Bác sĩ kêu trời vì thói quen lạm dụng kháng sinh của nhiều người Việt
GS.TS Ngô Quý Châu, Phó giám đốc Phụ trách bệnh viện Bạch Mai cảnh báo, nhiều người bệnh có thói quen chết người khi dùng lại đơn thuốc cũ, đe dọa “hết thuốc chữa” khi kháng kháng sinh xảy ra.
Hội chứng “mượn đơn”, dùng đơn thuốc cũ
Phó Giám đốc Phụ trách phụ trách Bệnh viện Bạch Mai – GS.TS Ngô Quý Châu cảnh báo, không ít người bệnh khi bị ốm không chịu đi khám mà lục lại đơn thuốc cũ được bác sĩ kê trước đó 3-4 năm để tự điều trị…để rồi thắc mắc uống mãi không khỏi.
Hay tình trạng “mượn đơn” nhà hàng xóm xảy ra rất phổ biến ở nhiều gia đình như PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên trưởng khoa Nhi (Bệnh viện Bạch Mai) cảnh báo.
“Thấy con nhà hàng xóm khụt khịt, ốm sốt đi khám bác sĩ kê đơn thuốc, hôm sau con mình cũng có hiện tượng tương tự, bà mẹ liền “mượn đơn” tham khảo, tự mua thuốc để làm bác sĩ cho con, thậm chí cho con uống cả kháng sinh khi chưa được bác sĩ kê đơn”, PGS Dũng cảnh báo.
Theo GS.TS Ngô Quý Châu, tình trạng tuỳ ý lạm dụng kháng sinh, sử dụng đơn thuốc cũ, uống kháng sinh khi chưa được chỉ định là mối đe dọa thường trực đối với an ninh y tế cộng đồng, làm gia tăng tình trạng kháng thuốc.
“Chuyện người bệnh hắt hơi, sổ mũi, ho… liền chạy ra hiệu thuốc mua kháng sinh vẫn còn rất phổ biến. Hầu hết người bệnh trước khi đến viện đã tự uống thuốc ở nhà, chỉ đến viện khi uống mãi không khỏi. Thậm chí có những người bệnh tự ý dùng lại đơn thuốc cũ được bác sĩ kê trước đó 3-4 năm. Việc tự mua thuốc như thế này có thể không phù hợp về liều, về thuốc so với mặt bệnh…”, GS Châu cảnh báo.
“Chẳng hạn, một liều cần uống 3g/ngày song người bệnh chỉ uống một nửa liều. Điều nguy hiểm là khi uống kháng sinh mà không đủ liều sẽ dẫn tới việc vi khuẩn thích nghi dần và là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng kháng thuốc kháng sinh. Thậm chí có bệnh nhân mới uống được 2-3 ngày thấy đỡ bệnh đã tự ý ngưng sử dụng kháng sinh”- GS.TS Ngô Quý Châu phân tích thêm.
Video đang HOT
Kêu gọi không tuỳ tiện sử dụng kháng sinh
Tương tự ở trẻ em, PGS Dũng nhấn mạnh: “Đến 85% các trường hợp viêm họng ở trẻ em là do virus, có nghĩa là dùng kháng sinh không hiệu quả, chỉ điều trị triệu chứng ho, sốt… vài ngày bệnh sẽ tự lui. Nhưng rất nhiều bà mẹ sốt ruột, đi khám bác sĩ không kê kháng sinh thấy con mãi không khỏi liền tự chạy đi mua thuốc kháng sinh cho con uống”, PGS Dũng chia sẻ.
Về vấn đề tùy tiện sử dụng kháng sinh, PGS Dũng chia sẻ, ông đi nhiều nước trên thế giới và không đâu lại bán kháng sinh dễ dàng như ở Việt Nam. “Đi mua kháng sinh, loại thuốc được mệnh danh là “vũ khí” tiêu diệt các bệnh lý nhiễm khuẩn mà dễ hơn cả mua… rau. Thích mua loại nào cũng được, liều dùng bao lâu cũng vô tư. Uống thì cũng tùy tiện như khi mua. Đang uống 1 – 2 hôm bệnh đỡ là có thể tự bỏ. 2 – 3 hôm không đỡ lại đi mua kháng sinh khác. Sự tùy tiện trong sử dụng kháng sinh là một nguyên nhân rất lớn góp phần tăng tỷ lệ kháng thuốc”, PGS Dũng nói.
