Bánh canh bà Quýt, nhất vị gia truyền 35 năm nơi phố cổ
Trong hành trình khám phá ẩm thực địa phương tại Hội An mới đây, tôi chọn thưởng thức món bánh canh có tuổi đời 35 năm ở giữa lòng phố cổ thay vì là những món ăn truyền thống như cao lầu, mì Quảng, xíu mà, bánh tráng đập…
Một phần bánh canh đặc biệt của bà Quýt. Ảnh: Hòa Vang
Vừa múc bánh canh cho khách, bà Quýt, chủ quán cho hay, năm nay bà đã 60 tuổi và có 35 năm với nghề nấu và bán bánh canh. Trước đây quán bà bán ở đường Phan Châu Trinh, ngay cạnh bánh mì Phượng. Song đường vào nơi đó chật hẹp nên từ hơn hai năm nay quán bánh canh của bà dời về số 51 đường Thanh Hóa, phường Tân An, Hội An.
Ban đầu, khách đến quán chủ yếu là học sinh và những người lao động đến ăn lót dạ buổi chiều. Từ khi Hội An phát triển du lịch đối tượng khách cũng đa dạng hơn, có cả khách nước ngoài, họ đến quán theo truyền miệng hoặc giới thiệu của các “bác tài” hay nhân viên các khách sạn. Nhưng với ai, bà cũng bán đồng giá và chất lượng như nhau, có lẽ vì vậy mà quán vẫn giữ được thiện cảm trong mắt thực khách nhiều năm qua với giờ mở cửa cố định là từ 14:00 – 19:00. Trước đại dịch Covid-19, trung bình mỗi ngày bà Quýt bán trực tiếp và mua mang đi khoảng 500 tô bánh canh.
Bà Quýt bên “kho tàng” bánh canh 35 năm tuổi đời của mình. Ảnh: Hòa Vang
Tại đây, thực khách có thể gọi tô bánh canh với các hương vị khác nhau từ bánh canh giò heo, xương heo, đến chả cá với giá bình dân từ 20.000 đến 30.000 đồng/tô, nếu là tô “đặc biệt” có giá 50.000 đồng (bánh quẩy, bánh mì tính riêng). Dù thực khách có tăng lên nhưng bà vẫn quyết định giữ mức giá và chất lượng như nhau. Có lẽ vì vậy, quán bánh canh bà Quýt vẫn luôn thu hút và nhận được nhiều sự yêu mến của thực khách.
Video đang HOT
Tuy nhiên, để cảm nhận đủ hương vị có lẽ thực khách nên gọi tô đặc biệt, với một cục xương chân giò béo ngậy nạc mềm, một viên chả cá vàng óng như nghệ, chả, giò thái chỉ điểm xuyết trên mặt tô bánh canh bốc khói thơm lừng cùng với bánh mì giòn rụm trông bắt mắt.
Ngoài ra, thực khách cũng có thể gọi một tô chả giò hoặc chả cá ăn kèm với bánh quẩy hoặc bánh mì nướng giòn nếu như không muốn ăn cùng bánh canh. Vị thơm bùi của quẩy, bánh mì ăn kèm với thứ nước dùng ngọt lịm sẽ khiến thực khách say mê khi đã một lần thử. Bánh mì và quẩy nơi đây rất nóng và giòn bởi luôn được hong trên than đỏ, khi khách gọi mới mang ra.
Qua quan sát, bánh canh bà Quýt được nấu với nguyên liệu bột gạo và bột lọc tùy theo khẩu vị người ăn. Để có tô bánh canh thơm ngon, như ý bà rất cẩn thận trong việc chọn nguyên liệu phù hợp để làm sợi bánh. Nhất là bột gạo phải dùng gạo lúa mới để bánh có độ dẻo và thơm.
Sợi bánh canh được bà làm thủ công để giúp hương vị món ăn ngon và đậm vị hơn. Ảnh: Hòa Vang
Với sợi bánh bằng bột lọc của quán bà cũng có độ dẻo, trong veo và có mùi thơm rất đặc trưng. Bột các loại phải được cắt thành miếng mỏng với độ dài, độ dày vừa phải. Sau đó, đem luộc cho đến khi chín và nhanh tay vớt ra và cho vào chậu nước nguội. Nhờ vậy sợi bánh sẽ không dính vào nhau.
Bà Quýt “quản lý” ba nồi nước lèo, một nồi chuyên ninh giò heo, một nồi nước béo có chả, còn một nồi để luộc bánh canh. Nước lèo được bà chọn lựa kỹ lưỡng từ xương, thịt, giò… nên khi nấu nước lèo có vị ngọt đậm đà từ xương, béo mà không ngấy, hơi cay nhẹ hấp dẫn, ăn cùng bánh quẩy, bánh mì nướng giòn rất “đã miệng”.
Một đoàn du khách hồ hởi khi thưởng thức món bánh canh 35 năm tuổi. Ảnh: Hòa Vang
Lần đó, nhiều người trong gia đình tôi sau khi thưởng thức đều cho rằng với món bánh canh bà Quýt vẫn là những sợi bột gạo hay bột lọc trắng, xương hầm, giò hầm và chả cá, thêm vài múi quật (quất) xanh, vài lát ớt đỏ xắt nhỏ cùng với bí quyết chế biến của bà đã làm níu chân du khách gần, xa.
