Báo động sai phạm trong quản lý chất thải y tế

Hiện nay, trung bình mỗi ngày các bệnh viện, cơ sở y tế trên cả nước thải ra 400-500 tấn chất thải y tế, trong đó khoảng 10% là chất thải y tế nguy hại. Điều đáng nói là tại nhiều bệnh viện, việc quản lý các chất thải y tế nguy hại này vẫn chưa đúng quy định, dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng.

Phân loại rác thải tại Bệnh viện Đa khoa Quỳnh Phụ, Thái Bình

Sai phạm diễn ra phổ biến

Tại Hội thảo liên ngành về bảo vệ môi trường trong hoạt động y tế diễn ra ngày 18-6, tại Hà Nội, đại diện Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường – Bộ Công an cho biết, các hành vi vi phạm về môi trường chủ yếu tại các cơ sở y tế là quản lý chất thải y tế nguy hại không đúng quy định. Tại một số cơ sở y tế còn xảy ra tình trạng nhân viên lợi dụng việc quản lý lỏng lẻo để trộm cắp, mang các chất thải y tế ra ngoài bán. Thậm chí tại nhiều cơ sở, hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường còn tái diễn nhiều lần. Những lỗi sai phạm khác như để lẫn chất thải y tế nguy hại với các chất thải y tế thông thường, nước thải y tế xả trực tiếp ra môi trường không qua xử lý… cũng diễn ra khá phổ biến ở cả bệnh viện công lẫn cơ sở y tế tư nhân.

Đại tá Trần Trọng Bình, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm về môi trường cho biết, những năm gần đây, Cục đã phát hiện và phối hợp với Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường các tỉnh, thành phố xử lý hơn 60 vụ việc vi phạm hành chính về bảo vệ môi trường tại các cơ sở y tế. Đơn cử, Bệnh viện Đa khoa Cần Thơ bị phạt 360 triệu đồng, Bệnh viện Đa khoa TP Hồ Chí Minh bị phạt 260 triệu đồng, Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình Sài Gòn bị phạt 125 triệu đồng do vi phạm về xử lý nước thải. Ngoài ra, nhiều đơn vị y tế cơ sở có nguy cơ phát tán bức xạ vượt tiêu chuẩn cho phép, nhiều bệnh viện còn chôn lấp rác thải y tế hoặc đốt thủ công, gây ô nhiễm môi trường…

Đặc biệt, nhiều vụ sai phạm về quản lý chất thải y tế ngoài việc ảnh hưởng đến vấn đề bảo vệ môi trường còn khiến dư luận hết sức bất bình. Vào tháng 4-2013, Cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm về môi trường phát hiện một phòng khám Đa khoa ở phía Nam Hà Nội vứt chất thải y tế là thai nhi sau nạo hút vào bồn cầu và xả xuống bể phốt. Tháng 6-2013, phát hiện một bệnh viện tư nhân trên địa bàn quận Hà Đông (Hà Nội) mang chất thải y tế nguy hại ra vứt tại khu tập kết rác thải sinh hoạt của phường sở tại. Hay trước đó cũng từng xảy ra vụ một cán bộ trong ngành y tế bị bắt quả tang khi chở 2 túi nilon đen đựng 30kg nội tạng người vứt vào khu tập kết rác của Bệnh viện Giao thông vận tải (Hà Nội)…

Cần sự quan tâm thỏa đáng

Tại hội thảo, nhiều đại biểu cho rằng, để hạn chế và khắc phục được các sai phạm trong vấn đề quản lý rác thải y tế hiện nay đòi hỏi cần phải có chế tài xử lý nghiêm khắc, đủ sức răn đe hơn. Thực tế tại nhiều địa phương thời gian qua xảy ra tình trạng cơ quan chức năng trong quá trình thanh tra kiểm tra đã phát hiện được những cơ sở có hành vi vi phạm rất rõ ràng trong việc quản lý, xử lý chất thải, bảo vệ môi trường nhưng lại không có căn cứ để xử phạt. Có những đơn vị được đầu tư hơn 10 tỷ đồng cho hệ thống xử lý chất thải rắn của bệnh viện nhưng gần một năm sau hệ thống này vẫn không vận hành, để mặc rác thải chất đống sau bệnh viện gây ô nhiễm môi trường.

Đồng tình với quan điểm này, PGS.TS Nguyễn Huy Nga, Cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế – Bộ Y tế cho rằng, những hành vi vi phạm như vậy là không thể chấp nhận, cần phải bị xử phạt nghiêm khắc. Theo ông Nguyễn Huy Nga, hiện Bộ Y tế đã đề nghị cơ quan Bảo hiểm xã hội không chi trả tiền bảo hiểm y tế cho các cơ sở y tế nếu để vi phạm gây ô nhiễm môi trường, gây tổn hại cho bệnh nhân.

Tuy vậy, PGS.TS Nguyễn Huy Nga cũng chỉ ra, một trong những khó khăn rất lớn hiện nay là đa số bệnh viện còn thiếu kinh phí cho việc đầu tư hệ thống xử lý chất thải y tế, đặc biệt ở tuyến cơ sở. Theo thống kê báo cáo của các địa phương, hiện mới có khoảng 54% các bệnh viện có hệ thống xử lý chất thải y tế. Nhiều bệnh viện có hệ thống xử lý chất thải y tế nhưng đã xuống cấp, quá tải, cần đầu tư xây dựng mới trong khi giá thành đầu tư xây dựng một hệ thống xử lý chất thải y tế rất cao, chưa kể kinh phí để vận hành hệ thống này rất tốn kém. Bên cạnh đó, các bệnh viện đều thiếu nhân sự có trình độ và chuyên môn trong quản lý chất thải y tế… Đây là những bài toán cần sớm được giải.

Theo ANTD