Bài toán công nghiệp điện ảnh tại Việt Nam mùa Covid-19: Doanh thu là con số 0, loạt bom tấn Disney phụ thuộc vào tình hình đất Mỹ

Là một trong những nền công nghiệp chịu ảnh hưởng nặng nề từ diễn biến dịch COVID-19, nhiều doanh nghiệp buộc phải đối mặt với bài toán doanh thu bằng không và việc hủy ngày ra mắt loạt bom tấn.

Do sự ảnh hưởng của COVID-19, nền phim ảnh trên toàn thế giới, nhất là tại thị trường Mỹ và châu Á đã chịu tổn thất không nhỏ về mặt doanh thu. Các rạp phải đóng cửa, thực hiện giãn cách xã hội dẫn tới tạm dừng các hoạt động ghi hình đông người, dù cho các nền tảng trực tuyến cũng may mắn phần nào cứu nguy cho tình hình hiện tại. Tại Việt Nam, bài toán doanh thu cũng chẳng hề khá khẩm hớn trước diễn biến khó lường của dịch bệnh, tiêu biểu là chia sẻ của hàng loạt tập đoàn, công ty sản xuất ở thời điểm hiện tại. Các dự án điện ảnh đã buộc phải lùi ngày phát hành hay ảnh hưởng tới giai đoạn hậu kỳ của phim, tới con số doanh thu chạm mốc 0 giữa bão dịch.

Thu Trang phân trần việc hoãn chiếu “Chị Mười Ba” vì COVID-19: Đâu thể nói chưa phát hành nên diễn viên “thối tiền” lại, chờ ngày ra rạp sẽ lấy doanh thu bù?

Giữa diễn biến khó lường của dịch COVID-19, nền điện ảnh tại Việt Nam đã gánh chịu không ít tổn thất đến từ việc hoãn chiếu, hủy họp báo quảng bá, truyền thông các dự án phim đã lên kế hoạch ra rạp từ những tháng đầu năm 2020. Một trong số đó chính là phim điện ảnh Chị Mười Ba của vợ chồng nghệ sĩ Thu Trang – Tiến Luật, dự án nhận được sự mong đợi lớn của các khán giả từ năm ngoái khi phiên bản webdrama đã “tạo sóng” trên MXH. Bộ phim vốn đã có lịch dự kiến khởi chiếu cho bản điện ảnh vào 27/3 vừa qua, nhưng buộc phải hủy bỏ từ sớm trước tình hình dịch bệnh.

Chị Mười Ba đáng nhẽ đã ra rạp từ cuối tháng 3.

Trailer Chị Mười Ba

Kế hoạch điện ảnh Chị Mười Ba của chị bị ảnh hưởng thế nào khi buộc phải hoãn công chiếu?

Việc phim không ra rạp đúng ngày có đôi phần ảnh hưởng đến uy tín của mình đối với nhà đầu tư và khán giả. Tuy nhiên, với tình hình dịch bệnh như hiện tại, Trang nghĩ khán giả lẫn nhà đầu tư sẽ hiểu và thông cảm cho mình. Vì đây là dịch bệnh không chỉ xuất hiện tại Việt Nam mà còn lan rộng trên toàn thế giới nữa. Trang cho rằng không ra rạp đúng như kế hoạch cũng là điều dễ hiểu và nên làm trong thời diểm này.

Chị Mười Ba là một trong những dự án chịu ảnh hưởng từ dịch COVID-19.

Phải làm việc như thế nào với bên phát hành để có “thời điểm đẹp”?

Việc ra mắt vào thời điểm nào thì còn phải chờ đến khi dịch bệnh được khống chế. Hiện tại, cũng đã có lịch dự kiến rồi, nhưng Trang không dám nói trước điều gì vì phải tùy vào thực tế nữa. Lỡ mình chọn ngày mà đến lúc đó dịch bệnh vẫn còn thì đâu có được. Trang sẽ không nói trước ngày nào cả nhé, việc quan trọng bây giờ là chung tay chống dịch.

Thời gian hoãn chiếu lâu đến vậy, chị có lo lắng nội dung phim sẽ bị cũ hoặc khán giả không còn quan tâm đến tác phẩm như trước không?

