Bánh dày làng Gàu – Điểm nhấn văn hóa ẩm thực Hưng Yên
Hàng năm, cứ đến ngày giỗ Tổ Hùng Vương thì người ta lại nô nức làm bánh chưng, bánh dày để tưởng nhớ ơn dựng nước của vua Hùng. Tại Hưng Yên, món bánh dày làng Gàu với các biến tấu đã trở thành món ăn đặc sản không thể thiếu trong các dịp lễ, Tết.
Bánh dày làng Gàu – Điểm nhấn văn hóa ẩm thực Hưng Yên
Bánh dày là món bánh truyền thống có mặt ở nhiều vùng miền khác nhau. Khu vực miền Bắc nổi danh với bánh dày Quán Gánh (Hà Nội), bánh dày làng Gàu (Hưng Yên)… Bánh ở mỗi nơi lại cho một hương vị bánh khác nhau, nhưng nhìn chung đều mang âm hưởng của tiên tổ.
Bánh dày. Ảnh: Fb Đặc sản bánh dày làng Gàu.
Nghề làm bánh dày truyền thống của làng Gàu không rõ có từ bao giờ, chỉ biết rằng đã từ xa xưa cứ đến dịp giỗ Tổ hoặc Tết Nguyên đán, người làng lại tưng bừng giã gạo, nặn bánh dày.
Các phiên bản màu sắc của bánh dày làng Gàu. Ảnh: Fb Bánh dày làng Gàu.
Nguyên liệu chính của bánh dày làng Gàu là gạo nếp cái hoa vàng. Người làng Gàu tỉ mẩn trong việc chọn gạo làm bánh, gạo có ngon bánh dày mới đạt chuẩn. Gạo hạt phải mẩy, chắc, những hạt sâu lép bị loại bỏ.
Ảnh: Fb Bánh dày làng Gàu.
Gạo ngâm với nước qua đêm cho mềm, sau đó giã thành bột rồi khéo léo nặn thành những chiếc bánh tròn trịa. Người giã phải canh sao cho lực giã vừa phải, không được quá mạnh hay quá yếu. Vì thế nam nữ thường giã cùng nhau, bánh mới vừa mềm dẻo vừa đủ độ rắn.
Video đang HOT
Ảnh: Fb Bánh dày làng Gàu.
Nhân bánh được làm từ đỗ xanh, đỗ hạt phải mẩy, màu xanh đều. Sau đó được ngâm nước ấm qua đêm. Sáng hôm sau, đãi sạch vỏ đỗ, hấp chín nhừ, sau đó giã cho nhuyễn sánh, không còn lợn cợn. Đỗ nhuyễn được vo tròn cùng dừa sợi thành từng nắm nhỏ.
Ảnh: Fb Bánh dày làng Gàu.
Nếu làm bánh nhân mặn thì xào thịt nạc băm với đỗ xanh rồi mới làm nhân. Nếu làm bánh ngọt chỉ cần cho thêm đường là được, một cân đỗ trộn với nửa cân đường là vừa vặn, để bánh không bị ngọt gắt mất hương vị thơm ngon sẵn có.
Bánh trông hấp dẫn. Ảnh: Fb Bánh dày làng Gàu.
Khi bột và nhân đã sẵn sàng, người làm bánh tiếp tục tra nhân vào giữa miếng bột được cán đều rồi nặn thành những chiếc bánh đẹp mắt. Sau khi đồ chín, bánh có màu trắng, tròn, dẻo và thơm ngạt ngào. Người làng Gàu khéo léo đến mức làm bánh đều chằn chặn như nhau, cả trăm cái xếp chồng giống nhau như đúc.
Ảnh: Fb Bánh dày làng Gàu.
Bánh dày không thể thiếu trên mâm cỗ của người Hưng Yên, như một minh chứng cho tình yêu với món bánh dân dã. Bánh dày làng Gàu được thực khách yêu thích và đặt mua với số lượng lớn phục vụ cho các cửa hàng ăn uống, hội nghị, tiệc cưới…
Ảnh: thegioidisan.
Màu xanh của tàu lá chuối lót bên dưới, bên trên có những chiếc bánh tròn trịa trông rất hấp dẫn. Món bánh dẻo dai trắng ngà hòa quyện cùng đỗ xanh mềm mịn bùi béo… mang cái Tết đến gần hơn với người dân làng Gàu và quyến rũ khách phương xa mau đến làng thưởng thức món bánh thơm ngon.
Xôi trong ẩm thực Việt: Món ăn vội nhưng lại chứng kiến từng cột mốc đời người
Cho dù là bữa sáng vội ủ trong cặp sách nhỏ trên đường đến trường hay đĩa xôi cúng trong dịp cưới hỏi, dường như các món xôi vẫn luôn đồng hành với chúng ta.
Đối với một quốc gia có bề dày văn hóa lúa nước như Việt Nam, những chế phẩm làm từ gạo vẫn luôn nắm giữ vị trí quan trọng trong nền ẩm thực. Gạo có mặt trong hầu hết những món ăn hằng ngày, từ bữa ăn gia đình lấy cơm làm trung tâm, cho đến các món phở, bún, bánh hỏi, bánh cuốn, các món bánh truyền thống như bánh chưng, bánh dày, bánh tét, bánh ú... Bên cạnh đó, còn có một món ăn khác cực kỳ phổ biến, ấy chính là xôi.
