Bác Hồ với quyết tâm diệt “sâu” tham nhũng
Trong thư Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi cho UBND các cấp ngày 17.10.1945, Bác đã chỉ ra 6 căn bệnh của Bộ máy chính quyền. Đó là: Cậy thế, trái phép, tư túng, hủ hóa (tha hóa con người về đạo đức), chia rẽ, kiêu ngạo.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh coi tham ô, lãng phí là “giặc ngoại xâm”, là kẻ thù của nhân dân, Bác nói “Tham ô là trộm cắp. Tội lỗi ấy cũng nặng như tội lỗi của Việt gian, mật thám. Chống tham ô, lãng phí và quan liêu như một “thứ giặc trong lòng”. Nếu chiến sĩ và nhân dân ra sức chống ngoại xâm mà quên chống giặc nội xâm, như thế là chưa làm tròn nhiệm vụ của mình”.
Để hiểu rõ hơn về cách Bác Hồ “diệt sâu” tham nhũng, quan liêu, PV đã có cuộc trò chuyện với PGS. TS Nguyễn Trọng Phúc, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh).
PGS. TS Nguyễn Trọng Phúc, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh). Ảnh: Hoàng Thành
Chống tiêu cực khi cách mạng tháng 8 thành công
Tham nhũng, lãng phí luôn được coi là mối nguy lớn đối với sự tồn vong của Đảng. Điều này được nhìn nhận như thế nào trong suốt lịch sử hình thành và phát triển của Đảng, thưa ông?
- Đối với việc chống tiêu cực thì Bác Hồ chống ngay từ khi Cách mạng tháng 8 mới thành công, trong đó có tham nhũng. Lúc đó Bác gọi là tư túng.
Trong thư Bác gửi cho UBND các cấp ngày 17.10.1945, Bác đã chỉ ra 6 căn bệnh của Bộ máy chính quyền. Đó là: Cậy thế, trái phép, tư túng, hủ hóa (tha hóa con người về đạo đức), chia rẽ, kiêu ngạo.
Trong những căn bệnh đó, sau này trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” tháng 10.1947, Bác lại tiếp tục phê phán và nói đến việc tha hóa biến chất của cán bộ trong đó có tham nhũng, tư túng kéo bè kéo cánh, lấy của công làm của tư,v.v…
Từ đó về sau, Bác luôn luôn chú ý những điều đó để nhắc nhở, giáo dục, xử lý cán bộ Đảng viên. Tiêu biểu là vụ xử lý Đại tá Trần Dụ Châu – Cục trưởng Cục quân nhu năm 1950, người mà chính Bác ký bổ nhiệm năm 1947, nhưng sau đó ông sa vào con đường ăn chơi, ham muốn vật chất, tha hóa lấy của công trong giai đoạn quân đội còn khó khăn do đó Tòa án binh x.ử t.ử.
Trước ngày thi hành án, Trần Dụ Châu gửi đơn lên Bác xin được khoan hồng. Phút cuối, ông Trần Đăng Ninh – lúc ấy Chủ nhiệm Tổng cục Cung cấp (sau là Tổng cục Hậu cần) đến gặp Bác xin ý kiến, Bác chỉ cho xem một cây xoan héo lá, úa ngọn và hỏi lý do tại sao cây sắp c.hết. Ông Ninh trả lời: “Dạ, vì thân cây bị sâu đục một lỗ rất to, chảy hết nhựa!”. Bác hỏi: “Thế theo chú muốn cứu cây thì phải làm gì?”. Ông Ninh trả lời: “Dạ, phải bắt và g.iết hết những con sâu ấy đi ạ”. Bác gật đầu: “Chú nói đúng đấy, với loài sâu mọt đục khoét nhân dân cũng vậy. Nếu phải g.iết đi một con mà cứu được cả rừng cây thì việc đó là cần thiết, hơn nữa là nhân đạo”. Sau một đêm trắng, Bác Hồ ký bác đơn của Trần Dụ Châu và bản án được thi hành.
