Báo chí được thông tin theo nguồn tài liệu nhưng không được quy kết tội danh
Đối với vụ án đang điều tra, truy tố, chưa xét xử và các vụ việc tiêu cực hoặc có dấu hiệu vi phạm pháp luật nhưng chưa có kết luận, báo chí có quyền thông tin theo các nguồn tài liệu của mình và chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung thông tin.
Ảnh minh họa (Người Lao Động).
Thông tin từ Bộ Tư pháp cho biết, Bộ Thông tin và Truyền thông vừa có văn bản báo cáo tiếp thu, giải trình về dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi). Theo đó, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tiếp thu ý kiến góp ý của Bộ Tư pháp, chỉnh sửa quy định liên quan đến việc báo chí phản ánh về các vụ án: “Đối với vụ án đang trong quá trình điều tra, truy tố, chưa xét xử và các vụ việc tiêu cực hoặc có dấu hiệu vi phạm pháp luật nhưng chưa có kết luận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, báo chí có quyền thông tin theo các nguồn tài liệu của mình và chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung thông tin; thông tin không được quy kết tội danh (…) và phải nêu rõ là nguồn tin riêng của cơ quan báo chí, nhà báo”.
Bộ Tư pháp cho rằng nội dung cơ bản của dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) cần quy định cụ thể nội hàm của quyền tự do báo chí của công dân, cụ thể hóa nguyên tắc giới hạn, quyền bảo đảm an toàn thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình quy định của Hiến pháp 2013. Theo đó cơ quan này cho rằng quyền tự do báo chí được nêu trong dự thảo luật còn quá ít, trong khi lại tập trung quy định về tiêu chuẩn người đứng đầu, điều kiện phóng viên thường trú,… dẫn tới không bảo đảm sự cân đối giữa các nội dung của luật.
Ngoài ra, Bộ Tư pháp cho rằng quy định về bảo đảm an toàn thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình của dự thảo vẫn còn còn quá ít, chưa giải quyết được tình trạng xâm phạm bí mật riêng tư trên các báo, nhất là báo điện tử hiện nay. Điều 38 dự thảo luật về cung cấp thông tin cho báo chí mới chỉ giới hạn các cơ quan có quyền không cung cấp thông tin về các vụ án đang trong quá trình điều tra, truy tố… là chưa đủ, cần bổ sung việc cung cấp thông tin thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan, ví dụ như cơ quan thanh tra có quyền không cung cấp thông tin, tài liệu về nội dung thanh tra trong quá trình thanh tra khi chưa có kết luận chính thức.
Né tránh cung cấp thông tin cho báo chí
Theo báo cáo đánh giá tác động dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi), việc bảo vệ nguồn tin đã được Điều 7 Luật Báo chí hiện hành quy định: “Báo chí có quyền và nghĩa vụ không tiết lộ tên người cung cấp thông tin nếu có hại cho người đó, trừ trường hợp có yêu cầu của Viện trưởng VKSND hoặc Chánh án TAND cấp tỉnh và tương đương trở lên cần thiết cho việc điều tra, xét xử tội phạm nghiêm trọng”. Tuy nhiên, thực tế, nhà báo đôi khi bị gây áp lực phải cung cấp tên người cung cấp thông tin, đặc biệt là các tin bài liên quan đến chống tiêu cực. “Đó là nguyên nhân khiến nhiều người không dám hoặc ngại cung cấp thông tin cho báo chí”- Bộ Thông tin và Truyền thông nhận định.
Ở khía cạnh khác, trong khi giải quyết khiếu nại, tố cáo, một số nhà báo, cơ quan báo chí viện cớ việc quy định “không tiết lộ tên người cung cấp thông tin” để từ chối cho biết về nguồn tin của mình trong nhiều trường hợp, gây khó khăn cho việc làm rõ đúng, sai của các cơ quan chức năng (cơ quan chủ quản, cơ quan quản lý nhà nước về báo chí). Ngoài ra, đối với nhiều vụ án đang trong quá trình điều tra, xét xử, nhiều cơ quan báo chí đã thay cơ quan chức năng “quy kết tội danh”, không phù hợp với nguyên tắc “không ai có thể bị coi là có tội và phải chịu hình phạt khi chưa có bản án kết tội của tòa án có hiệu lực pháp luật”.
