghệ thuật và các hoạt động thực tế, ngoại khóa.

Các học sinh đến từ 3 trường đã mang tới những tiết mục văn nghệ đặc sắc như hát, múa, nhảy đồng diễn Flashmob Chiến binh xanh… Bên cạnh đó, các học sinh còn mang đến những tiểu phẩm rất vui nhộn, hài hước mang thông điệp bảo vệ môi trường như ngăn ngừa, hạn chế rác thải nhựa, chăm sóc cây xanh, giữ gìn nguồn nước sạch…

Ngoài ra, 3 trường còn đem đến 3 gian hàng trưng bày triển lãm về các sản phẩm tái chế vô cùng ấn tượng. Chỉ từ các nút, vỏ chai nhựa, thùng bìa các tông, vỏ lon bia… mà thầy cô giáo và các bạn học sinh đã có thể “nhào nặn” thành các mô hình đẹp mắt và rất ý nghĩa.

Tại lễ phát động, BTC cũng công bố chương trình rất ý nghĩa – “Chủ Nhật xanh” được tổ chức ngày 27/10/2019. Đây là ngày các học sinh trên toàn quốc cùng tham gia làm sạch môi trường tại địa phương nơi mình sinh sống. Hoạt động này sẽ góp phần giúp các em nhìn nhận rõ hơn về vai trò, trách nhiệm của bản thân và kết quả của hành động chung tay bảo vệ môi trường.

Được biết, sau lễ phát động tại Hà Nội, BTC cho biết sẽ tiếp tục lan tỏa chương trình này tại Hải Dương, Hải Phòng, Nam Định, Thái Nguyên, Thanh Hóa, Nghệ An, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Bình Định, TP. Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Đồng Nai và An Giang.

Lam Nguyễn

Theo baodatviet