Từ vụ án này, trong một cuộc họp do Bác chủ trì, Bác nói rằng cần phải có nhiều bài học về công tác cán bộ, Bác nêu ra mấy điều như: cán bộ cần phải thường xuyên tu dưỡng trèn luyện nếu không chịu tu dưỡng rèn luyện thì có quyền trong tay rất dễ hư hỏng. Cho nên bài học đầu tiên Bác chỉ ra là mỗi người phải tự mình tu dưỡng.
Video đang HOT
Được biết, trong Di chúc của Bác trước lúc đi xa, Bác đã dặn rất rõ về việc chỉnh đốn Đảng cũng như phòng chống quan liêu, “diệt” tham nhũng. Vậy ông có thể nói kỹ hơn về vấn đề này?
- Trong Di chúc của Bác, câu nổi tiếng nhất mà ta hay trích là: “Đảng ta là Đảng cầm quyền. Mỗi Đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự liêm chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch. Phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ trung thành của nhân dân”.
Bên cạnh đó, Bác cũng đã nhắc: Chống những cái hư hỏng, những biểu hiện hư hỏng là một cuộc chiến đấu khổng lồ và xét cho cùng mọi sự hư hỏng, mọi sự tha hóa, biến chất gốc của nó là chủ nghĩa cá nhân (CNCN). CNCN nó như những vi trùng độc hại sinh ra nhiều căn bệnh.
Nhưng Bác lại lưu ý là chống CNCN chứ không phải chà đạp lên lợi ích cá nhân. Lợi ích cá nhân chính đáng bảo vệ con người thì mình phải bảo vệ thậm chí mình phải chăm chút vì Cách mạng của mình cuối cùng cũng là vì con người nên phải lo cho con người chứ không phải chà đạp lên lợi ích cá nhân. Cho nên chỗ này phải phân biệt CNCN và lợi ích cá nhân. Cái gì chính đáng thì mình phải bảo vệ, chăm chút cái đó.
Xử lý đến nơi đến chốn sai phạm
Gần đây trong công tác PCTN, Đảng và Nhà nước ta đã xử lý những vụ việc rất lớn. Trong đó, có những “con sâu” từng là lãnh đạo cấp tướng lĩnh như cựu trung tướng, Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát Phan Văn Vĩnh; cựu Thiếu tướng, Cục trưởng cục Cảnh sát phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (C50) Nguyễn Thanh Hóa vừa bị Cơ quan An ninh điều tra khởi tố bị can, bắt tạm giam. Theo ông qua những vụ việc này chúng ta học hỏi và áp dụng được gì từ tư tưởng, biện pháp xử lý tham nhũng, quan liêu của Bác Hồ?
- Cái chính vẫn là tự tu dưỡng. Dù là ai, ở cấp nào, là Bộ trưởng ở T.Ư hay tướng lĩnh, thậm chí là lãnh đạo cấp cao hơn nữa nếu không tu dưỡng thì cũng trở thành nạn nhân, tù binh của chính sự thoái hóa biến chất.
Các cụ ngày xưa có câu: Tu thân trước sau đó đến tề gia rồi đến trị nước. Nếu tu thân mà chưa được thì đừng nghĩ đến tề gia hay nói đến trị quốc. Cho nên, bài học là tự rèn luyện.
Người ta gọi là dạy bảo cá nhân, huấn luyện dạy bảo cán bộ. Nhưng phải kiểm soát quyền lực, trước đây, Bác nói là kiểm tra, kiểm soát hành vi của mỗi người, nếu làm đúng thì biểu dương, sai thì nhắc nhở, “tuýt còi” để phòng ngừa. Chứ không sẽ dẫn đến tình trạng vi phạm rồi mới phát hiện, mới lôi nhau ra xử phạt, kỷ luật.