Món quà của ký ức
Tôi sinh ra, lớn lên nơi một vùng quê trên đất Phú Yên, vậy nên từ nhỏ đã không lạ gì món bánh canh, thứ quà quê được bày bán ở mọi chợ quê - cả nơi những gánh hàng rong chạy ngược chạy xuôi, nhất là vào mùa gặt.
Bánh canh quê ngày ấy nấu khá là đơn giản: cứ hệt như một... nồi canh (thịt hoặc cá) nấu cùng những sợi bánh canh (làm từ bột gạo) tròn như chiếc đũa, to đùng! Bột từ sợi bánh tan một phần vào nước khiến bát bánh canh hóa sền sệt như hồ, ăn chưa chi đã phát ngán. Nhớ một lần được mẹ dắt đi ăn bánh canh mặn, tôi ăn xong lần đó là... cạch, không bao giờ đụng tới món bánh canh lần nữa. Đi đó đi đây, thi thoảng được mời bánh canh ngọt (nấu với đường), tôi còn đụng đũa, chứ bánh canh mặn thì không!
Đương nhiên ngày đó, Phú Yên chưa có bánh canh hẹ.
Lần đầu đi qua những hàng quán treo biển "bánh canh hẹ" là khi tôi đã bước vào độ tuổi trung niên. Tôi không để ý lắm, bởi từ lâu đã mặc định dị ứng với hai từ "bánh canh" rồi. Vậy nhưng, cũng tới lúc tôi được bạn bè mời đi... chiêu đãi. Từ chối không tiện, đành bước vô quán, bụng nghĩ: thôi, coi như bấm bụng chiều bạn, nhân thể tìm chút ký ức xưa cũng không thừa!
Nhìn tô bánh canh hẹ được mang ra, mặt nổi xanh um những hẹ, tôi hơi chờn, nhưng mùi khói thơm lừng bốc lên, thoảng qua mũi nghe có vẻ hấp dẫn. Cầm đũa gạt lớp hẹ xanh, bên dưới là chả cá vàng ươm, trứng cút long lanh và những sợi bánh canh trắng mượt mà nằm xếp lớp. Thử đưa lên miệng một muỗng nước: vị ngọt đậm đà, thơm phức hành tiêu quả không kém cạnh vị nước lèo của những hàng bún phở danh tiếng tôi từng được nếm qua. Quan trọng hơn, thứ nước lèo này được xử lý khá trong, không sền sệt bột hồ như món bánh canh từng ám ảnh tôi trong quá khứ!
Vị ngọt thân thiện kia khiến tôi được đà, mạnh dạn cầm đũa, muỗng xóc đều các món trong tô bánh canh nóng hổi, thơm lừng, gắp nhẩn nha thưởng thức từng miếng một. Ngon. Vẫn mơ hồ chút vị bánh canh quen thuộc, nhưng nó đã được nâng lên tầm cao - mà không, phải nói rất cao, rất khác - bởi vị, bởi hương từ những phụ gia trước kia chưa hề có như giá đỗ, nấm rơm, tương ớt và đặc biệt, với món gia vị chủ lực làm nên "thương hiệu" bánh canh: hẹ!
Hẹ được thái nhỏ, rải dày trên mặt tô bánh canh và còn sẵn sàng cho thêm nếu thực khách có nhu cầu! Đúng, món bánh canh hẹ chắc chắn sẽ không ngon nếu không được ăn kèm nhiều hẹ. Người không quen ăn hẹ có thể lần đầu hơi bị sốc, nhưng quen rồi thì... nghiền. Vị hẹ hăng, nồng cay, thơm kích thích vị giác, trung hòa bớt cái ngọt ngào ngậy béo của thịt cá, nước lèo. Ai ăn cay được có thể thêm vào tô chút tương ớt sẽ càng thêm hấp dẫn. Mùa đông, kêu tô bánh canh hẹ nóng cho hơi nhiều ớt, vừa ăn, vừa hít hà, mồ hôi túa dưới chân lông đảm bảo sẽ không còn thấy lạnh.
Thêm "điểm cộng" cho bánh canh hẹ đất Phú Yên là có giá rất mềm: chỉ 15, 20 ngàn một tô. Cá biệt có nơi dân dã bán "giá vỉa hè" 10 ngàn cũng có được tô bánh canh hẹ rẻ mà ngon. Vị, hương thơm mộc mạc mà nồng nàn khó lẫn, khó quên - như tình người dân đất Phú Yên vậy...
Bánh canh cá ăn với hành tây lạ miệng ở Sài Gòn Vị nước dùng đậm đà, chả cá vừa ăn khiến thực khách hài lòng. Tiệm bánh canh trên đường Hoa Sứ (quận Phú Nhuận) làm thực khách thích thú với món bánh canh cá lóc ăn chung với hành tây tạo hương vị giống như bạn đang thưởng thức một tô bánh canh vị phở, vừa lạ mà vừa quen. Như đa số...