Bầm dập vì tố cáo tiêu cực

Trải qua nhiều thị phi, “lên bờ xuống ruộng”, thậm chí nguy hiểm tính mạng khi đứng ra tố cáo tiêu cực nhưng họ vẫn khẳng định sẽ kiên quyết đấu tranh cho đến lúc tìm được lẽ phải.

Vụ tố cáo tiêu cực xảy ra đã 7 năm nhưng trong buổi trò chuyện với chúng tôi mới đây, “Người đương thời” Đỗ Việt Khoa luôn lặp đi lặp lại câu nói: “Tôi không đặt yêu cầu gì cho bản thân, chỉ mong cái sai bị xử lý”.

“Bố nó lôi ra thì chết”!

Trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2006 tại Trường THPT Phú Xuyên A, tỉnh Hà Tây (cũ), bức xúc trước việc giáo viên bỏ vị trí coi thi, nhân viên phục vụ thì vào tận phòng phân phát bài giải sẵn cho thí sinh, thầy Khoa đã quay video và đưa ra công luận. Trước sức ép của dư luận, tháng 7/2006, ông Nguyễn Minh Hiển, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT), đã từ chức.

Ông Nguyễn Thiện Nhân lên làm Bộ trưởng Bộ GD-ĐT, phát động phong trào “hai không”: Nói không với tiêu cực thi cử và bệnh thành tích trong ngành giáo dục. Từ đó, nhiều tiêu cực trong ngành giáo dục được ngăn chặn. Thầy Khoa được Đài Truyền hình Việt Nam mời tham gia chương trình Người đương thời và nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT về thành tích dũng cảm chống tiêu cực thi cử.

Tháng 12/2007, thầy Khoa tiếp tục tố cáo những hành vi vi phạm pháp luật của lãnh đạo Trường THPT Vân Tảo, huyện Thường Tín, tỉnh Hà Tây (cũ). Sở GD-ĐT Hà Tây bao che, không xử lý. Thầy Khoa bị trù dập, bôi nhọ. Người ta vu cáo ông là bị thần kinh, phản động.

Những người bị tố cáo còn thuê các đối tượng giang hồ hành hung, cướp tài sản, cảnh cáo thầy Khoa không được can thiệp vào các sai phạm của nhà trường. Cũng trong thời gian ấy, cô con gái lớn của ông vừa học hết tiểu học thì bị một trường THCS từ chối, không cho nhập học với lý do: “Bố nó chống tiêu cực, nhận nó vào lỡ nay mai có chuyện gì, bố nó lại lôi ra thì chết!”.

Nỗi buồn bị cô lập, bị người xung quanh ghẻ lạnh luôn đeo bám nhưng thầy Khoa vẫn kiên trì trên con đường đấu tranh làm rõ trắng – đen. Đơn tố cáo các sai phạm của Trường THPT Vân Tảo được ông gửi lên Sở GD-ĐT Hà Nội, Bộ GD-ĐT nhưng chưa được giải quyết dứt điểm.

Những ngày tháng nặng nề kéo dài đến giữa năm 2010, thầy Khoa phải làm đơn xin thôi việc ở trường này. Tuy nhiên, trước áp lực của dư luận, Sở GD-ĐT Hà Nội đã điều động ông về công tác tại Trường THPT Thường Tín.

Năm 2012, thầy Khoa lại hỗ trợ một giáo viên và một thí sinh cung cấp cho báo chí những hình ảnh tiêu cực gây chấn động tại hội đồng thi Trường THPT Dân lập Đồi Ngô, tỉnh Bắc Giang trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2012.

“Tin đồn xấu về tôi nhiều lắm. Có lúc tôi mất niềm tin nhưng nghĩ lại, mình phải làm những gì đúng với trách nhiệm của người thầy. Như thế tôi mới được sống đúng lòng mình, đúng lý tưởng” – thầy Khoa thổ lộ.

Chúng tôi thắc mắc liệu có bao giờ thầy Khoa thấy nản lòng trên con đường chống tiêu cực? Ông tâm sự: “Không chỉ riêng tôi, người nào đấu tranh chống tiêu cực cũng nản. Chúng tôi bị “bạo hành tâm lý”, bị mất niềm tin vào bộ máy quản lý. Riêng mình, dù thế nào thì tôi cũng vẫn làm”.