Chuyện phim bị cũ thì Trang không lo lắng đâu. Việc phim bị hoãn chiếu vài tháng, đến khi ra mắt trở lại, Trang nghĩ không phải vấn đề quá lớn. Ngoài ra, nếu như phim hoãn với thời gian lâu hơn, đến khi ra mắt trở lại, mình có thể xử lý bằng cách chỉnh sửa nội dung hoặc quay thêm 1 số tình tiết để cập nhật tình hình hiện tại. Thêm đó, việc quan trọng là mình cứ làm ra sản phẩm chỉn chu, chất lượng, khi đã có phim chất lượng thì không lo lắng.

Thu Trang tin rằng một sản phẩm chỉn chu, chất lượng sẽ không có gì phải lo lắng sau này.

Khi phòng chiếu mở cửa lại, hàng loạt phim nội địa lẫn quốc tế sẽ ồ ạt kéo nhau ra rạp. Chị có lo lắng dự án của mình sẽ gặp sự cạnh tranh lớn?

Đương nhiên là khi phòng chiếu mở cửa trở lại, sẽ có nhiều phim nội địa lẫn quốc tế cùng ra rạp, vì thời gian trước tất cả đều bị lưu kho giống mình. Tuy nhiên, Trang rất yên tâm bởi nhà phát hành của Chị Mười Ba là nhà phát hành lớn, lại rất uy tín và chuyên nghiệp. Họ sẽ biết thời điểm nào phim ra mắt thì thích hợp.

Phim hoãn chiếu như vậy, chị cảm thấy “có lỗi” với ai nhất, khán giả, diễn viên, nhà đầu tư hay nhà phát hành?

Khi phim hoãn chiếu, đầu tiên là Trang cảm thấy có lỗi với khán giả, kế tiếp là với nhà đầu tư. Tuy nhiên, việc hoãn chiếu này đến từ nguyên nhân rất khách quan, không ai mong muốn điều này cả. Trang tin rằng mọi người sẽ hiểu và cảm thông thôi.

Những thành viên trong ekip, đặc biệt là diễn viên có hỗ trợ gì về mặt tổn thất không?

Đáng nhẽ ra thời điểm này phim Chị Mười Ba – 3 Ngày Sinh Tử đã phải ra rạp nhưng vì dịch bệnh nên mới phải hoãn chiếu. Phim quay xong hết, diễn viên cũng hoàn thành nhiệm vụ với tất cả các cảnh quay, mình đâu thể nào nói với họ rằng phim chưa phát hành được nên thôi mọi người “thối tiền” lại cho mình để chờ đến ngày ra rạp sẽ lấy tiếp phần tiền còn lại (cười).

Quan trọng là Trang hiểu các diễn viên đã làm việc chăm chỉ, nỗ lực cho dự án này thế nào. Với vai trò là nhà sản xuất, Trang không cần các diễn viên hỗ trợ gì cho mình về mặt vật chất cả, chỉ mong mọi người có thể hỗ trợ về tinh thần thôi. Cát xê cũng đã thanh toán hết cho mọi người, cứ bình tĩnh chờ hết dịch rồi mọi thứ sẽ ổn. Như Trang đã nói lúc nãy, điều quan trọng nhất là chung tay chống dịch.

Một con số ước chừng nhất định về tổn thất của mình thì sao?

Con số ước lượng về tổn thất à? Mình không ước lượng được đâu và cũng không thể nói tổn thất bao nhiêu được do phim chưa ra rạp mà. Tác phẩm vẫn còn cất trong kho nghĩa là nó vẫn thuộc về mình, chưa ra mắt thì không thể tính được doanh thu thế nào. Trang không tổn thất về vật chất cho đến thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, với tinh thần cũng có buồn 1 chút. Dẫu vậy, nhìn cách mọi người cùng bảo vệ sức khoẻ cho nhau, Trang lại có sự lạc quan, tin tưởng. Sức khoẻ là vàng. Có sức khoẻ sẽ có tất cả.

CJ HK trước dịch bệnh: 4 phim buộc lùi ngày phát hành, dời lịch bấm máy một số dự án hợp tác

CJ HK hiện có nguồn thu nào vẫn đang chảy về cho CJ E&M trong tình hình diễn biến đang khá phức tạp không?

Chúng tôi hiện tại vẫn có nguồn thu từ việc bán phim trên thị trường quốc tế và các platform (nền tảng) sau rạp như VOD (truyền hình theo yêu cầu), paid TV (TV trả phí)…

CJ HK là liên doanh giữa CJ E&M Việt Nam và HK Film.

Là một tập đoàn sản xuất phim đa quốc gia có trụ sở ở Hàn, tình hình nhân sự làm việc ở cả hai bên ra sao trong thời điểm hiện tại?

