Bãi biển chứa đầy phóng xạ thu hút khách du lịch

Bãi biển Areia Preta ở thành phố Guarapari của Brazil nổi tiếng với bãi cát đen có mức bức xạ bên ngoài gần gấp 400 lần bức xạ phông thông thường.

Ảnh minh họa.

Brazil có đường bờ biển dài hàng trăm km, nhưng không có bãi biển nào giống như “Praia Da Areia Preta” ở Guarapari.

Cát ở vùng này đặc biệt là cát đen, chứa một lượng vừa phải monazit – một loại khoáng chất phốt phát giàu một số nguyên tố đất hiếm, bao gồm uranium và thorium.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng bức xạ nền trên Areia Preta có thể đạt tới 175 millisievert/năm, hay 20 microsievert/giờ.

Để so sánh, mức độ phơi nhiễm bức xạ trung bình trên toàn nước Mỹ là khoảng 0,34 microsievert/giờ, trong khi mức độ phơi nhiễm phóng xạ trong một lần chụp X-quang là 100 microsievert.

Cát đen giàu monazit của Guarapari lần đầu tiên được biết tới vào năm 1880, bởi nhà khoa học người Áo – Carl Auer von Welsbach.

Welsbach tìm kiếm nguồn cung chất thorium để làm lớp phủ cho một loại sợi đốt mới phát minh. Và cát ở bãi biển Areia Preta chính là nguồn cung hoàn hảo đó.

Các mỏ monazite của Brazil đã thống trị ngành công nghiệp nguyên tố đất hiếm cho đến Thế chiến 2, nhưng phải đến cuối thế kỷ 20 những bãi biển cát monazite mới trở thành một điểm thu hút du lịch sức khỏe.

Năm 1972, tính phóng xạ của cát monazite đã được biết đến trong gần một thế kỷ, nhưng năm đó bác sĩ Silva Mello bắt đầu quảng cáo một liệu pháp cát phóng xạ mà bà tuyên bố có thể điều trị nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm cả bệnh thấp khớp.

Cho đến ngày nay, hàng nghìn du khách cố gắng chữa bệnh bằng cách nằm hoặc thậm chí phủ lên mình lớp cát phóng xạ này, bỏ qua nguy cơ phơi nhiễm phóng xạ kéo dài.

50 năm sau khi công bố của Silva Mello về lợi ích của cát monazite, nhiều người ở Brazil vẫn tin rằng việc tiếp xúc với cát thực sự tốt cho sức khỏe.

Ngành du lịch của Guarapari chắc chắn đã được hưởng lợi từ câu chuyện này và thành phố mang biệt danh “Thị trấn lành mạnh” với niềm tự hào, bất chấp những tranh cãi xung quanh tác động của việc tiếp xúc với cát.

Điều thú vị là hầu hết các vùng thuộc Guarapari có mức bức xạ nền tương đối thấp, trung bình 0,6 Sv/giờ, nên không gây bất kỳ nguy cơ nào với sức khỏe. Nhưng bãi biển Areia Preta là một câu chuyện hoàn toàn khác.

Sóng biển liên tục đập vào các mỏm đá giàu monazit, còn một số hợp chất phóng xạ ồ ạt dạt vào bờ dưới dạng cát đen.

Trong nhiều năm, nghiên cứu đã chỉ ra rằng chỉ riêng bức xạ gamma trên Areia Preta đã gây nguy hiểm nghiêm trọng cho khách du lịch.

Một nghiên cứu năm 2002 cho thấy, lượng bức xạ gamma trên bãi biển Areia Preta tương đương với liều lượng ở quanh bán kính 1km của nhà máy điện hạt nhân Chernobyl.

Nhóm tác giả của nghiên cứu trên chỉ ra rằng mặc dù thành phần chất phóng xạ ở hai địa điểm là khác nhau, nhưng mức bức xạ gamma tại Areia Preta đủ cao để buộc mọi người phải mặc thiết bị bảo vệ.

Theo báo cáo, bức xạ được hấp thụ qua da có thể làm tăng nguy cơ ung thư da, trong khi các hợp chất phóng xạ hít phải có thể gây ung thư phổi. Chính vì những lý do này mà Cơ quan Hạt nhân Brazil không khuyến nghị dành quá nhiều thời gian cho những bãi biển nhiễm phóng xạ như Areia Preta.

Có thời điểm, người ta đề xuất loại bỏ monozit khỏi cát và sau đó bán như quặng có giá trị giàu nguyên tố đất hiếm. Bằng cách này, bãi cát đen mang tính biểu tượng của Guarapari có thể được bảo tồn vì giá trị du lịch của nó mà không khiến con người tiếp xúc với bức xạ có hại.