Như vậy, theo Bác, chúng ta phải chủ động phòng ngừa, nếu để ra sai phạm thì phải xử lý và trừng trị đến nơi đến chốn.
Dù Bác rất nghiêm khắc trong việc xử lý cán bộ Đảng viên vi phạm nhưng Bác không coi trừng phạt là mục đích cuối cùng… mà chỉ là để giáo dục.
Bác vẫn nhắc một ý là “cán bộ Đảng viên ăn ở với nhau phải có tình có nghĩa. Nếu ăn ở với nhau không có tình có nghĩa thì có đọc bao nhiêu sách, trí tuệ như thế nào đi chăng nữa cũng không là người Cộng sản chân chính được.
Giống như bây giờ, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hay nói câu là “xử một người nhưng mà để cứu muôn người”. Đó là vì nghĩa lớn, vì lợi ích quốc gia dân tộc. Chứ không phải xử lý đồng chí của mình mà mình thấy vui vẻ. Không ai vui vẻ gì chuyện đấy, bất đắc dĩ lắm mới phải xử lý để giữ nghiêm kỷ cương phép nước, giữ nguyên kỷ luật Đảng.
Xin cảm ơn ông!
Theo Danviet
Cán bộ cấp chiến lược phải khác cán bộ bình thường thế nào?
"Có thể nói đội ngũ cán bộ cấp chiến lược là lực lượng nòng cốt của đất nước, quyết định đến bản chất của chế độ, đường hướng phát triển của đất nước. Cần phải nhìn nhận như vậy từ đó mới đi đến vấn đề tiêu chuẩn", PGS -TS Nguyễn Trọng Phúc, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng (Học viện Chính trị Quốc gia HCM) nói khi trao đổi với PV Dân Việt.
PGS -TS Nguyễn Trọng Phúc (ảnh PV).
Sáng nay (7.5), tại Hà Nội, Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 7 khóa XII sẽ khai mạc. Một trong những nội dung quan trọng được trình ra Hội nghị là Đề án tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược đủ năng lực, phẩm chất và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. PV Dân Việt có trao đổi với PGS -TS Nguyễn Trọng Phúc xung quanh vấn đề này.
Thưa ông, trong công cuộc đổi mới, phát triển đất nước hiện nay, việc lựa chọn xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược của Đảng có ý nghĩa quyết định thế nào?
- Các thời kỳ trước đây Đảng ta đều hết sức quan tâm đến xây dựng, tạo dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược. Trong công cuộc đổi mới phát triển đất nước hiện nay Đảng ta đã xác định lấy xây dựng kinh tế là nhiệm vụ trung tâm, xây dựng Đảng là then chốt, còn trong xây dựng Đảng như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa qua có nhấn mạnh, phải lấy công tác cán bộ là then chốt, nghĩa là then chốt của then chốt.
Hội nghị Trung ương sẽ xem xét cho ý kiến về Đề án tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược (ảnh TTXVN).
Trong công tác cán bộ việc lựa chọn tìm được đội ngũ cán bộ cấp chiến lược theo tôi sẽ có ý nghĩa quyết định. Vì sao lại nói như vậy, trước hết chúng ta phải nhận thức đúng vai trò, vị trí của đội ngũ cán bộ cấp chiến lược. Nếu không nhận thức đúng vai trò, vị trí thì sẽ không có đề án hay cách thức để thực hiện.
Cán bộ cấp chiến lược là gì? Theo tôi có hai điểm quan trọng, thứ nhất đã nói tới cán bộ cấp chiến lược là có vị trí trọng yếu quyết định đến đường hướng phát triển của đất nước, của Đảng, Nhà nước và toàn bộ hệ thống chính trị. Đội ngũ cán bộ cấp chiến lược phải có tư duy chiến lược, phải có năng lực hoạch định cương lĩnh đường lối, chính sách, phát luật.