Thực tế ở công ty chúng tôi và trụ sở chính ở Hàn Quốc, theo như được biết thì không có bộ phận nào đang phải đóng băng. Việc cắt giảm nhân sự hay giảm lương cũng chưa phải tiến hành. Tuy nhiên, nếu dịch bệnh kéo dài thì hai nguy cơ trên tất yếu sẽ xảy ra.

Công ty CJ HK hiện vẫn làm việc bình thường: team nào làm việc ở nhà được thì ở nhà, team nào bắt buộc lên văn phòng thì thay phiên nhau lên văn phòng làm việc. Team sản xuất chủ yếu làm việc ở nhà, hai dự án đang trong giai đoạn hậu kỳ thì thỉnh thoảng producer phải đến phòng hậu kỳ để làm việc. Trừ team kế toán bắt buộc phải làm việc trên server và máy tính của công ty thì thay phiên nhau lên văn phòng làm việc. CJ HK là studio và không có production house nên team sản xuất phần lớn cũng làm việc ở văn phòng như team công sở, trừ khi có dự án trong quá trình sản xuất.

Hiện tại thì công ty may mắn chưa phải cắt giảm nhân sự hay lương của nhân viên. Toàn bộ công ty vẫn làm việc bình thường. Tuy nhiên nếu dịch bệnh kéo dài thì nguy cơ này có thể xảy ra.

Bạn có thể chia sẻ một con số tỉ lệ tượng trưng với tổn thất cho các hoạt động từ tạm hoãn đến buộc phải huỷ vì diễn biến dịch phức tạp cho đến thời điểm này?

Bí Mật Của Gió buộc phải hủy công chiếu ngay sau buổi premiere.

Nếu xét về doanh thu thì CJ HK có 2 phim Việt và 2 phim ngoại lẽ ra có thể mang lại doanh thu trong thời điểm này, nhưng bị dời lại vì dịch bệnh bao gồm: Trạng Tí hợp tác với Studio 68 và Bí Mật Của Gió hợp tác với BHD, Classic và The Wishmas Tree là 2 phim ngoại đã được nhắc đến.

Khi điều kiện làm việc đang bị giới hạn như hiện tại, những hạng mục nào sẽ được tập trung vào nhiều hơn và các kế hoạch nào sẽ phải đợi xong dịch mới chạy?

Hiện tại thì CJ HK có 2 dự án đang trong giai đoạn hậu kỳ nên không bị ảnh hưởng nhiều bởi dịch. Một số deadline bị trễ vì không thể họp mặt đông người nên tất cả mọi việc phải chuyển qua online.

Trong thời gian này, team sản xuất tập trung vào việc phát triển kịch bản cho các dự án để sẵn sàng đưa vào sản xuất sau khi hết dịch và trong năm sau. Hiện tại team sản xuất đang phát triển 7 tới 8 kịch bản khác nhau để có thể bắt đầu đưa vào sản xuất tầm tháng 7 năm nay.

Team Marketing vẫn sản xuất và chuẩn bị các tài liệu cho các phim ra mắt sắp tới.

Các hoạt động marketing vẫn được lên kế hoạch.

Với các kế hoạch sản xuất, công ty đã hoãn thời gian bấm máy bao nhiêu dự án?

CJ HK đã phải dời lịch bấm máy một dự án hợp tác với Live On, dự tính bấm máy cuối tháng 3 hiện đã dời xuống cuối tháng 4 và có khả năng sẽ phải dời nữa nếu dịch bệnh còn phức tạp.

Dự án Trịnh Công Sơn mà CJ HK hợp tác với Galaxy cũng bị chậm tiến độ vì dịch bệnh. Các công tác tiền kỳ như casting, chọn bối cảnh… không thực hiện được. Vì vậy, thời gian bấm máy dự tính là tháng 7/2020 nhưng có thể bị dời lại do công tác tiền kỳ bị trễ.

Hai đạo diễn/NSX có dự án lớn với LOTTE trong năm 2020: “May mắn lịch hậu kỳ chưa bị ảnh hưởng nặng”

Anh Phan Gia Nhật Linh, nhà sản xuất Phim điện ảnh Tiệc Trăng Máu chia sẻ: “Lịch phát hành của Tiệc Trăng Máu từ đầu đã xác định sẽ ra mắt vào 28/8, nên cho đến nay, lịch hậu kỳ vẫn chưa bị ảnh hưởng nặng. Tuy nhiên, đạo diễn sẽ buộc phải hạn chế ngồi cùng với dựng phim để hoàn thiện bản dựng trong thời gian toàn quốc thực hiện chỉ thị giãn cách xã hội. Trước mắt, mọi thứ vẫn theo đúng lịch, nhưng nếu diễn biến của dịch nghiêm trọng hơn thì có lẽ phim cũng sẽ bị ảnh hưởng. Teaser của phim hiện tại đã bị ảnh hưởng do nghệ sĩ chỉnh màu của phim không thể bay sang vì lệnh cấm xuất nhập cảnh. Các kế hoạch quảng bá phim cũng bị ảnh hưởng do mọi người đều bận tâm về tin tức dịch bệnh. Nhà sản xuất cũng quyết định tạm gác lại một số chiến dịch.”

