Bài học từ chiến dịch tiêm chủng thần tốc của Israel

Trong hơn một tháng, Israel đã chủng ngừa Covid-19 cho hơn một triệu người, đạt tỷ lệ cao nhất thế giới.

Chiến dịch tiêm chủng vaccine Covid-19 thần tốc của Israel là điều nhiều nước trên thế giới mong ước đạt được. Không những vậy, các số liệu sơ bộ về hiệu quả của vaccine ở Israel cũng đem lại những thông tin hữu ích, giúp thúc đẩy quá trình tiêm chủng toàn cầu. Số liệu khả quan của Bộ Y tế Israel công bố hôm 12/1 cho thấy sự tụt giảm đáng kể về mức độ lây nhiễm trước cả khi tiêm mũi vaccine thứ hai.

Bộ Y tế Israel thông báo vaccine có khả năng hạn chế lây nhiễm 50% trong 14 ngày sau khi tiêm mũi đầu tiên, dựa trên dữ liệu theo dõi 600.000 người được chủng ngừa vaccine Pfizer- BioNTech

Hai trên bốn công ty cung cấp dịch vụ y tế ở nước này là Maccabi và Clalit đã đưa ra con số của riêng họ. Trong đó, Maccabi ghi nhận mức lây nhiễm giảm 60% trong 21 ngày, Clalit là 33% trong 14 ngày.

Nguyên nhân dẫn đến sự chênh lệch này có thể do thử nghiệm của Maccabi bao gồm người ở mọi lứa tuổi, trong khi Clalit chỉ tiêm vaccine cho người trên 60 tuổi. Ngoài ra, người đã tiêm phòng ít có khả năng được xét nghiệm Covid-19 hơn, từ đó ảnh hưởng đến kết quả.

Một nhân viên đang chuẩn bị liều vaccine Covid-19 tại một cơ sở tiêm chủng của Clalit ở Jerusalem. Ảnh: Times of Israel .

Tuy nhiên, những con số cho thấy bằng chứng rõ ràng về thời gian vaccine bắt đầu có tác dụng sau lần tiêm thứ nhất. Chuyên gia miễn dịch Cyrille Cohen, thành viên ủy ban cố vấn vaccine thuộc Bộ Y tế, cho biết: “Chỉ trong 2-3 tuần, Israel đã thu thập được dữ liệu từ hàng trăm nghìn người tiêm vaccine”.

Điều này giúp đưa ra câu trả lời quan trọng về hiệu quả của liều vaccine thứ nhất. Sau khi liều thứ hai được triển khai, kết quả thử nghiệm sẽ làm sáng tỏ câu hỏi khi nào vaccine phát huy tác dụng hoàn toàn và miễn dịch sẽ kéo dài bao lâu. Nhà virus học Rivka Abulafia-Lapid từ Trung tâm Y tế Hadassah, cho biết: “Có thể nói Israel đã trở thành một cuộc thử nghiệm quy mô rất lớn”. Trong khi Mỹ và Anh đang tung ra số lượng vaccine nhiều hơn Israel, cả hai nước đều không lưu trữ hồ sơ bệnh án điện tử cho tất cả công dân.

“Hồ sơ của mỗi người dân Israel đều được lưu trữ bởi một tổ chức bảo vệ sức khỏe. Điều này giúp chính phủ có đánh giá tốt hơn về phản ứng của mỗi người đối với vaccine, dựa trên độ tuổi, giới tính và tình trạng sức khỏe hiện tại”, Abulafia-Lapid cho biết.

Dữ liệu cũng thúc đẩy nhà sản xuất Pfizer cung cấp thêm vaccine cho Israel. Đổi lại, Pfizer nhận về những thông tin minh bạch, có giá trị về hiệu quả vaccine trong cộng đồng. Hãng dược này không phải theo dõi trực tiếp mà chỉ cần xem xét thống kê chi tiết từ Israel.

Đầu tháng 2, Israel sẽ là nước duy nhất – nơi hầu hết người cao tuổi được bảo vệ hoàn toàn bởi vaccine – tạo ra cơ sở dữ liệu “hoàn hảo” về tác dụng của vaccine trong thực tế. Chuyên gia Cyrille Cohen nói: “Vaccine có thể đạt hiệu quả tới 95% trong thử nghiệm, song vấn đề thực sự bắt đầu khi nó được đưa vào sử dụng rộng rãi. Giai đoạn thử nghiệm có thể không đưa ra bức tranh chính xác về khả năng của vaccine”.

Thử nghiệm vaccine giai đoạn 3 của Pfizer có sự tham gia của 8.700 người ở độ tuổi từ 56 đến 85. Với quy mô gấp 120 lần, Israel đã tiêm phòng cho hơn một triệu người từ 60 tuổi trở lên.

“Chúng tôi tự tin hướng đến những điều chưa quốc gia nào đã làm. Một số nước vẫn chờ đợi và theo dõi trước khi đưa vaccine vào sử dụng. Người Israel, với phương châm đặt sự sống lên hàng đầu, đã bước theo con đường khác. Chúng tôi có mục tiêu cung cấp những kết quả thực tế, làm tiền đề cho việc triển khai vaccine ở những nước khác”, ông Cohen chia sẻ.