Bác sĩ cố ngăn bệnh tình Trump chuyển nặng

Bác sĩ kết hợp hai loại thuốc REGN-COV và remdesivir điều trị cho Tổng thống Donald Trump nhằm ngăn bệnh tiến triển nặng nhanh chóng.

Hôm 4/10, ông Sean Conley, bác sĩ Nhà Trắng thừa nhận Tổng thống Mỹ phải thở oxy, ngoài ra có biểu hiện sốt cao. Mark Meadows, Chánh văn phòng Nhà Trắng, cũng cho biết dấu hiệu của ông Trump “rất đáng lo ngại”.

Theo bác sĩ Sean Conley, nồng độ oxy trong máu của ông Trump xuống mức 94%. Ngưỡng trung bình ở người khỏe mạnh là từ 95-100%. Nồng độ oxy là chỉ số quan trọng để biết bệnh có đang tiến triển nặng hơn hay không.

Tổng thống Donald Trump được chăm sóc tại Bệnh viện Quân y Walter Reed. Bác sĩ cho biết ông sẽ trải qua phác đồ điều trị bằng thuốc kháng virus kéo dài 5 ngày. Ông Trump được sử dụng REGN-COV hôm 2/10. Thuốc là sự kết hợp của hai kháng thể, mỗi loại đều đủ khả năng ngăn chặn virus trong các thử nghiệm trước đó. REGN-COV chưa được phê duyệt, cũng không được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) cấp phép khẩn cấp. Bác sĩ đôi khi sử dụng cho bệnh nhân theo chương trình cứu trợ nhân đạo. Thông cáo báo chí duy nhất của công ty cho biết thuốc hiệu quả nhất ở giai đoạn đầu mắc Covid-19, gợi ý nên tiêm sớm trước khi bệnh nhân phát triển kháng thể.

Ngày 3/10, ông được dùng remdesivir. Thuốc xâm nhập vào tế bào nhiễm bệnh, ngăn chặn sự nhân lên của virus. Dự kiến, ông Trump sẽ được tiêm 5 liều.

Bác sĩ Nhà Trắng cũng thông báo ông Trump được uống bổ sung kẽm, vitamin D, famotidine (thuốc ngăn chặn sản xuất axit dạ dày), melatonin và aspirin. Các loại chất đều được nhận định là giúp chống Covid-19, nhưng các bằng chứng vẫn chưa vững chắc.

Tiến sĩ Andre Kalil, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Nebraska, thậm chí cho rằng chúng có thể tương tác với nhau và khiến bệnh trở nên trầm trọng.

“Có những loại thuốc sẽ gây hại ở người mắc Covid-19, nhưng vẫn hiệu quả trong các trường hợp khác”, ông nói.

Bác sĩ Sean Conley phát biểu trong cuộc họp tại Nhà Trắng hôm 3/10. Ảnh: NY Times

Dựa vào độ tuổi và tình trạng thừa cân, nhiều chuyên gia cho rằng bệnh tình của ông Trump có thể diễn tiến nặng hơn những gì được tiết lộ công khai.

Nhiều bác sĩ nhấn mạnh khoảng thời gian từ 7 đến 10 ngày sau nhiễm trùng đặc biệt quan trọng. Bệnh nhân có thể diễn tiến theo chiều hướng xấu hơn. Cơ thể một số người chống lại mầm bệnh bằng phản ứng miễn dịch quá mạnh, có thể dẫn đến tử vong.

Tiến sĩ Peter Chin-Hong, chuyên gia bệnh truyền nhiễm tại Đại học California, San Francisco, cho biết ông sẽ rất ngạc nhiên nếu Tổng thống Trump hồi phục nhanh chóng như tuyên bố ban đầu của bác sĩ Conley. Theo ông, điều thường xảy ra là bệnh nhân ổn định và được xuất viện, song bệnh diễn biến tồi tệ hơn nhiều và phải nhập viện trở lại.

“Chúng tôi gọi tình trạng này là ‘rơi từ vách đá’, thường xảy ra sau một tuần đến 10 ngày”, ông nói.

Các chuyên gia khuyến nghị theo dõi chặt chẽ sức khỏe của Tổng thống tại bệnh viện, lưu ý các rủi ro như độ tuổi và tình trạng thừa cân. Đây là các yếu tố có thể khiến bệnh chuyển nặng nhanh chóng.

Tiến sĩ Carlos del Rio, giáo sư y khoa tại Đại học Emory ở Atlanta cho biết: “Đưa ông ấy về Bệnh viện Quân y Walter Reed điều trị là một điều đúng đắn. Bất kỳ ai trong chúng tôi từng gặp bệnh nhân Covid-19, đặc biệt ở độ tuổi đó, đều biết rằng phút trước trông họ có vẻ ổn, phút sau thì không”.

Một trong những liệu pháp ông Trump sử dụng là kháng thể đơn dòng REGN-COV2, đang trong giai đoạn thử nghiệm sớm nhất. Đến nay, nhà sản xuất Regeneron mới chỉ công bố một thông cáo về tính hiệu quả của sản phẩm. Trong thử nghiệm, hỗn hợp thuốc được dùng cho người mới tiếp xúc virus, đặc biệt những ai không thể tự kích hoạt phản ứng miễn dịch. Theo độ tuổi và giới tính, ông Trump nằm trong nhóm này.

Một số chuyên gia tỏ ra lạc quan về triển vọng của thuốc. Họ ủng hộ việc điều trị cho bệnh nhân bằng cách tấn công trực tiếp vào virus. Nhìn chung, kháng thể đơn dòng khá an toàn, từng được sử dụng cho người nhiễm HIV và Ebola.

“Nó đã được kiểm định và rủi ro rất thấp”, John Moore, chuyên gia virus tại Trường Y Weill Cornell, cho biết.

Giáo sư Robert Finberg, chủ nhiệm khoa y tại Đại học Y khoa Massachusetts, cho biết Covid-19 ở những người bị bệnh nặng chia làm hai giai đoạn. Đầu tiên, virus nhân lên khiến hệ thống miễn dịch phản ứng quá mức, tạo nên tình trạng ‘bão cytokine’ khó kiểm soát. Sau đó hóa chất do bạch cầu tiết ra dẫn đến chứng viêm nghiêm trọng, đặc biệt ảnh hưởng tim phổi. Phản ứng này có thể gây tử vong.

Dược sĩ tại Regeneron chuẩn bị kháng thể đơn dòng REGN-COV để tiêm thử nghiệm cho các tình nguyện viên, tháng 8/2020. Ảnh: NY Times

Chưa rõ Tổng thống Mỹ nhiễm virus trong bao lâu. Các bác sĩ sẽ không đưa ra kết luận trước khi có xét nghiệm âm tính cuối cùng.

Tiến sĩ Finberg lưu ý cả kháng thể đơn dòng và thuốc điều trị tiêu chuẩn remdesivir đều tấn công trực tiếp nCoV. Vì vậy tốt nhất là nên sử dụng chúng sớm, khi bệnh vẫn do chính virus gây ra. Song điều chưa chắc chắn là liệu sự kết hợp của hai loại thuốc có phải cách tối ưu chống lại virus hay không.