Điều 7 Luật Báo chí hiện hành quy định: “Trong phạm vi quyền hạn, nhiệm vụ của mình, các tổ chức có quyền và nghĩa vụ cung cấp thông tin cho báo chí”. Từ tính nguyên tắc của luật, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quy chế phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí. Quy chế này đã giúp hoạt động thông tin cho báo chí đi vào nề nếp; cơ quan báo chí có địa chỉ liên hệ cụ thể để lấy thông tin chính thống, chính xác, kịp thời định hướng dư luận, tạo sự đồng thuận trong xã hội.
Video đang HOT
Tuy nhiên Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đánh giá, ở một số nơi, việc thực hiện quy chế còn mang tính hình thức. Một số cơ quan nhà nước, chính quyền địa phương cử những người không đủ thẩm quyền cung cấp thông tin hoặc chậm đưa tin chính thống; nhiều nơi có tâm lý né tránh, không muốn trả lời những vấn đề liên quan đến cơ quan, địa phương mình, đặc biệt là đối với những vụ việc tiêu cực, vi phạm pháp luật.
Bên cạnh đó, không ít người phát ngôn và người được ủy quyền phát ngôn gây khó dễ cho phóng viên tác nghiệp bằng cách đòi hỏi xuất trình giấy tờ vượt mức quy định. Trong một số trường hợp, với các vấn đề tác động lớn đến kinh tế – xã hội, các cơ quan thường phải chờ xin phép, dẫn đến tình trạng thông tin báo chí chính thống lại chậm hơn các thông tin từ mạng xã hội.
Người đứng đầu cơ quan báo chí là tổng giám đốc hay tổng biên tập? Trong dự thảo Tờ trình Luật Báo chí (sửa đổi) sẽ được gửi tới Chính phủ xin ý kiến, Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết quy định chức danh người đứng đầu, tổng biên tập cơ quan báo chí hiện đang có 2 loại ý kiến. Loại ý kiến thứ nhất cho rằng nên quy định chức danh người đứng đầu cơ quan báo chí là tổng giám đốc, giám đốc thay vì chức danh tổng biên tập như Luật Báo chí hiện hành. Ngoài ra, xây dựng chức danh tổng biên tập có nhiệm vụ phụ trách và chịu trách nhiệm đối với từng loại sản phẩm báo chí. Loại ý kiến thứ hai cho rằng nên giữ nguyên chức danh của người đứng đầu cơ quan báo chí là tổng biên tập như luật hiện hành. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, thực tế hiện nay nhiều cơ quan báo chí đã thực hiện 2 hoặc 3loại hình báo chí, nhiều cơ quan báo chí có nhiều ấn phẩm báo chí (như báo Sài gòn giải phóng, báo Tiền phong, báo Pháp luật Việt Nam, báo Đời sống & Pháp luật, Đầu tư…). Thời gian tới, khi thực hiện Quy hoạch báo chí, việc thu gọn đầu mối các cơ quan báo chí sẽ làm tăng số lượng cơ quan báo chí có nhiều ấn phẩm báo chí. Hiện tại, người đứng đầu cơ quan báo chí vừa chịu trách nhiệm về nội dung, vừa lo kinh tế báo chí nên rất khó hoàn thành nhiệm vụ. Vì vậy, dự thảo luật quy định người đứng đầu cơ quan báo chí là tổng giám đốc, giám đốc chịu trách nhiệm chung và có thể kiêm nhiệm tổng biên tập một hoặc một số ấn phẩm, kênh, ban chương trình; tổng biên tập chịu sự chỉ đạo trực tiếp của người đứng đầu cơ quan báo chí và chịu trách nhiệm chủ yếu về nội dung của sản phẩm báo chí. Chính vì thế, Bộ Thông tin và Truyền thông đồng tình với loại ý kiến thứ nhất, quy định chức danh người đứng đầu cơ quan báo chí là tổng giám đốc, giám đốc thay vì chức danh tổng biên tập.
