Bạch Mã – Cung đường du lịch xanh

Ngọc Bích13:28 02/01/2024

Cung đường hình chữ S dẫn du khách lên Bạch Mã, chơi vơi gió, chơi vơi mây và chơi vơi tất cả mọi xúc giác…

Cách thành phố Huế khoảng 50 km, Vườn Quốc gia Bạch Mã là nơi giáp ranh giữa mảnh đất cố đô trầm lắng và sự năng động của thành phố Đà Nẵng. Có lẽ vì thế mà nơi đây vừa mang nét hoang liêu, u tịch, vừa độc đáo, đa dạng trong hệ thống lớp lang các điểm vui chơi, thưởng lãm và khám phá.

Đường đến với Bạch Mã cũng nên thơ, mướt một màu xanh trù phú (Ảnh: Ngọc Bích)

Vườn quốc gia Bạch Mã có độ cao 1.450m so với mặt nước biển, được kỹ sư người Pháp tên M. Girard phát hiện vào năm 1932, sau đó được chính người Pháp biến nơi đây thành khu vực nghỉ dưỡng với hệ thống 139 biệt thự, khách sạn, bể bơi, đường giao thông… Có lẽ, sẽ không đủ thời gian để ai đó muốn khám phá Bạch Mã chỉ trong vòng một ngày.

(Ảnh: Đò Điệm)

Càng lên cao, không khí càng loãng, sương mù dày đặc che kín cả lối đi (Ảnh: Đò Điệm)

Từ chân Bạch Mã, du khách có hai sự lựa chọn để bắt đầu chương trình du lịch. Hoặc là tự đi bộ lên núi và lần dở những nét đẹp trong bức tranh muôn màu nơi đây, hoặc sẽ thông qua một phương tiện vận chuyển duy nhất là ô tô với giá rất vừa phải (khoảng 900.000 đồng/chuyến) vừa đi vừa về. Đối với những đoàn du lịch với số lượng lớn thì ô tô là sự lựa chọn hợp lý, vì sau khi lên tới đỉnh núi, du khách vẫn còn “toát hết mồ hôi” vì có quá nhiều cảnh đẹp “không chụp thì phí” và còn phải leo trèo mệt nghỉ. Nhưng dù với phương tiện gì thì bạn cũng nên trang bị cho mình một đôi giày thật kín và bền để đảm bảo an toàn cho đôi chân không bị trầy xước và không bị vắt “hỏi thăm”, hoặc một đôi xăng-đan có độ bám tốt và thoáng để dễ dàng di chuyển.

Bạch Mã nhìn từ Vọng Hải Đài bao quát được cả một quần thể thắng cảnh xứ Huế (Ảnh: Ngọc Bích)

Bạch Mã đẹp, thơ mộng với mây gió ngút ngàn, với hoa thơm bướm lượn bên những khe suối cạn ven đường, với hoa đỗ quyên dịu dàng một dải bên bờ thác hùng vĩ cao 300m, với những áng mây bay có thể tự tay chạm vào rồi bất giác vụt qua…

Tiếng chuông âm vang trên ngọn Vọng Hải Đài (Ảnh: Ngọc Bích)

Bạch Mã đẹp, vẻ thanh tịnh của tiếng chuông vời vợi bên cạnh Vọng Hải Đài, của những biệt thự cổ xưa ẩn hiện sau những rặng cây xanh hay lớp lớp sương giăng kín lối, như tan dần vào miền cổ tích xa xưa.

(Ảnh: Đò Điệm)

Bạch Mã đẹp, vẻ đẹp của sự tinh nghịch trên mỗi cung đường lắt léo, lúc làm ta quẹo qua bên này, lúc lại ngả qua bên khác, lúc lại như thách đố với những chỉ dẫn mù mờ, nhưng không gợn lên một chút khó chịu, chỉ là tò mò và khát khao khám phá nhiều hơn. Nếu ví Bạch Mã như một cô gái đẹp thì vẻ đỏng đảnh, tiểu thư kia chỉ khiến cho bao trái tim ngây ngất mà phải chiều lòng để hợp ý giai nhân mà thôi.

