Azerbaijan tuyên bố phát hiện mạng lưới gián điệp Iran

Căng thẳng đã gia tăng Azerbaijan và Iran trong thời gian gần đây giữa hàng loạt bất đồng và mối đe dọa.

Các nhân viên an ninh Azerbaijan. Ảnh: Reuters

Tờ Bưu điện Jerusalem (jpost.com) ngày 15/11 dẫn thông báo của Cơ quan An ninh Azerbaijan cho biết một mạng lưới gián điệp của Iran đã bị phát hiện hoạt động ở Azerbaijan trong bối cảnh căng thẳng tiếp tục leo thang giữa hai nước.

Cụ thể, Asgarov Zahir Fakhraddin, thuyền trưởng của Công ty vận tải biển Caspian, bị buộc tội làm gián điệp vì đã hợp tác với cơ quan đặc biệt của Iran.

Theo Cơ quan An ninh Azerbaijan, Fakhraddin đã thu thập thông tin tình báo về các công ty và văn phòng đại diện của nước ngoài hoạt động tại Azerbaijan, thời gian và địa điểm của các cuộc tập trận do Hải quân Azerbaijan tiến hành ở Biển Caspi và hàng hóa được vận chuyển đến các giàn khoan dầu.

Một người Azerbaijan khác tên là Rasulov Elnur Akif cũng bị cáo buộc tiến hành các hoạt động gián điệp cho cơ quan đặc biệt của Iran, cùng với một người họ hàng tên là Rasulov Arif Amrah. Cả hai đã gửi ảnh và video về cơ sở hạ tầng dầu khí, khu vực cất giữ máy bay không người lái và xe tăng, tổ hợp tên lửa phòng không và radar cho các đặc vụ Iran thông qua phần mềm tin nhắn WhatsApp.

Trong khi đó Aghazade Bakhtiyar Rafiq cũng là người Azerbaijan, bị cáo buộc thu thập thông tin cho Iran về các văn phòng đại diện của nước ngoài tại Azerbaijan, về những hoạt động chính trị xã hội và về các đơn vị quân đội ở nước này.

Hai người Azerbaijan khác tên là Jafarzadeh Mirhafiz Mirisag và Mammadov Orkhan Kamran cũng bị buộc tội gián điệp. Mirisag bị bắt vào năm 2018, trong khi Kamran đang trốn ở Iran.

Thông báo của Cơ quan An ninh Azerbaijan được đưa ra chỉ hai tuần sau khi tổ chức này cho biết họ đã phát hiện một nhóm vũ trang bất hợp pháp hoạt động tại Azerbaijan cho các cơ quan tình báo của Iran.

Cơ quan an ninh Azerbaijan tuyên bố rằng nhóm này được thành lập thông qua việc truyền bá những ý tưởng tôn giáo cực đoan. Nhóm đã được huấn luyện quân sự ở Damascus và nhiều thành viên của nhóm đang ở Iran. Một thành viên của nhóm đã bị bắt khi đang tìm cách thực hiện một cuộc tấn công khủng bố ở một nước thứ ba.

Ngoài ra, hôm 13/11, truyền thông Azerbaijan đã công bố một video cáo buộc rằng các binh sĩ Iran đã tiến vào lãnh thổ của Azerbaijan trong cuộc chiến Nagorny-Karabakh năm 2020.

Căng thẳng leo thang

Quan hệ giữa Azerbaijan và Iran trở nên căng thẳng thời gian gần đây trong bối cảnh Azerbaijan xung đột với Armenia, đồng minh thân cận của Iran.

Binh sĩ Iran băng qua sông Aras trong cuộc diễn tập quân sự trên bộ của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) ở khu vực Aras ngày 19/10/2022. Ảnh: Reuters

Năm ngoái, căng thẳng gia tăng giữa Azerbaijan và Iran sau khi Azerbaijan tiến hành trừng phạt và bắt giữ các xe tải của Iran, đồng thời Iran đã điều động lực lượng quân sự đến biên giới với Azerbaijan và cảnh báo chống lại ảnh hưởng của Israel.

Ahmed Ali Goudarzi, chỉ huy Lực lượng Biên phòng Iran, vào thời điểm đó tuyên bố rằng các lực lượng Israel đang có mặt tại “các khu vực nhạy cảm” ở những nước láng giềng và tiến hành hoạt động tình báo và gián điệp, đồng thời kêu gọi các nước Hồi giáo không cho phép điều này.

Vào tháng 9 vừa qua, nhiều bài xã luận trên các phương tiện truyền thông của Azerbaijan đã kêu gọi người dân tộc Azerbaijan ở miền Bắc Iran tìm cách tách khỏi Iran.

Iran cũng bày tỏ lo ngại về những nỗ lực của Azerbaijan trong việc tạo ra một hành lang gọi là Zangezur xuyên qua Armenia đến vùng Nakhchivan trong những tháng gần đây, vì một hành lang như vậy sẽ làm gián đoạn quá trình vận chuyển giữa Armenia và Iran.

Cuối tháng trước, quân đội Iran đã tiến hành cuộc tập trận quy mô lớn dọc biên giới với Azerbaijan mang tên “Iran hùng mạnh”. Ngay sau khi cuộc tập trận được công bố, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian nói với hãng thông tấn IRNA rằng hành động này có liên quan đến những lo ngại xung quanh nỗ lực thiết lập hành lang Zangezur.

Tuần trước, Đại sứ Azerbaijan tại Iran đã bị Bộ Ngoại giao Iran triệu tập vì tuyên truyền chống Iran và chiến dịch bôi nhọ nước Cộng hòa Hồi giáo này trên truyền thông Azerbaijan.