Thế Kha
Theo Dantri
Đề án quy hoạch báo chí khiến anh em báo chí "tâm tư"
Tai buôi găp măt Ky niêm 90 năm Ngay bao chi cach mang Viêt Nam do Bô Thông tin va Truyên thông tô chưc chiêu 19/6, Tổng biên tập Báo Tiền Phong chia sẻ, đê an quy hoach lai bao chi đang khiên anh em trong giơi bao chi co "nhiêu tâm tư".
"Ngươi phat ngôn" không bao giơ noi gi!
Bô trương Bô Thông tin va Truyên thông Nguyên Băc Son cho biêt cả nước hiên có 849 cơ quan báo chí in với 1.111 ấn phẩm; 66 Đài Phát thanh - Truyền hình với hơn 100 kênh truyền hình, hơn 90 kênh phát thanh trong nước và 40 kênh truyền hình nước ngoài phát tại Việt Nam; 98 báo chí điện tử, 250 trang tin điện tử của các cơ quan báo chí, hơn 1.500 trang thông tin điện tử tổng hợp. Đội ngũ những người làm báo Việt Nam cũng không ngừng lớn mạnh. Hiện có hơn 3 vạn người đang làm việc tại các cơ quan báo chí, trong đó có hơn 20.000 trực tiếp là phóng viên, biên tập viên, 18.000 người đã được cấp thẻ nhà báo; hơn 95% những người làm báo có trình độ đại học, trên đại học.
"Đến nay, hơn 95% dân số đã được nghe đài, xem truyền hình; 36% dân số truy cập thông tin hàng ngày trên internet"- ông Son cho biêt.
Bô trương Nguyên Băc Son (Anh: Ngô Xuân Lôc).
Theo Bô trương Nguyên Băc Son, trong bối cảnh tình hình quốc tế và trong nước đang chịu nhiều tác động bởi truyền thông, số hóa, sự bùng nổ thông tin đòi hỏi các cơ quan quản lý, cơ quan báo chí, những người làm báo Việt Nam hơn lúc nào hết cần nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị, trau dồi nghiệp vụ và đạo đức, đấu tranh với các luận điệu sai trái, định hướng dư luận xã hội. Đông thơi nghiêm khắc với hạn chế, yếu kém của chính mình, xứng đáng với sự tin cậy của Đảng, Chính phủ và nhân dân.
Tông biên tâp Bao Quân đôi nhân dân Pham Văn Huân va Tông biên tâp Bao Tiên Phong Lê Xuân Sơn đêu bay to lo ngai vê cơ chê cung câp thông tin cho bao chi hiên nay. "Nhiêu trương hơp châm xư ly, châm cung câp thông tin khiên mang xa hôi, cơ quan truyên thông nươc ngoai thông tin trươc, đây chung ta rơi vao thê bi đông thông tin va phai lam thông tin chay theo. Trong thơi buôi bây giơ môt cai tin "sông" đươc vai giơ ma mât vai ngay đê xac minh thi không con la thông tin nưa. Môt sô bô nganh đa phat huy tôt vê cơ chê phat ngôn nhưng vân co hiên tương Bô trương giơi thiêu "đây la ngươi phat ngôn" nhưng không bao giơ thây ho noi gi"- ông Lê Xuân Sơn noi.
Ông Lê Xuân Sơn cho răng viêc ngươi dân chuyên sang đoc bao điên tư khiên cac tơ bao giây rât kho khăn, con công ty phat hanh tư nhân cung không sông nôi. "Chu môt công ty phat hanh tư nhân lơn nhât ơ Miên Nam ma tôi găp năm ngoai đa noi ho bi giam 40% lương phat hanh. Tuy nhiên thưc tê la phân lơn nhân dân không co điêu kiên tiêp cân vơi bao chi, khi cân năm rât ky thông tin nao đo thi cac phương tiên như truyên hinh, phat thanh qua đi rôi không thê lây lai đươc nưa"- ông Sơn noi.