Video đang HOT

Cung đường ngoằn nghèo đi lên đỉnh núi (Ảnh: Đò Điệm)

(Ảnh: Ngọc Bích)

Và, Bạch Mã càng đẹp hơn với sự rộng mở của chính mình. Ai đến với Bạch Mã, nếu đứng từ Vọng Hải Đài có thể quan sát được thêm nhiều danh thắng khác của mảnh đất cố đô. Đó là hồ Truồi bát ngát xanh trong với diện tích 400ha, là Thiền viện Trúc Lâm sừng sững, ẩn hiện trong làn khói mơ màng vô tận, và có thêm cả đầm Cầu Hai vốn nổi tiếng với nhiều sản vật cũng như nét nguyên sơ trong từng ngóc ngách nhưng đượm màu an nhiên.

Một tay chạm đến mây trời… (Ảnh: Ngọc Bích)

Sẽ là thiếu sót nếu không nói rằng, Bạch Mã đẹp, đẹp đến bí ẩn. Mỗi một điểm dừng chân đều khiến bao du khách phải xuyến xao bởi vẻ đẹp khó lý giải ấy. Và mỗi lần đến đây, Bạch Mã đều gợi lên một cảm giác lạ lẫm như thể ta chưa từng đến nhưng lại bao dung, hiền hòa với những lời nhắc nhở trong thinh lặng:

Không mang gì về ngoài những bức ảnh đẹp

Không để lại gì ngoài những dấu chân

Hoa Bồ công anh trên Vọng Hải Đài (Ảnh: Ngọc Bích)

Thế cho nên, nơi đây từng là nơi ẩn náu an toàn cho bộ đội ta trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ ác liệt nhất. Di tích lịch sử cách mạng cấp Quốc gia Địa đạo Bạch Mã, do quân giải phóng – Tiểu đoàn 2, Tỉnh đội Thừa Thiên Huế xây dựng từ 09-12/1973 với chiều dài 140m, chiều cao 1,85m và rộng 1,45m là minh chứng cho những bí ẩn mà ngọn núi linh thiêng này hằng mang. Và Bạch Mã, với địa thế độc đáo của mình, đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ “rừng che bộ đội, rừng vây quân thù”.

Địa đạo Bạch Mã (Ảnh: Đò Điệm)

Đi sâu vào ngọn núi bí ẩn, lớp lang hệ thống động thực vật như được vén lên trước mắt chúng ta với rất nhiều những loài cây quen thuộc, cả những loài cây lạ mà nếu không đọc chỉ dẫn sẽ khó đoán biết được. Động vật ở Bạch Mã có nhiều loài cực hiếm như gà lôi lam màu trắng, trĩ sao (có con dài tới 2m cả đuôi, cao gần 0,5m), sao la… Riêng chim có 333 loài, là điểm hẹn thú vị của dân mê chim trên cung đường phượt. Nếu may mắn, trong lộ trình khám phá Bạch Mã, du khách được anh kiểm lâm Trương Cảm “nhà chim học” (anh có thể nói được mấy chục “ngoại ngữ” chim và thú) làm hướng dẫn viên du lịch thì sẽ còn hiểu biết thêm được nhiều điều bổ ích hơn nữa. Nếu tính sơ bộ thì tại Bạch Mã cũng sở hữu đến 338 loại cây thuốc nam đa dụng, và cây hoa đỗ quyên (có đến hơn chục loại) mọc trải thảm bên bờ thác Đỗ Quyên – thác cao nhất ASEAN là một trong số đó. Ngoài ra còn có nhiều loài cây có thể sẽ khiến bạn tò mò hơn nữa vì mới nghe lần đầu như: nam Trường Sơn, thổ phục linh, thạch xương bồ, bướm bạch, bạch hoa thiết xà… Thêm một bất ngờ nếu như len lỏi vào con đường rừng, bạn bắt gặp được loài hoa ngô đồng vương giả, hiếm hoi mà hiện nay chỉ thấy được ở Đại nội Huế. Vào khoảng độ tháng 3, tháng 4, hoa ngô đồng bắt đầu rơi, tạo nên một chút thi vị, cao quý và đáng nhớ trên hành trình khám phá Bạch Mã.

