Ba yếu tố giúp Biden dựng lại ‘bức tường xanh’
Bốn năm trước, Trump đắc cử nhờ chiến thắng ở ba bang Michigan, Wisconsin và Pennsylvania. Nhưng bốn năm sau, hai trong ba bang chiến trường này gọi tên Biden.
Còn quá sớm để tuyên bố ai sẽ trở thành tổng thống thứ 46 của Mỹ, nhưng rõ ràng lợi thế đang nghiêng về ứng viên Dân chủ Joe Biden, khi ông đang tiến rất sát tới con số 270 phiếu đại cử tri.
Hãng tin AP xác định Biden hiện giành được 264 phiếu đại cử tri, sau khi bất ngờ giành chiến thắng ở Michigan và Wisconsin, hai trong ba bang chiến trường quan trọng vùng Trung Tây cùng với Pennsylvania. Đây là “bức tường xanh” của đảng Dân chủ mà bà Hillary Clinton đã để đối thủ Donald Trump đán.h sập bốn năm trước.
Sau khi để mất Michigan và Wisconsin vào tay Biden, con đường tới chiến thắng của Trump ngày càng hẹp, khi ông buộc phải thắng tất cả 5 bang còn lại gồm Pennsylvania, Bắc Carolina, Georgia, Nevada và Alaska, để có thể “lật ngược thế cờ”.
Bức vẽ Tổng thống Donald Trump (trái) và ứng viên Dân chủ Joe Biden của Jeremy Enecio. Ảnh: Politico.
Việc kiểm phiếu ở Pennsylvania vẫn tiếp tục, với lợi thế dẫn đầu tính tới tối 4/11 nghiêng về Trump, với cách biệt khoảng 190.000 phiếu phổ thông. Tuy nhiên, khi gần một triệu phiếu chưa được kiểm và tỷ lệ phiếu ủng hộ Dân chủ ở hai thành phố Philadelphia, Pittsburgh dự kiến khá lớn, Tổng thống Mỹ chưa thể nắm chắc phần thắng ở bang này.
Nếu Biden lật ngược thế cờ và chiến thắng nốt bang Pennsylvania, “bức tường xanh” của đảng Dân chủ từng bị sụp đổ năm 2016 sẽ được Biden dựng lại thành công. Và điều nhiều người quan tâm lúc này có lẽ là Biden đã làm thế nào để từng bước giành lại các bang quan trọng vùng Trung Tây này từ tay Trump.
Tim Alberta, nhà phân tích của Politico, nhận định có ba lý do đang và sẽ làm nên chiến thắng của Biden ở các bang Trung Tây. Đầu tiên, ứng viên Dân chủ đã khiến Trump mất đi ủng hộ từ nhóm cử tri lao động da trắng.
Trong cuộc bầu cử năm nay, dường như không địa điểm nào ở Mỹ nhận được nhiều quan tâm hơn Scranton, bang Pennsylvania. Đây là thành phố mà Biden sinh ra và gắn liền với hình ảnh của ông: một người đàn ông xuất thân từ tầng lớp lao động nghèo với phương tiện đi lại chủ yếu là xe lửa.
Thành phố Scranton, và khu vực lân cận hạt Lackawanna, vốn được xem là thành trì của đảng Dân chủ, có dân số chủ yếu là lao động da trắng. Đó là lý do cả hai chiến dịch của Trump và Biden thường xuyên dừng chân ở khu vực này, tìm cách thu hút cử tri và đầu tư nhiều quảng cáo vận động tranh cử.
Năm 2016, Trump không chiến thắng ở hạt này, nhưng đã rút ngắn đáng kể khoảng cách thắng lợi của đảng Dân chủ xuống còn 3 điểm phần trăm, từ 27 điểm năm 2012. Khi mới bắt đầu chiến dịch, ứng viên đảng Cộng hòa tự tin sẽ thể hiện tốt để giành được hạt Lackawanna năm nay.
Tuy nhiên, điều ngược lại đã xảy ra khi Biden thắng ở hạt Lackawanna với cách biệt 8 điểm phần trăm so với Trump. Nhiều người có thể cho rằng chiến thắng này là nhờ lợi thế sân nhà, nhưng cách giải thích này sẽ không phù hợp nếu nghiên cứu những gì diễn ra ở hạt Macomb, bang Michigan.