Hiện mỗi tuần thầy Khoa dạy 16 tiết, thu nhập “có thể sống được”. Để tích lũy, nuôi 2 con ăn học, ông phải làm thêm việc chụp ảnh, kinh doanh máy tính và đang dự định mở quán nước tại nhà. “Tôi thấy vui vì mình kiếm tiền từ những công việc chính đáng, dù rất khó khăn. Mình có trong sạch thì mới kết nối, động viên được anh em chống tiêu cực. Cái xấu luôn được bao che nhưng còn sức thì tôi còn đấu tranh đến cùng” – ông quả quyết.

Chị “Nguyệt – Hoài Đức”: “ Lương tâm nghề nghiệp không cho phép tôi im lặng” Ảnh: Ngọc Dung

Chấp nhận hy sinh

Gặp lại chị “Nguyệt – Hoài Đức”, tức Hoàng Thị Nguyệt – cán bộ Khoa Xét nghiệm – Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) Hoài Đức, TP Hà Nội – chúng tôi nhẹ lòng khi nụ cười đã trở lại trên môi chị. “Tôi tố cáo không ngoài mong muốn những sai phạm được thay đổi, bệnh nhân được chẩn đoán đúng bệnh, an toàn và không còn bị lừa dối, trục lợi” – chị Nguyệt bộc bạch.

Khi chị Nguyệt quyết định viết đơn tố cáo, gia đình khuyên chị dừng lại, đồng nghiệp thì nói ra nói vào. Bản thân chị cũng lo lắng cho những đồng nghiệp làm sai sẽ bị kết tội nặng… “. Nhưng lương tâm nghề nghiệp không cho phép tôi im lặng khi thấy những phiếu xét nghiệm trùng được in ra từng xấp. Chỉ trong 10 ngày, chúng tôi đã thu hơn 400 bản. Không thể lường hết được những hậu quả mà người bệnh phải gánh chịu từ việc làm sai trái, phi đạo đức đó. Một kết quả xét nghiệm được tận dụng in thêm để cùng trả cho nhiều người, việc lấy máu chỉ để bỏ đi, trong khi bệnh nhân phải chờ đợi vất vả, mệt mỏi, khổ sở. Chính vì vậy, tôi chấp nhận hy sinh” – chị bày tỏ.

Lá đơn tố cáo chưa được gửi đã bị lộ. Giám đốc BVĐK Hoài Đức phân công người xuống gặp chị Nguyệt để uy hiếp, bắt rút đơn, theo dõi mọi hoạt động… Chị đã gầy đi 5 kg, nhiều đêm không ngủ, thường xuyên căng thẳng và đau đầu. Đến cơ quan công an và báo chí để tố cáo, chị luôn trong tâm trạng căng thẳng vì sợ bị cướp giật toàn bộ hồ sơ, chứng cứ. Khi đơn đã gửi, chị lại lo lắng không biết sự việc sẽ được xử lý ra sao. Khi mọi việc được đưa ra ánh sáng, chị Nguyệt vẫn trăn trở, không an lòng vì chị Oanh, người giúp chị thu thập các bằng chứng để tố cáo, bị khởi tố.

Chị Nguyệt tâm sự: “Bây giờ, tôi phải thận trọng hơn vì còn có gia đình và các con. Tố cáo để đòi lại công bằng cho người bệnh và đồng nghiệp đang hết lòng với chuyên môn nhưng giờ đây, chính tôi cũng chưa hết ngổn ngang lo nghĩ”.

Sau vụ việc này, chị Nguyệt đề đạt nguyện vọng chuyển sang khoa khác. Không phải chị sợ hay né tránh nhưng không ai muốn hằng ngày gặp lại những người không cùng quan điểm trong công việc. Tuy vậy, chị Nguyệt vẫn xác định BVĐK Hoài Đức vẫn là môi trường gắn bó lâu dài, giúp chị tiếp tục theo đuổi nghề y mà mình say mê.

Phải bảo vệ người tố cáo Theo luật sư Lê Nguyễn Quỳnh Thi, Đoàn Luật sư TP HCM, Luật Khiếu nại tố cáo, Luật Phòng chống tham nhũng… đã có nhưng còn thiếu những quy định cụ thể. Chẳng hạn, người tố cáo tham nhũng, tiêu cực được bảo vệ như thế nào, ai sẽ chịu trách nhiệm bảo vệ họ vẫn chưa được quy định, phân công rõ. Luật sư Thi cho rằng muốn chống tham nhũng, tiêu cực hiệu quả, trước hết phải bảo vệ cho được người tố cáo; đồng thời trừng trị nghiêm những kẻ có hành vi trả thù người tố cáo, đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực. H.Hiếu

Theo Yến Anh – Ngọc Dung (Người Lao Động)