AU hối thúc các nước thành viên sớm sử dụng vaccine được viện trợ
Cơ quan kiểm soát và phòng chống dịch bệnh (CDC) thuộc Liên minh châu Phi (AU) ngày 22/4 đã kêu gọi các nước thành viên nhanh chóng sử dụng vaccine ngừa COVID-19 đã được viện trợ, không để số vaccine này hết hạn giống như đang xảy ra tại Malawi và Nam Sudan.
Tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho nhân viên y tế tại bệnh viện ở Khartoum, Sudan, ngày 9/3/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Ông John Nkengasong – Giám đốc CDC châu Phi cho rằng tình hình dịch bệnh tại châu Phi đang trong tình huống khẩn cấp, do đó ông kêu gọi tất cả các nước thành viên Liên minh châu Phi nhanh chóng sử dụng số vaccine ngừa COVID-19 được phân bổ.
Lời kêu gọi trên được đưa ra sau khi Malawi cho biết sẽ tiêu hủy hơn 16.000 liều vaccine của AstraZeneca do Viện Serum của Ấn Độ sản xuất do lô vaccine này đã hết hạn sử dụng từ ngày 13/4. Số vaccine này được viện trợ cho AU thông qua cơ quan viễn thông MTN. Trong khi đó, Nam Sudan dự định không sử dụng 59.000 liều vaccine do AU cung cấp cũng vì lý do quá hạn sử dụng.
Video đang HOT
Tuy nhiên, ông Nkengasong dẫn thông báo của Viện Serum cho biết số vaccine trên vẫn có thể sử dụng đến giữa tháng 7, căn cứ vào số liệu phân tích sản phẩm và CDC châu Phi đã cập nhật thông tin trên với các nước thành viên.
Hiện các nước châu Phi vẫn đang tìm cách có đủ lượng vaccine để triển khai chiến dịch tiêm chủng quy mô lớn. Thực tế là nhiều nước khu vực này vẫn đang phụ thuộc vào các nguồn vaccine được tài trợ thông qua COVAX – chương trình phân phối vaccine ngừa COVID-19 dành cho các nước có thu nhập thấp và trung bình.
Theo ông Nkengasong, đến nay, đã có 15 triệu liệu vaccine ngừa COVID-19 được sử dụng để tiêm chủng tại châu Phi – lục địa có 1,3 tỷ dân. CDC châu Phi đặt mục tiêu tiêm chủng cho 60% dân số châu lục, tức khoảng 750 triệu người vào cuối năm 2021.
Những lý do khiến châu Phi tụt lại trong cuộc đua mua vaccine COVID-19
Châu Phi vẫn đang chậm chân hơn cả trong triển khai các chương trình tiêm chủng phòng đại dịch COVID-19 dù cơ chế phân phối vaccine toàn cầu COVAX, hay Nga và Trung Quốc đều đã cam kết cung cấp vaccine phòng bệnh cho châu lục này.
Tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho một nhân viên y tế tại Khartoum, Sudan ngày 9/3/2021. Ảnh: THX/TTXVN
Trong bối cảnh các quốc gia giàu có đều đã nhanh chân đặt trước những liều vaccine của các hãng Pfizer, AstraZeneca, Moderna và Johnson & Johnson và triển khai các chương trình tiêm chủng đến các giai đoạn khác nhau thì nhiều nước tại châu Phi, do không đủ nguồn lực tài chính, vẫn đang chật vật tìm kiếm nguồn cung vaccine.
Trên thực tế, Nga và Trung Quốc đã bắt đầu bàn giao những lô vaccine phòng COVID-19 đầu tiên cho các quốc gia châu Phi. Tuy nhiên, tới nay số lượng vaccine bàn giao vẫn nhỏ giọt trong khi việc đặt mua vaccine theo các hợp đồng thương mại lại không phải là ưu tiên của các chính phủ do giá thành cao. Vì vậy, những nỗ lực thúc đẩy tiêm chủng tại châu Phi hầu như vẫn dậm chân tại chỗ.