Macomb cũng là một địa điểm quan trọng mang tính biểu tượng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Là quê hương của cựu tổng thống Ronald Reagan, thành viên nổi tiếng của đảng Dân chủ, Macomb đã dần chuyển sang cánh hữu trong ba cuộc bầu cử gần đây. Ứng viên Dân chủ giành chiến thắng tại hạt này với cách biệt gần 9 điểm phần trăm năm 2008, nhưng giảm dần xuống 4 điểm năm 2012 và cuối cùng rơi vào tay Trump năm 2016 với cách biệt tới 12 điểm.
Video đang HOT
Điều này khiến đảng Cộng hòa lạc quan rằng năm nay họ có thể chiến thắng với cách biệt lớn hơn ở hạt này, nhưng những gì xảy ra lại trái ngược. Trump chỉ giành chiến thắng hạt Macomb với cách biệt 8 điểm phần trăm, giảm 4 điểm so với 4 năm trước.
Kết quả ở hai hạt Lackawanna và Macomb cho thấy nỗ lực giành ủng hộ của nhóm cử tri lao động da trắng của Tổng thống Trump đã thất bại.
Ứng viên Joe Biden phát biểu tại Wilmington, bang Delaware hôm 4/11. Ảnh: NYTimes.
Yếu tố thứ hai tạo nên lợi thế của Biden ở vùng Trung Tây là ông đã phá vỡ được nền tảng ủng hộ của Trump ở các khu vực ngoại ô bảo thủ.
Các vùng ngoại ô Milwaukee ở bang Wisconsin, gồm Waukesha, Ozaukee và Washington, được xem khu vực bảo thủ nhất của nước Mỹ. Ba nơi này luôn bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa trong mọi cuộc bầu cử từ năm 1968 với cách biệt chiến thắng lên tới hai con số. Cử tri ở đây hầu hết là người giàu có, có học thức cao và là người da trắng.
Năm 2016, Trump đã chiến thắng áp đảo cả ba khu vực với cách biệt 40 điểm phần trăm ở Washington, 27 điểm ở Waukesha và 19 điểm ở Ozaukee. Chưa từng có ứng viên Dân chủ nào giành được quá 40% ủng hộ ở các khu vực bảo thủ này. Bốn năm sau, Biden đã thu hẹp khoảng cách ở cả ba nơi, lần lượt là 38 điểm, 21 điểm và 12 điểm. Đặc biệt, Biden còn giành được 43% ủng hộ ở Ozaukee.
Thực tế tương tự cũng diễn ra ở Michigan. Hạt Livingston từ lâu được xem là “thành trì” đảng Cộng hòa. Bốn năm trước, Tổng thống Trump giành chiến thắng ở hạt siêu bảo thủ này với cách biệt 30 điểm phần trăm và chiến dịch của ông kỳ vọng lặp lại kịch bản này năm nay.
Tuy nhiên, trái với kỳ vọng, cách biệt mà Trump tạo ra năm nay chỉ 22,5 điểm. Kết quả này một lần nữa cho thấy nỗ lực bảo vệ thành trì ủng hộ của Trump đã thất bại.
Việc Biden thu hút được lượng lớn cử tri da màu ở vùng Trung Tây chính là yếu tố thứ ba giúp Biden xây dựng “bức tường xanh”.
Bốn năm trước, ứng viên Hillary Clinton thất bại trước Trump một phần do bà đã “bỏ quên” cử tri da màu. Ba bang Trung Tây Pennsylvania, Wisconsin và Michigan là nơi tập trung khá đông đảo cử tri da màu của Mỹ.
Hạt Milwaukee, nơi có thành phố Milwaukee, là nơi có tỷ lệ người da màu lớn nhất ở bang Wisconsin. Năm 2012, cựu tổng thống Barack Obama giành được khoảng 328.000 phiếu phổ thông tại đây, nhưng 4 năm sau, bà Hillary chỉ giành được 289.000 phiếu. Năm nay, nhờ chiến dịch vận động tích cực hướng tới cử tri da màu, Biden đã giành được hơn 317.000 phiếu tại hạt Milwaukee.