Là gói xôi sớm được mẹ nhét vào cặp sách để ăn trên đường đi học
Những gói xôi như một thức quà ăn vặt khoái khẩu, có thời từng chỉ tốn từ hai đến ba nghìn của bọn trẻ con. Xôi xuất hiện trong đời những đ.ứa t.rẻ Việt Nam từ rất sớm, có thể là từ lúc bắt đầu biết ăn, biết nhai sẽ được người lớn đút cho ít xôi nếp mềm, có khi là từ gói xôi sớm mẹ mua vội đầu ngõ, rồi nhét vào cặp sách để con ăn trên đường đến trường.
Chỉ là thức ăn hằng ngày, nhưng xôi cũng đến với ta trong nhiều hình thức khác nhau: từ xôi vò (trộn đậu xanh giã, ăn tơi và bùi), xôi xéo (xôi đậu xanh giã mịn được nắm lại, ăn kèm hành phi), hay xôi đậu phộng, đậu trắng, đậu đen. Ngoài ra còn có cả xôi mặn, ăn kèm lạp xưởng, chả lụa, pate và trứng cút.
Nói không ngoa, ta có thể ăn xôi liên tục cả bảy ngày trong một tuần mà chẳng thấy ngán, bởi không món xôi nào giống món xôi nào.
Là thức quà trang trọng luôn có trong các cột mốc đáng nhớ cả đời người
Đã đồng hành từ ngày cắp sách đến trường cho đến lúc trưởng thành, xôi còn là món ăn không thể thiếu trong các dịp quan trọng. Xôi đã xuất hiện như một vật phẩm cúng không thể thiếu trong tiệc thôi nôi (khi t.rẻ e.m tròn một t.uổi), cũng phải có trong lễ Cúng Mụ (tập tục cúng khi t.rẻ e.m tròn 12 t.uổi âm lịch, nhân dịp đủ một vòng 12 con giáp).
Hơn thế, xôi cũng không thể thiếu trong cả đám cưới, đám hỏi. Xôi dịp này cũng phải mang màu tươi tắn, ai khéo tay có thể tạo hình xôi thành chữ "hỷ", hình hoa mai, hình cá chép...
Có thể thấy, hơn cả một món ăn đơn giản, xôi gắn liền với rất nhiều tập tục quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt Nam.
Xôi trong dịp lễ cúng thường đi kèm chè trôi nước, chè đậu các loại... nên mới hay có chuyện các hàng xôi chè hay từ hai gộp thành một, chuyên bán cả xôi, cả chè. Xôi trong dịp này khác với xôi thường, được làm với số lượng lớn hơn và được tạo hình đẹp đẽ, tươi sáng với mong muốn mang lại điều lành. Trong đó có món xôi gấc là phổ biến nhất do mang màu đỏ rực rỡ, bắt mắt. Ngoài ra, xôi đậu xanh có màu vàng cũng được ưa chuộng không kém.
Là món ăn gắn bó sâu sắc với văn hoá tinh thần người Việt
Xôi, dù mang hình thức nào, thì trong tâm lý của người Việt vẫn luôn gắn liền với hình ảnh một món ăn ngon.
Chỉ cần nhắc đến câu chuyện phú ông và thằng bờm nổi tiếng, khi mà Bờm chẳng thiết tha gì hơn một nắm xôi: "Phú ông xin đổi nắm xôi, Bờm cười". Câu chuyện này nói về sự khác biệt trong quan điểm về giá trị của trẻ con và người lớn, trong khi người lớn nghĩ rằng những thứ khác mới là quý giá thì đối với con trẻ, chỉ một nắm xôi ngon cũng đủ để vui vẻ cả ngày rồi.
Nhà văn Thạch Lam còn từng mô tả về xôi nghe rất thân thương như sau: "Xôi đậu, xôi lạc, xôi vừng mỡ và dừa. Ồ, cái xôi vừng mỡ, nắm từng nắm con, ăn vừa ngậy vừa bùi. Mà có đắt gì đâu! Ăn một, hai xu là đủ rồi. Mùa rét thì xôi nóng, hãy còn hơi bốc lên như sương mù, ăn vừa nóng người vừa chắc dạ."
Có thể thấy, xôi trong ẩm thực Việt là thức quà gắn bó sâu sắc với tinh thần người Việt Nam. Xôi đồng hành cùng thế hệ người Việt từ lúc còn bé loắt choắt cho đến khi trưởng thành và già đi. Đây là món ăn mà mọi thế hệ, mọi tầng lớp con người Việt Nam đều yêu quý.
Loại quả gắn liền t.uổi thơ đang gây 'sốt' chỉ có người sành ăn mới biết Một loại quả tuy lạ nhưng lại gắn liền với t.uổi thơ của nhiều người. Đặc biệt, chỉ có những người sành ăn mới hiểu rõ vị ngon của quả này. Hãy cùng Bách hoá XANH khám phá xem đó là loại quả gì nhé! Vốn là thứ quả quê đặc trưng ở các vùng như Phú Thọ, Nghệ An và Hà Tĩnh,...