Những bức hình độc đáo tại các điểm dừng chân (Ảnh: Đò Điệm)

(Ảnh: Ngọc Bích)

Những người say mê du lịch sẽ không xa lạ với câu nói “Xem cây vào Cúc Phương, ngắm thú đến Cát Tiên, tắm thác lên Bạch Mã”. Cũng đúng thôi vì Bạch Mã sở hữu quá nhiều những ngọn thác đẹp như níu cả trời cao sà xuống đất, với những tên gọi mỹ miều như Đỗ Quyên, Hoàng Yến, Trĩ Sao, thác Bạc, Ngũ Hồ… Và Đỗ Quyên được xem là ngọn thác đẹp nhất, cao nhất với bạt ngàn đỗ quyên bên dòng thác trắng. Đỗ quyên là loài hoa đặc trưng của Bạch Mã, cũng chính là quốc hoa của Nepal, xứ sở sinh ra thái tử Tất Đạt Đa (Đức Phật) tại vùng Lumbini, vì thế, hương sắc trong trẻo, thanh cao của loài hoa ấy cộng hưởng với tiếng ầm ào của thác, họa nên bức tranh thủy mặc chốn Bạch Mã tuy xa mà gần, đầy sức hút.

Thác Đỗ Quyên trứ danh (Ảnh: Viết Phong)

Hiện nay, Vườn quốc gia Bạch Mã bắt đầu mở rộng mô hình ươm giống các loại cây, đặc biệt là phong lan để làm phong phú thêm hệ thống sinh vật cảnh cho Bạch Mã. Tọa lạc ngay bên cạnh con đường lớn dẫn lên đỉnh núi, vườn ươm sẽ là một chốn thưởng lãm cho những ai mê cây cảnh, hoa lá và luôn tấp nập với các loài ong bướm kéo về hút nhụy.

Những ngôi biệt thự mờ sương trên cung đường khám phá (Ảnh: Ngọc Bích)

Những nét kiến trúc kiểu Pháp càng làm cho Bạch Mã thêm vẻ lãng mạn ( Ảnh: Ngọc Bích)

Những căn biệt thự ở Bạch Mã mang kiến trúc châu Âu cũng là một điểm nhấn cho mỗi điểm dừng chân của du khách.

(Ảnh: Ngọc Bích)

Với Huế, Bạch Mã là một tuyệt tác của tạo hóa, và đang đẹp dần lên từng ngày với những sự đầu tư đúng mực, có ai nỡ bỏ qua?!

Chinh phục đỉnh Kon Ka Kinh

Nằm ở độ cao 1.748 m so với mực nước biển, đỉnh Kon Ka Kinh được xem là "nóc nhà Gia Lai". Dãy núi này thuộc Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh, 1 trong 2 vùng lõi của Khu dự trữ sinh quyển thế giới cao nguyên Kon Hà Nừng.

Cung đường ngắn nhất để lên "nóc nhà Gia Lai" là xuất phát từ Trạm bảo vệ rừng số 5 ở xã Đak Rong (huyện Kbang). Chúng tôi xuống trạm từ tối hôm trước, ngủ lại đây một đêm để sáng hôm sau lên đường sớm. Anh Nguyễn Văn Thưởng-Trạm trưởng dặn mọi người trước khi lên đường phải ăn cơm thật no, nắm cơm đi thật nhiều, vì "to như đống rơm không cơm cũng ngã". Anh cho biết đây là cung leo núi trên nhiều dạng địa hình nên rất mất sức.

10 giờ trekking

Từ Trạm bảo vệ rừng số 5, chúng tôi đi xe máy hướng về dãy Kon Ka Kinh. Hơn 8 giờ sáng mà rừng núi vẫn chìm sâu trong sương mù dày đặc. Những ngôi làng Bahnar với kiến trúc nhà sàn đặc trưng hòa vào rừng núi xanh thẳm đẹp như cổ tích. Làng Hà Đừng 1 là điểm xuất phát cho cung đường trekking lên đỉnh núi. Ngôi làng đẹp như tranh lùi xa dần theo từng bước chân hăm hở ngược núi.