Câu chuyện tương tự xảy ra ở Detroit, thành phố với hơn 80% người da màu, thuộc hạt Wayne, bang Michigan. Năm nay, Biden giành được 568.000 phiếu ở đây, vượt qua con số 520.000 của ứng viên Hillary Clinton cách đây bốn năm.
Philadelphia, thuộc hạt cùng tên ở bang Pennsylvania, cũng là một thành phố với đa số là người da màu. Biden đã giành được 458.000 phiếu và có khả năng đạt tới 600.000 phiếu khi quá trình kiểm phiếu của bang hoàn tất. Năm 2016, bà Clinton từng giành được 584.000 phiếu ở hạt này.
Các số liệu tuy chưa đầy đủ, nhưng đã phần nào cho thấy Biden đang làm rất tốt với chiến dịch tranh cử tổng thống năm nay. Bằng cách cải thiện thành tích so với ứng viên Hillary cách đây bốn năm, con đường tới Nhà Trắng đã rộng mở hơn rất nhiều với ứng viên đảng Dân chủ.
Tình hình 11 bang chiến địa quyết định cục diện bầu cử Mỹ năm 2020
Chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2020 nhiều khả năng sẽ được định đoạt tại 11 bang chiến địa này.
Cuộc đua của ông Trump sẽ phụ thuộc rất lớn vào kết quả tại bang Florida. Ảnh: EPA
Người chiến thắng sau cuộc bỏ phiếu ngày 3/11 cần phải có được tối thiểu 270 trên tổng số 538 phiếu đại cử tri. Nhưng lá phiếu quyết định nhiều khả năng đến từ 11 bang chiến địa, nơi hai ứng cử viên Donald Trump và Joe Biden bám đuổi sát nhau. Đó là các bang: Arizona, Florida, Georgia, Iowa, Michigan, Nevada, Bắc Carolina, Pennsylvania, Ohio, Texas và Wisconsin. Dưới đây là thông tin đáng chú ý về những bang này:
1. Florida: Có 29 phiếu đại cử tri. Trong tổng số hơn 50 triệu cử tri đi bầu cử Tổng thống tại bang này từ năm 1992 đến 2016, chênh lệch phiếu bầu cho ứng cử viên hai đảng Dân chủ và Cộng hòa trong tổng số 7 cuộc bầu cử vừa qua chỉ là dưới 18.000 phiếu.
Chiến dịch tranh cử của cả hai đảng đều đặt ưu tiên vào Florida, tuy mức độ phụ thuộc vào bang này với ông Trump là nhiều hơn. Dựa trên công cụ "Con đường tới Chiến thắng" (Path to Victory Tool) của báo Wall Street Journal, cựu Phó Tổng thống Mỹ trong trường hợp thất bại ở Florida vẫn còn 93 khả năng khác để hội đủ 270 phiếu đại cử tri. Trong khi con số đó với đương kim tổng thống Mỹ chỉ là 6 khả năng.
Đa phần các địa điểm bỏ phiếu sẽ đóng cửa vào lúc 7 giờ tối (giờ miền Đông) ngày 3/11, riêng một phần quận Panhandle sẽ đóng cửa sau đó một tiếng. Kết quả phiếu bầu trực tiếp sớm và bầu qua thư dự kiến sẽ được công bố trước, do nhân viên bầu cử được phép xử lý trước số phiếu này.
2. Georgia: 16 đại cử tri. Các hòm phiếu đóng cửa lúc 7 giờ tối. Tuy nhiên, nhân viên phụ trách bầu cử tại bang cho biết có thể mất vài ngày để soi chiếu và lập bảng kê đối với phiếu gửi qua đường bưu điện.
Kết quả thăm dò cho thấy, ông Trump và đối thủ Biden bám sát nhau về tỉ lệ ủng hộ tại Georgia. Cuộc đối đầu năm nay diễn ra sau nhiều cuộc bầu cử căng thẳng tại bang mà đảng Cộng hòa có truyền thống chiếm ưu thế.