Bên canh đo, ông Lê Xuân Sơn thưa nhân đê an quy hoach lai bao chi đang khiên anh em trong giơi bao chi co "nhiêu tâm tư". "Chung ta co nhiêu cơ quan bao chi thât, nhưng tôi đoc đươc thông tin vê sô lương đâu bao trên đâu ngươi ơ nươc ta rât thâp so vơi cac nươc trên thê giơi. Nêu loai bo thi ty lê đo con thâp hơn nưa, se anh hương tơi truyên tai thông tin. Tôi nghe con co chu trương môi cơ quan chu quan chi co môt cơ quan bao chi cung băn khoăn, bơi nêu cơ quan bao chi manh thi co ly do đê tôn tai du cung cơ quan chu quan vơi nhưng tơ bao khac. Nêu cư chu trương va lam không cân nhăc hêt tât ca cac khia canh, nhưng tơ bao manh, đang phat huy tac dung, đong gop cho nganh tư tương rât lơn thi lai co thê bi nghiên cưu săp xêp. Đo la điêu chung tôi rât băn khoăn, mong đươc Thu tương ghi nhân"- ông Lê Xuân Sơn bay to quan điêm.
Theo ông Nguyên Quang Thông - Tông biên tâp Bao Thanh Niên - ngoai nhưng cơ quan bao chi đươc hô trơ tư ngân sach Nha nươc vơi nhưng mưc đô khac nhau, con lai cac cơ quan bao chi phai tư chu tai chinh va đưa san phâm ra thi trương. "Đây la san phâm hang hoa đăc biêt, không thoat khoi quy luât thi trương. Quy hoach bao chi săp tơi phai tinh tơi quy luât thi trương, san phâm bao chi it đươc dư luân quan tâm, châp nhân thi không hoan thanh nhiêm vu chinh tri"- ông Thông nêu quan điêm.
Quy hoach bao chi: Vưa lam vưa rut kinh nghiêm
Trươc kiên nghi, phan anh cua lanh đao cac cơ quan bao chi, Thu tương Nguyên Tân Dung đê nghi Bô Thông tin va Truyên thông phôi hơp vơi Hôi Nha bao Viêt Nam tiên hanh sưa đôi Luât Bao chi phai lam sao đê tao điêu kiên cho bao chi phat triên, thưc hiên chưc năng, nhiêm vu cua minh ngay cang tôt hơn, hiêu qua hơn.
"Phai tao điêu kiên đê bao chi lơn manh hơn, hoat đông cua nghê bao tôt hơn, đam bao sư quan ly cua Đang va Nha nươc, nhưng cung đam bao quyên tự do ngôn luân cua ngươi dân theo quy đinh cua Hiên phap"- Thu tương nhân manh.
Vê quy hoach bao chi, Thu tương cho biêt muc đich la đê bao chi lam tôt hơn chưc năng nhiêm vu, vai tro cua minh; giup bao chi phat triên nhanh ma vưng chăc hơn. "Cach lam quy hoach, chung tôi co giao Bô Thông tin va Truyên thông xây dưng đê an, lây y kiên đia phương, bô nganh, trinh Bô Chinh tri 2-3 lân rôi mơi trinh Trung ương. Trung ương cơ ban đông tinh, giao Chinh phu triên khai phê duyêt quy hoach, thưc hiên. Vưa rôi hop Chinh phu, chung tôi yêu câu Bô Thông tin va Truyên thông trên cơ sơ đê an trinh Trung ương lam viêc vơi tưng cơ quan xem cơ quan đo đê xuât giai phap, lô trinh thê nao, đê tư đo tông hơp nên. Khi Thu tương phê duyêt thi đông thuân, cung nhau chung sưc lam, vưa rut kinh nghiêm, điêu chinh"- Thu tương noi.
Thu tương Nguyên Tân Dung cho biêt muc đich cua viêc quy hoach lai bao chi la đê bao chi lam tôt hơn chưc năng nhiêm vu, vai tro cua minh; giup bao chi phat triên nhanh ma vưng chăc hơn (Anh: Ngô Xuân Lôc).
Thu tương lây vi du vê trương hơp Trung ương Đoan hiên co cac tơ bao như Tiên Phong, Tuôi Tre, Thanh Niên, Hoa Hoc Tro, ngoai bao in con co bao điên tư. "Chung tôi yêu câu Trung ương Đoan va Bô Thông tin va Truyên thông ngôi vơi nhau xem phat triên thê nao đi. Tinh thân la phai châp hanh chu trương cua Trung ương đê ngươi lam bao phat huy tôt hơn. Vưa lam vưa rut kinh nghiêm, điêu chinh cho phu hơp"- Thu tương cho biêt.
