Băng tan làm thay đổi lớp vỏ Trái đất

Hiện tượng băng tan ở hai cực không chỉ khiến mực nước biển dâng cao mà còn có thể khiến vỏ Trái đất biến dạng.

Một đảo tí hon ở Greenland. Ảnh REUTERS

Hiện tượng tan băng ở hai cực Trái đất không chỉ làm mực nước biển dâng lên mà còn khiến bề mặt của Trái đất bị biến đổi, trang Science Alert dẫn một nghiên cứu mới đây cho biết.

Khi lớp băng tại các vùng Greenland, Nam cực và Bắc cực tan ra cũng là lúc lớp vỏ Trái đất bị trồi lên và lan rộng. Sự dịch chuyển này tuy chỉ chưa đến 1 mm mỗi năm nhưng diễn ra trong thời gian dài và trên một diện tích bề mặt rất lớn.

Quá trình này tạo ra một vòng lặp vì khi lớp đá dưới lớp băng di chuyển, nó tác động đến việc băng tan và tách ra. Nghiên cứu đầy đỉ về quá trình này là điều quan trọng trong việc mô hình hóa hình dạng của Trái đất trong tương lai.

Nhà địa vật lý Sophie Coulson từ Phòng thí nghiệm Quốc gia Los Alamos ở bang New Mexico (Mỹ) cho biết: “Các nhà khoa học đã thực hiện rất nhiều thí nghiệm trực tiếp bên dưới các dải băng và sông băng. Vì vậy, họ biết rằng sự thay đổi sẽ xảy ra ở khu vực có sông băng, nhưng họ không nhận ra rằng sự thay đổi này có quy mô toàn cầu”.

Một số nghiên cứu trước đây đã ghi nhận lớp vỏ Trái đất có thể nhô lên khi các dải băng tan chảy, nhưng bà Coulson và các đồng nghiệp đã xem xét kỹ hơn sự dịch chuyển theo chiều ngang và trên một khu vực rộng lớn hơn. Họ phát hiện ra rằng các biến dạng có thể thay đổi đáng kể theo từng năm.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy ở một số khu vực, chuyển động ngang còn lớn hơn chuyển động thẳng đứng. Họ đã sử dụng dữ liệu vệ tinh và các phép đo thực địa từ năm 2003 đến 2018 để đo chuyển động của lớp vỏ theo không gian ba chiều.

Sự nảy lên của lớp vỏ này có thể mất hàng ngàn năm. Nghiên cứu cũng lưu ý rằng một số thay đổi vẫn đang xảy ra trên bề mặt Trái đất từ cuối Kỷ băng hà cuối cùng, vào khoảng 11.000 năm trước.

Với tốc độ băng tan tiếp tục tăng trên toàn cầu, các nhà khoa học phải tìm ra tác động của nó đối với hình dạng bề mặt Trái đất, ngay cả khi sự thay đổi tương đối nhỏ mỗi năm. Điều này không chỉ hữu ích trong việc nghiên cứu băng tan và sự thay đổi hình dạng của Trái đất mà còn cho nhiều lĩnh vực nghiên cứu khoa học khác.