3. Bắc Carolina: 15 phiếu đại cử tri. Trong 50 năm qua, bang này chỉ có hai lần ngả về đảng Dân chủ, đó là kì bầu cử năm 1976 dồn phiếu cho ông Jimmy Carter và năm 2008 ủng hộ ứng cử viên Barack Obama. Nhưng những thay đổi về cơ cấu nhân chủng học lại đang mang lại những hy vọng cho đảng Dân chủ, khi số cử tri không phải da trắng và có bằng đại học ở Bắc Carolina ngày một tăng.
Ông Biden sẽ phải cần đến tỉ lệ cử tri đi bầu cao để bù cho bất lợi đến từ khối cử tri nông thôn tại bang này, vốn vẫn ủng hộ mạnh mẽ đảng Cộng hòa. Nhân viên bầu cử sẽ bắt đầu kiểm đếm phiếu bỏ qua thư - theo quy định là phải đóng dấu muộn nhất là trong ngày bầu cử, chuyển đến địa điểm tiếp nhận không muộn hơn ngày 12/11, ngay khi nhận được.
4. Pennsylvania: 20 phiếu đại cử tri. Giới chức bầu cử tại bang này cho biết, có thể sẽ mất vài ngày để hoàn tất kiểm phiếu, do năm nay số lượng cử tri bầu qua thư tăng vọt. Nếu muốn giành chiến thắng, cựu Phó Tổng thống Mỹ sẽ phải thắng với cách biệt lớn tại Philadelphia và vùng ngoại ô, cùng với đó là ở Pittsburgh. Về phần mình, ông Trump dồn hy vọng có được sự ủng hộ rộng rãi hơn từ các khu vực nông thôn trên khắp Pennsylvania.
5. Ohio: 18 phiếu đại cử tri. Kể từ sau năm 1896, mới chỉ có hai lần ứng cử viên chiến thắng ở Ohio mới không trở thành ông chủ Nhà Trắng. Năm 2016, ông Trump giành thắng lợi với tỉ lệ phiếu phổ thông vượt trội 8,1%, thắng 80 trên tổng số 88 hạt ở Ohio, trở thành ứng cử viên đảng Cộng hòa có chiến thắng cách biệt nhất trong ba thập kỉ.
Để chiến thăng tại Ohio, đảng Dân chủ từng nhận định họ cần có tỉ lệ cử tri đi bầu bùng nổ trong cộng đồng người da đen và cư dân thành thị tại ba quận Cleveland, Columbus và Cincinnati, đồng thời phải thu được kết quả tốt hơn so với màn trình diễn của bà Hillary Clinton trong cuộc đua năm 2016 tại khu vực nông thôn.
6. Michigan: 16 phiếu đại cử tri. Ông Trump từng chiến thắng tại bang này năm 2016 chỉ nhờ vào hơn 11.000 phổ thông, tương đương với mức chênh lệch 0,22%. Hai hạt sẽ giữ vai trò quyết định là Wayne và Macomb. Wayne có truyền thống theo phe Dân chủ, trong khi Macomb lại dồn phiếu cho ông Trump hồi năm 2016, với tỉ lệ vượt trội 11%.
7. Wisconsin: 10 đại cử tri. Đảng Dân chủ hy vọng tạo dựng được ưu thế ở hai thành phố lớn nhất tại Wisconsin là Milwaukee và Madison, cùng lúc tăng được tỉ lệ ủng hộ ở các vùng ngoại ô, cạnh tranh quyết liệt tại những khu vực bầu cử ở nông thôn nơi ông Trump có được sự hậu thuẫn lớn.
Ông Trump thắng tại Wisconsin năm 2016, chỉ với 23.000 phiếu bầu nhiều hơn so với đối thủ trong tổng số khoảng 3 triệu phiếu, đưa Wisconsin thành bang có tỉ lệ chiến thắng sít sao thứ ba.
Đương kim tổng thống Mỹ cũng là người đầu tiên của đảng Cộng hòa sau ông Ronald Regan chiến thắng ở Wisconsin kể từ năm 1984. Một lý do giải thích cho thắng lợi của ông Trump năm 2016 nằm ở việc lượng cử tri da màu sống tập trung ở Milwaukee đi bỏ phiếu sụt giảm mạnh, lên đến 18,9% so với kỳ bầu cử 2012.