Thứ hai, đội ngũ cán bộ cấp chiến lược không chỉ là người quyết định phương hướng, đường lối mà còn là người lãnh đạo, chỉ đạo việc thực thi một cách đúng đắn để hiện thực hóa cương lĩnh, đường lối, chính sách, pháp luật thành hiện thực. Phân tích như vậy để thấy được tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ cấp chiến lược. Nếu như lựa chọn đội ngũ cán bộ cấp chiến lược không đúng với yêu cầu sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tiến trình phát triển của đất nước.
Công tác cán bộ ở nhiệm kỳ khóa XI dù chúng ta đã có những tiến bộ nhưng vẫn có trường hợp không đủ tiêu chuẩn lọt vào Trung ương, sau đó bị thi hành kỷ luật, bị truy tố, đó là bài học khi lựa chọn cán bộ cấp chiến lược hiện nay, ông nghĩ sao?
- Năm 2017, Bộ Chính trị có đưa ra Quy định 90 về tiêu chuẩn chức danh, tiêu chí cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý. Hiện nay, Ban Tổ chức Trung ương xác định đội ngũ cán bộ cấp chiến lược khoảng 600 người, ở Trung ương bao gồm các đồng chí cấp Thứ trưởng, Phó Ban của Đảng và các cấp tương đương trở lên, còn ở địa phương là Bí thư Tỉnh ủy và Chủ tịch UBND tỉnh. Có thể nói đội ngũ cán bộ cấp chiến lược là lực lượng nòng cốt của đất nước, quyết định đến bản chất của chế độ, đường hướng phát triển của đất nước. Cần phải nhìn nhận như vậy từ đó mới đi đến vấn đề tiêu chuẩn.
Trong thực tiễn đội ngũ cán bộ cấp chiến lược, Đảng ta lựa chọn từ khóa XI đến Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII có thể nói là bước tiến, tuy nhiên nó vẫn bôc lộ những hạn chế hay nói cách khác là sơ hở. Tại một Hội nghị T.Ư khóa XI khi bàn về công tác nhân sự cho khóa XII, Tổng Bí thư có nhấn mạnh, kiên quyết không để lọt vào Ban Chấp hành Trung ương những người có một trong các khuyết điểm, như: Bản lĩnh chính trị không vững vàng, không kiên định đường lối, quan điểm của Đảng, có biểu hiện cơ hội chính trị, nói và làm trái Cương lĩnh, đường lối, nguyên tắc của Đảng; tham vọng quyền lực, xu nịnh, chạy chọt, vận động cá nhân, tư tưởng cục bộ, phe cánh, lợi ích nhóm...
Trên thực tế vẫn có, chính vì thế vừa qua Đảng ta đã xử lý kỷ luật nhiều cán bộ, trong đó có cả cán bộ cấp cao diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý. Việc để lọt có thể do tổ chức nhận thức, đ.ánh giá về người cán bộ đó chưa đúng hoặc việc lựa chọn là đúng nhưng khi người cán bộ được trao quyền họ lại lạm quyền, lộng quyền dẫn tới những khuyết điểm, sai lầm.
Có thể nói từ bài học công tác cán bộ sau Đại hội lần thứ XII của Đảng cho đến nay có những vấn đề đáng suy nghĩ khi xây dựng đề án công tác cán bộ làm sao thật chặt chẽ. Nói như vậy cũng không có nghĩa là tuyệt đối hóa được bởi đây là lựa chọn con người. Tôi vẫn phải nói lại là việc lựa chọn cán bộ của tổ chức lúc đó có thể đúng nhưng khi giao quyền lực cho người cán bộ thì bắt đầu có sự chuyển hóa. Tức là đang là người tốt, người trung kiên trở thành người vi phạm, thế mới gọi là tự diễn biến, tự chuyển hóa. Nói như thế để thấy khó có thể tuyệt đối được, tuy nhiên trong công tác cán bộ quy định càng chặt chẽ bao nhiêu, có tiêu chí, tiêu chuẩn rõ càng tốt. Có thể nói chúng ta có nhiều người giỏi và t.uổi còn trẻ, nếu lựa chọn, quy hoạch cán bộ được làm một cách bài bản, công khai, dân chủ, lắng nghe ý kiến, không bị chi phối bởi vấn đề gì thì nhất định sẽ lựa chọn được đội ngũ cán bộ cấp chiến lược tốt.