Liên quan đên vân đê cung câp thông tin cho bao chi, Thu tương Chinh phu noi: "Viêc cung câp thông tin bây giơ không kip thơi thi gay go. Sai sot cua bao chi cung môt phân do khuyêt điêm châm cung câp thông tin. Vưa nghe hai may bay đung nhau, tôi điên ngay cho Bô trương Quôc phong yêu câu cung câp thông tin ngay đi, đưng đê 2-3 ngay sau mơi cung câp. Chinh phu đa quan triêt cai nay rôi, nhưng lam sao cho nhanh nhay vơi thơi đai thông tin bây giơ, ta không đưa thi ngươi khac đưa, khi noi lai rât kho vi mang bây giơ rât nhanh. Viêc nay se tinh toan lai thêm, bơi như vân đê biên đao, chu quyên quôc gia phai yêu câu nhanh nhay, kip thơi, chinh xac nhưng lai con ca yêu câu đôi ngoai nưa".
Thu tương cho biêt Chinh phu co ngươi phat ngôn cua Chinh phu. Công thông tin điên tư Chinh phu luôn co thông cao bao chi câp nhât tưng sư kiên va đăng tai công khai, kip thơi. Tuy nhiên, Thu tương cho răng cac Bô va đia phương cân phai chu đông hơn trong viêc cung câp thông tin cho bao chi. "Co thê chu đông mơi bao chi tơi đê cung câp thông tin, gop phân đinh hương đung đăn, vưa thưc hiên quyên đươc thông tin cua ngươi dân, vưa gop phân cho bao chi thưc hiên nhiêm vu.
Lơi dung bao chi đê chi phôi quyên lưc xa hôi Nha bao Hưu Tho - nguyên Trương ban Văn hoa Tư tương Trung ương - cho biêt thê giơi đa tông kêt co 3 thư chi phôi xa hôi: thê lưc chinh tri, tai chinh va truyên thông. "Hai thê lưc kia đang lơi dung bao chi truyên thông đê chi phôi quyên lưc xa hôi. Ngươi lam bao không canh giac đa bi lơi dung ngoai mong muôn chuân mưc đao đưc cua minh. Bai viêt, ngoi but không trung thưc, không "pho chinh trư ta", thây viêc lam đung đăn tôt đep phai hêt long ung hô, thây viêc ac đôc bât nhân phai cưc lưc phê phan"- nha bao Hưu Tho noi. Theo ông, chung ta đang sông chung vơi thê giơi mang co đăc thu ân danh va tư do ca nhân, không chiu trach nhiêm. "Ngươi phat ngôn nao cung không thê đi nhanh đươc so vơi tin đôn thông tin trên mang, xâu tôt gia thât lân lôn. Trong cuôc hôi thao vưa rôi, nhưng đai biêu đên tư nươc Đưc cung noi đo la thach thưc lơn cho đao đưc cua ngươi lam bao ơ Đưc, thach thưc toan câu. Chung ta phai co chê tai ngay, loc cai xâu tiêp thu cai tôt, loc cai thât bo cai gia. Viêc lam bao sau laptop, chi cân co may tinh la co thê sao chep đa tao ra lơp phong viên lươi nhac đi thưc tê, không găp ngươi nao vân co nhưng bai bao, lam hư hong đôi ngu, không găn vơi thưc tê"- nha bao Hưu Tho thăng thăn.
Thê Kha
Theo Dantri
Cơ quan báo chí cần có nhiều nguồn thu để bù đắp các hoạt động Đai diên Thông tân xa Viêt Nam noi răng cac cơ quan bao chi cân phai co nhiêu nguôn thu khac nhau đê bu đăp vao hoat đông thương xuyên. Cac hang thông tân trên thê giơi cung sông băng kinh doanh bên ngoai rât nhiêu, nên chăng Luât Bao chi lân nay cung "mơ" hơn cho bao chi Viêt Nam trong viêc...