Đồng quan điểm này, PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh – Bộ Y tế cho biết, hiện nay vẫn còn tình trạng lạm dụng kháng sinh trong cộng đồng, người dân mua thuốc kháng sinh dễ “như mua rau”, cứ ra hiệu thuốc là mua được kháng sinh.
“Ngay cổng Bộ Y tế, bước ra mấy mét thôi muốn mua kháng sinh nào cũng được bán mà không phải trình đơn hay bất cứ giấy tờ chứng nhận bác sĩ kê đơn”, PGS Khuê nói.
Cũng theo ông Khuê, việc sử dụng kháng sinh tại các bệnh viện là khá nghiêm ngặt. Thế nhưng ở trên thị trường, ai cũng có thể mua kháng sinh mà không cần đơn. Người Việt vẫn tồn tại tư duy có bệnh ra hiệu thuốc mua kháng sinh uống vài ngày không đỡ mới tính tiếp, mà đỡ rồi thì khỏi đi bác sĩ.
Chính vì thế, kháng thuốc đang thực sự là mối đe dọa thường trực đối với an ninh y tế công cộng tại Việt Nam cũng như của toàn cầu. “Thế giới mỗi năm có hàng chục nghìn người tử vong do kháng thuốc và phải chi phí hàng chục tỷ đô la cho kháng thuốc” – ông Khuê nói.
Theo TS Khuê, nói dễ hiểu nhất, kháng kháng sinh tức là đến lúc bị bệnh lý nhiễm khuẩn nhưng kháng sinh không còn tiêu diệt được vi khuẩn đó bởi nhờn thuốc, không có thuốc chữa cho người bệnh. Trong khi đó, lịch sử sáng chế kháng sinh và quá trình phát triển của nó cho thấy tốc độ tìm ra kháng sinh mới không kịp so với mức độ gia tăng của vi khuẩn kháng thuốc. Theo đó, những năm 1940 kháng sinh đầu tiên được phát minh là penicillin nhưng chỉ 10 năm sau đã xuất hiện vi khuẩn kháng loại thuốc này.
Được biết, tới đây Bộ Y tế sẽ chỉ đạo các bệnh viện có khảo sát đánh giá kết quả thực hiện các giải pháp chống kháng kháng sinh. Đồng thời kêu gọi các nhân viên y tế, bệnh nhân, người nhà bệnh nhân, cộng đồng cùng chung tay chấm dứt tình trạng lạm dụng và sử dụng kháng sinh sai mục đích.
Bộ Y tế cũng đã thực hiện đề án “Tăng cường kiểm soát kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn giai đoạn 2017 – 2020″; Triển khai ứng dụng công nghệ thông tin kết nối các cơ sở cung ứng thuốc để thực hiện việc bán thuốc theo đơn, kiểm soát tình trạng người dân lạm dụng kháng sinh.
Tú Anh
Theo Dân trí
Lạm dụng kháng sinh hôm nay- Ngày mai không thuốc chữa
Thống kê của ngành Y tế cho thấy, hiện ở Việt Nam, tình hình kháng thuốc đang rất báo động khi chúng ta đứng thứ 11 trong những quốc gia có tần suất sử dụng kháng sinh nhiều nhất.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), kháng kháng sinh xảy ra khi con người lạm dụng hoặc dùng kháng sinh sai mục đích.