Là một nhà nghiên cứu, theo ông cán bộ cấp chiến lược cần có những tiêu chí gì mới có thể hoàn thành nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, thưa ông?
- Với tư cách là người nghiên cứu tôi suy nghĩ mấy điểm về đội ngũ cán bộ cấp chiến lược. Khi nói đến cán bộ cấp chiến lược nghĩa là phải có sự khác so với cán bộ bình thường. Từ đó định hình ra tiêu chuẩn cán bộ chiến lược rõ hơn, rõ nhưng lại phải khái quát, khái quát nhưng phải cụ thể.
Thứ nhất, đã là cán bộ cấp chiến lược phải có đạo đức cách mạng trong sáng, dĩ công vi thượng, trung thành với lý tưởng cách mạng của Đảng và Nhân dân, thực sự vì nước vì dân. Cán bộ cấp chiến lược toàn không có biểu hiện gì dính dáng đến tham nhũng, lợi ích nhóm...
Thứ hai, cán bộ cấp chiến lược phải có trình độ trí tuệ, có tư duy chiến lược. Trình độ bao gồm lý luận Mác -Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, trình độ học vấn, trình độ chuyên môn trong lĩnh vực được giao; có khả năng để tham gia hoạch định cương lĩnh đường lối chính sách pháp luật, phải thấy trước vấn đề, như Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng nói, người lãnh đạo phải thấy trước vấn đề, không thấy trước vấn đề thì không làm lãnh đạo được.
Thứ ba, cán bộ cấp chiến lược phải có năng lực tổ chức thực tiễn để hiện thực hóa cương lĩnh, đường lối, chính sách, pháp luật. Để làm được điều này, đòi hỏi người đó phải kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý luận và thực tiễn, giữa nói và làm, giữa nhận thức và hành động.
Thứ tư, cán bộ chiến lược phải có phong cách lãnh đạo, làm việc đúng đắn. Phong cách này đòi hỏi gắn với thực tiễn thế nào, chống quan liêu thế nào, chống vô cảm thế nào, gần dân thế nào. Từ phong cách lãnh đạo gắn với nhạy cảm chính trị để củng cố uy tín chính trị với cấp dưới, với Nhân dân. Cán bộ cấp chiến lược phải là người được quần chúng và cấp dưới tín nhiệm mới quy tụ, đoàn kết và lãnh đạo được.
Thứ năm, trong thời đại toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, cách mạng 4.0 đòi hỏi cán bộ cấp chiến lược phải am hiểu sâu sắc những vấn đề của thời đại, của quốc tế, nhận ra những thuận lợi, khó khăn một cách chủ động để suy nghĩ đường hướng cho đất nước mình, dân tộc mình. Còn như chỉ loanh quanh trong nước, không mở tầm nhìn ra bên ngoài thì đóng góp của cán bộ cấp chiến lược rất hạn chế.
Nói lên năm điểm này là tôi đã suy nghĩ rất nhiều về các thời kỳ cách mạng trước đây. Nghiên cứu cách Hồ Chủ tịch và các nhà lãnh đạo hàng đầu của Đảng ta đã làm, từ đó suy nghĩ vào vấn đề xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược hiện nay.
Xin cảm ơn ông (!)
Theo Danviet
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp thân mật Ngoại trưởng Trung Quốc Chiều ngày 03.11, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nguyễn Phú Trọng đã tiếp thân mật đồng chí Vương Nghị, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, đang ở thăm và làm việc tại Việt Nam. Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị chân thành cảm ơn Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã dành thời...
