Bán đảo trù phú thành điểm nóng

Cộng hòa tự trị Crimea, nằm trên bán đảo Crimea có phong cảnh đẹp như tranh với nhiều khu nghỉ dưỡng nổi tiếng, nằm giữa Biển Đen và biển Azov, ngăn cách với Nga bằng eo biển hẹp Kerch.

- Cuối thế kỷ 18, sau nhiều cuộc chiến đẫm máu với Đế chế Ottoman, Crimea thuộc về lãnh thổ của Nga. Đến năm 1954, nhà lãnh đạo Xô Viết Nikita Sergeyevich Khrushchyov, người gốc Ukraine đã chuyển quyền sở hữu Crimea từ Nga sang Ukraine.

- Người gốc Nga chiếm hơn 58% dân cư ở Crimea, trong khi người Ukraine chỉ chiếm 24% và 12% là người thiểu số Tatars. Với diện tích 26.200km2, dân số khoảng 2 triệu người, tiếng Nga được coi là ngôn ngữ chính thức tại bán đảo này.

- Từ năm 1996, hiến pháp Ukraine quy định Crimea có chế độ cộng hòa tự trị, nhưng khẳng định vẫn phải tuân theo hiến pháp Ukraine. Crimea có quốc hội và chính quyền riêng.

- Năm 1991, sau khi Liên Xô tan rã, một số cuộc thăm dò tại Crimea cho thấy đa số người dân ở đây muốn sáp nhập trở lại với Nga, song các cuộc trưng cầu dân ý chính thức đã không được tiến hành.

- Hạm đội Biển Đen của Nga đã đóng căn cứ tại thành phố Sevastopol của Crimea, và duy trì hiện diện tại đây suốt hơn 230 năm qua.

- Năm 1997, Nga và Ukraine đã ký thỏa thuận để Hạm đội Biển Đen của Nga đóng tại Sevastopol cho tới năm 2017. Đến năm 2010, dưới thời Tổng thống Vichtor Yanukovich, hai bên đã ký thỏa thuận gia hạn việc thuê căn cứ này tới năm 2042.

- Trong một quyết định mới nhất chính quyền Crimea đã quyết định tiến hành trưng cầu ý dân vào ngày 30-3 tới về kế hoạch hoàn thành quy chế tự trị và mở rộng quyền tự quyết của nước cộng hòa tự trị này. Sau khi cáo buộc phe đối lập ở Kiev đã tiếm quyền một cách vi hiến, chính quyền Crimea đã đề nghị Nga đưa quân tới hỗ trợ để bảo đảm an ninh tại đây.

Theo ANTD