Bom tấn Tiệc Trăng Máu đối mặt với chướng ngại vật ở giai đoạn hậu kỳ.

Trong khi đó, đạo diễn Victor Vũ chia sẻ: “Nhiều ngành nghề bị ảnh hưởng nặng nề, không chỉ ngành phim. Nhiều người đang chịu nhiều thiệt thòi hơn mình, nên chỉ mong chúng ta sẽ vượt qua dịch sớm.”

Đạo diễn Victor Vũ.

Tập đoàn CGV trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh: Doanh thu là con số 0

CGV có nguồn thu nào vẫn đang chảy về trong tình hình diễn biến dịch vẫn đang phức tạp không?

Khi CGV đóng cửa toàn hệ thống thì cũng là lúc doanh thu CGV quay về con số 0.

CGV là một trong vô số cụm rạp tại Việt Nam đối mặt với bài toán doanh thu con số 0.

Tình hình nhân sự làm việc ở cả hai bên ra sao trong thời điểm hiện tại?

Theo dòng chảy chung của dịch bệnh toàn cầu, cả CGV Việt Nam và CGV Hàn Quốc đang đối mặt với nhiều tổn thất nặng nề từ COVID-19 để lại. Hiện nay, mặc dù CGV Việt Nam đã đóng cửa toàn cụm rạp và nhân viên (CGV HQ và CGV VN) được làm việc tại nhà, nhưng các bộ phận liên quan vẫn kết nối làm việc qua lại với trụ sở CGV Hàn Quốc. Ví dụ như các dự án như “nhà biên kịch tài năng” hay “dự án phim ngắn CJ” vẫn đang được tiến hành làm việc trao đổi giữa hai bên để khi dịch giảm nhiệt thì sẽ khởi động lại.

Trước chỉ thị cách li xã hội từ chỉ thị Chính phủ đưa ra, CGV đã cho nhân viên được làm việc tại nhà từ ngày 1/4 đến hết ngày 15/4, tránh tụ tập đông người ngay cả trong công sở. Công ty vẫn đang cố gắng trả lương và các phúc lợi khác cho nhân viên đầy đủ theo luật lao động Việt Nam. Đến thời điểm hiện tại, CGV không cắt giảm nhân sự bộ phận nào và vẫn tiếp tục động viên tinh thần toàn thể nhân viên cùng chung tay với công ty vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Con số tổn thất ước tính nói chung tính từ việc huỷ/dời đa số các hoạt động họp báo/premiere vì dịch ở tập đoàn mình chiếm bao nhiêu %?

So với cùng kì năm ngoái, chỉ riêng tháng 3, doanh thu phòng vé của các cụm rạp trên cả nước giảm 40% (ước tính 500 tỷ). Hầu hết các bộ phim bom tấn đều dời ngày ra mắt vào quý 4 của năm thậm chí sang năm sau nên con số này sẽ còn suy giảm mạnh trong những tháng sắp tới khi tình hình dịch bệnh đang diễn biến khó lường.

Khi điều kiện làm việc đang bị giới hạn như hiện tại, những hạng mục nào sẽ được tập trung vào nhiều hơn và các kế hoạch nào sẽ phải đợi xong dịch mới chạy?

Hiện tại, các bộ phận vẫn làm việc bình thường, rạp phim vẫn được các bạn thay phiên nhau làm việc như vệ sinh rạp, khử khuẩn, kiểm kê hàng hoá và tất cả trong tình trạng sẵn sàng để chờ ngày quay lại. Trong thời gian cách li xã hội, bộ phận marketing tập trung các nội dung, bài viết trên online để tăng tính tương tác với khán giả, bộ phận chăm sóc khách hàng vẫn túc trực 24/7 để giải quyết những thắc mắc của khách hàng liên quan đến chương trình thành viên…

Với các kế hoạch sản xuất phim Việt, nhà mình có phải hoãn thời gian bấm máy dự án nào?