Đoàn có 11 người, trong đó duy nhất tôi là nữ. Ngoài 7 khách du lịch thì có thêm anh Đinh Văn Nhân-nhân viên bảo vệ rừng chuyên trách của Vườn Quốc gia và 2 porter (người khuân vác, dẫn đường) đều là người Bahnar bản địa. Người còn lại là Trung tá Đinh Văn Nam - Trưởng Công an xã Đak Rong. Anh Nam vừa điều trị khỏi Covid-19 nên muốn tham gia chuyến đi để kiểm tra sức khỏe.

Anh Nhân cho biết, trước đây, anh từng dẫn một số đoàn chinh phục đỉnh Kon Ka Kinh nhưng chưa có đoàn nào bảo toàn quân số "đi đến nơi về đến chốn", vì luôn có một tỷ lệ bỏ cuộc giữa chừng. Anh hy vọng đoàn chúng tôi phá vỡ được "thông lệ" ấy, để những người có ước mơ chạm tay vào "nóc nhà Gia Lai" tiếp tục nuôi mơ ước. Bởi chinh phục đỉnh cao luôn là khát vọng của con người trong hành trình sống.

Đường lên đỉnh Kon Ka Kinh qua rất nhiều dòng suối nhỏ. Ảnh: Hoàng Ngọc

Mặc dù lường trước khó khăn nhưng khi luồn rừng liên tục suốt nhiều giờ, vượt qua nhiều dạng địa hình, sức bền của tôi thực sự đã được thử thách. Có lúc đi trên sống lưng của núi, có lúc lại cắt thác, cắt suối mà đi để rút ngắn quãng đường. Nhiều cung đường dốc đứng, hai tay luôn trong tư thế nắm vội cây rừng, có khi trượt chân bất ngờ nắm cả cây mây đầy gai nhọn, xé rách những đầu ngón tay. Vậy mà 2 porter của đoàn, lưng gùi đồ nặng dễ đến vài chục ki lô gam vẫn bước đi nhẹ nhàng như không. Họ đều nhận khoán quản lý, bảo vệ rừng, thỉnh thoảng làm thêm công việc dẫn các đoàn khách du lịch để có thêm thu nhập.

Mặt trời đứng bóng, chúng tôi mới lên đến độ cao 1.200 m và tính dựng lán trại tạm nghỉ. Anh Nhân nói muốn lên tới đỉnh và về lại lán trước khi trời tối thì phải xuất phát ngay. Vậy là để lại tất cả đồ đạc, chúng tôi chỉ mang theo nước uống, mỗi người 1 nắm cơm và tiếp tục hành trình. Càng gần tới đỉnh, từ độ cao 1.720 m trở lên, chúng tôi như những con ong say mật ngã vào lòng bông hoa. Dù thân thể mệt nhoài nhưng như có một suối nguồn tươi mới rần rật trong huyết quản. Sau 6 tiếng lên thác xuống ghềnh đến chồn chân mỏi gối, cảm giác chạm vào phiến đá trên đỉnh Kon Ka Kinh như chạm đến tự do. Các thành viên trong đoàn lần lượt áp mặt vào phiến đá phủ đầy rêu xanh, ghi nhớ khoảnh khắc đặc biệt này.

Trên đỉnh Kon Ka Kinh

Đầu tháng 3 đã là giữa mùa khô Tây Nguyên, nhưng có một mùa xuân vĩnh cửu trên đỉnh Kon Ka Kinh. Khác với hình dung của nhiều người về đỉnh non thiêng rợp bóng cổ thụ, ở đây chỉ có rừng trúc đan dày. Những thân trúc mảnh mai rêu xanh phủ mịn đến mức không phân biệt được màu xanh của thân trúc hay màu xanh của rêu phủ trăm năm. Lá trúc rơi ngập lối thành lớp dày dưới gót chân. Nếu gọi khu vực trên đỉnh này là rừng rêu cũng không sai bởi độ ẩm cao đã khiến lớp thực vật phát triển mạnh mẽ và phủ dày lên mọi bề mặt. Rêu mọc xanh trên thân cây rừng, trên những phiến đá, tạo nên hệ thực vật đặc trưng nơi đỉnh núi. Ấn tượng nhất là những cây mận (người bản địa gọi là cây krieng) trăm tuổi gần đỉnh núi cong queo đủ hình thù, phủ rêu xanh mướt, ngả ra như những chiếc võng mịn êm như nhung. Cây cối trên đỉnh núi có đủ hình thù phủ kín rêu xanh khiến cảnh rừng nguyên sinh như trong phim cổ tích.