Về mặt khách quan, Nga cam kết dành cho châu Phi 300 triệu liều vaccine COVID-19 kèm theo gói hỗ trợ tài chính cho một cơ chế mua vaccine của Liên minh châu Phi (AU). Tuy nhiên, việc bàn giao vaccine theo chương trình này sẽ chỉ được thực hiện sớm nhất là từ tháng 5 tới. Tới nay, Nga cũng mới chỉ bàn giao tổng cộng 100.000 liều vaccine cho Algeria, Tunisia và Guinea.
Về phần mình, Trung Quốc cũng cam kết tài trợ miễn phí khoảng 1/4 trong tổng số lượng liều vaccine mà quốc gia này dành cho châu Phi. Tuy nhiên, theo hãng tư vấn y tế Bridge Consulting, có trụ sở tại Bắc Kinh, đến nay, châu Phi mới nhận khoảng 3,15 triệu liều vaccine từ Trung Quốc, tức là chưa bằng 4% tổng lượng liều vaccine được xuất đi từ nước này.
Cơ chế phân phối vaccine toàn cầu COVAX do Liên hợp quốc điều phối đặt mục tiêu bàn giao 35 triệu liều cho châu Phi vào cuối tháng 3 này và đến cuối năm 2021 sẽ bàn giao tổng cộng 720 triệu liều. Tuy nhiên, số lượng trên mới chỉ đủ để tiêm cho nhóm những người có nguy cơ cao nhất tại châu lục này.
Về mặt chủ quan, các vaccine phòng COVID-19 của Nga và Trung Quốc đều chưa chính thức được WHO cấp phép sử dụng khẩn cấp khiến không ít quốc gia châu Phi dè dặt cân nhắc đặt mua. Theo Giám đốc Trung tâm Vaccine và Miễn dịch Đông Phi Ombeva Malande, Senegal và Kenya đang cân nhắc mua vaccine của Trung Quốc nhưng vẫn đặt trọng tâm vào những loại vaccine được phân phối theo cơ chế COVAX. Uganda cũng sẽ chỉ xem xét sử dụng những vaccine được WHO cấp phép.
Bên cạnh đó, trong khi cơ chế COVAX ưu tiên cung cấp vaccine miễn phí cho các nước châu Phi thì một số nước tại châu lục muốn đặt mua vaccine sớm phải chấp nhận mức giá khá cao. Cụ thể, Senegal phải trả 20 USD cho 1 liều vaccine của Sinopharm (Trung Quốc) trong hợp đồng đặt mua 200.000 liều vaccine từ nhà cung cấp Trung Quốc. Đây là mức giá cao nếu so với vaccine của hãng AstraZeneca do Viện Serum Ấn Độ sản xuất có mức giá 3 USD/liều. Vaccine Sputnik V của Nga cũng có giá bán thương mại là 10 USD/liều.
Hiện Quỹ Đầu tư trực tiếp Nga (RDIF), cơ quan tham gia phát triển vaccine Sputnik V, đang đàm phán để tham gia cơ chế COVAX, hứa hẹn giá vaccine sẽ tiếp tục giảm. Theo chuyên gia W. Gyude Moore, từ Trung tâm phát triển toàn cầu, có trụ sở tại Washington, chỉ riêng những nỗ lực của COVAX sẽ không đủ để đảm bảo các chương trình tiêm chủng mở rộng có thể thực hiện tại tất cả các nước châu Phi. Các quốc gia trong châu lục cũng sẽ phải cùng tham gia nhưng vấn đề giá đặt mua vaccine lại là một trở ngại lớn.
Ngay cả khi có thể đặt mua thì các nước châu Phi cũng chưa chắc sẽ nhận được vaccine từ Nga và Trung Quốc trong thời gian sớm. Cả Trung Quốc và Nga đều sẽ phải tăng tốc sản xuất vaccine nếu muốn xuất khẩu ra nước ngoài trong bối cảnh nhu cầu vaccine trong nước tại 2 quốc gia này có dân số cao tốp đầu thế giới được cho là sẽ rất lớn.
Sudan và Ethiopia hoàn tất đàm phán về đường biên giới chung Ngày 23/12, các quan chức Sudan và Ethiopia đã hoàn tất vòng đàm phán tại Khartoum (Sudan) về đường biên giới chung, tuy nhiên không có bất kỳ quyết định nào được công bố. Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, trong tuyên bố chung được đưa ra sau vòng đàm phán, giới chức hai nước nhấn mạnh: "Hai bên đã đồng ý...