Bản đồ ẩm thực: Ghé Ninh Bình, không thể bỏ qua đặc sản dê núi
Ghé thăm vùng đất Cố đô Ninh Bình, ngoài khám phá những danh lắm thắng cảnh hùng vỹ như Tam Cốc-Bích Động hay Tràng An thì du khách nhớ thưởng thức đặc sản dê núi ở nơi đây.
Được biết, dê không chỉ có ở Ninh Bình mà một số tỉnh, thành khác trên cả nước cũng có chăn nuôi như Nghệ An, Đồng Nai, Sơn La, Ninh Thuận, Điện Biên… Thế nhưng, thịt dê núi Ninh Bình được đ.ánh giá chất lượng hơn các vùng nuôi dê khác bởi một số yếu tố.
Phải kể đến đầu tiên là cách chăn nuôi, người Ninh Bình chăn thả dê tự do trên núi, cộng thêm địa hình gồ ghề nên dê vận động nhiều, thịt săn, ít mỡ. Tiếp đến, do vùng núi ở Ninh Bình đặc trưng là núi đá vôi có niên đại hàng trăm triệu năm, nuôi dưỡng biết bao loại cây, cỏ quý hiếm là nguồn thức ăn chính của dê.
Vì vậy, dê núi Ninh Bình được nhiều người sành ăn đ.ánh giá thịt mềm, không dai, ít mỡ và đặc biệt là mùi nồng đặc trưng của dê ít hơn dê ở các vùng khác. Thế nên, đừng quá ngạc nhiên khi nghe người dân nơi đây thường truyền miệng nhau câu ca dao:
Video đang HOT
Ninh Bình chào đón khách về thăm quan
Dạo chơi non nước Tràng An
Hạ Long trên cạn, đại ngàn Cúc Phương”
Thông thường, dê chọn để chế biến phải đạt trọng lượng 15-20kg, bởi giai đoạn này thịt của chúng vẫn còn vị ngọt thơm, không dai hay không quá mềm. Sau khi sơ chế, phân loại thịt thì dê có thể làm thành hàng chục món ăn hấp dẫn. Ngoài hai món phổ biến mà du khách được giới thiệu khi ghé thăm Ninh Bình là dê tái chanh và súp dê cơm cháy, thì còn có nhiều món khác như dê xào sả ớt, dê nhúng mẻ, dê nướng ngũ vị, dồi dê nướng, dê ủ trấu, dê hấp gừng hay món lẩu dê nóng hổi phù hợp những ngày tiết trời giá lạnh.
Có dịp ghé thăm Ninh Bình những ngày cận Tết, người viết được người bạn địa phương dẫn đi thưởng thức dê núi Ninh Bình tại một quán ăn thuộc huyện Hoa Lư. Quả thật, so với thịt dê mà người viết từng được ăn ở TPHCM, Đồng Nai hay cả dê núi Ninh Thuận thì thịt dê ở nơi này có vị ngọt thanh, không quá nặng mùi dê. Thế là một bữa ăn thịnh soạn đang chờ đón toàn dê bắt đầu từ món khai vị là súp dê cơm cháy, tiếp đến là món nầm dê nướng, thịt dê ủ trấu và kết thúc là món cháo hay lẩu dê ấm bụng.
Hiện nay, ở Ninh Bình có nhiều quán ăn, nhà hàng chuyên phục vụ thịt dê với hàng chục món ăn đi kèm bí quyết, công thức gia truyền tại khu vực Động Tràng An, Động Tam Cốc hay dưới chân núi Hoa Lư. Có thể nói, ngày nay dê núi Ninh Bình không chỉ còn là món ăn thuần túy địa phương mà nó đã trở mình món ăn vùng miền nổi tiếng của Việt Nam.
Giòn thơm cơm cháy cố đô
Mỗi món ăn ngon cũng là linh hồn của mỗi mảnh đất. Nhắc tới Ninh Bình, không ai không biết tới cơm cháy. Món ăn bình dị từ gạo mà chất chứa tinh túy, mang đậm bản sắc đất cố đô xưa.
Nếu đặc sản dê núi đã trở thành thương hiệu nổi tiếng từng xuất hiện tại những trung tâm ẩm thực sầm uất cả nước, rượu Kim Sơn có hương thơm độc đáo khó quên thì cơm cháy, thứ đặc sản hàng trăm năm của mảnh đất cố đô lại là món quà cho du khách thập phương khi tới thăm quan Ninh Bình. Cơm cháy giòn, ngon đặc biệt, thể hiện cái hồn, sự tinh túy của hạt gạo. Gần đây, cơm cháy trở thành niềm tự hào của đất cố đô khi được công nhận là món ngon kỷ lục Châu Á trong danh sách 10 món đặc sản nổi tiếng của Việt Nam, trở thành một món quà du lịch cho khách thập phương.