Cây mận trăm năm tuổi phủ đầy rêu xanh ở độ cao 1.700 m. Ảnh: Hoàng Ngọc

Phải nói rằng, hệ thực vật ở Kon Ka Kinh phong phú đến choáng ngợp. Sở hữu rất nhiều nguồn gen động thực vật đặc hữu và quý hiếm nên nơi đây được các nhà khoa học trong nước lẫn quốc tế xác định là khu vực ưu tiên bảo tồn đa dạng sinh học tại Việt Nam. Dưới thấp là rừng cổ thụ, càng lên cao, thảm thực vật càng thay đổi. Cây to ít dần, thay vào đó là những tầng cây nương nhau tạo nên thảm xanh tầng tầng, lớp lớp. Nấm linh chi, ngọc cẩu, lan kim tuyến và cơ man các loại lan rừng, quả xoay rụng kín gốc... chúng tôi gặp trên đường đi như những món quà xua tan nỗi mệt mỏi. Đây cũng là những lâm sản phụ giúp người Bahnar ở các làng sống quanh Vườn Quốc gia có thêm nguồn thu nhập. Đang mùa con ong đi lấy mật nên thỉnh thoảng, người dẫn đường ra dấu cho cả đoàn im lặng để nghe tiếng ong bay rõ mồn một trong không gian thinh lặng giữa rừng thẳm. Anh Nhân cho biết, những người đi lấy mật thường nghe tiếng ong bay để tìm tổ của chúng.

Nấm linh chi đen mọc rất nhiều trong Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh. Ảnh: Hoàng Ngọc

Thảm thực vật ở Kon Ka Kinh vô cùng phong phú. Ảnh: Hoàng Ngọc

Anh còn chỉ cho chúng tôi nhiều loại lá và rau rừng ăn được, từ những loại lá chua thân thảo mọc ven suối đến cây lá bứa thân gỗ cao quá đầu người hay những ngọn rau dớn tươi non, mập mạp bạt ngàn khiến chúng tôi không khỏi liên tưởng tới món rau xào tỏi và thầm tiếc nuối. Nhưng cả đoàn đã có một bữa ăn đáng nhớ với nồi canh cá nục nấu cùng lá bứa rừng có vị chua thanh mát, húp chén canh là tỉnh cả người.

Anh Đinh Văn Lới - 1 trong 2 porter trong lúc dẫn đoàn sẵn cây rựa sắc còn chặt những đọt mây rừng trắng ngà, mập mạp. Buổi tối, anh đem nướng trên than hồng cho chín mềm, chấm với muối ớt giã cùng lá gia vị. Đọt mây nướng mềm dịu có vị cay của ớt, nhân nhẩn đắng và không phải ai cũng thích ngay. Nhưng hậu vị ngọt ngào của món ăn thấm đượm tinh hoa đất trời lại mang đến những cảm xúc rưng rưng. Ngon nhất phải kể đến nồi cháo ếch. Đêm về khuya, trong lúc chúng tôi chập chờn trên võng, những người dẫn đường vẫn còn sức để soi đèn pin bắt ếch dọc khe suối. Những đầu bếp tài ba chế biến món thịt ếch suối béo mẫm, xào lên thơm lừng. Cùng với cơm nguội hãy còn tối hôm trước, cả đoàn có một nồi cháo ếch hấp dẫn cho bữa sáng trước khi thu dọn lều trại xuống núi.