Cuối tháng 10 vừa qua, Tòa án Tối cáo Mỹ ra phán quyết không chấp nhận cho chính quyền bang thay đổi một số quy định bầu cử liên quan đến đại dịch COVID-19. Các phiếu bầu vì thế chỉ có giá trị khi đến tay nhân viên bầu cử trong ngày 3/11.
8. Iowa: 6 đại cử tri. Iowa từng không được coi là bang chiến địa năm 2020 sau khi ông Trump chiến thắng tại đây với tỉ lệ phiếu phổ thông vượt trội 9,4% trước bà Hillary. Nhưng các cuộc thăm dò dư luận mới đây cho thấy, cuộc đua năm nay sẽ gay cấn và quyết liệt hơn.
9. Texas: 38 đại cử tri. Bang có biệt danh "Ngôi sao cô đơn" này từ lâu luôn là thành trì của đảng Cộng hòa và được dự báo sẽ tiếp tục ủng hộ ông Trump trong cuộc đua năm nay. Nhưng một số cuộc thăm dò cho thấy mức độ tranh chấp giữa ông với đối thủ Joe Biden sẽ quyết liệt hơn thường lệ, dù trước đó ông Trump thắng cách biệt, với tỉ lệ phiếu phổ thông hơn 9% trong năm 2016.
Khảo sát của RealClearPolitics cho thấy, ông Trump đang dẫn trước ông Biden với tỉ lệ không quá cách biệt, với tỉ lệ ủng hộ lần lượt với hai ứng cử viên là 48% và 45,7%.
10. Arizona: 11 phiếu đại cử tri. Đảng Dân chủ hy vọng Arizona sẽ tiếp bước Colorado, New Mexico và Nevada - ba bang gần đây có sự dịch chuyển trong đường hướng bầu cử, khi số cử tri tự do tăng lên, hoạt động của nhóm cử tri gốc Latinh cũng hoạt động mạnh hơn. Bùng nổ lượng cử tri đi bỏ phiếu tại Phoenix và có được sự ủng hộ của số cử tri dao động sống ở ngoại ô Phoenix sẽ là điểm then chốt trong nỗ lực của đảng Dân chủ trong cuộc đua giành phần thắng ở Arizona.
Ứng cử viên nào chiến thắng ở hạt Maricopa gần như chắc chắn sẽ thắng tại bang Arizona. Ảnh: AP
Đáng chú ý, người thắng ở hạt Maricopa gần như chắc chắn sẽ thắng chung cuộc, do đây là trung tâm, với số dân chiếm hơn một nửa tổng dân số toàn bang. Người gốc Latinh chiếm khoảng 1/3 tại hạt Maricopa, nơi có thủ phủ Phoenix.
11. Nevada: 6 phiếu đại cử tri. Bà Hillary từng chiến thắng sít sao trước ông Trump tại bang này năm 2016. Nhưng Nevada cũng có thể sẽ lại tạo ra khác biệt trong cuộc bầu cử căng thẳng năm nay. Thăm dò dư luận cho thấy, ông Biden đang dẫn trước ông Trump với biên độ tỉ lệ đa dạng, tùy từng hãng, tổ chức tiến hành khảo sát.
Trong các bang chiến địa, Nevada là bang có tỉ lệ thất nghiệp cao nhất, lên đến 12,6%. Hạt Clark, nơi có thành phố Las Vegas, tập trung đến hơn 2/3 tổng số cử tri của toàn bang và vì thế sẽ giữ vai trò quyết định. Năm 2016, bà Hillary giành được 52,4% phiếu bầu, trong khi tỉ lệ này với ông Trump là 41,7%.
Chỉ còn 2 ngày tới hạn bầu cử, ông Trump tung nước đi "phi thường" Vài ngày trước khi tới hạn bầu cử tổng thống Mỹ, ông Trump đang cố gắng vượt qua giới hạn bản thân để thu hút những lá phiếu cuối cùng của cử tri, theo Reuters. Ông Trump cố gắng hết sức mình để kiếm thêm phiếu bầu từ cử tri vào "phút chót" (ảnh: AP) Tổng thống Trump đã khởi động chiến dịch...