Tương truyền cơm cháy Ninh Bình được hình thành từ cuối thế kỉ 19 do một chàng thanh niên người Ninh Bình tên Hoàng Thăng học được và phát triển từ một món ăn của người Hoa sau đó mở rất nhiều tiệm ăn ở Hà Nội lẫn Ninh Bình. Từ đó món cơm cháy được lưu truyền, phát triển và trở thành một đặc sản của vùng đất cố đô. Cơm cháy cùng các món từ thịt dê núi và rượu Kim Sơn là bữa tiệc độc đáo đầy đủ hương vị từ miền sông, núi Ninh Bình.
Rượu ngon, cơm cháy, thịt dê
Thưởng thức món ăn, người ăn như cảm nhận thấy tinh hoa từ hạt ngọc thực chắt chiu tần tảo của người nông dân đồng bằng Bắc Bộ, tất cả như kết đọng vào trong từng hạt cơm cháy. Xưa, cơm cháy chỉ được chế biến và dùng tại nhà, sau mới được mang ra nhà hàng, phổ biến tới khách thập phương. Ngày nay, cơm cháy đã phát triển đa dạng từ hình thức đến phương pháp chế biến.
Cơm cháy trông đơn giản mà thực hiện cũng lắm kì công. Từ bước chọn gạo, cơm cháy đã thể hiện sự chất lọc một cách đặc biệt. Gạo phải là gạo nếp ngon, loại hạt to tròn, dẻo thơm đem ngâm đãi kĩ sau đó đồ thành xôi. Xôi được ép vào khuôn để tạo thành cháy, cháy được chiên qua dầu cho phồng rồi rắc thêm ruốc tơi để tăng hượng vị. Dầu để chiên phải thật nóng để cháy không bị ngấm nhiều dầu, khi vớt cũng phải vớt thật nhanh tay. Ruốc có lẽ là đồ ăn kèm hợp lý nhất cùng cơm cháy. Ruốc tơi và đậm đà, tăng cường vị bùi thơm cho cơm cháy. Cơm cháy chỉ là một sản phẩm đơn thuần mà gói trong đó tình yêu của những người con xứ sở với sản phẩm quê hương. Những người con Ninh Bình đã sáng tạo để ngày nay món đặc sản này còn được chế biến theo phương pháp đóng gói một cách tiện lợi, biến món đặc sản này thành thức quà dành về biếu tặng người thân cho mỗi du khách từng ghé qua mảnh đất này.
Cơm cháy phổ biến ở mọi cửa hàng, từ sang trọng tới bình dân ở Ninh Bình. Thực đơn cơm cháy, thịt dê luôn là món khách hàng yêu thích nhất khi ghé thăm đất cố đô. Từ lâu, hai món ăn này đã như không thể tách rời. Cơm cháy vàng ruộm, chiên qua dầu nhưng không hề bị ngậy. Cắn miếng cơm cháy nghe giòn tan, vui miệng lẫn vui tai. Chấm miếng cơm cháy với nước sốt thịt dê, cả hương vị đất trời như quyện trên đầu lưỡi. Nhấp một ly rượu Kim Sơn cũng đủ khiến thực khách ngất ngây, lưu luyến phong vị ẩm thực nơi đây.
Ninh Bình đẹp như một bức tranh thủy mặc, những món ăn nơi đây cũng bình dị, đậm tình và mến khách. Cơm cháy là món ăn mang hương vị đất trời, thổi hồn quê Việt Nam trong từng miếng cháy giòn thơm, đậm đà. Chẳng khoa trương mĩ miều, cơm cháy thể hiện giá trị hạt ngọc thực một cách đơn thuần mà đầy đủ, hội tụ trọn vẹn sự tinh tế của ẩm thực đất cố đô.
Những món ăn “phải thử” khi đến Ninh Bình Không chỉ nổi tiếng với các danh lam thắng cảnh nên thơ, Ninh Bình còn được biết đến với những món ăn nổi tiếng chỉ vùng đất này mới có. Dưới đây là những món ăn "phải thử" khi đến với vùng đất cố đô này. Thịt dê Vùng núi Trường Yên (huyện Hoa Lư) có nhiều núi đá vôi được hình thành...