Đoàn trekking chụp ảnh lưu niệm trên hành trình chinh phục đỉnh Kon Ka Kinh. Ảnh: Hoàng Ngọc

Du lịch xanh

Sau hành trình 2 ngày 1 đêm với tổng quãng đường 19,5 km, chúng tôi đã tận hưởng cảm giác chạm tay vào đỉnh Kon Ka Kinh. Đây là cung trekking hấp dẫn nhưng cũng đầy thách thức. Tuy cung đường không quá nguy hiểm nhưng vận động thân thể ở cường độ cao suốt nhiều giờ là sự thử thách độ bền bỉ, ý chí con người. Tham gia đoàn leo núi có 4 thành viên của Gia Lai Discovery - đơn vị chuyên tổ chức các tour du lịch trải nghiệm có yếu tố mạo hiểm.

Anh Phạm Hoài Thanh - một thành viên của nhóm - nhận xét: "Xét về độ khó khi vào thác 50 là 5/10 thì lên đỉnh Kon Ka Kinh là 8/10. Nhiều khách du lịch khám phá thác 50 yêu cầu một cung trekking khó hơn, thử thách hơn nên chúng tôi quyết định khảo sát tuyến đi mới này. Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh có rất nhiều tuyến đi từ dễ đến khó để trải nghiệm nhiều loại hình du lịch, nhưng chúng tôi khảo sát tuyến khó nhất này để xây dựng tour đáp ứng nhu cầu của du khách".

"Nóc nhà Gia Lai" vẫn là một bí ẩn giữa đại ngàn Trường Sơn, không nhiều người chinh phục được. Do đó, đây cũng là điểm đến đầy sức quyến rũ với những người yêu thích du lịch có yếu tố mạo hiểm. Đây cũng là tour dành cho dòng khách hạn chế chứ không phải khách phổ thông". Sau chuyến đi này, Gia Lai Discovery dự kiến xây dựng một tuyến đi trong 3 ngày 2 đêm (Vườn Quốc gia đang có tour 4 ngày 3 đêm). Khách có thể trekking, thử vai một người bản địa vừa sống dựa vào rừng, vừa bảo vệ rừng để khám phá những giá trị cuộc sống từ rừng già. "Nếu thác 50 như một nàng công chúa giữa Khu Bảo tồn thiên nhiên Kon Chư Răng thì đỉnh Kon Ka Kinh sẽ là điểm "G" của Vườn Quốc gia, có sức hút với dòng khách ưa thích trekking và khám phá thiên nhiên" - một thành viên của Gia Lai Discovery nói.

Hạnh phúc khi chạm tay lên nóc nhà Gia Lai. Ảnh: Hoàng Ngọc

Hai porter của đoàn là anh Đinh Văn Lới và Đinh Văn Veo cùng ở làng Hà Đừng 1 cho biết, các anh được trả công 200-300 ngàn đồng/ngày. Khi có nhiều khách, anh gọi thêm người trong làng hỗ trợ. Nếu tour du lịch chinh phục đỉnh Kon Ka Kinh phát triển và thu hút du khách như thác 50, người Bahnar bản địa sẽ có nguồn thu nhập đáng kể từ hoạt động này. Nguồn lâm sản phụ còn là tặng vật của rừng mà bất cứ du khách nào cũng muốn mua mang về, giúp người dân gia tăng giá trị sức lao động của mình.

Sau 2 ngày 1 đêm "tắm mình" giữa rừng già Kon Ka Kinh, không sóng wifi, điện thoại, chúng tôi đã cảm nhận trọn vẹn sự sống tươi đẹp trôi qua từng giây từng phút, hạnh phúc trong từng tế bào. Xuống núi mà hình bóng rừng già còn vương vấn mãi trong tâm trí. Những đại thụ ở Kon Ka Kinh đều bắt đầu từ những cây non, chúng như nhắc ta rằng mọi điều vĩ đại đều bắt đầu từ những thứ thật nhỏ bé.

Thác Y Hai - Điểm đến hấp dẫn Thời gian gần đây, thác Y Hai trở thành điểm đến quen thuộc của không ít người dân xã Măng Ri, huyện Tu Mơ Rông bởi không khí trong lành, lại mang ý nghĩa tâm linh. Đường đến thác Y Hai Trong một dịp công tác ở huyện Tu Mơ Rông (Kon Tum), qua lời giới thiệu bằng hình ảnh về thác Y...