Tất cả dự án đều đang dừng vì hưởng ứng theo lời kêu gọi của Chính phủ là không tụ tập nơi đông người, không di chuyển nhiều nơi. Ngay cả Cục Điện Ảnh vẫn tạm thời ngưng cấp giấy phép bấm máy quay cho đến khi tình hình dịch bệnh giảm hẳn.

Đại diện team PR Disney: “Phụ thuộc khá nhiều vào tình hình tại Mỹ do Bắc Mỹ vẫn là thị trường nội địa chính của các phim do Disney sản xuất”

Hiện tại tình hình ở Mỹ đang diễn biến phức tạp, kể cả khi ở Trung Quốc đã qua đỉnh dịch, team PR của Disney Việt Nam có kế hoạch ứng phó ra sao trong mùa dịch?

Kế hoạch hành động của riêng các phim Disney phụ thuộc khá nhiều vào tình hình tại Mỹ, do Bắc Mỹ vẫn là thị trường nội địa chính của các phim do Disney sản xuất. Vì vậy, kế hoạch truyền thông cho phim tại Việt Nam cũng phải chờ các cập nhật mới nhất từ studio tại Mỹ thì mới có thể thông tin tiếp tục đến khán giả tại Việt Nam.

Mulan công bố hoãn chiếu toàn cầu trước thời điểm dịch bùng nổ.

Trailer Mulan

Diễn biến của dịch vẫn rất khó lường, nên riêng bộ phận truyền thông của phim Disney tại Việt Nam đang cố gắng hết sức để duy trì lịch làm việc linh hoạt, giữ liên lạc nhằm cập nhật sớm nhất các thông tin quan trọng về loạt phim trọng điểm đã công bố trong năm. Team cũng cố gắng tận dụng khoảng thời gian tuy khó khăn này để nhìn lại, đánh giá, sàng lọc ra các hoạt động truyền thông hiệu quả để sẵn sàng cho sự trở lại của màn ảnh rộng sau dịch nhằm đem nhiều cách thức thông tin hiệu quả và hấp dẫn hơn đến cho người xem.

Cho tới hiện tại, mọi hoạt động được yêu cầu phải huỷ hoặc hoãn, tổn thất cho các hạng mục này ước tính con số ra sao?

Do các hoạt động chuẩn bị cho các phim sắp tới đều đang trong giai đoạn lên kế hoạch, việc hủy hoặc hoãn ra mắt phim ảnh hưởng về mặt tinh thần nhiều hơn là con số. Tuy nhiên, tổn thất về mặt giá trị truyền thông trong thời điểm này là không nhỏ nếu so với cùng kì ra mắt các phim bom tấn năm 2019.

Black Widow có lịch dự kiến ra mắt gần với thời điểm công chiếu Avengers: Endgame năm ngoái.

Trailer Black Widow

Khi điều kiện làm việc đang bị giới hạn như hiện tại, những hạng mục nào sẽ được tập trung vào nhiều hơn và các kế hoạch nào sẽ phải đợi xong dịch mới chạy?

Tạm thời, team đang cùng nhau lên các kịch bản hành động dựa theo các dự đoán về tình hình dịch, tìm tòi các cách thức truyền thông mới phù hợp hơn cũng như các kế hoạch kích cầu khi khán giả đã có thể trở lại rạp sau dịch. Tất cả các hạng mục truyền thông cho từng phim cụ thể sẽ phải đợi đến khi có thông tin rõ ràng hơn.

Tình hình nhân sự làm việc ra sao trong thời điểm hiện tại?

Tổn thất về kinh tế là tình trạng chung của cả nước, nên trước hết là công ty và nhân viên bàn bạc với nhau trên tinh thần hỗ trợ là chính. Ảnh hưởng thu nhập là không thể tránh khỏi vì thị trường phim chiếu rạp là một trong những mảng bị ảnh hưởng nặng mùa dịch.

Tuy nhiên đó là chuyện không của riêng ai, nên team cũng không để tinh thần bị tuột dốc quá mà cùng tìm cách vượt qua khó khăn. Mọi người cũng tuân thủ quy định và các khuyến nghị của chính phủ về việc giữ an toàn vệ sinh cho bản thân. Hiện các team đã áp dụng làm việc tại nhà, tất cả các cuộc họp và gặp gỡ đều được thực hiện trực truyến để đảm bảo an toàn.

Cảm ơn các đại diện vì lời chia sẻ này!

HM