Báo động về tình trạng san hô tẩy trắng lan rộng toàn cầu

Lan Phương13:45 17/05/2024

Ngày 16/5, nhiều nhà khoa học đã lên tiếng cảnh báo về hiện tượng san hô tẩy trắng hàng loạt đang lan rộng và trở nên nghiêm trọng hơn trên khắp thế giới .

Đây là mối đe dọa lớn đối với hệ sinh thái đại dương và cuộc sống của con người.

San hô ngoài khơi đảo Samae San, tỉnh Chonburi , Thái Lan . Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Theo Cơ quan Khí quyển và Đại dương quốc gia Mỹ (NOAA), kể từ tháng 2/2023, hiện tượng san hô tẩy trắng đã được ghi nhận tại 62 quốc gia và vùng lãnh thổ, tăng 9 quốc gia so với cảnh báo hồi tháng 4. Nhiệt độ đại dương tăng kỷ lục là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Nước biển ấm lên đã khiến san hô đẩy tảo sống trong mô ra ngoài. Quá trình này khiến màu sắc rực rỡ của san hô biến mất, chỉ còn lại duy nhất màu trắng.

Video đang HOT

Ông Derek Manzello, điều phối viên chương trình Theo dõi Rạn san hô của NOAA, lưu ý tình trạng trên vẫn đang gia tăng cả về quy mô lẫn tác động và điều này có thể không xảy ra nếu không có biến đổi khí hậu .

Hậu quả của san hô tẩy trắng rất sâu rộng. San hô là hệ sinh thái quan trọng, cung cấp nơi sinh sống và thức ăn cho 25% các loài sinh vật biển. San hô bị tẩy trắng dẫn đến sự suy giảm đa dạng sinh học, không chỉ ảnh hưởng đến “ sức khỏe ” của các đại dương mà còn đe dọa sinh kế của người dân, an ninh lương thực và các nền kinh tế địa phương.

Hiện tượng san hô tẩy trắng hàng loạt đang diễn ra là sự kiện thứ tư được ghi nhận trên thế giới, cùng với ba đợt khác xảy ra từ năm 1998 đến năm 2017. Các nhà khoa học cho rằng, đây là bằng chứng rõ ràng cho thấy tác động của biến đổi khí hậu đối với đại dương.

Báo cáo của NOAA cho thấy khoảng 60,5% các rạn san hô trên thế giới đã phải hứng chịu nhiệt độ ở mức gây ra hiện tượng tẩy trắng trong 12 tháng qua và đây là một con số kỷ lục. NOAA dự báo trong những tháng tới, tình trạng san hô tẩy trắng có thể tiếp tục diễn ra ở các rạn san hô trên khắp châu Á, Mexico, Belize, Caribe và Florida (Mỹ).

Theo bà Karin Gleason, Trưởng bộ phận giám sát tại Trung tâm Thông tin môi trường quốc gia của NOAA, có đến 61% khả năng năm 2024 sẽ trở thành năm nóng nhất từng được ghi nhận và chắc chắn sẽ nằm trong Top 5 năm nóng nhất.

Tháng 4 vừa qua, các đại dương trên thế giới đã ghi nhận nhiệt độ cao nhất từ trước đến nay. Đây là tháng thứ 13 liên tiếp nhiệt độ đại dương phá kỷ lục. Các nhà khoa học kêu gọi hành động khẩn cấp để giảm thiểu khí thải nhà kính và chống lại biến đổi khí hậu. Đây là giải pháp cấp thiết để bảo vệ các rạn san hô nói riêng và hệ sinh thái biển nói chung.

Thế giới đang chứng kiến đợt tẩy trắng san hô lớn thứ 2 trong thập kỷ

Ngày 15/4, Cơ quan Khí quyển và Đại dương quốc gia Mỹ (NOAA) cảnh báo thế giới đang trải qua đợt tẩy trắng san hô lớn thứ hai trong vòng 10 năm qua, trong đó hệ thống rạn san hô trải dài từ Australia đến Florida (Mỹ) đang đứng trước bờ vực thảm họa sau nhiều tháng nắng nóng kỷ lục ở đại dương.

Hiện tượng tẩy trắng tại rạn san hô Great Barrier, Australia. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Đợt tẩy trắng hiện tại là đợt thứ tư được ghi nhận, sau các đợt trước đó vào năm 1998, 2010 và 2016. Chuyên gia Derek Manzello làm việc tại NOAA cho biết: "Trong bối cảnh các đại dương trên thế giới tiếp tục ấm lên, hiện tượng tẩy trắng san hô ngày càng trở nên thường xuyên và nghiêm trọng hơn. Khi tình trạng này đến mức nghiêm trọng hoặc kéo dài, chúng có thể khiến san hô chết đi, gây tổn hại đối với những người phụ thuộc vào các rạn san hô để kiếm sống".

San hô là động vật biển tồn tại dưới dạng các thể polip nhỏ giống hải quỳ, thường sống thành các quần thể gồm nhiều cá thể giống hệt nhau. San hô có mối quan hệ cộng sinh với tảo sống trong mô của chúng và cung cấp nguồn thức ăn chính cho chúng. Tẩy trắng là hiện tượng xảy ra khi nhiệt độ nước biển tăng cao, khiến san hô đẩy tảo ra ngoài. Quá trình này khiến màu sắc rực rỡ của san hô biến mất, chỉ còn lại duy nhất màu trắng.

Kể từ đầu năm 2023, tình trạng tẩy trắng hàng loạt các rạn san hô đã diễn ra trên khắp các vùng nhiệt đới, bao gồm cả Florida, vùng Caribe, Brazil và phía Đông Thái Bình Dương.

Theo Tổ chức quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên (WWF), khoảng 850 triệu người trên toàn thế giới dựa vào các rạn san hô để mưu sinh, trong khi các rạn san hô cũng bảo vệ bờ biển khỏi bão và xói mòn. Ngoài ra, các hệ sinh thái này cũng cung cấp nơi trú ẩn cho hơn 1/4 loài sinh vật biển trên thế giới.

NOAA ước tính thế giới đã mất từ 30 đến 50% số rạn san hô và con số này có thể lên tới 100% vào cuối thế kỷ, nếu nhân loại không có sự can thiệp đáng kể. Theo NOAA, bản thân cơ quan này đã đạt được "những bước tiến đáng kể" trong các nỗ lực can thiệp chống tẩy trắng san hô, như "di chuyển các vườn ươm san hô đến vùng nước sâu hơn, mát hơn và triển khai các tấm che nắng để bảo vệ san hô ở các khu vực còn lại".

Yếu tố kích thích tình trạng tẩy trắng san hô toàn cầu Hai cơ quan khoa học đã lên tiếng cảnh báo rằng các rạn san hô trên khắp thế giới đang trải qua hiện tượng tẩy trắng hàng loạt, do khủng hoảng khí hậu khiến nhiệt độ đại dương tăng kỷ lục. Rạn san hô Great Barrier ở ngoài khơi bang Queensland, Australia bị tẩy trắng trên diện rộng, ngày 7/3/2022. Ảnh: AFP/TTXVN. Theo...