Việc lạm dụng kháng sinh sẽ gây ra nhiều hệ lụy cho tương lai. Ảnh: DN
TS. Kidong Park, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam thông tin, báo cáo về tình hình kháng thuốc của một nhóm điều phối của Liên hợp quốc đưa ra hồi tháng 4/2019 khuyến nghị, nếu không hành động ngay từ hôm nay, đến năm 2050 thế giới sẽ có 10 triệu ca tử vong mỗi năm do kháng thuốc, cao hơn số ca tử vong vì ung thư; kháng thuốc tạo gánh nặng kinh tế toàn cầu, tiêu tốn khoảng 100 tỷ USD, đồng thời từ nay đến năm 2030, hơn 24 triệu người sẽ rơi vào tình trạng đói nghèo.
Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam cho biết, ước tính ở Việt Nam, tình hình kháng thuốc trở nên báo động. Việt Nam đứng thứ 11 trong những quốc gia có tần suất sử dụng kháng sinh nhiều nhất.
Thống kê của cơ quan BHXH Việt Nam năm 2018 cho thấy, kháng sinh là một trong những loại thuốc BHYT chi trả cao nhất. Càng sử dụng nhiều thuốc kháng sinh thì càng có nguy cơ, cơ hội cho vi khuẩn trở nên kháng thuốc.
Theo GS.TS Ngô Quý Châu, Phó Giám đốc Phụ trách Bệnh viện Bạch Mai, trong quá thăm khám tại bệnh viện, ông đã chứng kiến nhiều trường hợp chủ quan với việc sử dụng thuốc kháng sinh. Có người bệnh khi bị ốm không chịu đi khám mà lục lại đơn thuốc được bác sỹ kê từ 3 năm trước để tự đi mua thuốc về điều trị.
Bên cạnh đó, việc người dân uống kháng sinh cũng không đủ liều cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tính trạng kháng thuốc kháng sinh.
Để hành động chống lại vấn nạn kháng kháng sinh, PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế cho rằng, từ năm 2013, Việt Nam đã hưởng ứng lời kêu gọi của Tổ chức Y tế thế giới "Không hành động hôm nay, ngày mai không thuốc chữa" và là một trong số các nước đi đầu trong việc xây dựng Kế hoạch hành động quốc gia về chống kháng thuốc giai đoạn từ năm 2013 đến năm 2020.
Đối với mỗi cá nhân trong cộng đồng, ông Khuê kêu gọi, mọi người chỉ sử dụng kháng sinh khi được bác sỹ kê đơn; không chia sẻ hoặc sử dụng thuốc kháng sinh dư thừa của người khác.
"Ngăn ngừa nhiễm trùng bằng cách thường xuyên rửa tay, chuẩn bị thức ăn hợp vệ sinh, tránh tiếp xúc gần gũi với người bệnh, quan hệ tình dục an toàn và tiêm chủng vắc xin đúng lịch", Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh nêu.
Đối với các bác sỹ và nhân viên y tế, theo ông Khuê, cần ngăn ngừa nhiễm trùng bằng cách rửa tay, dụng cụ và môi trường sạch sẽ; chỉ kê đơn và phân phối kháng sinh khi cần thiết, theo phác đồ hiện hành; nói chuyện với bệnh nhân về cách sử dụng kháng sinh đúng cách, hậu quả đề kháng kháng sinh và nguy cơ lạm dụng thuốc.
"Đối với các nhà quản lý và người hành nghề trong lĩnh vực nông nghiệp, chỉ cung cấp thuốc kháng sinh cho động vật dưới sự giám sát nhân viên thú y; truyền thông và áp dụng việc thực hành tốt ở tất cả các bước sản xuất và chế biến thực phẩm từ động vật và thực vật; cải thiện an toàn sinh học tại các trang trại và ngăn ngừa nhiễm trùng thông qua cải thiện vệ sinh và bảo vệ động vật", Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh kêu gọi.
D.Ngân
Theo baohaiquan
Tự ý sử dụng kháng sinh: Thói quen vô cùng nguy hiểm Các bác sĩ cảnh báo tự dùng thuốc vô cùng nguy hiểm, bởi khi không đủ liều vi khuẩn sẽ thích nghi với kháng sinh và không bị tiêu diệt. Hưởng ứng Tuần lễ truyền thông về phòng, chống kháng thuốc do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phát động hàng năm trên toàn thế giới, giới chuyên gia, các bác sĩ...